Η Violet Louise μιλάει στο in για το «Ημερολόγιο ενός σκύλου»

Το Ημερολόγιο ενός σκύλου από τη Violet Louise, που παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στο διαδίκτυο το 2020 ως αυτόνομη ψηφιακή αφήγηση, παρουσιάζεται  αυτή τη φορά ζωντανά στο Θέατρο του Νέου Κόσμου για λίγες παραστάσεις από τις 14 Οκτωβρίου.

Μια γυναίκα ζει μόνη στην Αθήνα, αναζητώντας καθημερινά στο διαδίκτυο ίχνη του σκύλου της που έφυγε από́ τη ζωή. Μέσα από τις μηχανές  αναζήτησης, ανακαλύπτει εικόνες από́ μέρη που ταξιδέψαν, βίντεο, μουσική, φωτογραφίες και δημιουργεί το ψηφιακό της ημερολόγιο. Ένα ημερολόγιο που καταγράφει προσωπικές στιγμές καθώς και σημαντικά πολιτικά και κοινωνικά στιγμιότυπα της ελληνικής πραγματικότητας από τους Ολυμπιακούς του 2004 μέχρι και σήμερα.

Στήνει έναν μηχανισμό εικόνας και ήχου που αναπαράγει μνήμες και συναισθήματα και αφηγείται τις ιστορίες της. Μέσα από αναδρομές στο παρελθόν, επανεφευρίσκει το παρόν και χαράζει το δρόμο της προς την ενηλικίωση. Σ’ έναν κόσμο που αλλάζει δραματικά, η καθημερινότητα φαντάζει λιγότερο επώδυνη, μέσα από τη σχέση αγάπης ανθρώπου και ζώου. Το Ημερολόγιο ενός σκύλου είναι το ημερολόγιο ενός ανθρώπου που επαναδιαπραγματεύεται τις απώλειές του.

Η Violet Louise μιλάει στο in για αυτό το δύσκολο εγχείρημα.

Τι πραγματεύεται το έργο;

Το ημερολόγιο ενός σκύλου καταγράφει την προσπάθεια του ανθρώπου να επαναπροσδιοριστεί και να επαναπροσδιορίσει την πραγματικότητά του όταν ο κόσμος αλλάζει γύρω του δραματικά. Είναι μία κατάδυση στη δεξαμενή της προσωπικής μου μνήμης αλλά και μία καταγραφή μέσα από το προσωπικό μου φίλτρο, της ελληνικής πραγματικότητας αυτών των δεκαέξι χρόνων που έζησα με το σκύλο μου, τη Μιλού, από το 2004 έως το 2020. Η σχέση μου με τη Μιλού, η κοινή μας διαδρομή μέσα στο χρόνο, η απώλεια της μητέρας μου, το τελευταίο καλοκαίρι μου στην Κάρυστο εν καιρώ πανδημίας, η καθημερινότητά μου στα χρόνια της ελληνικής κρίσης, είναι σημαντικά κεφάλαια αυτής της σπονδυλωτής αφήγησης.

Δημιουργήθηκε λοιπόν μία πολυμεσική παράσταση, ένα είδος ψηφιακού  ημερολόγιου, όπου συνυπάρχουν στοιχεία από το θέατρο, τον κινηματογράφο, τη live δημιουργία μουσικής και ήχου. Τα υλικά της παράστασης (κείμενο, βίντεο, μουσική) είναι πρωτότυπα, ενώ παράλληλα αντλήθηκε και σχετικό υλικό από το διαδίκτυο. Στη  δραματουργία εντάχτηκαν και αποσπάσματα από έργα Ελλήνων ποιητών που μιλούν γι’ αυτήν την ιδιαίτερη σχέση ανθρώπου και ζώου (Γεώργιος Σεφέρης, Κωνσταντίνος Καβάφης, Νίκος Καρούζος, Γεώργιος Σουρής, Γιάννης Ρίτσος), καθώς και αποσπάσματα για την «Επιχείρηση Πάνθηρας» από το ομότιτλο βιβλίο του Δημήτριου Κωνσταντινίδη. Το σύστημα ήχου και εικόνας το χειρίζομαι εγώ επί σκηνής.

Μέσα από τη σχέση με το σκύλο μου, μπαίνει στο μικροσκόπιο ο άνθρωπος της πόλης : η ζωή στα αλλοτριωμένα αστικά κέντρα, η αποξένωση από το φυσικό περιβάλλον, η εξάρτηση από την τεχνολογία, το πνευματικό και ηθικό αδιέξοδο, η νέα ψηφιακή πραγματικότητα, η παιδική ηλικία ως βασικός παράγοντας διαμόρφωσης της ενήλικης προσωπικότητας.

Όλες αυτές οι πτυχές της σύγχρονης ζωής φωτίζονται στην παράσταση και φιλτράρονται μέσα από τη σχέση αγάπης ανθρώπου και ζώου. Αυτός ο ανεξήγητος δεσμός, έρχεται από το μακρινό παρελθόν. Το συνταρακτικό σε αυτήν τη σχέση είναι ότι παρά την έλλειψη της λεκτικής επικοινωνίας, υπάρχει μια αμοιβαία ενσυναίσθηση, σχεδόν βιωματική. Τα ζώα μας κουβαλούν τις πληγές μας, αδιαμαρτύρητα. Πώς είναι δυνατόν να μη δεθείς μαζί τους με άρρηκτους δεσμούς;

Ποιους προβληματισμούς θίγει;

Στην τελευταία σκηνή του έργου, η Μιλού, λίγο πριν φύγει από το μάταιο τούτο κόσμο, οραματίζεται το μέλλον : Στις μεγάλες αλλαγές, μπροστά στη λεωφόρο ακούω τον χτύπο των τυμπάνων απ᾽ τους παλιούς πολεμιστές. Bλέπω σήματα καπνού πάνω από τις μεγάλες πόλεις. Κα το πουλί με τα γαμψά νύχια και τη μακριά ουρά. Το πουλί που παίρνει τις ψυχές και τις μοιράζει στους περαστικούς. Όλοι εναντίον όλων. Κι ο καθένας για τον εαυτό του.

Ζούμε σε μία περίοδο όπου οι άνθρωποι για μία ακόμα φορά έχουν εξαγριωθεί και έχουν βάλει μπρος τις μηχανές του πολέμου. Ο πόλεμος πλέον διεξάγεται μέσω της πληροφορίας. Ο καθένας από εμάς, από το σπίτι του και μπροστά στην οθόνη του μπορεί να δημιουργήσει τη δική του επιθυμητή πραγματικότητα. Επιλέγει ο ίδιος ποια στοιχεία θα αποδεχθεί ως αληθινά. Το μεγάλο πρόβλημα βέβαια είναι πως δε μπορείς να διακρίνεις πια την αλήθεια από το ψέμα. Οι πληροφορίες είναι αναρίθμητες και δεν ελέγχονται ως προς την ορθότητά τους.

Την ίδια στιγμή έχει επέλθει διάσπαση του κοινωνικού ιστού. Όλοι εναντίον όλων. Κι ο καθένας για τον εαυτό του. Η πανδημία διαδραμάτισε καθοριστικό ρόλο προς αυτή την κατεύθυνση. Οι άνθρωποι χωρίστηκαν σε  στρατόπεδα. Και έτσι σε αστραπιαίο χρόνο το παράλογο έγινε λογικό και το λογικό παράλογο. Πως μπορεί να υπάρξει κανείς σε έναν κόσμο που αλλάζει καθημερινά με την ταχύτητα του φωτός; Yπάρχει δυνατότητα ατομικής αντίδρασης ή τα γεγονότα εξελίσσονται ερήμην μας; Mπορούμε να δημιουργήσουμε διαφυγές μέσα από την επανασύνδεση μας με το φυσικό περιβάλλον; Μπορούμε να βάλουμε ένα τέλος σε αυτή την καθημερινή τρομοκρατία του μυαλού μας;

Ποιο είναι το προφίλ των ηρώων;

Απλοί καθημερινοί άνθρωποι. Άνθρωποι με ευαισθησίες και αντίληψη που ασφυκτιούν κάτω από το βάρος μιας ανελαστικής πραγματικότητας ή πιο απλά άνθρωποι της διπλανής πόρτας. Τον άνθρωπο της διπλανής πόρτας δεν πρέπει να τον υποτιμούμε. Η καθημερινότητά του κρύβει δράμα αλλά και αγώνα για επιβίωση. Και είναι αυτός που θα κάνει τη μεγάλη ανατροπή την κρίσιμη στιγμή.

Στην παράσταση, ο άνθρωπος της διπλανής πόρτας, είναι μία κοπέλα που έχασε πρόσφατα το σκύλο της. Όπως βέβαια εκτυλίσσεται η ιστορία καταλαβαίνουμε πως ο σκύλος δεν ήταν η μοναδική της απώλεια. Μόνη, κλεισμένη σε ένα άδειο δωμάτιο, καθισμένη μπροστά στον υπολογιστή της, προσπαθεί κάθε μέρα να βρίσκει έναν καλό λόγο για να συνεχίζει τη μέρα της σε έναν κόσμο που αλλάζει δραματικά.

Φτιάχνει λοιπόν ένα στούντιο, έναν προσωπικό χώρο αναμνήσεων και αρχίζει να δημιουργεί ένα ψηφιακό ημερολόγιο με δικές της αναμνήσεις αλλά και ιστορίες που ανακαλύπτει στο διαδίκτυο. Μέσα από το φαντασιακό της βρίσκει τελικά τρόπο να επικοινωνήσει με τον έξω κόσμο και να αφηγηθεί τις ιστορίες της, σαν ένας σύγχρονος παραμυθάς με τη συνδρομή των νέων μέσων.

Τι αναφορές έχει στο σήμερα;

Η παράσταση είναι μία σπονδυλωτή αφήγηση με στιγμιότυπα από γεγονότα που σημάδεψαν ιστορικά και κοινωνικά την Ελλάδα αλλά και τον κόσμο. Η οικονομική κρίση, η κοινωνική απομόνωση, ο περιορισμός των ελευθεριών, η κατάρρευση της κοινωνικής πρόνοιας, η καταστροφή του οικοσυστήματος. Όλη αυτή πληροφορία περνά με την εικόνα και τον ήχο, αποσπασματικά και με ταχύτητα, όπως ακριβώς όταν σερφάρουμε στο διαδίκτυο, μέσα από το φίλτρο της υποκειμενικής αντίληψης της πραγματικότητας του αφηγητή.

Ποιο είναι το μήνυμα που θέλετε να έχει πάρει ο θεατής όταν δει την παράσταση;

Ο άνθρωπος πάντα πρέπει να επιστρέφει στον εαυτό του, δίνοντας τις καθημερινές του μάχες. Όταν γύρω του όλα καταρρέουν, όταν στενοί δεσμοί διαρρηγνύονται, όταν δε μπορεί να καλύψει βασικές του ανάγκες, ας βρίσκει τουλάχιστον καταφύγιο στην ελευθερία του μυαλού του. Εκεί, στο μυαλό μας, δε μπορεί να εισβάλλει κανείς. Μόνο αν εμείς το επιτρέψουμε. Αυτό δε σημαίνει ότι δε θα περάσουμε δύσκολα. Στην Ελλάδα περνάμε δύσκολα πολλά χρόνια τώρα. Και οι ενδείξεις μάς υποψιάζουν για μία ακόμα μεγαλύτερη αποσταθεροποίηση στα χρόνια που έρχονται.

Καλό θα ήταν, να είχαμε όλοι μας μια βαθιά πίστη, σε οτιδήποτε. Κάπου να μπορούμε να αποθέσουμε με ασφάλεια τους φόβους μας. Η συνεχής υπενθύμιση μίας ζοφερής πραγματικότητας, οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια στην κατάθλιψη.

Ας στρέψουμε λοιπόν το βλέμμα μας αλλού. Η ηρωίδα μέσα από αναδρομές στο παρελθόν και στην παιδική της ηλικία, αφήνει να εισχωρήσει μια αχτίδα φωτός στην ομίχλη του μυαλού της. Η παράσταση κλείνει με ένα απόσπασμα από ποίημα του Νίκου Καρούζου: Ἔρημος τώρα ὁ βράχος τῆς ἀγάπης. Και εγώ πάλι στο ίδιο σημείο. Χιλιάδες πόλεμοι συμβαίνουν στο κορμί μου, μα ελπίζω πως ένα φύλλο δέντρου το θάνατο νικά.