Εκλογές στην Ιταλία: Η «εποχή των τεράτων» επισκέπτεται ξανά την Ευρώπη – Η επόμενη μέρα

Για πρώτη φορά μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου η ακροδεξιά αναλαμβάνει την κυβέρνηση και την πρωθυπουργία στην Ιταλία. Αυτό τουλάχιστον φαίνεται ότι θα συμβεί μετά την επιτυχία της Μελόνι στις εκλογές και το ποσοστό που πήρε ο ακροδεξιός συνασπισμός. Μετά από μια ολόκληρη περίοδο κυβερνήσεων συνεργασίας κεντροδεξιάς, κεντροαριστεράς, σχηματισμών που είχαν τη συμμετοχή κομματιών και των δύο μεγάλων πόλων, τεχνοκρατών που έγιναν πολιτικοί ηγέτες, αυτός που βγαίνει τελικά κερδισμένος είναι η ακροδεξιά σε μια περίοδο που η ΕΕ αλλά και η Ιταλία είναι αντιμέτωπες με νέα κρίση και ύφεση.

Η συμμαχία της  Μελόνι -στην οποία συμμετέχουν επίσης η ακροδεξιά Λέγκα του Ματέο Σαλβίνι και η κεντροδεξιά Forza Italia του πρώην πρωθυπουργού Σίλβιο Μπερλουσκόνι- φαίνεται τώρα να έχει τον έλεγχο τόσο της Γερουσίας όσο και της Βουλής των Αντιπροσώπων, με προβλεπόμενο ποσοστό 42,2% των ψήφων στη Γερουσία. Η επιτυχία ωστόσο του δικού της κόμματος στις κάλπες κάλυψε το γεγονός ότι οι σύμμαχοί της είχαν κακές επιδόσεις, με το κόμμα του κ. Σαλβίνι να πέφτει κάτω από το 9% των ψήφων – από 17% πριν από τέσσερα χρόνια – και το Forza Italia ακόμη χαμηλότερα.

• Διαβάστε επίσης: Τι σημαίνει η δεξιά στροφή στην Ιταλία

Τα αποτελέσματα των εκλογών

Τα Αδέλφια της Ιταλίας, το ακροδεξιό κόμμα της Μελόνι, συγκέντρωσε το 26,37% των ψήφων από το 4% στις προηγούμενες κάλπες. Αν και η απόφαση για σχηματισμό κυβέρνησης ανήκει στον πρόεδρο της Ιταλίας, θεωρείται σίγουρο ότι δεν θα υπάρξει κάποια ανατροπή και έως το τέλος Οκτωβρίου η νέα κυβέρνηση θα έχει σχηματιστεί.

Μεγάλος χαμένος των εκλογών η Κεντροαριστερά με το Δημοκρατικό Κόμμα να μην καταφέρνει να φτιάξει ευρύτερο συνασπισμό και να αποτελέσει ένα πραγματικό αντίπαλο δέος στη δεξιά. Η συμμετοχή του στις κυβερνήσεις των τελευταίων ετών φαίνεται πως βάρυναν στην επιλογή των ψηφοφόρων που δεν το εμπιστεύτηκαν ως εναλλακτική. Το στέλεχος του Δημοκρατικού Κόμματος Ντεμπόρα Σερακιάνι δήλωσε ότι πρόκειται για μια θλιβερή βραδιά για την Ιταλία. Η Δεξιά «έχει την πλειοψηφία στο κοινοβούλιο, αλλά όχι στη χώρα», επέμεινε.  Από την άλλη το κίνημα των 5 Αστέρων φαίνεται πως άντεξε, καταλαμβάνοντας την τρίτη θέση με ένα ποσοστό γύρω στο 15%.

Μεγάλο ήταν και το ποσοστό της αποχής, με τη συμμετοχή να φτάνει το 63,91%, σχεδόν 10 μονάδες κάτω σε σχέση με το 2018. Το ρεκόρ αποχής είχε ο Νότος, συμπεριλαμβανομένης της Σικελίας.

Η επόμενη ημέρα

Ήδη στην Ιταλία συζητούν για το κατά πόσο ο ακροδεξιός συνασπισμός μπορεί να εγγυηθεί τη σταθερότητα. Εντός του συνασπισμού υπάρχουν διαφοροποιήσεις κυρίως αναφορικά με την πολιτική που θα ακολουθήσει η Ρώμη στην ΕΕ, ωστόσο το αποτέλεσμα του κόμματος της Μελόνι σε σύγκριση με τα χαμηλά ποσοστά των δύο εταίρων της την κάνουν κυρίαρχη του παιχνιδιού εντός του συνασπισμού.

Από εκεί και πέρα υπάρχει έντονη συζήτηση για το ποιοι θα είναι οι υπουργοί που θα στελεχώσουν την κυβέρνηση, καθώς το δυναμικό των στελεχών στο κόμμα της Μελόνι αλλά και των υπολοίπων, δεν προσφέρει πολλές επιλογές. Ήδη υπάρχει η εκτίμηση ότι θα αναζητηθούν τεχνοκράτες εκτός συνασπισμού.

Από εκεί και πέρα ο δρόμος είναι μακρύς. Η Μελόνι ξεκίνησε την καριέρα της από τη νεολαία του νεοφασιστικού MSI και γαλουχήθηκε πολιτικά ως νοσταλγός του Μουσολίνι. Προεκλογικά ακολούθησε την πεπατημένη των ομοϊδεατών της, την απόρριψη του φασισμού προκειμένου να φαίνεται λιγότερο επικίνδυνη. Και στις πρώτες της δηλώσεις προσπάθησε να στείλει καθησυχαστικά μηνύματα με δόσεις μετριοπάθειας.

Οι Βρυξέλλες δεν έχουν κρύψει την ανησυχία τους για ένα εκλογικό αποτέλεσμα που θα φέρει την ακροδεξιά στην εξουσία, εκτιμώντας ότι μπορεί να είναι πηγή αστάθειας σε μια περίοδο που η ΕΕ μπαίνει σε νέα ύφεση. Το σίγουρο είναι ότι η Μελόνι θα βρεθεί από νωρίς «στα βαθιά», καθώς θα κληθεί να επιλέξει εάν θα προχωρήσει σε κάποιου είδους κόντρα με το επιτελείο των Βρυξελλών ή εάν θα συμβιβαστεί.

Αστάθεια και δυσκολίες

Η τρίτη οικονομία της Ευρώπης βρίσκεται αντιμέτωπη με σοβαρά προβλήματα που δεν αφορούν μόνο την ενεργειακή κρίση αλλά και τη διαφαινόμενη κρίση χρέους που ξυπνά εφιάλτες της τελευταίας δεκαετίας. Αντίστοιχες προκλήσεις θα έχει να αντιμετωπίσει και στην εξωτερική πολιτική, καθώς θα πρέπει να συμβιβάσει την ακροδεξιά ρητορική περί επιστροφής στο έθνος  με τις συμμαχίες της Ιταλίας σε μία περίοδο μεγάλων γεωστρατηγικών προκλήσεων.

Και φυσικά θα έρθει αντιμέτωπη αργά ή γρήγορα και με έναν άλλον παράγοντα αποσταθεροποίησης, καθώς παρά τη νίκη της στις εκλογές, η κοινωνική πλειοψηφία στην Ιταλία δεν φαίνεται να μετατοπίζεται στην ακροδεξιά. Εκτός από πιστούς η Μελόνι έχει και ορκισμένους εχθρούς και σίγουρα η νέα πρωθυπουργός θα έχει να αντιμετωπίσει την εσωτερική αντίσταση σε μια περίοδο που οι κοινωνικές αναταραχές είναι στην ημερήσια διάταξη.