Τα σαμποτάζ στους αγωγούς παρασύρουν την Ευρώπη πιο βαθιά στη σύγκρουση Δύσης και Ρωσίας

Θα μπορούσε κανείς να πει ότι έχουμε να κάνουμε με ένα από τα «σημεία μη-επιστροφής» ως προς τις εξελίξεις στον πόλεμο στην Ουκρανία και την εμπλοκή ειδικά των ευρωπαϊκών χωρών. Ο λόγος για τη δολιοφθορά που έγινε στους αγωγούς Nord Stream.

Γιατί μπορεί αυτή τη στιγμή να μην υπάρχει κάποια «ανάληψη ευθύνης» για το ποιος αποφάσισε και οργάνωσε αυτή την επιχείρηση, όμως είναι σαφές ποιο είναι το αποτέλεσμα.

Με τους αγωγούς ουσιαστικά εκτός λειτουργίας, ακυρώνεται προς το παρόν, με άμεσο και υλικό τρόπο, κάθε δυνατότητα να υπάρξει κάποια συμφωνία ανάμεσα στη Ρωσία και τη Γερμανία και τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες για την επανεκκίνηση των ροών φυσικού αερίου από αυτή τη διαδρομή.

Προς το τέλος της ροής ρωσικού φυσικού αερίου στην Ευρώπη

Ρωσικό φυσικό αέριο αυτή τη στιγμή στην Ευρώπη φτάνει μόνο μέσα από τον αγωγό που διασχίζει την Ουκρανία και που είναι υπό διακινδύνευση εκτός των άλλων και εξαιτίας της διαμάχης για τα τέλη διέλευσης και μέσα από τον TurkStream.

Η συγκεκριμένη δολιοφθορά σημαίνει ότι ο κύριος όγκος του ρωσικού φυσικού αερίου που υπό κανονικές συνθήκες θα έφτανε στην Ευρώπη, δεν μπορεί να έρθει και με τεχνικούς όρους. Αυτό σημαίνει ότι πλέον περνάμε από τη φάση της ρωσικής πίεσης στην Ευρώπη για αλλαγή στάσης στο Ουκρανικό, στη φάση όπου η Ευρώπη δεν μπορεί καν να συζητήσει για το συγκεκριμένο θέμα με τη Ρωσία γιατί εάν δεν επισκευαστούν οι αγωγοί δεν υπάρχει αντικείμενο διαπραγμάτευσης.

Και αυτό μάλλον υποδηλώνει και το σκοπό όσων οργάνωσαν αυτές τις δολιοφθορές, που ήταν ακριβώς να εξασφαλίσουν ότι η Ρωσία δεν μπορεί πλέον να χρησιμοποιεί το φυσικό αέριο ως μοχλό πίεσης.

Παράλληλα, αυτό σημαίνει ότι η Ευρώπη έχει μπροστά της έναν δύσκολο χειμώνα, καθώς όλες οι εκτιμήσεις ήταν ότι είναι αδύνατη η πλήρης υποκατάσταση από άλλες πηγές του φυσικού αερίου που ερχόταν από τη Ρωσία. Εάν μάλιστα διακυβευθεί και ο ουκρανικός αγωγός ή και ο Turkstream (όπου πριν από λίγες μέρες οι ρωσικές αρχές ανακοίνωσαν ότι απέτρεψαν σαμποτάζ), τότε τα πράγματα γίνονται ακόμη πιο πιεστικά.

Και βέβαια την ίδια στιγμή που η Ευρώπη «απεξαρτάται» με τρόπο μάλλον βίαιο από το ρωσικό φυσικό αέριο, ανεβαίνει δυνητικά και η εξάρτησή της από άλλες πηγές φυσικού αερίου, είτε πρόκειται για τη Νορβηγία, την Αλγερία και το Αζερμπαϊτζάν είτε τις χώρες που εξάγουν LNG, συμπεριλαμβανομένων φυσικών των ίδιων των ΗΠΑ.

Η κλιμάκωση της εμπλοκής στον πόλεμο

Όλα αυτά προφανώς δεν είναι άσχετα και με τη νέα φάση που διαμορφώνεται στην Ουκρανία. Παρότι είναι προφανές ότι όπως και με την περίπτωση της Κριμαίας δεν υπάρχει περίπτωση αναγνώρισης του αποτελέσματος των δημοψηφισμάτων – ήδη ανακοινώθηκαν άλλωστε νέες κυρώσεις – είναι σαφές ότι η διαδικασία της προσάρτησης αποτελεί ένα τετελεσμένο που σε συνδυασμό με την απόφαση για μερική επιστράτευση διαμορφώνει μια νέα συνθήκη. Μάλιστα θα μπορούσε κανείς να δει και τα σαμποτάζ αυτά ως απάντηση σε αυτή τη νέα συνθήκη, ως μια παραγωγή τετελεσμένου επίσης.

Όλα αυτά δείχνουν ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία μπαίνει σε μια νέα και πιο επικίνδυνη φάση. Μέχρι τώρα για τις δυτικές χώρες υπήρχε το πρόσχημα ενός «πολέμου δι’ αντιπροσώπων», αν και ο όγκος του οπλισμού που έχουν προσφέρει στην Ουκρανία και η εκπαίδευση στις ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις, όπως και η προσφορά πληροφοριών (συμπεριλαμβανομένου υλικού από δορυφόρους και άλλα συστήματα επιτήρησης και συλλογής πληροφοριών), κάνει αρκετά πιο άμεση την εμπλοκή. Τώρα, όμως, φαίνεται ως να κατατείνουμε σε μια όλο και πιο άμεση σύγκρουση και μια κλιμακούμενη αντιπαράθεση.

Τα πράγματα κάνει ακόμη πιο δύσκολα η ίδια η φύση και η τροπή της σύγκρουσης. Η απόφαση για τα δημοψηφίσματα και την ενεργοποίηση διαδικασιών προσάρτησης σημαίνει ότι δεν υπάρχει περιθώριο για διαπραγμάτευση που θα οδηγούσε σε κάποια επιστροφή στην προτεραία κατάσταση (π.χ. στο πλαίσιο των συμφωνιών του Μινσκ).

Ούτε, όμως, φαντάζει τόσο εφικτό να υπάρξει εκείνο το είδος ουκρανικής αντεπίθεσης, στον βραχύ χρόνο που να ανατρέψει ριζικά το συσχετισμό, παρότι είναι σίγουρο ότι τόσο ο σχεδιασμός του Κιέβου όσο και των δυτικών χωρών εξακολουθεί να αναζητά όρους για κάτι τέτοιο, ύστερα και από την επιτυχία της κίνησης στα βορειοανατολικά.

Από την άλλη οι προτάσεις, που θα επικέντρωναν στην άμεση κατάπαυση του πυρός και κάποιου είδους ειρηνευτική διαδικασία και θα αντιμετώπιζαν τη σημερινή γραμμή του μετώπου ως «γραμμή επαφής», προσκρούουν πάνω στο ότι αυτό θα φάνταζε στα μάτια της Ουκρανίας και των δυτικών χωρών ως «δικαίωση» της Ρωσίας, εξ ου και ότι καμιά πρωτοβουλία δεν λαμβάνεται σε αυτήν κατεύθυνση.

Αυτό οδηγεί στην παράταση της σημερινής κατάστασης, δηλαδή της προσπάθειας να ενισχυθεί η Ουκρανία ακόμη περισσότερο ώστε ακόμη και εάν δεν ανατρέψει συνολικά το συσχετισμό και να ηττηθεί η Ρωσία να υπάρξει φθορά και κλιμακούμενο κόστος, με την ελπίδα ότι σωρευτικά θα οδηγήσει σε ρωσική αναδίπλωση. Αυτό με τη σειρά του σημαίνει ακόμη μεγαλύτερης κλίμακας πολεμικές επιχειρήσεις της Ρωσίας και διεύρυνση των στόχων, όπως φάνηκε και από το διάγγελμα Πούτιν.

Όμως, όλα αυτά σημαίνουν και ακόμη μεγαλύτερη πίεση προς την Ευρώπη να «συστρατευτεί» ακόμη πιο περισσότερο, με όλο τον κίνδυνο «άμεσης» σύγκρουσης Δύσης και Ρωσίας στο έδαφος της Ουκρανίας, την ώρα που ήδη βλέπει το κόστος της εμπλοκής να αυξάνει.