Ποιος «σκότωσε» τους αγωγούς Nord Stream;

Η Σουηδία εντόπισε χθες και τέταρτο σημείο διαρροής φυσικού αερίου, ενώ η κοινοπραξία των αγωγών αναφέρει ότι αυτή πιθανότατα θα σταματήσει τη Δευτέρα.

Ο εντοπισμός του σημείου διαρροής φυσικού αερίου από τους αγωγούς του συστήματος Nord Stream, από την ακτοφυλακή της Σουηδίας, εντείνει τους φόβους ότι η ζημιά που έχει προκληθεί είναι πιο μεγάλη από ό,τι εκτιμάται και, ενδεχομένως, μη αντιστρεπτή. Ετσι, μέχρι στιγμής, έχουν διαπιστωθεί δύο οπές από τις οποίες προέρχεται η διαρροή στον Nord Stream 1 και ισάριθμες στον Nord Stream 2, που είναι «μοιρασμένες» στις ΑΟΖ της Σουηδίας και της Δανίας, σε μικρή σχετικά απόσταση μεταξύ τους.

Την ίδια στιγμή και ενώ οι πάντες πλέον συμφωνούν ότι όσα συνέβησαν είναι αποτέλεσμα δολιοφθοράς, βρίσκεται σε εξέλιξη ένα παιχνίδι… κατασκόπων και θεωριών συνωμοσίας ανάμεσα στη Ρωσία και τη Δύση. Εστω και αν τα περισσότερα σενάρια μοιάζουν να μη βγάζουν νόημα, σύμφωνα με την «Guardian»: «Το να έχει διαπράξει κάποιο κράτος-μέλος του ΝΑΤΟ σαμποτάζ σε μια υποδομή η οποία ανήκει εν μέρει και σε ευρωπαϊκές εταιρείες ενέχει πολύ μεγάλο πολιτικό ρίσκο, με πολύ μικρό κέρδος. Αλλά και για τη Ρωσία, δεν μοιάζει λογικό το να καταστρέφει τη δική της περιουσία και ένα πολιτικό πλεονέκτημα».

Τι λένε Μόσχα και ΝΑΤΟ

Πάντως, οι δύο πλευρές ερίζουν για το ποια φέρει την ευθύνη, χωρίς ωστόσο καμία να έχει κατηγορήσει – μέχρι στιγμής τουλάχιστον – ευθέως την άλλη. Το ΝΑΤΟ ήταν σχετικά μετρημένο στις δηλώσεις του. «Ως σύμμαχοι έχουμε δεσμευθεί να προετοιμαστούμε για την αποτροπή και την άμυνα κατά της εξαναγκαστικής χρησιμοποίησης της ενέργειας και άλλων υβριδικών τακτικών από κράτη ή μη κρατικούς παράγοντες. Οποιαδήποτε σκόπιμη επίθεση κατά κρίσιμων υποδομών των συμμάχων θα συναντήσει ενωμένη και αποφασιστική απάντηση», αναφέρει χαρακτηριστικά η ανακοίνωση την οποία εξέδωσε η Συμμαχία – ενώ ευρωπαίοι αξιωματούχοι έκαναν λόγο για παρουσία ρωσικών πολεμικών πλοίων στην επίμαχη περιοχή.

«Είναι πολύ δύσκολο να φανταστούμε ότι μια τέτοια τρομοκρατική ενέργεια θα μπορούσε να γίνει χωρίς την ανάμειξη ενός κράτους», σημείωσε με τη σειρά του ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, ζητώντας εκ νέου «επείγουσα έρευνα». Οσο για τη συνάδελφό του από το υπουργείο Εξωτερικών, Μαρία Ζαχάροβα, δεν δίστασε να πάει ένα βήμα παραπέρα, ισχυριζόμενη πως τα περιστατικά «συνέβησαν (…) σε χώρες που είναι πλήρως ελεγχόμενες από τις υπηρεσίες πληροφοριών των ΗΠΑ».

Οσο για τον Φατίχ Μπιρόλ, επικεφαλής της Διεθνούς Υπηρεσίας Ενέργειας (ΙΕΑ), δήλωσε χθες από το Παρίσι: «Δεν γνωρίζουμε ακόμη ποιος το έκανε, ποιος είναι πίσω από αυτό το σαμποτάζ, καθώς το θέμα εξακολουθεί να συζητείται (…) όμως είναι πολύ προφανές (…) ποιος κρύβεται από πίσω».

Συναγερμός στην Ευρωπαϊκή Ενωση

Οι εξελίξεις, όπως είναι φυσικό, έχουν σημάνει συναγερμό κυρίως στην ΕΕ, καθώς είναι ορατός ο κίνδυνος να απειληθούν υποδομές ζωτικής σημασίας για τους Ευρωπαίους. Το θέμα, μάλιστα, αναμένεται να βρεθεί ψηλά στην ατζέντα των συζητήσεων ανάμεσα στους ηγέτες των «27», κατά τη σύνοδο κορυφής της ερχόμενης εβδομάδας (την Παρασκευή 7 Οκτωβρίου). «Είναι κάτι που αλλάζει ριζικά τη φύση της σύγκρουσης, όπως την έχουμε γνωρίσει μέχρι σήμερα, ακριβώς όπως η επιστράτευση (…) και η προσάρτηση», δήλωσε υψηλόβαθμος αξιωματούχος στις Βρυξέλλες, συνδέοντας άμεσα τα σαμποτάζ στους αγωγούς με τον πόλεμο στην Ουκρανία.

Αξίζει, τέλος, να σημειωθεί ότι σύμφωνα με εκπρόσωπο της κοινοπραξίας Nord Stream AG, η διαρροή από τους αγωγούς είναι πιθανό να ελεγχθεί και να σταματήσει τη Δευτέρα.

Μόνο τότε, όπως ανακοινώθηκε, θα μπορούν να γίνουν ασφαλείς εκτιμήσεις για την έκταση της καταστροφής και για το εάν και πότε θα μπορέσουν να τεθούν πάλι σε λειτουργία. Πάντως, με βάση το ρεπορτάζ της γερμανικής εφημερίδας «Tagesspiegel», που επικαλείται πηγές των υπηρεσιών πληροφοριών της χώρας, οι καταστροφές που έχουν υποστεί οι αγωγοί τους καθιστούν «άχρηστους για πάντα».

Τεράστια η καταστροφή από το μεθάνιο

Τεράστια οικολογική καταστροφή στην περιοχή της Βαλτικής, αλλά και στην ατμόσφαιρα, φοβούνται οι επιστήμονες εξαιτίας της διαρροής σημαντικής ποσότητας φυσικού αερίου από τους αγωγούς Nord Stream 1 και 2.

Παρά το γεγονός ότι η έκταση της διαρροής είναι αδύνατον να εκτιμηθεί ακόμη με ακρίβεια, υπολογίζεται πως αυτή θα κυμαίνεται από 200 έως 400 χιλιάδες μετρικούς τόνους μεθανίου – εφόσον, βεβαίως, ισχύουν τα όσα ανακοίνωσε η Υπηρεσία Ενέργειας της Δανίας, προσδιορίζοντας τη συνολική ποσότητα αερίου που περιείχαν οι αγωγοί σε 778 κυβικά μέτρα, που αντιστοιχούν στο 32% των ετήσιων εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα από τη σκανδιναβική χώρα.

Σημειώνεται ότι το μεθάνιο είναι μια ιδιαίτερα τοξική χημική ένωση, που αποτελεί το πιο βασικό συστατικό του αερίου που ρέει στους αγωγούς. Είναι, άλλωστε, ο δεύτερος βασικός υπεύθυνος (μετά το διοξείδιο) για την υπερθέρμανση του πλανήτη. Ετσι, οι αναλογίες που προκύπτουν είναι ανατριχιαστικές. Οπως χαρακτηριστικά δήλωσε ο Ζαν-Φρανσουά Γκοτιέ, αντιπρόεδρος της εταιρείας GHGSat που διαχειρίζεται τους δορυφόρους οι οποίοι καταγράφουν τις ποσότητες του μεθανίου στην ατμόσφαιρα, η εκπομπή 250.000 μετρικών τόνων θα επιφέρει επιπτώσεις που ισοδυναμούν με εκείνες των εκπομπών από 1,3 εκατομμύρια αυτοκίνητα που κυκλοφορούν χωρίς διακοπή στους δρόμους επί ένα έτος!

Ή, αντιστοίχως, από τις συνολικές εκπομπές, σε διάστημα 20 ετών, που προέρχονται από 5,48 εκατομμύρια αυτοκίνητα στις ΗΠΑ! Για να υπάρχει μέτρο σύγκρισης, επίσης, υπενθυμίζεται ότι η μεγαλύτερη διαρροή μεθανίου που έχει καταγραφεί στην ιστορία των ΗΠΑ συνέβη το 2015, στο Alyso Canyon, του Λος Αντζελες, όταν απελευθερώθηκαν στην ατμόσφαιρα περίπου 100.000 τόνοι.

Έντυπη έκδοση «ΤΑ ΝΕΑ»