Δολοφόνος-αράχνη: Ο Ιρανός σίριαλ κίλερ που σκότωνε σεξεργάτριες στο όνομα του Αλλάχ

Τα τελευταία 20 χρόνια, υπήρξαν πολλαπλά περιστατικά κατά συρροή δολοφονιών στο Ιράν, τα οποία ήταν εντυπωσιακά όχι μόνο για τη φρικτή τους φύση, αλλά και για τον τρόπο με τον οποίο έγιναν δεκτά από τους Ιρανούς. Μεταξύ αυτών ήταν ο Gholamreza Khoshroo, 32 ετών, γνωστός ως «νυχτερίδας», ο οποίος βίασε και δολοφόνησε εννέα γυναίκες πριν τελικά συλληφθεί και απαγχονιστεί το 1997, και ο Mohammed Bijeh, ένας 22χρονος που καταδικάστηκε για το βιασμό και τη δολοφονία 41 νεαρών αγοριών το 2005.

Ο πιο διάσημος από αυτούς, ωστόσο, είναι ο Saeed Hanaei (Σαίντ Χαναέι), ο οποίος δολοφόνησε 16 σεξεργάτριες στη Μασχάντ και εκτελέστηκε το 2002. Η ιστορία του ανθρώπου που είναι γνωστός ως «δολοφόνος αράχνη» έχει γίνει πλέον αντικείμενο τριών ταινιών: Η πρωτότυπη ταινία του Maziar Bahari, «Και ήρθε μια αράχνη», του 2003, η ταινία «Δολοφόνος Αράχνη» του Ebrahim Irajzad, το 2020 και τέλος η ταινία «Holy Spider» (Αγία Αράχνη), η οποία σκηνοθετήθηκε από τον Αλί Αμπάσι και βραβεύτηκε στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου των Καννών φέτος,

Η ταινία του Αμπάσι είναι μια δραματοποίηση της πραγματικής ιστορίας μέσα από τα μάτια μιας γυναίκας δημοσιογράφου που προσπαθεί να καλύψει την υπόθεση, κέρδισε επτά λεπτά χειροκροτήματα στις Κάννες καθώς έπεσαν οι τίτλοι τέλους. Το Hollywood Reporter επαίνεσε την «κατά πρόσωπο αφήγηση» και τον ανατριχιαστικό τρόπο με τον οποίο, όπως ήταν και στην πραγματική ζωή, ο δολοφόνος Σαίντ Χαναέι είναι ανελέητος για τα εγκλήματά του και μάλιστα τα αντιμετωπίζει με «ανώτερη ικανοποίηση».

• Διαβάστε επίσης: Εντ Γκέιν: Τα κινηματογραφικά πρόσωπα του δολοφόνου με τα πιο απεχθή εγκλήματα

Ο Bahari, ο ιδρυτής του IranWire, έκανε το αρχικό του ντοκιμαντέρ κατά την προετοιμασία της εκτέλεσης του Χαναέι και πήρε συνέντευξη από τον ίδιο τον δολοφόνο πριν πεθάνει. Το δολοφονικό αμόκ του Χαναέι είχε λάβει χώρα μεταξύ Ιουλίου 2000 και Αυγούστου 2001 και απαγχονίστηκε τον επόμενο Απρίλιο. Είπε στην κάμερα σε αποκλειστική συνέντευξη πριν από το θάνατό του: «Δεν μετανιώνω καθόλου για ό,τι έχω κάνει. Αν δεν είχα συλληφθεί, θα ήθελα να σκοτώσω 150 από αυτές».

Γιατί η υπόθεση Σαίντ Χανάι είναι τόσο συναρπαστική;

Εκείνη την εποχή, λέει ο Bahari «δεν υπήρχαν πολλές περιπτώσεις όπως αυτή. Δεν είχαμε δει κάτι τέτοιο στο Ιράν, όπως ένα άτομο να σκοτώνει 16 εργαζόμενες στο σεξ με τέτοια ευκολία, αν και μπορεί να υπήρχαν παρόμοιες περιπτώσεις σε όλο τον κόσμο. Οι σκηνοθέτες πρέπει να σκεφτούν πώς να κάνουν ένα θέμα ελκυστικό αλλά και πώς να αναδείξουν μεγαλύτερα ζητήματα που σχετίζονται με αυτό. Μια ταινία δεν είναι καλή αν δεν διαθέτει και τις δύο αλληλοεξαρτώμενες πτυχές. Η ιστορία του Χαναέι ήταν δραματουργικά ένα ελκυστικό θέμα. Η σκιτσογράφος του IranWire, Mana Neyestani δημοσίευσε ένα βιβλίο σχετικά με αυτήν.

»Η ταινία μου, «Και ήρθε μια αράχνη», έριξε επίσης μια αδυσώπητη ματιά στα κοινωνικά ζητήματα στο Ιράν που οδήγησαν στις δολοφονίες και στη διχασμένη υποδοχή τους στον κόσμο, με ορισμένους να επαινούν τον δολοφόνο ακόμη και ως μάρτυρα. Η ταινία ασχολήθηκε με θέματα όπως ο αναγκαστικός γάμος, η ζωή των εργαζομένων στο σεξ στο Ιράν, ο ισλαμισμός και το μισογυνιστικό μίσος, καθώς και η πλύση εγκεφάλου των μικρών παιδιών με τη μορφή μιας συγκλονιστικής συνέντευξης με τον περήφανο μικρό γιο του δολοφόνου».

Εξασφάλιση της συνέντευξης

Η Roya Karimi Majd είναι βετεράνος δημοσιογράφος και ρεπόρτερ του Radio Farda στο Ιράν με έμφαση σε κοινωνικά θέματα, συμπεριλαμβανομένων των δικαιωμάτων των γυναικών. Έχει επίσης καλύψει πολλές από τις πιο γνωστές υποθέσεις δολοφονιών στη χώρα. Κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων της ταινίας «Και ήρθε μια αράχνη» συνεργάστηκε με τον σκηνοθέτη Maziar Bahari στην έρευνα των λεπτομερειών και των επιπτώσεων της υπόθεσης Χαναέι από διάφορες οπτικές γωνίες.

«Ο Σαίντ Χαναέι είναι ο μόνος κατά συρροή δολοφόνος που εξακολουθεί να αποτελεί αντικείμενο ταινιών μετά από 20 χρόνια» δήλωσε η ίδια. «Οι επόμενες ταινίες είναι αποτέλεσμα της δουλειάς του Maziar Bahari- αφού είδαν αυτό το έργο, τους ήρθε η ιδέα να γυρίσουν μια ταινία για τον Χαναέι. Η επιλογή του θέματός του κράτησε αυτή την υπόθεση δολοφονίας ζωντανή στο Ιράν για τουλάχιστον 20 χρόνια, ενώ πολλοί άλλοι κατά συρροή δολοφόνοι έχουν πλέον ξεχαστεί, παρόλο που το ντοκιμαντέρ δέχτηκε μεγάλη κριτική εκείνη την εποχή».

Ο Bahari έπεσε τυχαία πάνω στην υπόθεση του Σαΐντ Χαναέι. «Μετά την 11η Σεπτεμβρίου πήγα στις πόλεις Μασχάντ και Χεράτ ως δημοσιογράφος του Newsweek, για να πάρω συνεντεύξεις από Αφγανούς πρόσφυγες. Έπρεπε να μείνω εκεί για λίγο και ένας φίλος μου είπε ότι είχε κινηματογραφήσει τη δίκη του Χαναέι. Μίλησε για τη Roya Karimi Majd, η οποία ερευνούσε την υπόθεση.

»Μιλήσαμε με τη Roya για την υπόθεση και καλωσόρισε την ιδέα να συνεργαστούμε για την ταινία. Καταφέραμε να μιλήσουμε με όλα τα μέλη της οικογένειας Χαναέι πολύ γρήγορα και μέσα σε μία μόνο ημέρα. Στην πραγματικότητα, όλες οι συνεντεύξεις, εκτός από τον ίδιο τον δολοφόνο, συμπεριλαμβανομένων των πρώην συναδέλφων του, πραγματοποιήθηκαν σε μόλις δύο ημέρες.

»Αλλά ήταν πολύ δύσκολο να πάρουμε συνέντευξη από τον Χαναέι, που ήταν το πιο σημαντικό κομμάτι. Ήταν στη φυλακή και είναι σχεδόν αδύνατο να μιλήσεις με κρατούμενους στο Ιράν, ειδικά με έναν διάσημο που πολλοί θα ήθελαν να μιλήσουν μαζί του. Προσπαθήσαμε μερικές φορές, αλλά τα αιτήματά μας απορρίφθηκαν – μέχρι που αποφασίσαμε να χρησιμοποιήσουμε μια διαφορετική προσέγγιση.

»Ήταν ο δικαστής Μανσούρι, ο δικαστής που προέδρευε στην υπόθεση, που τελικά μας έδωσε την άδεια. Μιλήσαμε με τον δικαστή Μανσούρι αυτοπροσώπως μέσα στη φυλακή. Στη συνέχεια, σαν θαύμα, μπορέσαμε να μιλήσουμε με τις οικογένειες των θυμάτων και τόσο με την οικογένεια Χαναέι όσο και με τον ίδιο».

Η μαρτυρία του δολοφόνου και οι άνθρωποι που έβλαψε

«Ήταν ένας πολύ απλός και τίμιος άνθρωπος, αλλά όχι πολύ έξυπνος» θυμάται η Roya Karimi Majd. «Σε πολλά πλάνα από δίκες δολοφονιών, ή ακόμη και όταν παρακολουθείς ταινίες γι’ αυτές, μερικές φορές νιώθεις ότι παρακολουθείς έναν ηθοποιό: κάποιον του οποίου κάθε κίνηση έχει σχεδιαστεί για να επηρεάσει την ετυμηγορία του δικαστή. Αλλά στη συνέντευξη με τον Χαναέι δεν ένιωσα ποτέ ότι έκρυβε κάτι ή ότι έλεγε ψέματα».

Ήταν αξιοσημείωτα ειλικρινής στη συνέντευξη όχι μόνο για το πώς είχε προχωρήσει στις δολοφονίες αλλά και για τα κίνητρά του. Η Karimi λέει ότι μερικές φορές ανέφερε επίσης φαινομενικά άσχετα θέματα που, όμως, έδιναν κάποια στοιχεία για την ψυχοσύνθεσή του: το πιο σημαντικό είναι ότι είχε πέσει θύμα βίαιης κακοποίησης από τη μητέρα του όταν ήταν παιδί. Η συζήτηση αυτή δεν συμπεριλήφθηκε στο τελικό μοντάζ της ταινίας, αλλά ο δολοφόνος είπε στον Karimi ότι η μητέρα του προσπαθούσε να δαγκώσει κομμάτια από τη σάρκα του, και στο σώμα του υπήρχαν πάντα τα σημάδια που άφηναν τα νύχια της.

Παρόλα αυτά, οι δύο συνεντευξιαζόμενες που έκαναν τη μεγαλύτερη εντύπωση στους δημιουργούς της ταινίας ήταν η Sahar και η Sara, οι κόρες δύο δολοφονημένων σεξεργατριών. Ο Χαναέι είχε συκοφαντήσει τις δύο μητέρες και ισχυρίστηκε ότι με τους θανάτους τους «καθάριζε» την πόλη από τη διαφθορά μιλώντας με ένα θρησκευτικό μίσος.

«Έχω γυρίσει πολλές ταινίες για οδυνηρά θέματα στο Αφγανιστάν, το Ιράν και την Αφρική, και πάντα προσπαθώ να μην εμπλέκομαι συναισθηματικά με τα θέματα» λέει ο Bahari. «Αλλά σε αυτή την περίπτωση δεν μπορούσα πραγματικά να μείνω μακριά. Όταν τελείωσε η ταινία, κανόνισα με μια φιλανθρωπική οργάνωση στη Μασχάντ να βοηθήσω την οικογένεια που φροντίζει αυτά τα δύο μικρά κορίτσια. Δυστυχώς, πριν από μερικά χρόνια αυτή η σύνδεση διακόπηκε όταν ο φίλος που τη δημιούργησε απεβίωσε. Από τη στιγμή που δεν ήμουν στο Ιράν δεν μπορούσα να κάνω τίποτα. Αλλά αν υπάρχει ακόμα μια ευκαιρία, θα ήθελα πάρα πολύ να βοηθήσω αυτά τα κορίτσια».

To τρέιλερ του Holy Spider που βραβεύτηκε στις Κάννες

*Με στοιχεία από iranwire.com