Ευλογιά των πιθήκων: Γιατί οι ειδικοί τρέμουν ενδεχόμενη μετάδοση στα ζώα

Ο εντοπισμός κρουσμάτων της ευλογιάς των πιθήκων σε κατοικίδιους σκύλους δημιουργεί φόβους ότι ο ιός μπορεί να ήρθε στην Ευρώπη για να μείνει, προειδοποιούν ειδικοί.

Σε περίπτωση που ο ιός εδραιωθεί σε πληθυσμούς άγριων ζώων ουσιαστικά θα είναι «αδύνατο να εκριζωθεί» λέει στο δικτυακό τόπο του Nature ο Μαλάσι Οκέκε, ιολόγος του Αμερικανικού Πανεπιστημίου στο Γιόλα της Νιγηρίας.

Η ευλογιά των πιθήκων είναι γνωστό ότι μπορεί να προσβάλλει περισσότερα από 50 είδη θηλαστικών. Στην Αφρική, όπου η ασθένεια ενδημεί εδώ και δεκαετίες, τα τρωκτικά πιστεύεται ότι αποτελούν τη δεξαμενή από όπου ο ιός μεταδίδεται στον άνθρωπο.

Φέτος τον Μάιο, η ασθένεια εμφανίστηκε για πρώτη φορά εκτός Αφρικής σε μια επιδημία που έχει προκαλέσει μέχρι στιγμής περισσότερα από 66.000 κρούσματα σε 107 χώρες, ανάμεσά τους και η Ελλάδα.

Λίγους μήνες μετά την εμφάνιση του ιού στην Ευρώπη, τον περασμένο Αύγουστο, η Γαλλία κατέγραψε το πρώτο κρούσμα σε σκύλο που είχε κοιμηθεί στο ίδιο κρεβάτι με τους άρρωστους ιδιοκτήτες του. Τον ίδιο μήνα, το υπουργείο Υγείας της Βραζιλίας ανακοίνωσε κρούσμα σε κουτάβι.

Μεγαλύτερη ανησυχία θα προκαλούσε η εγκατάσταση του ιού σε πληθυσμούς τρωκτικών εκτός Αφρικής. Σύμφωνα με μελέτη μοντελοποίησης που δημοσιεύτηκε στις 11 Σεπτεμβρίου, η οποία προσομοίωσε την εξέλιξη επιδημίας σε μητροπολιτική περιοχή, η παρουσία του ιού στα ζώα θα προκαλούσε πολλαπλά επιδημικά κύματα.

Εκτός από τα τρωκτικά, όμως, υπάρχουν πολλά άλλα είδη θηλαστικών που θα μπορούσαν να λειτουργήσουν ως δεξαμενές του ιού, σύμφωνα με βρετανική μελέτη που δεν έχει ακόμα υποβληθεί σε ανεξάρτητο έλεγχο και παρουσιάζεται ως προδημοσίευση. Οι ερευνητές εξέτασαν τα χαρακτηριστικά σχεδόν 1.500 θηλαστικών και χρησιμοποίησαν αλγορίθμους μηχανικής μάθησης για να εκτιμήσουν πόσα είδη θηλαστικών μπορεί να είναι ευπαθή στον ιό. Το συμπέρασμα είναι ότι τα ζώα που μπορεί να προσβάλλονται είναι τέσσερις φορές περισσότερα από ό,τι είχε προηγουμένως εκτιμηθεί.

«Υπάρχουν πολλοί δυνητικοί ξενιστές σε όλο τον κόσμο […] και σε περιοχές όπως η Ευρώπη, η Κίνα και η Βόρεια Αμερική» αναφέρει ο Μάρκους Μπάγκροβ του Πανεπιστημίου του Λίβερπουλ, επικεφαλής της μελέτης.

Παραμένει βέβαια ασαφές αν τα είδη αυτά θα μολυνθούν στην τρέχουσα επιδημία και αν θα λειτουργήσουν ως δεξαμενές.

Για να αποτραπεί ένα τέτοιο ενδεχόμενο, τονίζουν οι ειδικοί, πρέπει να σταματήσει η μετάδοση μεταξύ ανθρώπων, η οποία επιτρέπει στον ιό να κυκλοφορεί και ενδεχομένως να συναντά νέα είδη ξενιστών.