Βρετανίας αγώνας άγονος

Η παράσταση που ανεβάζει τα τελευταία χρόνια ο βρετανικός πολιτικός θίασος ξεπερνά τη σαιξπηρική φαντασία. Συνδυάζει φαρσικά στοιχεία, που έχουν να κάνουν κυρίως με πρόσωπα και συμπεριφορές, και τραγικά, που αγγίζουν τους θεσμούς και την εικόνα μιας ολόκληρης χώρας. Ο συνολικός απολογισμός είναι αμείλικτος: κάτι (πολύ) σάπιο υπάρχει στο Βασίλειο της Μονομανίας.

Τα επιμέρους επεισόδια της κωμωδίας των σφαλμάτων βρήκαν ίσως την αποθέωσή τους αλλά σίγουρα δεν τελειώνουν με την πρόσφατη αλλαγή πρωθυπουργού, την τρίτη, χωρίς να μεσολαβήσουν εκλογές, μέσα σε λιγότερο από δύο μήνες. Ολα άρχισαν όταν ο Κάμερον-Κάλιμπαν, ανέμελο ξωτικό λόγω φρέσκιας λαϊκής νομιμοποίησης, βρήκε ευκαιρία να κανονίσει μια για πάντα τη σχέση της Βρετανίας με την Ευρώπη, οργανώνοντας ένα δημοψήφισμα που ήταν βέβαιος ότι θα κέρδιζε και που δεν μπορούσε παρά να το χάσει. Μαζί έχασε, φυσικά, και την πρωθυπουργία, αλλά κυρίως κληροδότησε στη διχασμένη – πολιτικά, γεωγραφικά, ψυχολογικά, γενεαλογικά – χώρα του μια νοοτροπία στρίγγλας που είναι αδύνατο να ξαναγίνει αρνάκι. Τον διαδέχθηκε η Μέι-Οφηλία, αγαπημένη του Αμλετ που όχι μόνο δεν της το ανταποδίδει αλλά την τρελαίνει, η οποία επιχείρησε να διασώσει αυτό δεν γινόταν να διασωθεί – ένα «ήπιο Μπρέξιτ» – και κατέληξε, μέσω καθυστερήσεων, περίπλοκων δήθεν λύσεων και αναποφασιστικότητας, να διασφαλίσει το πιο σκληρό Μπρέξιτ και το πιο σκληρό μέλλον. Ποιος καλύτερος να τα υλοποιήσει και τα δυο από τον Μπόρις, που θα ήθελε να είναι Ριχάρδος, αλλά ήταν Τζέστερ (Γελωτοποιός), που ήρθε με φόρα, σάρωσε τα πάντα (έξοδο από την Ευρώπη, εκλογές, διεθνείς συμφωνίες, κάθε όριο προσωπικής και εθνικής αξιοπρέπειας) και τσακίστηκε πάνω στα ίδια του τα όνειρα θερινών μεγαλείων. Εχασε κι αυτός την εξουσία, πισώπλατα μαχαιρωμένος (από τον εαυτό του), αλλά, επειδή νόμιζε ότι ήταν πιο πονηρός από ό,τι ήταν, φρόντισε τη θέση του να πάρει η Τρας-Λαίδη Μάκβεθ (του βρετανικού κοινοβουλευτισμού), η οποία έκανε τα πάντα για να αντέξει λιγότερο από όσο χρειάστηκαν οι εύθυμες κυράδες του Γουίνδσορ για να πάνε από το σπίτι τους στον φούρνο. Και να που ξεπρόβαλε, στο τελευταίο αλλά όχι ύστατο επεισόδιο, ο Σούνακ, Εμπορος όχι μόνο της Βενετίας, αλλά κάθε τι που πωλείται, έτοιμος να σώσει κι αυτός το Βασίλειο και να πεθάνει πάνω στο (καλοραμμένο) ξίφος του. Βέβαιος για την ήττα του (αν γίνονταν σήμερα εκλογές, το Συντηρητικό Κόμμα θα εξαφανιζόταν) αλλά και βέβαιος για το μεγαλείο το δικό του και της χώρας του.

Μιας χώρας που βρίσκεται με όλα αυτά – τα ίσως διασκεδαστικά για τους ηπειρωτικούς Ευρωπαίους, αλλά με τραγικές συνέπειες για τους περίκλειστους νησιώτες – σε μια χωρίς τέλος και χωρίς διέξοδο καθοδική πορεία. Η Βρετανία δεν σταματά να τρακάρει, έξι χρόνια μετά το δημοψήφισμα, στο παγόβουνο του Μπρέξιτ και να χάνει τη θέση της όχι μόνο στην Ευρώπη αλλά στον κόσμο. Σε έναν κόσμο συνθέσεων και συνεργασιών, με απειλές που μάλλον ξεπερνούν σε σημασία τον διαγωνισμό καπέλων στην κηδεία της Βασίλισσας, μια μεγάλη χώρα επέλεξε να πορευτεί μόνη, να διαλύσει το πολίτευμα και την αξιοπιστία της, να αφήσει την τύχη της σε ανθρωπάκια και τις ελπίδες μόνο στο χρήμα (που, με τέτοιο μπάχαλο, της γυρνά την πλάτη), εγκαταλείποντας όλα όσα την έκαναν μοναδική: το πνεύμα, το χιούμορ, την ευψυχία. Με δυο λόγια: Τρικυμία (επειδή έτσι τους αρέσει).

Ο Κώστας Μποτόπουλος είναι συνταγματολόγος