Ηλεκτρονικά απορρίμματα: Πάνω από 5 δισεκατομμύρια κινητά θα καταλήξουν φέτος στα σκουπίδια

Περίπου 5,3 δισεκατομμύρια κινητά τηλέφωνα θα πάψουν φέτος να χρησιμοποιούνται και η συντριπτική πλειονότητα θα καταλήξει στα σκουπίδια, διαπιστώνει έρευνα του Φόρουμ Αποβλήτων Ηλεκτρικού και Ηλεκτρονικού Εξοπλισμού (WEEE) με αφορμή τη Διεθνή Ημέρα Ηλεκτρονικών Αποβλήτων στις 14 Οκτωβρίου.

Αν όλα τα εκτός λειτουργίας κινητά τηλέφωνα παγκοσμίως τοποθετούνταν το ένα πάνω στο άλλο, θα έφταναν σε ύψος τα 50.000 χιλιόμετρα, 120 φορές ψηλότερα από την τροχιά του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού ή το ένα όγδοο της απόστασης ανάμεσα στη Γη και τη Σελήνη, εκτιμά η έκθεση.

Παρόλο που τα κινητά περιέχουν πολύτιμες πρώτες ύλες, όπως χρυσό, άργυρο, παλλάδιο και άλλα ανακυκλώσιμα μέταλλα, η πλειονότητα εξαφανίζεται μέσα σε συρτάρια, ντουλάπες, αποθήκες και γκαράζ, πριν τελικά καταλήξει σε χωματερές.

Το συνολικό παγκόσμιο απόθεμα κινητών τηλεφώνων (σε χρήση και εκτός χρήσης) εκτιμάται σε περίπου 16 δισεκατομμύρια συσκευές, κάτι που σημαίνει ότι σε κάθε κάτοικο της Γης αναλογούν κατά προσέγγιση δύο κινητά.  Περίπου το 30% των κινητών τηλεφώνων στην Ευρώπη δεν χρησιμοποιείται πλέον.

Η δειγματοληπτική έρευνα σε 8.775 ευρωπαϊκά νοικοκυριά δείχνει ότι στο μέσο σπίτι υπάρχουν 74 ηλεκτρικά/ηλεκτρονικά προϊόντα (τηλέφωνα, υπολογιστές σταθερούς και φορητούς, ηλεκτρικά εργαλεία, συσκευές κουζίνας κ.ά.). Από αυτά, τα 13 δεν χρησιμοποιούνται και βρίσκονται καταχωνιασμένα -τα εννέα εκτός χρήσης και τα τέσσερα χαλασμένα.

Ελάχιστες είναι οι παλιές ηλεκτρικές και ηλεκτρονικές συσκευές που ανακυκλώνονται με ορθές διαδικασίες (George Hotelling)

Με βάση τον αριθμό των συσκευών, τα κυριότερα ανενεργά ηλεκτρονικά προϊόντα που παραμένουν αποθηκευμένα σε σπίτια είναι:

• Μικρά καταναλωτικά ηλεκτρονικά και αξεσουάρ, όπως ακουστικά και τηλεκοντρόλ.
• Μικρές οικιακές συσκευές, όπως ρολόγια και ηλεκτρικά σίδερα,
• Μικρός εξοπλισμός πληροφορική, όπως εξωτερικοί σκληροί δίσκοι, μόντεμ-ρούτερ, πληκτρολόγια και ποντίκια.
• Κινητά τηλέφωνα
• Μικρές συσκευές κουζίνας, όπως τοστιέρες και ηλεκτρικές ψησταριές,

Αν η κατάταξη των συσκευών και μηχανημάτων γίνει με βάση όχι τον αριθμό αλλά το βάρος τους, τότε οι συσκευές που βρίσκονται στην πρώτη θέση των αποβλήτων είναι με διαφορά οι λευκές συσκευές κουζίνας, όπως φούρνοι, ψυγεία και πλυντήρια.

Όταν οι Ευρωπαίοι καταναλωτές ρωτιούνται γιατί αποθηκεύουν και δεν ανακυκλώνουν τις εκτός λειτουργίας συσκευές τους, συνηθισμένες απαντήσεις είναι «επειδή μπορεί να τη χρησιμοποιήσω ξανά στο μέλλον» (46%), «σχεδιάζω να την πουλήσω ή να τη δωρίσω» (15%),  «έχει συναισθηματική αξία» (13%), «μπορεί να αποκτήσει αξία στο μέλλον» (9%) και «δεν ξέρω πώς να την ξεφορτωθώ/ανακυκλώσω» (7%). Μια μειονότητα απαντά «επειδή περιέχει ευαίσθητα δεδομένα» (2%).

Το WEEE Φόρουμ εκτιμά ότι μόνο τα μικρά ηλεκτρικά/ ηλεκτρονικά είδη (κινητά, κάμερες, τοστιέρες, ηλεκτρικές οδοντόβουρτσες κ.ά.) που θα παραχθούν το 2022 παγκοσμίως, θα ζυγίζουν συνολικά 24,5 εκατομμύρια τόνους ή τέσσερις φορές το βάρος της Μεγάλης Πυραμίδας της Γκίζας.

Ο ευρωπαίος επίτροπος Περιβάλλοντος Βιργκίνιους Σινκεβίτσιους σχολίασε ότι «η συνεχιζόμενη αύξηση στην παραγωγή, κατανάλωση και απόρριψη ηλεκτρονικών συσκευών έχει τεράστιες περιβαλλοντικές και κλιματικές επιπτώσεις […] Μόνο μέσω της καθιέρωσης μιας κυκλικής οικονομίας για τα ηλεκτρονικά θα μπορέσει η ΕΕ να συνεχίσει να ηγείται στις προσπάθειες να αντιμετωπιστεί επειγόντως το ταχέως επιδεινούμενο πρόβλημα των ηλεκτρονικών αποβλήτων».