Γάζα: «Επενδύοντας» στον ήλιο για ενέργεια και στα… νεκροταφεία για στέγη

Αναζητώντας… αχτίδα ελπίδας

Από τα νοικοκυριά έως τα νοσοκομεία, σχεδόν όλοι χρησιμοποιούν για να καλύψουν τις ανάγκες τους γεννήτριες ντίζελ. Όμως και αυτή η λύση έχει γίνει πανάκριβη, λόγω αύξησης των τιμών των εισαγόμενων καυσίμων.

Σταδιακά, όλο και περισσότεροι -τουλάχιστον όσοι έχουν την οικονομική δυνατότητα -στρέφονται στην ηλιακή ενέργεια για να τροφοδοτούν σπίτια και επιχειρήσεις.

Οι εγκαταστάσεις φωτοβολταϊκών υποστηρίζονται συχνά από ΜΚΟ ή διεθνείς κεφάλαια, συχνά με επιδοτούμενες δανειοδοτήσεις.

🏡 Here’s one of the houses we managed to rehabilitate for a Palestinian family in Gaza!

We supplied solar energy to the home and a kidney disease equipment that will help a family member stay alive even during blackouts🙌🏾

We cannot wait to show you more updates soon😊 pic.twitter.com/gULmDrCAw9

— Human Appeal (@HumanAppeal) August 25, 2022

Ένα έργο του ΟΗΕ για παράδειγμα αφορά στην εγκατάσταση φωτοβολταϊκών συστημάτων σε τέσσερα νοσοκομεία της περιοχής.

Η Παγκόσμια Τράπεζα επίσης έχει εγκαινιάσει από το 2018 το Gaza Solar Revolving Fund: ένα πιλοτικό πρόγραμμα σε συνεργασία με την Παλαιστινιακή Αρχή Ενέργειας για την εγκατάσταση ηλιακών συστημάτων σε οικιακούς καταναλωτές και μικρές επιχειρήσεις.

Installation of solar energy systems for agricultural water wells in Khan Yunis, #Gaza
1,660 dunums of safer farmlands, more efficient irrigation in the access restricted areas for 200 farmers + reduced costs by 30%#circulareconomy #SDGs2030 pic.twitter.com/Pda5UAiu5g

— Anthony (@AnthonyDutemple) September 14, 2022

«Ο λογαριασμός του ηλεκτρικού ρεύματος μειώθηκε από 150.000 σέκελ (περίπου 43.000 ευρώ) το μήνα σε 40.000 σέκελ (σχεδόν 11.500 ευρώ) το μήνα», επισημαίνει στο πρακτορείο AFP o ιδιοκτήτης ενός παραθαλάσσιου ιχθυοτροφείου και εστιατορίου, που τοποθέτησε ηλιακά πάνελ συλλέκτες πριν από έξι χρόνια.

«Με αυτές τις εξοικονομήσεις», λέει, «καταφέραμε να αναπτύξουμε και να επεκτείνουμε την επιχείρηση».

Για εκατοντάδες χιλιάδες κατοίκους της Λωρίδας της Γάζας, πάντως, η χρήση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας παραμένει μια απρόσιτη λύση και μια «παρανυχίδα» στον κυκεώνα των προβλημάτων της σκληρής πραγματικότητας.

Πάρα πολλοί είναι άλλωστε αυτοί που δεν έχουν καν σπίτι…

Πηγή: Reuters, Mohammed Salem

Νεκροί και ζωντανοί

Η φτώχεια, οι καταστροφές από τους επαναλαμβανόμενους πολέμους με τους Ισραηλινούς, καθώς και ο υπερπληθυσμός έχουν αφήσει πολλούς στο δρόμο. Όμως σε μια απο τις ήδη πιο πυκνοκατοικημένες περιοχές στον πλανήτη, υπάρχουν ελάχιστες εναλλακτικές.

Σε ένα ρεπορτάζ-«γροθιά» στο στομάχι, το πρακτορείο Reuters αποτυπώνει τη νέα ζωή που μια πολυμελής οικογένεια Παλαιστινίων προσπαθεί να χτίσει δίπλα σε τάφους, στο μεγαλύτερο νεκροταφείο της πόλης της Γάζας.

Χρησιμοποιώντας τσιμεντόλιθους έφτιαξαν πρόχειρα ένα σπίτι για να μείνουν στο ανατολικό άκρο του χώρου. Κάτω από το δάπεδο, βρίσκονται δύο τάφοι. «Αν οι νεκροί μπορούσαν να μιλήσουν», λέει η μητέρα της οικογένειας, η Καμίλ, «θα μας έλεγαν “φύγετε από εδώ”».

Πηγή: Reuters, Mohammed Salem

Όμως τα μέλη της δεν έχουν πουθενά αλλού να πάνε. Κι έτσι ζουν και κοιμούνται σε αυτόν τον τόπο. Τα παιδιά κερδίζουν μικροποσά πουλώντας νερό σε παρισταμένους στις κηδείες.

Τα απογεύματα, τα μέλη της οικογένειες μαζεύονται γύρω από φωτιά που ανάβουν δίπλα σε τάφους για να μαγειρέψουν . Απλώνουν τα πλυμένα ρούχα τους σε σχοινιά που έχουν δέσει ανάμεσα σε μνήματα ή χρησιμοποιούν τις ταφόπλακες σαν αλλαξιέρα για τα μωρά.

Η οικογένεια Καχίλ δεν είναι η μόνη που έχει αναγκαστεί να κάνει αυτή τη μακάβρια επιλογή. «Άστεγοι καταληψίες εγκαθίστανται στα νεκροταφεία της περιοχής», γράφει το Reuters, «καθώς οι αρχές στη Λωρίδα της Γάζας παλεύουν με την αυξανόμενη ζήτηση για νέες κατοικίες».

Πηγή: Reuters, Mohammed Salem

Αυτή τη στενή λωρίδα γης, έκτασης 360 τετραγωνικών χιλιομέτρων, αντιμετωπίζει μια εντεινόμενη δημογραφική κρίση εδώ και χρόνια.

Οι διαθέσιμες εκτάσεις για κατοικίες και για καλλιέργειες τροφίμων ήδη εξαντλούνται, την ώρα που -σύμφωνα με το υπουργείο Στέγασης- χρειάζονται 14.000 νέες κατοικίες ετησίως για να εξασφαλίσουν όλοι στέγαση.

Ο πληθυσμός της αποκλεισμένης από ξηρά, αέρα και θάλασσα Λωρίδας της Γάζας εν τω μεταξύ ολοένα και αυξάνεται. Μέσα στα στα επόμενα 30 χρόνια αναμένεται να έχει υπερδιπλασιαστεί, φτάνοντας τα 4,8 εκατομμύρια ψυχές.

Πηγή: Reuters, Mohammed Salem

Μόνιμο, βαθύ τραύμα

Οι άνθρωποι στο θύλακα είναι «σε κατάσταση απογοήτευσης και ψυχολογικής επιβάρυνσης, ως απόρροια των επιδεινούμενων οικονομικών, κοινωνικών και πολιτικών συνθηκών», τονίζει η Δρ Γάντα Αλ Ζάντμπα, επικεφαλής του Προγράμματος Υγείας της UNRWA.

«Η σύγκρουση τον Μάιο του 2021 [κατά την οποία καταστράφηκε μεγάλο μέρος της πόλης της Γάζας και εκατοντάδες σκοτώθηκαν ή τραυματίστηκαν], οδήγησε σε ψυχολογικό σοκ, πέρα ​​από την αντιμετώπιση των διακοπών ρεύματος και νερού, τα υψηλά ποσοστά φτώχειας και την ανεργία».

Η ανάφλεξη του περασμένου Αυγούστου, επισημαίνει η περιφερειακή διευθύντρια της Unicef για τη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική, Αντέλ Χοντρ, «ήταν για πολλούς ανήλικους η πέμπτη σύγκρουση που έζησαν τα τελευταία 15 χρόνια, την ώρα που πολλά παιδιά βιώνουν ήδη μακροπρόθεσμες ψυχολογικές επιπτώσεις της συνεχούς έκθεσης στη βία».

Οι ανήλικοι αποτελούν εν τω μεταξύ το 47% του πληθυσμού στη Λωρίδα της Γάζα. Περισσότερα από 800.000 παιδιά, κάτω των 15 ετών, δεν έχουν ζήσει ούτε μια ημέρα χωρίς τον ισραηλινό αποκλεισμό στο τόπο τους.

Ο αγώνας για επιβίωση, η οικονομική στέρηση, η ελλιπής πρόσβαση σε βασικές υπηρεσίες όπως η υγειονομική περίθαλψη και η εκπαίδευση, ο αποκλεισμός και οι πόλεμοι έχουν πλέον  πυροδοτήσει μια κρίση ψυχικής υγείας.

Πρόσφατη έρευνα της διεθνούς ΜΚΟ Save the Children κατέδειξε ότι 8 στα 10 μικρά παιδιά παρουσιάζουν κατάθλιψη και άλλες ψυχικές διαταραχές.

Περισσότερα από τα μισά παιδιά είπαν ότι έχουν σκεφτεί να αυτοκτονήσουν. Τρία στα πέντε αυτοτραυματίζονται σκοπίμως. Όχι τυχαία, ο τίτλος της σχετικής έκθεσης είναι «Παγιδευμένοι»…