Αποκλεισμένη από το Ισραήλ από το 2007, μετά την άρση της κατοχής, η Λωρίδα της Γάζας χαρακτηρίζεται η μεγαλύτερη «ανοιχτή φυλακή» του κόσμου.

Εν μέσω και των συνεχών πολέμων μεταξύ των ισραηλινών δυνάμεων και της ισλαμιστικής Χαμάς, που ελέγχει την περιοχή,  η ζωή για τα περίπου δύο εκατομμύρια κατοίκους του παλαιστινιακού αυτού θύλακα στις νοτιοανατολικές ακτές της Μεσογείου μοιάζει με επίγεια κόλαση.

Σύμφωνα με τελευταία στοιχεία του ΟΗΕ, περισσότερο από το 65% ζει κάτω από το όριο της φτώχειας. Πάνω από το 60% είναι άνεργοι.

Οι περισσότεροι δεν μπορούν να καλύψουν ούτε το ήμισυ των βασικών τους αναγκών. Η επιβίωση εκατοντάδων χιλιάδων εξαρτάται από τα τρόφιμα που διανέμει η Υπηρεσία των Ηνωμένων Εθνών για τους Παλαιστίνιους πρόσφυγες (UNRWA).

Με τον υδροφόρο ορίζοντα μολυσμένο από λύματα, χημικά και θαλασσινό νερό, τα περισσότερα νοικοκυριά αναγκάζονται να προμηθεύονται εμφιαλωμένο νερό σε ακριβές τιμές.

Οι μονάδες αφαλάτωσης υπολειτουργούν εν μέσω συνεχών διακοπών στην ηλεκτροδότηση. Το μοναδικό εργοστάσιο παραγωγής ενέργειας έχει υποστεί ζημιές από τους ισραηλινούς βομβαρδισμούς και οι εισαγωγές ενέργειας από την Αίγυπτο και το Ισραήλ δεν επαρκούν και δεν είναι δεδομένες.

Στην καλύτερη πια των περιπτώσεων, η παροχή ηλεκτρικού ρεύματος διαρκεί τη μισή ημέρα. Σε περιόδους συγκρούσεων, διαρκεί ελάχιστες ώρες ή και καθόλου.

Σε κάθε περίπτωση, η σύνδεση και χρήση του δικτύου ηλεκτροδότησης είναι πανάκριβη. Για όσους τουλάχιστον έχουν στέγη…

Αναζητώντας… αχτίδα ελπίδας

Από τα νοικοκυριά έως τα νοσοκομεία, σχεδόν όλοι χρησιμοποιούν για να καλύψουν τις ανάγκες τους γεννήτριες ντίζελ. Όμως και αυτή η λύση έχει γίνει πανάκριβη, λόγω αύξησης των τιμών των εισαγόμενων καυσίμων.

Σταδιακά, όλο και περισσότεροι -τουλάχιστον όσοι έχουν την οικονομική δυνατότητα -στρέφονται στην ηλιακή ενέργεια για να τροφοδοτούν σπίτια και επιχειρήσεις.

Οι εγκαταστάσεις φωτοβολταϊκών υποστηρίζονται συχνά από ΜΚΟ ή διεθνείς κεφάλαια, συχνά με επιδοτούμενες δανειοδοτήσεις.

Ένα έργο του ΟΗΕ για παράδειγμα αφορά στην εγκατάσταση φωτοβολταϊκών συστημάτων σε τέσσερα νοσοκομεία της περιοχής.

Η Παγκόσμια Τράπεζα επίσης έχει εγκαινιάσει από το 2018 το Gaza Solar Revolving Fund: ένα πιλοτικό πρόγραμμα σε συνεργασία με την Παλαιστινιακή Αρχή Ενέργειας για την εγκατάσταση ηλιακών συστημάτων σε οικιακούς καταναλωτές και μικρές επιχειρήσεις.

«Ο λογαριασμός του ηλεκτρικού ρεύματος μειώθηκε από 150.000 σέκελ (περίπου 43.000 ευρώ) το μήνα σε 40.000 σέκελ (σχεδόν 11.500 ευρώ) το μήνα», επισημαίνει στο πρακτορείο AFP o ιδιοκτήτης ενός παραθαλάσσιου ιχθυοτροφείου και εστιατορίου, που τοποθέτησε ηλιακά πάνελ συλλέκτες πριν από έξι χρόνια.

«Με αυτές τις εξοικονομήσεις», λέει, «καταφέραμε να αναπτύξουμε και να επεκτείνουμε την επιχείρηση».

Για εκατοντάδες χιλιάδες κατοίκους της Λωρίδας της Γάζας, πάντως, η χρήση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας παραμένει μια απρόσιτη λύση και μια «παρανυχίδα» στον κυκεώνα των προβλημάτων της σκληρής πραγματικότητας.

Πάρα πολλοί είναι άλλωστε αυτοί που δεν έχουν καν σπίτι…

Πηγή: Reuters, Mohammed Salem

Νεκροί και ζωντανοί

Η φτώχεια, οι καταστροφές από τους επαναλαμβανόμενους πολέμους με τους Ισραηλινούς, καθώς και ο υπερπληθυσμός έχουν αφήσει πολλούς στο δρόμο. Όμως σε μια απο τις ήδη πιο πυκνοκατοικημένες περιοχές στον πλανήτη, υπάρχουν ελάχιστες εναλλακτικές.

Σε ένα ρεπορτάζ-«γροθιά» στο στομάχι, το πρακτορείο Reuters αποτυπώνει τη νέα ζωή που μια πολυμελής οικογένεια Παλαιστινίων προσπαθεί να χτίσει δίπλα σε τάφους, στο μεγαλύτερο νεκροταφείο της πόλης της Γάζας.

Χρησιμοποιώντας τσιμεντόλιθους έφτιαξαν πρόχειρα ένα σπίτι για να μείνουν στο ανατολικό άκρο του χώρου. Κάτω από το δάπεδο, βρίσκονται δύο τάφοι. «Αν οι νεκροί μπορούσαν να μιλήσουν», λέει η μητέρα της οικογένειας, η Καμίλ, «θα μας έλεγαν “φύγετε από εδώ”».

Πηγή: Reuters, Mohammed Salem

Όμως τα μέλη της δεν έχουν πουθενά αλλού να πάνε. Κι έτσι ζουν και κοιμούνται σε αυτόν τον τόπο. Τα παιδιά κερδίζουν μικροποσά πουλώντας νερό σε παρισταμένους στις κηδείες.

Τα απογεύματα, τα μέλη της οικογένειες μαζεύονται γύρω από φωτιά που ανάβουν δίπλα σε τάφους για να μαγειρέψουν . Απλώνουν τα πλυμένα ρούχα τους σε σχοινιά που έχουν δέσει ανάμεσα σε μνήματα ή χρησιμοποιούν τις ταφόπλακες σαν αλλαξιέρα για τα μωρά.

Η οικογένεια Καχίλ δεν είναι η μόνη που έχει αναγκαστεί να κάνει αυτή τη μακάβρια επιλογή. «Άστεγοι καταληψίες εγκαθίστανται στα νεκροταφεία της περιοχής», γράφει το Reuters, «καθώς οι αρχές στη Λωρίδα της Γάζας παλεύουν με την αυξανόμενη ζήτηση για νέες κατοικίες».

Πηγή: Reuters, Mohammed Salem

Αυτή τη στενή λωρίδα γης, έκτασης 360 τετραγωνικών χιλιομέτρων, αντιμετωπίζει μια εντεινόμενη δημογραφική κρίση εδώ και χρόνια.

Οι διαθέσιμες εκτάσεις για κατοικίες και για καλλιέργειες τροφίμων ήδη εξαντλούνται, την ώρα που -σύμφωνα με το υπουργείο Στέγασης- χρειάζονται 14.000 νέες κατοικίες ετησίως για να εξασφαλίσουν όλοι στέγαση.

Ο πληθυσμός της αποκλεισμένης από ξηρά, αέρα και θάλασσα Λωρίδας της Γάζας εν τω μεταξύ ολοένα και αυξάνεται. Μέσα στα στα επόμενα 30 χρόνια αναμένεται να έχει υπερδιπλασιαστεί, φτάνοντας τα 4,8 εκατομμύρια ψυχές.

Πηγή: Reuters, Mohammed Salem

Μόνιμο, βαθύ τραύμα

Οι άνθρωποι στο θύλακα είναι «σε κατάσταση απογοήτευσης και ψυχολογικής επιβάρυνσης, ως απόρροια των επιδεινούμενων οικονομικών, κοινωνικών και πολιτικών συνθηκών», τονίζει η Δρ Γάντα Αλ Ζάντμπα, επικεφαλής του Προγράμματος Υγείας της UNRWA.

«Η σύγκρουση τον Μάιο του 2021 [κατά την οποία καταστράφηκε μεγάλο μέρος της πόλης της Γάζας και εκατοντάδες σκοτώθηκαν ή τραυματίστηκαν], οδήγησε σε ψυχολογικό σοκ, πέρα ​​από την αντιμετώπιση των διακοπών ρεύματος και νερού, τα υψηλά ποσοστά φτώχειας και την ανεργία».

Η ανάφλεξη του περασμένου Αυγούστου, επισημαίνει η περιφερειακή διευθύντρια της Unicef για τη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική, Αντέλ Χοντρ, «ήταν για πολλούς ανήλικους η πέμπτη σύγκρουση που έζησαν τα τελευταία 15 χρόνια, την ώρα που πολλά παιδιά βιώνουν ήδη μακροπρόθεσμες ψυχολογικές επιπτώσεις της συνεχούς έκθεσης στη βία».

Οι ανήλικοι αποτελούν εν τω μεταξύ το 47% του πληθυσμού στη Λωρίδα της Γάζα. Περισσότερα από 800.000 παιδιά, κάτω των 15 ετών, δεν έχουν ζήσει ούτε μια ημέρα χωρίς τον ισραηλινό αποκλεισμό στο τόπο τους.

Ο αγώνας για επιβίωση, η οικονομική στέρηση, η ελλιπής πρόσβαση σε βασικές υπηρεσίες όπως η υγειονομική περίθαλψη και η εκπαίδευση, ο αποκλεισμός και οι πόλεμοι έχουν πλέον  πυροδοτήσει μια κρίση ψυχικής υγείας.

Πρόσφατη έρευνα της διεθνούς ΜΚΟ Save the Children κατέδειξε ότι 8 στα 10 μικρά παιδιά παρουσιάζουν κατάθλιψη και άλλες ψυχικές διαταραχές.

Περισσότερα από τα μισά παιδιά είπαν ότι έχουν σκεφτεί να αυτοκτονήσουν. Τρία στα πέντε αυτοτραυματίζονται σκοπίμως. Όχι τυχαία, ο τίτλος της σχετικής έκθεσης είναι «Παγιδευμένοι»…

Headlines