Από το κράτος στη μαύρη αγορά: Το μεγάλο σκάνδαλο του ελεφαντόδοντου

Ελεφαντόδοντο που είχε κατασχεθεί στην Αφρική κατέληξε στη μαύρη αγορά 30 χρόνια αργότερα, αποκαλύπτουν εργαστηριακές αναλύσεις σε ποσότητες που κατασχέθηκαν από λαθρεμπόρους.

Οι χαυλιόδοντες που εξετάζει μελέτη στην επιθεώρηση PNAS είχαν κατασχεθεί από λαθροθήρες και φυλάσσονταν για χρόνια σε επτά σφραγισμένα κοντέινερ. Σύμφωνα με τους συντάκτες της μελέτης, έπρεπε να είχαν καταστραφεί για να μην καταλήξουν σε λάθος χέρια.

Διαβάστε επίσης: Πώς η λαθροθηρία άλλαξε την εξελικτική πορεία των ελεφάντων

Η ζήτηση για ελεφαντόδοντο, κυρίως σε χώρες της Ασίας, θεωρείται μια από τις κύριες απειλές για τα δύο είδη αφρικανικού ελέφαντα (Loxodonta Africana και Loxodonta cyclotis). Και τα δύο είδη είναι απειλούμενα.

Μόνο το διάστημα 2007-2016, περίπου 100.000 ελέφαντες κυνηγήθηκαν παράνομα για τους χαυλιόδοντές τους στην Αφρική.

H απαγόρευση της εμπορίας ελεφαντόδοντου σε πολλές χώρες έστρεψε την προσοχή στους χαυλιόδοντες μαμούθ που βρίσκονται διατηρημένα στους πάγους της Σιβηρίας, χαυλιόδοντες που παραμένουν νόμιμοι.

Όμως οι χαυλιόδοντες ελέφαντα παραμένουν σε ζήτηση.

Δέκα πέντε τόνοι ελεφαντόδοντου που κατασχέθηκαν από λαθροθήρες στην Κένυα το 2015 (Reuters)

Το Μπορούντι στην ανατολική Αφρική, μια από τις φτωχότερες χώρες του κόσμου, απαγόρευσε το εμπόριο ελεφαντόδοντου το 1987. Το 2004, ερευνητές της οργάνωσης Traffic International ταξίδεψαν στη χώρα και εξέτασαν τις ποσότητες που είχαν κατασχεθεί, περίπου 15.000 χαυλιόδοντες συνολικού βάρους σχεδόν 84 τόνων.

Η τελευταία μελέτη εξετάζει δείγματα από τέσσερις μεγάλες κατασχέσεις ελεφαντόδοντου σε διάφορες χώρες το διάστημα 2017-18. Η χρονολόγηση των δειγμάτων με τη μέθοδο του άνθρακα-14 έδειξε ότι οι περισσότεροι κατασχεμένοι χαυλιόδοντες προέρχονταν από ελέφαντες που είχαν σκοτωθεί τα προηγούμενα τρία χρόνια.

Όμως οι χαυλιόδοντες σε ένα μεγάλο κατασχεμένο φορτίο διαπιστώθηκε ότι προήλθαν από ελέφαντες που είχαν σκοτωθεί 30 χρόνια νωρίτερα. Μάλιστα τα μικρά τμήματα που έλειπαν αντιστοιχούσαν σε δείγματα που είχαν λάβει οι ίδιοι οι ερευνητές από τις αποθήκες κατασχεμένου ελεφαντόδοντου στο Μπορούντι χρόνια νωρίτερα, όπως δήλωσε στο BBC ο Σάμιουελ Ουάσερ του Πανεπιστημίου της Ουάσιγκτον, μέλος της συντακτικής ομάδας.

«Τα κοντέινερ πρέπει να ανοιχτούν ξανά και οι χαυλιόδοντες πρέπει να υποβληθούν σε νέες εξετάσεις» δήλωσε ο ερευνητής.

«Η κυβέρνηση υποστηρίζει ότι το βάρος των κοντέινερ δεν έχει αλλάξει. Σημαίνει άραγε αυτό ότι σπρώχνουν στη μαύρη αγορά το ελεφαντόδοντο και το αντικαθιστούν  με καινούργιο;» διερωτήθηκε.

Ορισμένες αφρικανικές χώρες καταστρέφουν το ελεφαντόδοντο που κατάσχουν, ωστόσο πολλές χώρες απλά το αποθηκεύουν. Το 2016, κατασχεμένοι χαυλιόδοντες κλάπηκαν από τη Μοζαμβίκη.

Οι συντάκτες της μελέτης ζητούν τώρα από τις αφρικανικές χώρες να καταστρέψουν τα αποθέματά τους.

Η οργάνωση Elephant Protection Initiative προσφέρει βοήθεια σε 15 αφρικανικές χώρες είτε για τη φύλαξη των αποθηκών τους είτε για την καταστροφή των αποθεμάτων.