Πληθωριστική επιμόλυνση

Τη στιγμή που τα φώτα της δημοσιότητας πέφτουν εδώ και μήνες στις τιμές του φυσικού αερίου, τις τελευταίες εβδομάδες έχει ξεσπάσει ένας ακόμα πόλεμος με αφορμή το πετρέλαιο ντίζελ. Στην Ελλάδα βιώνουμε την απίστευτη ιστορική ανατροπή στην τιμή του πετρελαίου κίνησης, που κόντρα στην πορεία των διεθνών του πετρελαίου, συναγωνίζεται σε τιμές την κατοστάρα βενζίνη της αμόλυβδης. Την 96 οκτανίων την έχει αφήσει ήδη πολύ πίσω. Το ίδιο βιώνουμε επίσης στην τιμή του πετρελαίου θέρμανσης, όπου αν δεν υπήρχε η κρατική επιδότηση των 25 λεπτών και αυτή των δύο διυλιστηρίων των 7 λεπτών, τότε η αγορά του θα ήταν απλησίαστη. Το ντίζελ θεωρείται το κινητήριο καύσιμο της παγκόσμιας οικονομίας, καθώς χρησιμοποιείται από τη βιομηχανία και τις μεταφορές μέχρι τη θέρμανση των νοικοκυριών, πράγμα που σημαίνει ότι η αύξηση των τιμών του μπορεί να αυξήσει τα πάντα, από το κόστος θέρμανσης μέχρι τις τιμές των τελικών προϊόντων, ειδικά σε οικονομίες σαν την ελληνική που εξαρτάται ως προς τη λειτουργία της από τις οδικές και θαλάσσιες μεταφορές. Δεν είναι ωστόσο μόνο ελληνικό το πρόβλημα. Οι ελλείψεις για μια σειρά από λόγους είναι σημαντικές και η προσφορά μειωμένη, με αποτέλεσμα η μάχη μεταξύ των διεκδικητών στην αγορά να δίνεται πλέον φορτίο με φορτίο.

Την προηγούμενη εβδομάδα δύο τουλάχιστον δεξαμενόπλοια που μετέφεραν χιλιάδες τόνους ντίζελ από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα προς την Ευρώπη, άλλαξαν εν πλω τον προορισμό τους και κατευθύνθηκαν προς τις ανατολικές ακτές των ΗΠΑ. Οι παγκόσμιες ελλείψεις σε αυτή τη συγκεκριμένη κατηγορία προϊόντων διυλιστηρίου, είναι άνευ προηγουμένου και όποιος δίνει τα περισσότερα κερδίζει.

Είναι χαρακτηριστικό ότι τα αποθέματα διυλισμένου μαζούτ στις ΗΠΑ μειώθηκαν στις 7 Οκτωβρίου στα 106 εκατομμύρια βαρέλια, το χαμηλότερο επίπεδο από τότε που συγκεντρώνονται στοιχεία, το 1982. Τα αντίστοιχα αποθέματα στην Ευρωπαϊκή Ενωση βρίσκονται στα χαμηλότερα επίπεδα από το 2004 και στη Σιγκαπούρη από το 2007. Το πρόβλημα είναι μεγαλύτερο στην Ευρώπη, καθώς το ντίζελ προορίζεται ως καύσιμο για την αντικατάσταση μέρους της κατανάλωσης φυσικού αερίου σε μονάδες παραγωγής ρεύματος, όπως για παράδειγμα σε κάποιες ελληνικές. Τη στιγμή που οι παγκόσμιες ποσότητες ντίζελ μειώνονται και η ζήτηση αυξάνει, οι απεργίες στα γαλλικά διυλιστήρια επιδείνωσαν την κατάσταση και μάλιστα λίγες εβδομάδες πριν από την απαγόρευση εισαγωγών από τον βασικό προμηθευτή τη Ρωσία, που ακόμα καλύπτει το 40% των ευρωπαϊκών εισαγωγών με ντίζελ. Για να γίνει αντιληπτό το πρόβλημα που προκαλεί στις τιμές η ελλιπής προσφορά είναι χαρακτηριστικό ότι την περασμένη εβδομάδα η τιμή του ντίζελ επιβαρυνόταν στις διεθνείς αγορές σύμφωνα με το Bloomberg με ασφάλιστρα 160 δολάρια τον τόνο (20 δολάρια το βαρέλι), όταν τον προηγούμενο μήνα η ίδια επιβάρυνση δεν ξεπερνούσε τα 24 δολάρια τον τόνο! Το πρόβλημα είναι εκρηκτικό και η πορεία του απρόβλεπτη. Οι εκτιμήσεις ήδη δείχνουν ότι η κατάσταση θα επιδεινωθεί στην καρδιά του χειμώνα, όταν οι ανάγκες θα αυξηθούν και οι ποσότητες θα μειωθούν περαιτέρω.

Στην κυβέρνηση καταλάβαμε όλοι ότι σκέφτονται να επαναφέρουν την επιδότηση στην αντλία. Πρέπει να εντείνουν τον σχεδιασμό τους, προκειμένου να αποφευχθεί η περαιτέρω «πληθωριστική επιμόλυνση» του συνόλου της αγοράς. Με τα σημερινά δεδομένα, μάλιστα, ίσως τα 15 λεπτά που δίνονταν τους καλοκαιρινούς μήνες ήδη να μην αρκούν για την προσγείωση των τιμών, σε πιο βιώσιμα για τη λειτουργία της οικονομίας επίπεδα τιμών…