Τηλεργασία, ψηφιακοί νομάδες, τετραήμερη εργασία, «Μεγάλη Παραίτηση»,  αλλά και «Σιωπηρή».

Τα δεδομένα στην αγορά εργασίας μεταβάλλονται διακρώς και παγκοσμίως, εν μέσω μιας νέας περιόδου αυτοματοποίησης με την «επέλαση» της τεχνητής νοημοσύνης, των επιπτώσεων της πανδημίας της COVID-19, και των ευρύτερων συνεπειών του πολέμου στην Ουκρανία.

Κυρίαρχο φαινόμενο στην τελευταία διετία των τεκτονικών αλλαγών ήταν και παραμένει η Μεγάλη Παραίτηση. Όρος που καθιερώθηκε περί τα τέλη του πρώτου χρόνου της πανδημίας του κοροναϊού -με το που σταμάτησαν οι ένθεν κακείθεν καραντίνες- και πλέον αναφέρεται ακόμη και σε μεγαλοστελέχη εταιρειών.

Μέχρι και σήμερα συνεχίζει σε διάφορες εκφράνσεις της να είναι viral στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, καθώς εργαζόμενοι κάθε ηλικίας -και πρωτίστως οι νεότεροι- ανακοινώνουν με αναρτήσεις και με αίσθημα ανακούφισης ότι πρόκειται να εγκαταλείψουν ή ήδη εγκατέλειψαν τη θέση εργασίας τους, αναζητώντας ένα καλύτερο μέλλον.

Αν και ο καλπάζον πληθωρισμός και η προοπτική της ύφεσης στενεύουν τα περιθώρια, τελευταία διεθνής έρευνα του Ομίλου Adecco σε 25 χώρες (συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας) κατέδειξε ότι το 27% των εργαζομένων σκοπεύει να αλλάξει εργασία τους επόμενους 12 μήνες.

Εξ αυτών, το 45% ήδη το επιδιώκει. Μεταξύ των λιγότερο ικανοποιημένων εργαζόμενων δηλώνουν αυτοί σε Ιαπωνία, Γαλλία, Ελλάδα και Ιταλία.

Παρά τις υπό διαμόρφωση νέες αντιξοότητες στη διεθνή οικονομία, ένα συντριπτικό ποσοστό 61% επί του συνόλου εκφράζει βεβαιότητα ότι θα μπορέσει να βρει μια νέα θέση εργασίας μέσα στο επόμενο εξάμηνο.

Στο φαινόμενο της Μεγάλης Παραίτησης η εξασφάλιση καλύτερων απολαβών είναι άλλωστε ένα από τα βασικά, όχι όμως κατ’ ανάγκη το πρωταρχικό κίνητρο.

Στο «ζύγι» πλέον προσμετρώνται περισσότερο απ’ ότι στο πρόσφατο παρελθόν άλλες παράμετροι, όπως οι συνθήκες εργασίας και η εταιρική κουλτούρα, το εργασιακό περιβάλλον, η ευελιξία ωραρίου, η προοπτική επαγγελματικής εξέλιξης και οι δυνατότητα επίτευξης ισορροπίας μεταξύ προσωπικής και επαγγελματικής ζωής.

Εργασιακές «μουσικές καρέκλες»

Τα δεδομένα από οικονομία σε οικονομία βέβαια διαφέρουν. Όμως το φαινόμενο είναι διεθνές. Στην αγορά εργασίας εν τω μεταξύ εισάγονται νέοι όροι, συναφή με τη Μεγάλη Παραίτηση.

.

Διαβάστε το
αφιέρωμα εδώ

.

Υπάρχει για παράδειγμα αυτός του «quitfluncer», όπως ονομάζει ο Όμιλος Adecco την επιρροή που μπορεί να έχει η παραίτηση ενός εργαζόμενου στους συναδέλφους τους (7 στους 10, σύμφωνα με την έρευνα).

‘Η το «quick quitting», ελληνιστί «Γρήγορη Παραίτηση», που χρησιμοποιεί το LinkedIn σε ανάλυση για τη νέα τάση δυσαρεστημένων εργαζόμενων να παραιτούνται σε σύντομο χρονικό διάστημα μετά την πρόληψή τους, αντί να κάνουν υπομονή π.χ. για ένα χρόνο, «χτίζοντας» έτσι ένα καλύτερο βιογραφικό.

Οι πιθανότητες να συμβεί αυτό, επισημαίνεται, είναι 2,5 φορές περισσότερες στα μέλη της Γενιάς Z (στη χώρα μας τα παιδιά του μνημονίου) απ’ ότι στους υπό συνταξιοδότηση Baby Boomers.

Στο μεσοδιάστημα αναβιώνει ο όρος της «Σιωπηρής απόλυσης», με εργοδότες να εξωθούν εργαζομένους σε παραίτηση, αναθέτοντας εργασίες που θεωρούνται αγγαρείες και διατηρώντας τις παροχές στις νομίμως αναγκαίες.

Σύμφωνα πάντως με την μελέτη της Adecco, το 72% των εργαζόμενων διεθνώς αισθάνονται ασφαλείς τις θέσεις απασχόλησης που κατέχουν.

Παρ’ όλα αυτά μόνο το 54% δηλώνει ικανοποιημένο με τις προοπτικές επαγγελματικής ανέλιξης και τα οφέλη από την εργοδότρια εταιρείας.

Ως ακόμη ένα δείγμα δε των νέων κριτηρίων στην αγορά εργασίας, μόλις το 57% αναφέρει ότι καλύπτεται από τη θέση του εργοδότη τους σε σημαντικά κοινωνικά ζητήματα.

Κοντολογίς, σημειώνουν οι συντάκτες της, «το ταλέντο είναι σπάνιο και το ταλέντο το γνωρίζει -πρόκειται για μια αγορά υποψηφίων».

Μεταβαλλόμενες συνθήκες

Αν και με διαφοροποιήσεις ανά χώρα, περιοχές και ηπείρους, τα θέματα που απασχολούν συνολικά τους εργαζόμενους εντός, αλλά και εκτός του χώρου εργασίας σκιαγραφούν μια ευρύτερη εικόνα ρευστότητας και ευμεταβλητότητας, με ακόμη υπό διαμόρφωση τους όρους.

Η οικονομική (57%) και η γεωπολιτική αβεβαιότητα (46%) βρίσκονται στην κορυφή της σχετικής λίστας στην έρευνα της Adecco. Τρίτη πηγή ανησυχίας αποτελεί (42%) η λεγόμενη gig economy, γνωστή και ως η «οικονομία της πλατφόρμας», στην οποία επιχειρείται πλέον να επιβληθεί ρυθμιστικό πλαίσιο.

Όχι τυχαία, στην ίδια θέση με την gig economy βρίσκεται η αυτοματοποίηση. Ακολουθούν οι εφαρμογές της τεχνητής νοημοσύνης (39%), η ψηφιοποίηση (37%) και η πράσινη μετάβαση της οικονομίας (36%).

Με το κόστος ζωής στα ύψη, τρεις στους πέντε (61%) εργαζόμενους εκφράζουν τώρα ανησυχία για την κάλυψη των βασικών τους αναγκών. Ένας στους δύο (51%) αναζητούν για τον λόγο αυτό και δεύτερη θέση εργασίας.

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, τελευταία έρευνα της πλατφόρμας εύρευσης εργασίας Joblist διαπιστώνει επιβράδυνση της Μεγάλης Παραίτησης κατά το τρίτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους στην αγορά εργασίας των ΗΠΑ.

Για την ακρίβεια αναφέρει ότι το ποσοστό των απασχολουμένων που σχεδιάζουν να εγκαταλείψουν τη δουλειά τους μέσα στους επόμενους έξι μήνες έχει μειωθεί σε 36%. Το μισό δηλαδή από το υψηλό (73%) που είχε καταγραφεί στην αμερικανική αγορά εργασίας τον Αύγουστο του 2021.

Αντιστροφή όρων;

Μοιραία, το 69% των ερωτηθέντων στην έρευνα της Joblist δηλώνει «ανήσυχο» ή «πολύ ανήσυχο» για τον καλπάζοντα πληθωρισμό (και) στις ΗΠΑ, κόντρα στις προεκλογικές διαβεβαιώσεις του Αμερικανού προέδρου Μπάιντεν ότι δεν ανησυχεί «για την ισχύ του δολαρίου», αλλά «για τον υπόλοιπο κόσμο».

Ως εκ τούτου, το 47% λέει ότι οι αυξανόμενες ανησυχίες για την ύφεση και η οικονομική αβεβαιότητα καθιστούν τώρα λιγότερη πιθανή μια παραίτηση, από ό,τι στο πρόσφατο παρελθόν.

Αυτό, παρά το γεγονός ότι το 53% τόνισε ότι δεν έχει λάβει αύξηση μισθού και το 49% αναφέρει ότι αισθάνεται επαγγελματική εξουθένωση (burnout). Οι συνθήκες διαβίωσης γίνονται παράλληλα όλο και πιο ασφυκτικές.

Λόγω του πληθωρισμού, το 35% των Αμερικανών εργαζομένων ανέφεραν ότι «φόρτωσαν» περισσότερο τις πιστωτικές κάρτες τους τελευταίους μήνες: ένα προειδοποιητικό σημάδι μιας επερχόμενης κρίσης καταναλωτικού χρέους.

Οι απολύσεις εν τω μεταξύ έχουν αρχίσει να γίνονται κυρίαρχες στις ΗΠΑ, διαπιστώνει η έρευνα. Σχεδόν ένας στους τέσσερις (23%) απασχολούμενους που αναζητούν στην παρούσα φάση άλλη θέση εργασίας ανέφερε ότι προσωπικά ή κάποιο μέλος του περιβάλλοντός του έχει ήδη επηρεαστεί φέτος από απολύσεις.

Τα ανησυχητικά σημάδια είχαν αρχίσει να γίνονται ορατά από την έρευνα της ίδιας εταιρείας για το δεύτερο τρίμηνο του έτους, όταν το 26% όσων είχαν παραιτηθεί το προηγούμενο διάστημα από την εργασία τους δήλωσαν ότι το είχαν μετανιώσει. Από αυτούς που βρήκαν νέα θέση εργασίας, το 42% επεσήμανε ότι αυτή δεν ανταποκρίθηκε στις ευρύτερες προσδοκίες τους.

Κίνδυνος ενόψει

Σε κάθε περίπτωση ωστόσο αυτό δεν σημαίνει ότι ήταν ικανοποιημένοι πριν ή ότι εάν δεν είχαν παραιτηθεί δεν θα παρέμεναν σε τροχιά φυγής και αναζήτησης καλύτερης αμοιβής και συνθηκών εργασίας.

Σε αυτή την εξελισσόμενη αναδιάρθρωση του εργατικού δυναμικού κι ενώ η θέση ολοένα και περισσότερων εργαζομένων επιδεινώνεται, έχει αρχίσει να ξαναποκτά εν τω μεταξύ δυναμική ο συνδικαλισμός, ακόμη και σε οικονομίες όπως αυτή των ΗΠΑ.

Κάνοντας τις δικές του προβλέψεις σε προ μηνών άρθρο στο Fast Company, ο διεθνούς φήμης συγγραφέας και ερευνητής για το μέλλον της εργασίας Έρικ Τερμιουέντε είχε χαρακτηρίσει την περίοδο μεταξύ Δεκεμβρίου του 2022 και Ιουνίου του 2023 ως το χρονικό πλαίσιο του «τέταρτου κύματος» της Μεγάλης Παραίτησης. Ο τίτλος που του έδωσε ήταν: «κλωτσώντας το τενεκεδάκι».

«Στην πραγματικότητα, πολλές επιχειρήσεις θα συνεχίσουν να εφαρμόζουν τη μεθοδολογία “καρότο και μαστίγιο”, αντί να επενδύσουν σε σταθερές εταιρικές κουλτούρες, στις οποίες οι εργαζόμενοι θα θέλουν να συμμετέχουν», προέβλεπε. Οι έως τώρα εξελίξεις δείχνουν εν μέρει να δικαιώνουν.

«Αντιθέτως, θα προσπαθούν να προσελκύσουν κορυφαία ταλέντα, δίνοντας μπόνους και επιπλέον μετρητά. Αυτό είναι εξαιρετικό για να προσελκύσει κανείς ταλέντα -όχι όμως και για να τα διατηρήσει», τόνιζε ο αναλυτής, προειδοποιώντας για βραχυπρόθεσμα οφέλη.

«Ουσιαστικά υπάρχουν δύο επιλογές», κατέληγε: «είτε οι εταιρείες θα επενδύσουν σε μακροπρόθεσμες λύσεις διαχείρισης, είτε θα τηρήσουν στάση αναμονής για να δουν τι θα συμβεί αν δεν το κάνουν». Για τους τελευταίους, υπογράμμιζε, «η κρυστάλλινη σφαίρα μου δεν σκιαγραφεί μια πολύ ωραία εικόνα»…

Headlines