Πάλεμα

Αν για κάτι «ανησυχεί» σήμερα, ύστερα από 63 χρόνια δημοσιογραφικής ζωής, είναι αυτό που λέει ο ίδιος: το «πώς θα τα πω». Κάθε φορά που πρόκειται να τον τιμήσουν για τη μεγάλη του προσφορά στη δημοσιογραφία […] ο κορυφαίος χρονογράφος μας, ο κ. Παύλος Παλαιολόγος, ένα πράγμα σκέφτεται και τον απασχολεί. Πώς θα τα καταφέρει να μιλήσει χωρίς να συγκινηθεί, χωρίς να τρέμουν τα πόδια του από το «τρακ» – όπως τότε που πρωτοξεκίνησε στη δημοσιογραφία, πριν από 63 χρόνια ακριβώς.

Και ξέρετε πώς ξεκίνησε; Ξέρετε γιατί έγινε δημοσιογράφος; Με κείνο το αξεπέραστο χιούμορ του, ο κ. Παλαιολόγος λέει ότι ήθελε να σώσει την οικουμένη.

Στην αρχή, όταν πήγαινε στο Γυμνάσιο, παραλίγο να γινόταν παπάς. Αλλά –όπως λέει σήμερα– «δεν του πήγαινε». Διάλεξε τη δημοσιογραφία γιατί τότε έβλεπε πως μόνο έτσι «θα έσωζε την ανθρωπότητα και θα διόρθωνε τα κακώς κείμενα».

Και προσπάθησε να διορθώσει τα «κακώς κείμενα» με άπειρα αριστουργηματικά χρονογραφήματα που ούτε κι ο ίδιος, σήμερα, ξέρει πόσα έγραψε. Και πολύ περισσότερο δεν τάχει φυλαγμένα…

Μια ζωή χρονογραφήματα είναι ο κ. Παλαιολόγος. Χρονογραφήματα για τα οποία –λέει σήμερα ο ίδιος– δυσκολευόταν και δυσκολεύεται ακόμα για να τα γράψει. «Μαρτύριο σωστό ήταν και είναι το κάθε χρονογράφημα. Αλλά πάντοτε τη χαιρόμουνα τη δουλειά μου», τονίζει ο ίδιος και συμπληρώνει:

«Χαιρόμουνα αυτό το πάλεμα να προσπαθώ να βρίσκω την ωραία φράση…»

Αν κάτι λάτρεψε σ’ αυτά τα 63 χρόνια δημοσιογραφικής ζωής, ήταν οι «ωραίες φράσεις» που τις σκόρπιζε και τις σκορπίζει (και τόσο πλούσια) σ’ όλους. Κυρίως όμως για το πιο αγαπημένο του θέμα, που ήταν και είναι οι γυναίκες.

«Α, ναι», λέει ο ίδιος, «τις λάτρεψα τις γυναίκες».

Για τον ίδιον (όμως) δεν υπήρξαν θέματα ή άνθρωποι που μίσησε. Ο κ. Παλαιολόγος, μια ολόκληρη ζωή, λάτρεψε. Τους πάντες. Περισσότερο τους νέους. «Ήμουν δηκτικός», παραδέχεται σήμερα ο κ. Παλαιολόγος, «αλλά ποτέ δεν κάκιωσα με τους ανθρώπους». Ήταν –όπως είπε χαρακτηριστικά ο πρώην Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Μιχάλης Στασινόπουλος– ένα «ήπιο μαστίγιο».

Τα ανωτέρω προέρχονται από άρθρο που είχε δημοσιευτεί στην εφημερίδα «Το Βήμα» στις 18 Φεβρουαρίου 1978, με αφορμή τιμητική εκδήλωση για το δημοσιογράφο Παύλο Παλαιολόγο, που επρόκειτο να πραγματοποιηθεί το βράδυ της ίδιας ημέρας στην Εστία Νέας Σμύρνης. Πέντε άνθρωποι (μεταξύ αυτών, τρεις καταξιωμένοι συνάδελφοί του) που τον γνώριζαν καλά και τον είχαν ζήσει από κοντά θα μιλούσαν εκείνο το βράδυ για τη ζωή, το έργο και την προσφορά του Παλαιολόγου, ο οποίος θα ανακηρυσσόταν επιπροσθέτως επίτιμο μέλος της Εστίας Νέας Σμύρνης.

Ο Παλαιολόγος, λοιπόν, αγωνιούσε πάντα για το «πώς θα τα πει», ακόμα και ύστερα από 63 ολόκληρα χρόνια λαμπρής διαδρομής στη δημοσιογραφία.

Έτρεμε από τη συγκίνησή του, σαν πρωτάρης στη δουλειά, κάθε φορά που επρόκειτο να τιμηθεί, να δρέψει δάφνες για την όλη προσφορά του.

Έγινε δημοσιογράφος επειδή ήλπιζε –είχε την ψευδαίσθηση αν θέλετε– ότι έτσι θα έσωζε την ανθρωπότητα και θα διόρθωνε τα κακώς κείμενα.

Χαιρόταν πάντα τη δουλειά του, αλλά μαρτυρούσε κιόλας για να γράψει ένα και μόνο χρονογράφημα, ένα και μόνο κείμενο.

Απολάμβανε όσο τίποτα άλλο το πάλεμα με τις λέξεις, τον κόπο και το μόχθο που απαιτούνταν για την εύρεση της ωραίας φράσης, της κάθε φορά αρμόζουσας.

Λάτρευε τους πάντες –προπάντων τις γυναίκες και τους νέους– και δεν άφηνε τον παραμικρό χώρο στην ψυχή και στο μυαλό του για την κακία και το μίσος.

Φοβάμαι ότι όλα αυτά ελάχιστη σχέση έχουν με τη δημοσιογραφία στη σύγχρονη μορφή της. Τη δημοσιογραφία που, αντί να διαπαιδαγωγεί δίνοντας μαθήματα ύφους και ήθους, ασχημονεί υποτασσόμενη πλήρως στην τρέχουσα αγορά αξιών.