Κρίση του ευρώ

Επί χρόνια ένα ευρώ ισοδυναμούσε με 1,15 έως 1,25 δολάρια. Το καλοκαίρι που μας πέρασε βρέθηκε για πρώτη φορά στην απόλυτη ισοτιμία. Ούτε στη χαρακτηρισμένη ως μεγάλη κρίση του ευρώ, τότε που η Ελλάδα πήγαινε από Μνημόνιο σε Μνημόνιο και οικονομίες του Νότου δοκιμάζονταν δεν κατέβηκε από αυτά τα επίπεδα. Πλέον εδώ και μερικές μέρες ένα ευρώ ισοδυναμεί με 0,96 δολάρια. Και η τάση αυτή δείχνει πιο πιθανό να συνεχιστεί παρά να ανακοπεί. Είναι βέβαιο ότι έχουμε εισέλθει σε μια νέα εποχή. Το πάλαι ποτέ πανίσχυρο κοινό ευρωπαϊκό νόμισμα δείχνει βαριά τραυματισμένο, δημιουργώντας μια νέα κατάσταση για τους ευρωπαίους πολίτες και για τις εξαρτημένες από εισαγωγές ευρωπαϊκές οικονομίες.

Μιλώντας σε ευρωβουλευτές το βράδυ της Δευτέρας, η Κριστίν Λαγκάρντ παραδέχτηκε ότι «οι προοπτικές είναι πιο σκοτεινές» προετοιμάζοντας το έδαφος για την επερχόμενη ύφεση, χωρίς ωστόσο να υπάρχει διάθεση να την ανακόψει. Μαζί έχουν αφεθεί στην τύχη τους και οι διεθνείς ισοτιμίες του ευρώ. Η αντιμετώπιση του πληθωρισμού είναι πιο σημαντική για αυτό και προγραμματίζει δύο αυξήσεις των 75 μονάδων βάσης τον Οκτώβριο και τον Δεκέμβριο και ακόμη μία της τάξεως των 50 μονάδων βάσης τον Φεβρουάριο. Αυτές θα οδηγήσουν το καταθετικό επιτόκιο στο 2,75% και το βασικό επιτόκιο αναχρηματοδότησης στο 3,25%.

Το ερώτημα είναι πώς βρέθηκε το ευρώ κάτω από το δολάριο και τείνει να γίνει ουραγός σε σχέση με όλα τα σημαντικά νομίσματα παγκοσμίως; Παίζει ρόλο η γεωγραφική θέση και το ενεργειακό μόνο; Τότε γιατί το φράγκο Ελβετίας, μιας χώρας που βρίσκεται στην καρδιά της Ευρώπης και αντιμετωπίζει τα ίδια πάνω-κάτω ενεργειακά προβλήματα με τις υπόλοιπες χώρες της Κεντρικής Ευρώπης, ενισχύεται; Υπενθυμίζεται ότι η ισοτιμία του ευρώ με το ελβετικό φράγκο έχει υποχωρήσει στο 0,94, όταν για σχεδόν μία δεκαετία κινούνται στην περιοχή του 1,08-1,12, ενώ τη δεκαετία του 2000 όταν τα δάνεια σε ελβετικό φράγκο έδιναν και έπαιρναν στην Ελλάδα, είχε φτάσει το 1,60!

Πριν από μερικά χρόνια, το πρόβλημα του ευρώ είχε αποδοθεί στις απείθαρχες οικονομίες του Νότου. Επιβλήθηκε τότε και η «τιμωρία» και προχωρήσαμε. Καμία θεσμική αλλαγή πέραν της δημιουργίας του ευρωπαϊκού μηχανισμού διάσωσης δεν έγινε.

Πλέον δύο από αυτές, η Ελλάδα και η Πορτογαλία, κατατάσσονται (Financial Times) στις 7 οικονομίες παγκοσμίως που καταγράφουν το παράδοξο της μεγάλης ανάπτυξης και των υγιών δημοσιονομικών, εν μέσω της κρίσης στην ενέργεια και στην εφοδιαστική αλυσίδα.

Αντίθετα χώρες του πυρήνα, όπως η Γερμανία, δείχνουν «γονατισμένες». Αδυνατούν να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα, λόγω της αδυναμίας τους και της άρνησής τους να συζητήσουν λύσεις. Οχι σαν αυτές που επέβαλαν την προηγούμενη δεκαετία στις χώρες του Νότου, αλλά άλλες όπως η σύσφιγξη της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης με τη δημιουργία για παράδειγμα ενός κοινού υπουργείου Οικονομικών. Ή άλλων πιο απλών λύσεων, όπως η ενεργοποίηση εργαλείων που θα μειώνουν το κόστος δανεισμού ή δραστικών παρεμβάσεων στην ενέργεια. Η γενική τους άρνηση σε όλα, «τραβά» προς τα κάτω ή αφήνει καθηλωμένες και τις υπόλοιπες χώρες και οδηγεί το κοινό ευρωπαϊκό νόμισμα σε μαρασμό με κόστος ανυπολόγιστο για τους ευρωπαίους πολίτες…