Ορέστης Τζιόβας: «Έπρεπε να φάω τα μούτρα μου για να επιστρέψω»

Πιστεύει ότι χρειάζεται να βιώσει κανείς κάτι πολύ μεγάλο για να γίνει καλύτερος. Τώρα που νίκησε τα σκοτάδια του, ο ηθοποιός αναζητά τους λόγους που τον έκαναν να τα διαβεί και είναι αποφασισμένος να προχωρήσει ακολουθώντας τα όνειρά του.

Ο Ορέστης Τζιόβας αποκαλύπτεται.

Πώς ξεκίνησε η περιπέτειά σας με το θέατρο;

Δεν ονειρευόμουν να γίνω ηθοποιός όταν μεγαλώσω. Η ανάγκη για αποδοχή είναι πρωταρχικός λόγος για να ανέβει κανείς στη σκηνή. Αρχισα να συμμετέχω στη θεατρική ομάδα του σχολείου για να χάνω μαθήματα και να βλέπω κανένα κορίτσι. Επίσης ήμουν και στη χορωδία. Στην Γ’ Λυκείου σταμάτησα όμως γιατί είχα τις Πανελλαδικές. Πέρασα στη σχολή ΤΕΙ Αυτοματισμού στη Θεσσαλονίκη γιατί δεν είχα την οικονομική δυνατότητα να φύγω από την πόλη, αν και είχα συγκεντρώσει σχεδόν 15.000 μόρια. Αρχισα να εργάζομαι για το χαρτζιλίκι μου και να μην ασχολούμαι καθόλου με τα μαθήματα.

Πώς σας γεννήθηκε η επιθυμία να επιστρέψετε στο θέατρο;

Αισθανόμουν ότι δεν κινείται τίποτα ενδιαφέρον γύρω μου. Μου έλειπε ένας σκοπός. Ετσι αποφάσισα να δώσω εξετάσεις στο Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος. Ο Λευτέρης Πλακίδας μού σύστησε τον Τάσο Ράντζο. Πήγα σε αυτόν και μου έδωσε κάποια κομμάτια να ετοιμάσω για τις εξετάσεις. Δεν πέτυχα, αλλά συνάντησα μια φίλη, η οποία μου πρότεινε να πάω κι εγώ – εκείνη ήταν ήδη – στην ερασιτεχνική ομάδα θεάτρου του Κώστα Χαλκιά. Κάθισα έναν χρόνο και για πρώτη φορά στη ζωή μου αφοσιώθηκα σε κάτι. Παράλληλα ετοιμαζόμουν και για να δώσω εξετάσεις ξανά και στο Κρατικό και στον Εθνικό. Τελικά πέρασα και στα δυο και έτσι ήρθα στην Αθήνα. Ηταν από τις πιο χαρούμενες μέρες της ζωής μου.

Και έτσι φτάσατε στην παράσταση που ανεβαίνει στο Θέατρο Μπέλλος από τις 21 Οκτωβρίου «Η νύχτα των μυστικών». Ποιος είναι ο ρόλος σας;

Υποδύομαι τον μάγο του τσίρκου, μέσα στο οποίο καταφεύγει ένα ζευγάρι για να ξεφύγει από τον καβγά που είχε ξεσπάσει ανάμεσά του. Μπαίνουν μέσα τυχαία και έρχονται αντιμέτωποι με τους ανθρώπους του τσίρκου. Ο μάγος είναι ένας πολύ καταβεβλημένος τύπος που έχει πράξει κάτι πολύ άσχημο στη ζωή του και βρίσκεται σε μια κατάσταση παραίτησης. Είναι ένας συμβολικός χαρακτήρας, όπως και οι υπόλοιποι, οι οποίοι δεν μιλάνε συνειδητά, σαν να μιλάει κάτι «άλλο» για εκείνους. Η παράσταση περιέχει το στοιχείο του υπνωτισμού και της μαγείας – κυρίως της ανθρώπινης ύπαρξης.

Υπάρχει μια φράση από τον ρόλο σας την οποία έχετε ξεχωρίσει;

«Τα βραβεία είναι η δόξα των ηττημένων» – φράση που φωτίζει τη ματαιοδοξία.

Σας επηρεάζουν οι ρόλοι που ερμηνεύεται;

Υποσυνείδητα. Καταβάλλεις μια προσπάθεια να έρθεις κοντά στον ψυχισμό εκείνου που υποδύεσαι και χωρίς να ταυτίζεσαι πρέπει ν’ αφουγκραστείς τι ακριβώς είναι. Καμιά φορά γίνεσαι και αυτός. Θυμάμαι όταν έπαιζα τη «Λυσσασμένη γάτα» ήταν η εποχή που έκανα χρήση ουσιών και ο ήρωας που υποδυόμουν ήταν τελείως κατεστραμμένος, παραιτημένος από τη ζωή. Ημουν κι εγώ όμως τότε έτσι και μου άρεσε που είχα μπει στον ψυχισμό του ρόλου.

Ισως θέλατε να είστε έτσι.

Μάλλον ναι. Σε παίρνει λίγο η «μπάλα». Πρέπει να πω ότι ήταν μια πενταετία η οποία πέρασε «έτσι», σαν αέρας. Δεν μου λείπει τίποτα από εκείνη την πενταετία. Μ’ ενδιέφερε να φύγω από εκείνη την κατάσταση και να μπω ξανά σε μια «κανονικότητα». Επρεπε πρώτα να φάω τα μούτρα μου.

Τι είναι για σας «κανονικός»;

Εκείνος που διαχειρίζεται τα συναισθήματά του, που αντιλαμβάνεται τη θέση του απέναντι στους άλλους. Και νομίζω η πιο σκληρή μάχη που έχω δώσει στη ζωή μου ήταν να επιστρέψω στην κανονικότητα. Να μην έχω εξαρτήσεις και αυτή η μάχη ήταν κυρίως ψυχολογική. Να μάθω να υπάρχω χωρίς αυτές.

Ποιο ήταν το πρώτο συναίσθημα που ισχυροποίησε τη σχέση σας με τις ουσίες;

Ολες οι πρώτες επαφές γιατί οι στιγμές ήταν πολύ έντονες, χαρούμενες και ένιωθα πολύ σέξι. Μπορούσα πάω να μιλήσω σε οποιαδήποτε μου άρεσε. Με έκανε πολύ «φλερτικό». Ενιωθα λαχτάρα – αυτή η λέξη ταιριάζει.

Διευρύνθηκε ο ερωτισμός σας.

Ενιωσα την επιθυμία να εξερευνήσω τη ζωή, μέσα από την ερωτική επαφή και με αγόρια και με κορίτσια. Ο ερωτισμός μου φυσικά δεν συνδέεται με τις ουσίες. Από την άλλη, η αναζήτηση είχε ένα τεράστιο κέρδος στη δουλειά μου – τη συλλογή εμπειριών.

Με ποιον τρόπο;

Με βοήθησε να καταλάβω καλύτερα τον άνθρωπο. Με γοητεύει να μαθαίνω πώς μπορεί να αισθανθεί κάποιος άλλος. Δεν ερωτεύτηκα όμως ποτέ ένα αγόρι. Εδώ θέλω να διαχωρίσω τον έρωτα από το σεξ. Θεωρούσα πάντα ότι τα αντρικά κολλητιλίκια είχαν κάτι ερωτικό μέσα τους που δεν είναι καθόλου σεξουαλικό. Εχουν τη διεκδίκηση της προσοχής, της φροντίδας, του νοιαξίματος μέσα από ένα φίλτρο πολύ macho. «Τι έπαθες, ρε μαλάκα, τι σου συμβαίνει;». Αλλά στην ουσία αυτό που ρωτάς είναι «πληγώθηκες;», «δεν είσαι καλά;».

Εχετε εισπράξει μεγαλύτερη τρυφερότητα από άντρα
ή γυναίκα;

Και από τους δύο νομίζω.

Οι ουσίες τι σας πρόσφεραν; Γιατί ο καθένας αναζητά κάτι διαφορετικό.

Ενας άνθρωπος σκέφτεται «ΟΚ, μπορεί τεχνητά ν’ αλλάζω την αντίληψη της πραγματικότητας και θα ζω σε αυτήν που έχω φτιάξει». Ελα όμως που οι ουσίες έχουν το «tolerance», την ανοχή δηλαδή του εγκεφάλου και του οργανισμού. Και αυτή η χαρά που υπάρχει στην αρχή γίνεται σκοτάδι βαθύ και αρχίζουν να πηγαίνουν όλα προς τα κάτω. Προσπαθώ να καταλάβω πώς πολλοί άνθρωποι βρίσκονται σε αυτή την κατάσταση για πολλά χρόνια.

Πότε φτάσατε στο σημείο να πείτε ότι αυτός ο πλασματικός κόσμος που δημιουργούσατε δεν σας αντιστοιχεί;

Ηταν καθαρά πρακτική η συνθήκη της αποσύνδεσής μου και πρέπει να πω ότι ήμουν πολύ τυχερός σε αυτό. Σταδιακά οι ουσίες άρχισαν να μην επιδρούν και να μη μου δίνουν χαρά. Από ένα σημείο και μετά «τσίτωνα» και «έπεφτα». Δεν έφτιαχνε η διάθεσή μου, σκοτείνιαζε. Την ίδια στιγμή σκεφτόμουν ότι δεν είναι σωστό που το κάνω, κάτι δεν πάει καλά.

Είχε επιπτώσεις στη ζωή σας;

Στη δουλειά μου, γιατί κάποιες φορές δεν ήμουν πολύ τυπικός. Επίσης μιλούσα αρκετά για το τι έκανα και σε αυτόν τον χώρο υπάρχουν καλοθελητές. Ακουσα παραπάνω από μια φορά, «μου είπαν να μη σε πάρω για δουλειά γιατί θα μου δημιουργήσεις πρόβλημα». Φυσικά αυτό δεν ήταν κοντά στην πραγματικότητα, γιατί ήμουν λειτουργικός. Ομως ήταν ένα καμπανάκι. Αν συνοψίσω αυτή την ιστορία, θα έλεγα ότι είχα μια πολύ ωραία ζωή πριν, με πολύ όμορφα πράγματα να με περιστοιχίζουν για να τα παρατήσω. Τώρα αντιλαμβάνομαι ότι έπρεπε να το ζήσω όλο αυτό. Με έκανε πολύ πιο πλούσιο ως άνθρωπο. Αυτή είναι η αλήθεια. Χρειάζεται να βιώσεις κάτι πολύ μεγάλο στη ζωή σου για να γίνεις καλύτερος. Περπάτησα το πύρινο μονοπάτι μου και βγήκα δυνατός.

Η ψυχοθεραπεία σάς βοήθησε να βγάλετε από τη ζωή σας τις εξαρτήσεις;

Οχι, γιατί άρχισα τις συνεδρίες αφού σταμάτησα τη χρήση. Βρήκα τη δύναμη και είπα στοπ. Με πολλές προσπάθειες και πισωγυρίσματα. Αλλά ήμουν αποφασισμένος να σταματήσω, γιατί δεν μου άρεσε η τροπή που είχε πάρει η ζωή μου. Νομίζω ότι επέδρασε το γεγονός ότι δεν μου προσέφερε πια καμία ευχαρίστηση. Στάθηκα τυχερός σε αυτό το κομμάτι, γιατί δεν συμβαίνει με όλους. Ή συμβαίνει και το παραβλέπουν. Εγώ δεν το παρέβλεψα. Εχω δει το πιο ωραίο animation για τα ναρκωτικά. Είναι ένα πουλάκι που βρίσκει κάτι κάτω το παίρνει, αρχίζει να πετάει ψηλά και μετά από λίγο προσγειώνεται. Ξαναπαίρνει κάτι, πετάει ξανά, αλλά όχι τόσο ψηλά και η προσγείωσή του είναι πιο δύσκολη. Μετά από μερικές σκηνές – όπου παίρνει κάτι, πετάει όλο και πιο χαμηλά και προσγειώνεται όλο και πιο ανώμαλα – σκοτεινιάζει. Αυτός είναι ο κύκλος των ναρκωτικών, καλό είναι να μην κρατάει πολύ.

Τι ανακαλύψατε μέσα από την ψυχοθεραπεία;

Γιατί έκανα όλο αυτό στον εαυτό μου. Γιατί μπήκα σε αυτή την περιπέτεια. Αυτή τη ρίζα ψάχνω. Δεν έχουμε όμως φτάσει ακόμη στο σήμερα. Στην αναζήτηση είμαστε.

Σας βοήθησε στην τέχνη σας;

Η δουλειά μας συνδέεται πολύ με την κατανόηση της ανθρώπινης ψυχολογίας. Είναι μεγάλο το κέρδος.

Πείτε μου ένα όνειρό σας;

Να σκηνοθετήσω – αν και είμαι άγουρος ακόμη – ένα έργο υψηλής αισθητικής που θα τους αφορά όλους και θ’ αφήσει κάτι.

Τι σημαίνει για εσάς υψηλή αισθητική;

Κάτι που το βλέπεις, το αντιλαμβάνεσαι, το θαυμάζεις και ας μην το κατανοείς. Που μπορεί να σου δώσει ένα εργαλείο να ζήσεις καλύτερα. Αυτό που θα ήθελα να νιώθω ως ηθοποιός πάνω στη σκηνή είναι να γίνομαι διάφανος, να μπορεί ο βλέπει ο θεατής τα «μέσα» μου και πώς επηρεάζεται ο χαρακτήρας που υποδύομαι από αυτά που συμβαίνουν γύρω του και μέσα του. Αυτό τον πλούτο θα ήθελα να μεταφέρω στους θεατές.

Υπάρχει ένα τέτοιο έργο, που να λειτούργησε τόσο καταλυτικά σε εσάς;

Το «2» του Δημήτρη Παπαϊωάννου.