Οι ευθύνες για το έγκλημα του μεταναστευτικού και ο «πόλεμος» πληροφόρησης Ελλάδας – Τουρκίας

Ο «πόλεμος» Ελλάδας – Τουρκίας με αιχμή το προσφυγικό – μεταναστευτικό δεν είναι κάτι καινούριο. Οι πρώτες «βολές» αντηλλάγησαν το 2015. Και η «σύρραξη» ξέσπασε το 2020 με το ξέσπασμα της προσφυγικής κρίσης στον Έβρο. Με την Αθήνα να καταγγέλλει ανοιχτά την Τουρκία για «εργαλειοποίηση» του μεταναστευτικού – προσφυγικού.

Η Τουρκία από την πλευρά της δείχνει την Ελλάδα ως υπεύθυνη για βίαιες απωθήσεις μεταναστών και προσφύγων. Απωθήσεις που σύμφωνα με την Άγκυρα πολλές φορές καταλήγουν ακόμα και στο θάνατο των ανθρώπων αυτών.

Διαβάστε επίσης: Απάνθρωπο: Τούρκοι εγκατέλειψαν γυμνούς μετανάστες στις όχθες του Έβρου – Διασώθηκαν 92 άτομα

Πρόβλημα για τον Ερντογάν

Στην πραγματικότητα το προσφυγικό είναι ένα από τα πραγματικά μεγάλα προβλήματα της κυβέρνησης του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Το οποίο στη σκιά της μακρόχρονης οικονομικής κρίσης προκαλεί αντιδράσεις σε μία κοινωνία η οποία σε τέτοιες συνθήκες αναζητά «εχθρούς». Ένα πρόβλημα που στοιχίζει και στις δημοσκοπήσεις και αναμένεται να είναι μεταξύ των παραγόντων που θα επηρεάσουν και το αποτέλεσμα των εκλογών.

Ο Ερντογάν έδωσε τη «γραμμή» στην Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ. Σηκώνοντας τις φωτογραφίες νεκρών παιδιών, σε παγκόσμια θέα. Έδειξε στο εξωτερικό και στο εσωτερικό του – κυρίως – ότι δεν φοβάται να στοχοποιήσει την Ελλάδα και την Ευρώπη ως υπεύθυνη για τα όσα συμβαίνουν.

Οι υπουργοί του κλιμάκωσαν την επίθεση τους σε Αθήνα και ΕΕ μετά από αυτό, με τον «πόλεμο» να περνά σε νέο στάδιο. Η Τουρκία κατηγορεί ευθέως την Αθήνα για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας. Για παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ελευθεριών και ασέβεια στο δικαίωμα της ζωής.

Ενώ την ίδια στιγμή επιμένουν να κλείνουν τα μάτια στους δουλέμπορους.

Ωστόσο η τουρκική κυβέρνηση έχει ανάγκη το μεταναστευτικό, ως ένα ισχυρό μέσο πίεσης στην Ευρώπη, αλλά και μοχλό διεκδίκησης κονδυλίων.

Η Αθήνα αρνείται τις κατηγορίες

Η Αθήνα αρνείται τις κατηγορίες και απαντά στην Άγκυρα ότι επιχειρεί να μετατρέψει το μεταναστευτικό, επί της ουσίας σε ένα «όπλο» υβριδικού πολέμου.

Χτίζει φράχτη χιλιομέτρων στον Έβρο και επιχειρεί με την ευρωπαϊκή Frontex να αποτρέψει τις εισόδους και από τη θάλασσα.

Αποδέχεται επί της ουσίας το ρόλο του τείχους που απαιτεί η Ευρώπη, που δηλώνει «σεβασμό στα ανθρώπινα δικαιώματα και αλληλεγγύη στους λαούς που δοκιμάζονται», ενώ την ίδια στιγμή διατάζει κλειστά σύνορα.

Ευθύνες της ΕΕ

Ενδεικτικό της αδυναμίας των Βρυξελλών να απαντήσουν στοιχειωδώς στο προσφυγικό – μεταναστευτικό η αποτυχία να έρθει για έγκριση ένα ολοκληρωμένο σχέδιο μετανάστευσης και ασύλου. Που θα είχε σαφείς προβλέψεις για αλληλεγγύη και ίση κατανομή των βαρών.

Το πολιτικό έλλειμμα της Ευρώπης οδηγεί σε πολιτικές απωθήσεων και προσπάθειας «οχύρωσης» από τους υποτιθέμενους «εισβολείς».

Την ίδια στιγμή τα Κέντρα Υποδοχής και Ταυτοποίησης Προσφύγων φτιάχνονται με τέτοιο τρόπο ώστε να αποθαρρύνουν πρόσφυγες και μετανάστες να κάνουν το βήμα προς την Ευρώπη.

Η μάχη με αφορμή τους 92 μετανάστες του Έβρου

Η υπόθεση των 92 μεταναστών που εντοπίστηκαν πριν από μερικές ημέρες γυμνοί στον Έβρο από τις ελληνικές αρχές έγινε η αφορμή για μία ακόμα «μάχη» στο πεδίο του μεταναστευτικού ανάμεσα σε Ελλάδα και Τουρκία.

Ο Υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου, Νότης Μηταράκης, χαρακτήρισε την συμπεριφορά της Τουρκίας «ντροπή για τον πολιτισμό». Ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη, Τάκης Θεοδωρικάκος έθεσε το ζήτημα στην ΕΕ, ενημερώνοντας άμεσα την αρμόδια Επίτροπο, Ίλβα Γιόχανσον.

Η Άγκυρα απάντησε με μακροσκελή ανακοίνωση του τουρκικού Υπουργείου Εσωτερικών το οποίο με φωτογραφίες, ημερομηνίες και μαρτυρίες μεταναστών επιχείρησε να αποδείξει τις καταγγελίες εναντίον της Αθήνας.

«Πόλεμος πληροφόρησης»

Και κάπως έτσι ξεκίνησε ένας «πόλεμος πληροφόρησης» όπως ανέφερε στη γερμανική Zeit ο καθηγητής διεθνών σχέσεων στο Πανεπιστήμιο Kadir-Ηas της Κωνσταντινούπολης, Δημήτρης Τριανταφύλλου.

Και η Frontex στήριξε τη γραμμή της Αθήνας καταγγέλλοντας την Τουρκία για το συγκεκριμένο γεγονός.

Ωστόσο πέραν της διαμάχης για το περιστατικό των 92 μεταναστών, όπως σημειώνει και το δημοσίευμα της Zeit Online η Frontex δεν είναι αμέτοχη σε όλη αυτή τη διένεξη μεταξύ των δύο χωρών.

Αναφέρει δε ότι έρευνες διεθνών ΜΜΕ και ΜΚΟ «αποδεικνύουν ότι οι Έλληνες συνοριοφύλακες, με την υποστήριξη της Υπηρεσίας, επαναπροωθούν σε πολλές περιπτώσεις με τη χρήση βίας τους μετανάστες», σημειώνοντας και την σχετική έκθεση της OLAF.

Αποποίηση ευθυνών

Και ενώ Ελλάδα και Τουρκία δίνουν τη δική τους διμερή μάχη για το ζήτημα της μετανάστευσης, η διεθνής εικόνα είναι κάπως διαφορετική.

Ενδεικτικό είναι το σχόλιο της Zeit Online ότι η φωτογραφία με τους γυμνούς μετανάστες παραπέμπει σε άλλο ένα απάνθρωπο περιστατικό στα σύνορα Ελλάδας-Τουρκίας, ωστόσο αντί οι δύο χώρες, μαζί με την Frontex, να αναζητήσουν μια εποικοδομητική λύση, τις απασχολεί μόνο το πώς θα αποποιηθούν την ευθύνη.

Για  «Πολιτικά παιχνίδια στην πλάτη των μεταναστών: Διένεξη μεταξύ Αθήνας και Άγκυρας» κάνει λόγο και η γερμανική έκδοση της DW.

H Süddeutsche Zeitung έχει τίτλο «Βάρβαρη συμπεριφορά», αναφερόμενη στην Τουρκία. Την ίδια στιγμή ωστόσο σημειώνει ότι «και η Frontex οφείλει να δώσει εξηγήσεις, μετά τη δημοσιοποίηση της έκθεσης της OLAF από το Spiegel, που αναφέρεται σε pushbacks από την ελληνική συνοριοφυλακή, με την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Προστασίας των Συνόρων».

Και τα δημοσιεύματα δεν έχουν τέλος. Όχι μόνο από τη Γερμανία, αλλά συνολικά στο διεθνή Τύπο.

Φράχτες αντί για λύσεις

Παρά τα δημοσιεύματα ωστόσο η πολιτική των χωρών της πολιτισμένης Ευρώπης δεν δείχνει να μετακινείται από την αρχή του «κρατήστε τους έξω από τα σύνορα της ΕΕ». Χωρίς η ΕΕ να είναι σε θέση τελικά να δώσει λύσεις.

Λύσεις που θα απαγορεύουν την εργαλειοποίηση του μεταναστευτικού αλλά και εικόνες βασανισμού και εξευτελισμού των ανθρώπων αυτών, σαν αυτές του Έβρου.

Με τον τίτλο της Zeit: «Χωρίς ρούχα – χωρίς δικαιώματα» να εκθέτει όλους.