Μπλεκ: 68 χρόνια από τη «γέννηση» του «ξανθού γίγαντα»

Γράφει η Βασιλίνα Ριστάνη * 

Σαν σήμερα, πριν από 68 χρόνια κυκλοφόρησε για πρώτη φορά το θρυλικό κόμικ «Μπλεκ». Ο Αμερικανός ήρωας με τα χρυσά μαλλιά και τις σιδερένιες γροθιές, έδινε μάχη με τους Βρετανούς αποικιοκράτες στον πόλεμο της Αμερικάνικης Ανεξαρτησίας στα τέλη του 18ου αιώνα. Πως γεννήθηκε όμως ο Μπλεκ και πως κατέληξε να σημαδέψει μια ολόκληρη εποχή κόμικ στην Ελλάδα;

• Διαβάστε επίσης: Ντόναλντ Ντακ: Το πιο διάσημο παπί του κόσμου

Χρειάζονται συστάσεις;

Ξανθός, ψηλός 1,88, περίπου 25 ετών με εντυπωσιακό ανάστημα. Με το χαρακτηριστικό καπέλο του, γούνινη ζακέτα και καστόρινες μπότες, ο Μπλεκ ήταν οπλισμένος με μαχαίρι, πιστόλι και καραμπίνα, αλλά τόσο μυώδης που δεν τα χρειαζόταν.

Η φυσιογνωμία και τα γενικά χαρακτηριστικά της συμπεριφοράς του χαρακτήρα αυτού, λέγεται ότι έχουν βασιστεί πάνω στον ηθοποιό Έρολ Φλιν. Ο τέλειος άνδρας με το στενό κόκκινο παντελόνι, δεν είχε μάτια για γυναίκες, όπως ο περιβόητος καουμπόι Λούκυ Λουκ. Είχε έναν ιερό σκοπό: την απελευθέρωση της πατρίδας του.

Προσηλωμένος στην αποστολή του, ο τρομερός κυνηγός είχε συντροφιά δύο αγαπημένα του πρόσωπα. Στις διάφορες περιπέτειές του τον ακολουθούσαν ο θετός γιος του, Ρόντι, και ο καθηγητής Μυστήριος. Με πονηριά και κάθε μέσο, βοηθούσαν τον Μπλεκ να εξολοθρεύσει τα «κόκκινα σακάκια».

Ο καθηγητής Μυστήριος ήταν το μεγάλο μυαλό πίσω από τον γενναίο επαναστάτη. Αν και ποτέ δεν προσδιορίστηκε τι είδους καθηγητής ήταν, ήταν κάτοχος πολλών γνώσεων από παντός είδους επιστήμες. Γνώριζε μεταξύ άλλων μαθηματικά, αστρονομία, νομική και ζωολογία. Ο εύστροφος μεσήλικας ήταν δυσκίνητος, λαίμαργος, πομπώδης αλλά αποτελεσματικός.

Ο μετρ της παραπλάνησης, συχνά εκνευριζόταν με τον Μπλεκ και τον αποκαλούσε «αμαθέστατον» ή «αφελέστατον παιδάριον». Όμως, την ώρα του κινδύνου ήταν έτοιμος να θυσιαστεί και επιστρατεύσει τα τεχνάσματα και τις ευρεσιτεχνίες του. Έχει μείνει αξέχαστος για τις επαναλαμβανόμενες κωμικές εκφράσεις του.

«Μα τον αλλήθωρο ήλιο», αναφωνούσε όταν αιφνιδιαζόταν από κάποιο απροσδόκητο γεγονός ή κάποια ιδέα. Ο Ρόντι, από την άλλη, ήταν ο μικρός προστατευόμενος του Μπλεκ και του Καθηγητή Μυστήριου, Σε ηλικία μόλις 10-12 ετών, τον θεωρούσαν ουσιαστικά παιδί τους.

Από το πρώτο κιόλας επεισόδιο της σειράς, συναντάμε τον Ρόντι, σχεδόν ημιθανή, μαζί με τον νεκρό πατέρα του, πλάι στα συντρίμμια της καμένης από τους Άγγλους επικυρίαρχους κατοικίας τους. Ο Μπλεκ, τον οδηγεί στην κατασκήνωση των κυνηγών, όπου του προσφέρονται οι πρώτες βοήθειες. Μετά την ανάρρωσή του υιοθετείται και εντάσσεται εθελοντικά στον αγώνα.

Ο δικηγόρος Κόνολι, ένας δευτερεύων, αλλά ιδιαίτερα σημαντικός χαρακτήρας, είναι ένας πατριώτης, επικεφαλής του επαναστατικού δικτύου της Βοστώνης. Η παρουσία του συνδυάζεται με εντολές της κεντρικής επαναστατικής διοίκησης προς τον ηγέτη των κυνηγών του δάσους Μέιν και λειτουργεί ως αγγελιοφόρος.

Ένας Αμερικανός από την Ιταλία

Δεν είναι τυχαίο που οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, αποτέλεσαν την πρώτη επιλογή των Ιταλών, όταν άρχισαν να μεταναστεύουν μαζικά στις πρώτες δεκαετίες του 20ου αιώνα. Πίσω στην Ιταλία, τρεις σκιτσογράφοι της καλλιτεχνικής ομάδας «EsseGesse», γοητευμένοι από την αμερικανική ιστορία, αποφάσισαν να εκδώσουν ένα κόμικ.

Στην αρχική του μορφή, ο γνωστός ήρωας ήταν μελαχρινός και με άγρια χαρακτηριστικά. Δεν θύμιζε σε τίποτα τον Μπλεκ που ξέρουμε σήμερα. Ο πρώτος Μπλεκ ήταν εμπνευσμένος από τον χαρακτήρα Natti Bumpo του βιβλίου του Φένιμορ Κούπερ «The Tales of Leather Socks».

Οι «ρίζες» του Μπλεκ εντοπίζονται το 1953 όταν στο περιοδικό Cagliostro δημοσιεύθηκε το «Il Piccolo Trapper». Πρωταγωνιστές ήταν δύο κυνηγοί, ο μικρός Ρόντι και ο Μπλεκ. Αφού ολοκληρώθηκε, οι τρεις νεαροί σκιτσογράφοι, αποφάσισαν να κρατήσουν τον Ρόντι και να αλλάξουν τη μορφή του Μπλεκ.

Οι Τζον Σινκέτο, Ντάριο Γκουτσόν και Πιέτρο Σαρτόρι, κυκλοφορούν στις 3 Οκτωβρίου του 1954, το πρώτο τεύχος. Αφού απευθύνθηκαν πρώτα στην εκδότρια Τέα Μπονέλι, η οποία δεν πείστηκε από την ιδέα, ο εκδοτικός οίκος της οικογένειας Καζαρότι είπε το τελικό «ναι». Ο «Il Grande Blek» (ο μεγάλος ή σωματώδης Μπλεκ) από την Editoriale Dardo εκδόθηκε σε μορφή μπλοκ.

Το κόμικ, που σύστησε σύστησε τον ηρώα της αμερικανικής ανεξαρτησίας στους Ιταλούς αναγνώστες, έγινε αμέσως ανάρπαστο. Για περισσότερο από 20 χρόνια, πουλούσε 500.000 τεύχη την εβδομάδα. Γρήγορα έγινε το δημοφιλέστερο κόμικ στην Ιταλία.

Ο Μπλεκ ήρθε στην Ελλάδα για να μείνει

Η επιτυχία του Μπλεκ ήταν τόσο μεγάλη και τόσο άμεση που μέσα σε έναν χρόνο πέρασε τα σύνορα της Ιταλίας και μεταφράστηκε στα γαλλικά. Οι ιστορίες του Μπλεκ εκδόθηκαν επίσης στην Τουρκία (Çelik Blek), στη Σλοβενία (Silini Tom) αλλά και σε κάποιες Σκανδιναβικές χώρες.

Τον Ιούνιο του 1969, το περιοδικό έκανε την πρώτη εμφάνιση του και στα ελληνικά περίπτερα, από τον δημοσιογράφο και εκδότη Στέλιο Ανεμοδουρά. Ο Μπλεκ για τον εκδότη του «Μικρού Ήρωα», ήταν αρχικά κάτι σαν υποκατάστατο, επειδή η προηγούμενη εκδοτική του δραστηριότητα, είχε απαγορευτεί στην δικτατορία, λόγω επαναστατικού χαρακτήρα.

Η πρώτη κυκλοφορία πούλησε 428 τεύχη, αλλά σταδιακά εξελίχθηκε σε best seller. Τα παιδιά και οι έφηβοι έκαναν ουρές στα περίπτερα και τα βιβλιοπωλεία τις δεκαετίες του ’70 και του ’80, για να αγοράσουν τις νέες περιπέτειες του Μπλεκ. Όποιος δεν διάβαζε Μπλεκ τότε, ένιωθε μοιραία έκπτωτος από πολλές συζητήσεις. Σύντομα, τα 100.000 αντίτυπα ήταν ένα νούμερο ρουτίνας.

Το ρεκόρ πωλήσεων κυμαινόταν στα 130.000. Μέχρι και το 1975, το περιοδικό κυκλοφορούσε σε μικρή διάσταση και περιλάμβανε τις περιπέτειες του Ρίνγκο, του Τομ και το Παιδί – Φάντασμα. Τα επόμενα χρόνια, η θεματολογία πολλαπλασιάστηκε. Ωστόσο, το τελευταίο τεύχος της πρώτης «χρυσής» περιόδου του «Μπλεκ» κυκλοφόρησε στην Ελλάδα τον Ιούνιο του 1994.

Περίπου μια 20ετια μετά, από τον Ιούλιο του 2015, το κόμικ έχει έκτοτε επανακυκλοφορήσει. Ο Μπλεκ ακολούθησε την πορεία σχεδόν όλων των κόμικς. Μπορούν άλλωστε να έχουν την ίδια απήχηση στην ψηφιακή εποχή; Ο Αμερικανός πατριώτης, μπήκε στα ελληνικά σπίτια τον καιρό της δικτατορίας και έφερε τον αέρα της επανάστασης.

Ο αήττητος Μπλεκ νικήθηκε από το διαδίκτυο. Μπορεί η τεχνολογία να τον έβγαλε εκτός μόδας, μα είναι βέβαιο ότι δεν θα ξεχαστεί ποτέ από όλες αυτές τις γενιές που συντρόφευσε με τις συναρπαστικές του περιπέτειες.

«Θυμάμαι το Μπλέκ μα, μόλις ξυπνάω και ξεκολλάω, βλέπω πως έχω μεγαλώσει πια και πάω. Δεν είμαι πια εκείνο το παιδί που’ χε ένα όνειρο να κατακτήσει τη γη μ’ ένα σπαθί», νοσταλγεί ο Εισβολέας στο τραγούδι «τα παιδικά μου χρόνια».

* Η Βασιλίνα Ριστάνη σπουδάζει στη New Media Studies