Η «αίρεση» του Playboy, η κουλτούρα της κακοποίησης και η «σεξουαλική δουλεία»

Ο Χέφνερ ήθελε το Playboy να ενσαρκώσει μια σεξουαλική επανάσταση, αλλά μερικές από τις γυναίκες που τον γνώρισαν προσωπικά και επαγγελματικά λένε ότι ουσιαστικά θεσμοθέτησε και εξομάλυνε την εκμετάλλευση και την αντικειμενοποίησή τους. Πολλές από τις γυναίκες που μίλησαν στο ντοκιμαντέρ είχαν σχέση με το Playboy πριν από μισό και πλέον αιώνα και η σεξουαλική, σωματική και συναισθηματική κακοποίηση συνεχίζει να επηρεάζει τη ζωή τους, την υγεία τους, τις σχέσεις τους και την αίσθηση του εαυτού τους.

Η Χόλι Μάντισον, πρώην φίλη του Χέφνερ που πρωταγωνίστησε στο ριάλιτι του E! «The Girls Next Door», αποκάλεσε το Playboy «αίρεση» και δήλωσε ότι η πρώτη της εμπειρία στο σεξ με τον Χέφνερ ήταν τραυματική. Μια άλλη πρώην κοπέλα, η Σόντρα Θίοντορ, κατηγόρησε τον Χέφνερ ότι στα 19 της χρόνια, τη χειραγωγούσε ώστε να συμμετέχει σε όργια και να βιντεοσκοπεί τους σεξουαλικούς συντρόφους της χωρίς τη συγκατάθεσή τους. Πρώην υπάλληλοι δήλωσαν ότι γνώριζαν γυναίκες στην έπαυλη του Χέφνερ και στα κλαμπ του Playboy, οι οποίες βιάζονταν από καλεσμένους και μέλη του περιβάλλοντός του και οι επιθέσεις τους καλύπτονταν από ένα «συνεργείο καθαρισμού». Ορισμένες πρώην σεξουαλικές σύντροφοι είπαν ότι ο Χέφνερ τις νάρκωσε για να συμμορφωθούν.

• Διαβάστε ακόμα: Playboy: Το περιοδικό που κατέκτησε τον κόσμο

Photo: YouTube

Photo: YouTube

«Ήταν σεξουαλική δουλεία… και είχε τόσο υψηλό κόστος» δήλωσε η Mελίσα Μόρμπεκ από το NO MORE, μια μη κερδοσκοπική οργάνωση που εργάζεται για την ευαισθητοποίηση σχετικά με την ενδοοικογενειακή βία και τις σεξουαλικές επιθέσεις. «Έχασαν τόσα πολλά από τον εαυτό τους, πιστεύοντας ότι θα υπήρχε μεγάλο όφελος».

Ο Χέφνερ πέθανε στις 27 Σεπτεμβρίου του 2017 σε ηλικία 91 ετών. Ο γιος του, Κούπερ Χέφνερ, υπερασπίστηκε τον πατέρα του στο Twitter λέγοντας ότι «νοιαζόταν βαθιά για τους ανθρώπους» και ότι οι ιστορίες του ντοκιμαντέρ είναι «πρόστυχες».

«Το σημερινό Playboy δεν είναι το Playboy του Χιου Χέφνερ», ανέφερε το Playboy σε ανακοίνωσή του. «Εμπιστευόμαστε και επικυρώνουμε αυτές τις γυναίκες και τις ιστορίες τους και υποστηρίζουμε σθεναρά τα άτομα που έχουν βγει μπροστά για να μοιραστούν τις εμπειρίες τους … Είναι εξαιρετικά σημαντικό να ακούσουμε».

Ορισμένοι από τους ισχυρισμούς στο ντοκιμαντέρ της σκηνοθέτιδας, Αλεξάντρα Ντιν, είναι νέοι, άλλοι έχουν αναβιώσει από τις συνεντευξιαζόμενες σε μια εποχή όπου ελπίζουν ότι το κοινό μπορεί επιτέλους να είναι έτοιμο να αναμετρηθεί με όσα λένε ότι προκάλεσε ο Χέφνερ.

Η κληρονομιά του Χέφνερ ήταν πάντα περίπλοκη λόγω της δημόσιας υποστήριξής του στα δικαιώματα των γυναικών, τα πολιτικά δικαιώματα, την ελευθερία του λόγου. Το περιοδικό του ήταν ένα φόρουμ προοδευτικών ιδεών. Αλλά φεμινίστριες, δημοσιογράφοι και πρώην εργαζόμενοι της αυτοκρατορίας του Playboy ισχυρίζονται εδώ και καιρό ότι υπάρχει ασυμφωνία μεταξύ των ισχυρισμών του Χέφνερ για την ενδυνάμωση των γυναικών και του τρόπου με τον οποίο οι γυναίκες αντιμετωπίζονταν στον οργανισμό του και στην προσωπική του ζωή. Το 1963, η Γκλόρια Στάινεμ πήγε μυστικά ως λαγουδάκι του Playboy σε ένα από τα κλαμπ του Χέφνερ, γράφοντας στην έρευνά της ότι «υπήρχαν μερικοί πελάτες, πολύ λίγοι, είτε άνδρες είτε γυναίκες (μέτρησα δέκα), που μας κοίταζαν, όχι ως αντικείμενα, αλλά χαμογελούσαν και έγνεφαν ήρεμα σαν να ήμασταν άνθρωποι».

«Η έκπληξη δεν είναι αυτό που ακούμε σε αυτό το ντοκιμαντέρ. Η έκπληξη είναι ότι κάποιος πίστεψε ποτέ ότι θα ακούσουμε κάτι άλλο» δήλωσε ο Ρόμπερτ Τόμσον, διευθυντής του Κέντρου Bleier για την Τηλεόραση και τη Λαϊκή Κουλτούρα του Πανεπιστημίου Syracuse.

Photo: YouTube

Photo: YouTube

Πώς μπόρεσε αυτό να συνεχιστεί για τόσο πολύ καιρό;

Η Κάρι Πιτσούλο, φεμινίστρια ιστορικός και συγγραφέας του βιβλίου «Bachelors and Bunnies: The Sexual Politics of Playboy», δήλωσε ότι το Playboy αντικατοπτρίζει τη θέση των γυναικών σε μια μισογυνιστική κουλτούρα, αν και αποτελεί ακραίο παράδειγμα. Είπε ότι οι θεατές του ντοκιμαντέρ που μπορεί να αναρωτηθούν «πώς γίνεται αυτό να συνεχίζεται για τόσο καιρό;» θα πρέπει να μετατοπίσουν την ερώτησή τους στο «πώς υπάρχει αυτό στον πολιτισμό μας τόσο διάχυτα;».

«Όλοι μας συμμετέχουμε σε όλα αυτά συνεχώς, επειδή αυτό είναι το στιφάδο μέσα στο οποίο μαριναριζόμαστε», είπε.

Η Πιτσούλο δήλωσε ότι το περιοδικό Playboy ήταν σεξιστικό, αλλά ήταν επίσης μέρος φιλελεύθερων προοδευτικών συζητήσεων, μεταξύ άλλων γύρω από τη μεγαλύτερη σεξουαλική εξουσία των γυναικών. Εξακολουθούσε πάντα να υπηρετεί τον ετεροφυλόφιλο ανδρισμό, αλλά προσέφερε στις γυναίκες εκφράσεις σεξουαλικότητας που αρχικά δεν μπορούσαν να δουν πουθενά αλλού, ειδικά τη δεκαετία του 1950, και οι ειδικοί συμφωνούν ότι τουλάχιστον κάποια από αυτά ήταν αναγκαία και χρήσιμα.

Η Τόμσον δήλωσε ότι το περιοδικό είναι μέρος αυτού που έδωσε στον Χέφνερ τη δυνατότητα να καταλάβει αυτόν τον «Δούρειο Ίππο της αξιοπρέπειας». Το περιοδικό προσέλκυσε σοβαρούς συγγραφείς, όπως ο Βλαντιμίρ Ναμπόκοφ, ο Κουρτ Βόνεγκατ, ο Τζέιμς Μπάλντουιν και η Τζόις Κάρολ Όουτς. Η Μάργκαρετ Άτγουντ, συγγραφέας του «The Handmaid’s Tale», έγραψε για το Playboy.

«Το ίδιο το περιοδικό Playboy χόρευε πάντα σε αυτό το όριο του να είναι εκμεταλλευτικό και καταχρηστικό, αλλά ταυτόχρονα προοδευτικό, ίσως, και απελευθερωτικό», δήλωσε η Tόμσον. «Νομίζω ότι ήταν αυτή η διπλή ταυτότητα που με πολλούς τρόπους ήταν η ίδια η ιδιοκτησία του Playboy και του Χέφνερ την οποία εξαργύρωσαν με σημαντικούς τρόπους».

Δείτε το βίντεο

Το Playboy απασχόλησε την αμερικανική κουλτούρα και την αμερικανική φαντασία μέσω του περιοδικού, μέσω των κλαμπ Playboy και μέσω της προσωπικής ζωής του Χέρφνερ, η οποία περιελάμβανε δραστηριότητες στην έπαυλή του. Δεδομένου ότι οι περισσότεροι άνθρωποι αλληλεπιδρούσαν με το Playboy μέσω του περιοδικού, η Πιτσούλο δήλωσε ότι το μεγαλύτερο μέρος του κοινού πιθανότατα δεν γνώριζε τι συνέβαινε πίσω από τις κλειστές πόρτες του Χέφνερ, και αν γνώριζε, είναι πίθανο πολλές από τις συμπεριφορές που καταγγέλλονται στο ντοκιμαντέρ να είχαν οριστεί ως κακοποίηση, ειδικά στις δεκαετίες του ’50 και του ’60.

Ο Χέφνερ, είπε, μπορεί να υποστήριζε νομίμως ένα πιο μετριοπαθές είδος φεμινισμού που υποστήριζε ίσα δικαιώματα, ίση πρόσβαση στην εκπαίδευση, στις ευκαιρίες, αλλά παρέμεινε αντίθετος με τον φεμινισμό που ασκούσε κριτική στον ετεροφυλόφιλο ανδρισμό και στα κυρίαρχα πρότυπα ομορφιάς.

Οι φίλες του Χέφνερ μίλησαν ανοιχτά για τα διπλά πρότυπα στις σχέσεις τους μαζί του. Δεν τους επιτρεπόταν να βγαίνουν ραντεβού παρά την προτίμησή του για μπόλικες φιλενάδες.

Η Πιτσούλο δήλωσε ότι ο Χέφνερ είναι ένα παράδειγμα της επιείκειας που η κουλτούρα παρέχει στους ισχυρούς άνδρες.

Η σεξουαλική, συναισθηματική κακοποίηση μπορεί να έχει δια βίου επιπτώσεις

Πολλές από τις γυναίκες που μοιράστηκαν τις ιστορίες τους στο ντοκιμαντέρ του A&E ήταν ήδη ευάλωτες. Ορισμένες ήταν χωρίς μέσα ή είχαν υποστεί σεξουαλική κακοποίηση στο παρελθόν. Οι περισσότερες μεγάλωσαν χωρίς καμία σεξουαλική διαπαιδαγώγηση.

Η Mόρμπεκ δήλωσε ότι η ιδέα ότι οι γυναίκες που κακοποιήθηκαν θα μπορούσαν εύκολα να είχαν εγκαταλείψει τον Hefner ή τον θεσμό του Playboy αγνοεί τη δυναμική της κακοποίησης, το grooming στο οποίο υποβλήθηκαν, τους τρόπους με τους οποίους δυσφημίστηκαν, τα αντίποινα που φοβήθηκαν (συχνά με τη μορφή πορνογραφικού υλικού εκδίκησης). Πολλοί είδαν το Playboy ως τον δρόμο τους προς την οικονομική και κοινωνική ενδυνάμωση.

Photo: Flickr

Photo: Flickr

Σε μια συνέντευξη, φίλοι του Χέφνερ ρώτησαν γιατί η Χόλι Μάντισον δεν εγκατέλειψε τον Χέφνερ, αφού υπέφερε τόσο πολύ. Η Μάντισον ισχυρίζεται ότι ο Χέφνερ την ήλεγχε σε τέτοιο βαθμό που ήταν αδύνατο να το σκάσει.

«Πρόκειται για εξαναγκασμό. Αυτές οι γυναίκες είχαν απαγόρευση κυκλοφορίας. Δεν μπορούσαν να δουν τους φίλους τους … Δεν είναι εύκολο να φύγεις από αυτή την κατάσταση. Είχε στηθεί εις βάρος τους από την αρχή» είπε η Μόρμπεκ.

Το ντοκιμαντέρ «Secrets of Playboy» περιλαμβάνει μια λιτανεία καταχρηστικών και ενίοτε εγκληματικών ισχυρισμών. Πολλές από τις γυναίκες που πήραν συνέντευξη λένε ότι η κακοποίηση που βίωσαν μέσω της σύνδεσής τους με το Playboy εξακολουθεί να επηρεάζει τη ζωή τους.

Η έρευνα δείχνει ότι το σεξουαλικό τραύμα και η συναισθηματική κακοποίηση μπορεί να έχουν δια βίου σωματικές και ψυχολογικές συνέπειες, όπως διαταραχή μετατραυματικού στρες, άγχος και κατάθλιψη. Το σεξουαλικό τραύμα συνδέεται επίσης με τη χρήση ουσιών, την ανάπτυξη διατροφικών διαταραχών και αυτοκτονικών σκέψεων και συμπεριφορών. Το τραύμα δεν είναι μόνο ψυχολογικό, μπορεί να επηρεάσει και το σώμα..

Η σημασία της παρέμβασης των παρευρισκομένων

Σε πολλές από τις συνεντεύξεις, πρώην playmates, φίλες και υπάλληλοι του Χέφνερ εξέφρασαν ντροπή, λύπη και τύψεις για τη συμμετοχή τους στην κακοποίηση και τις προσπάθειές τους να την αποκρύψουν από το κοινό. Όμως οι ειδικοί λένε ότι η εξουσία που ασκούσε ο Χέφνερ και η πολιτισμική κανονικοποίηση της κακοποίησης των γυναικών δυσκόλεψαν τους ανθρώπους να δουν ξεκάθαρα πόσο απεχθής ήταν η κακομεταχείριση των γυναικών από τον Χέφνερ ή να δράσουν εναντίον της.

«Είμαι 60 ετών και μεγάλωσα με αυτό, όλοι ξέραμε τι ήταν η έπαυλη του Playboy και πάντα λέγαμε: «Γιατί στο διάολο συνεχίζεται αυτό το πράγμα;» Αλλά αυτό δεν μας έκανε να το σταματήσουμε», δήλωσε η Μόρμπεκ. «Μερικές φορές φωνάζεις μέσα σε έναν ανεμοστρόβιλο».

Photo: Flickr

Η Μόρμπεκ δήλωσε ότι ένα από τα πιο χρήσιμα διδάγματα από το ντοκιμαντέρ είναι γύρω από τη σημασία της παρέμβασης των παρευρισκομένων, η οποία μπορεί να αποτελέσει ένα ισχυρό εργαλείο κατά της βίας.

«Μπορεί να βοηθήσει τους ανθρώπους να δουν ότι υπάρχει άλλος τρόπος να ζήσουν, ότι υπάρχουν άνθρωποι που δεν θα τους κρίνουν, που θα τους προσφέρουν ένα ασφαλές καταφύγιο» είπε.

Το θάρρος να μιλήσουμε για αυτό που κάποτε ήταν εντελώς ανείπωτο

Η Mόρμπεκ δήλωσε, επίσης, ότι τα «Μυστικά του Playboy» δείχνουν ότι αυτό που είναι αποδεκτό σε μια εποχή γίνεται λιγότερο αποδεκτό σε μια άλλη.

«Είναι καλό να γιορτάζουμε το γεγονός ότι οι άνθρωποι έχουν πλέον το θάρρος να πουν αυτό που κάποτε ήταν εντελώς ανείπωτο. Κάθε μέρα είναι όλο και πιο δύσκολο για ανθρώπους σαν τον Χέφνερ να ξεφεύγουν με αυτή τη συμπεριφορά. Και τώρα βρισκόμαστε σε μια κατάσταση όπου πολύ περισσότερες γυναίκες έχουν τη δυνατότητα να μιλήσουν. Και μπορεί να είναι άβολο, και μπορεί να είναι δύσκολο να το ακούσουμε, και μπορεί να μας κάνει να αμφισβητήσουμε τα πάντα. Αλλά χωρίς αυτή την αλήθεια, δεν μπορούμε να προχωρήσουμε μπροστά» δήλωσε η Μόρμπεκ.

Η άποψη της Πιτσούλο ήταν λιγότερο αισιόδοξη: «Συνεχίζει να συμβαίνει επειδή τελικά η κουλτούρα μας αλλάζει αργά και σταδιακά. Και αυτή τη στιγμή, νομίζω ότι μας φαίνεται σαν, ω Θεέ μου, όλα είναι διαφορετικά τώρα, είμαστε πολύ πιο ασφαλείς. Οι γυναίκες, οι περιθωριοποιημένοι άνθρωποι είναι πολύ πιο ασφαλείς από τη σεξουαλική κακοποίηση. Δεν το πιστεύω. Θα χρειαστεί πολύς χρόνος για να αλλάξει εντελώς. Και δεν ξέρω αν θα αλλάξει ποτέ».

Δείτε το βίντεο