ΑΣΤΟ (Ρ)!

1944. Σε μια προσπάθειά του (σύμφωνα με πολλούς), να παίξει τον ρόλο του «διαιτητή» που θα προσπαθούσε να θέσει ένα τέλος στον εμφύλιο πόλεμο της Ελλάδας, ο πρωθυπουργός της Αγγλίας Ουίνστον Τσόρτσιλ αποφασίζει τα Χριστούγεννα μια επίσκεψη αστραπή στην Αθήνα. Χώρος διαμονής του το ξενοδοχείο «Μεγάλη Βρεταννία». Περισσότερες ιστορικές λεπτομέρειες δεν είναι επί του παρόντος. Για τις ανάγκες του ανά χείρας κειμένου όμως, παραμένω απλώς στο ότι ο ΕΛΑΣ είχε αποφασίσει να δολοφονήσει τον Τσόρτσιλ και ότι ο μόνος τρόπος που μπορούσε να γίνει κάτι τέτοιο ήταν υπογείως με την ανατίναξη το ξενοδοχείου. Ευτυχώς η μοίρα βοήθησε και η επιχείρηση ματαιώθηκε. Λίγοι όμως ίσως να γνωρίζουν ότι το λαγούμι που θα χρησιμοποιούσαν για τη μεταφορά των εκρηκτικών οι αντάρτες ξεκινούσε από την Πλατεία Κοραή και πιο συγκεκριμένα κάτω από τον ιστορικό κινηματογράφο ΑΣΤΟΡ όπου εξακολουθεί να βρίσκεται.

2020. Είναι πάνω – κάτω γνωστό, ότι από τη στιγμή που άρχισε η ενοποίηση όλων των ταμείων κύριας ασφάλισης στον Ενιαίο Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης, στα μακρινά σχέδια του ΕΦΚΑ ήταν επίσης η αξιοποίηση της νέας ακίνητης περιουσίας του. Σε αυτά τα σχέδια ανήκει η μετατροπή πολλών εκ των προνομιακών ακινήτων του σε ξενοδοχεία ή κτίρια γραφείων. Σε ένα από αυτά τα κτιριακά συγκροτήματα της πλατείας Κοραή στεγάζεται το ΑΣΤΟΡ.

Από τη στιγμή που η ανακοίνωση αναρτήθηκε στη διαύγεια (www.efka.gov.gr), ο Ανδρέας Κονταράκης, διαχειριστής της αίθουσας, όπως ήταν φυσικό, μπήκε σε μια διαδικασία προσπάθειας για την ασφάλεια του μέλλοντός της. Η αίθουσα που είναι διατηρητέος χώρος, στηρίζει μια επιχείρηση κατά βάση οικογενειακή. Τα χρήματα που επενδύθηκαν ώστε να ανοίξει πριν από μερικά χρόνια ξανά ο κινηματογράφος ήταν πολλά ενώ υπάρχουν επίσης τα τρέχοντα έξοδα καθώς η εταιρεία Weird Wave του ιδίου αιθουσάρχη, έχει προβεί σε αγορές πολλών ταινιών που υποτίθεται ότι θα παιχτούν αργότερα στο ΑΣΤΟΡ.

Το θετικό είναι ότι σύμφωνα με τον υπολογισμό του εκτιμητή τίποτα δεν θα συμβεί μέχρι το τέλος του Αυγούστου του 2023.

Το ερώτημα βεβαίως είναι τι θα γίνει μετά τον Αύγουστο; Θα συνεχίσει να λειτουργεί το ΑΣΤΟΡ υπό το νέο καθεστώς ιδιοκτησίας; Ισως. Ισως όμως και όχι.

To ίδιο πρόβλημα αντιμετωπίζει και ο κινηματογράφος ΙΝΤΕΑΛ στην Πανεπιστημίου, καθώς το ακίνητο στέγασής του ανήκει επίσης στον ΕΦΚΑ. Ενδεχομένως και άλλοι κινηματογράφοι, σε άλλες περιοχές της Αθήνας, όπως στη λεωφόρο Πατησίων (βλέπε ΑΕΛΛΩ), να βρίσκονται πλέον σε εξίσου δύσκολη θέση.

Για την ιστορία, θα πρέπει εδώ να σημειωθεί ότι χρειάστηκε να περάσουν αρκετά χρόνια από τότε που έγινε η ενοποίηση όλων των ταμείων στον ΕΦΚΑ για να γίνει η καταγραφή, η αξιολόγηση και εν τέλει η αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας του φορέα. Οχι χωρίς εμπόδια. Ο κ. Κονταράκης π.χ., ο οποίος είχε μισθώσει το ΑΣΤΟΡ από το Ναυτικό Απομαχικό Ταμείο (ΝΑΤ) το οποίο επί χρόνια πλήρωνε, μετά την ενοποίηση των ταμείων στον ΕΦΚΑ δεν μπορούσε να βρει άκρη σχετικά με το ποιον θα έπρεπε να πληρώσει. Το αποτέλεσμα ήταν να προκύψουν δυσκολίες στον ΕΦΚΑ στο να καταλάβει τι… του ανήκει. Συλλογή μισθωτηρίων, συμβολαίων κ.ο.κ.

Ολα αυτά όμως δεν είναι παρά μια παρένθεση στο ουσιαστικό θέμα του ανά χείρας κειμένου, το οποίο, τελικά, ίσως να μην υπάρχει καν ως «θέμα» καθώς στη δίνη του ανεπανάληπτου χρηματικού κυνισμού στην οποία βρισκόμαστε, κάθε είδους συναισθηματισμός δείχνει εκτός εποχής.

Παρ’ όλ’ αυτά, πολιτιστικά μιλώντας, το αθηναϊκό κέντρο, τα τελευταία χρόνια, είναι αλήθεια ότι έχει ακρωτηριαστεί και αν μας ενδιαφέρει να μιλάμε σοβαρά για πολιτισμό πρέπει να το θυμόμαστε. Παρά τις απανωτές διαβεβαιώσεις και τους τόνους μελανιού που έχουν χυθεί με υποσχέσεις για την επιδιόρθωση και το εκ νέου τους άνοιγμα, ακόμα δεν έχει βρεθεί μια τελική λύση για το φλέγον ζήτημα των δύο παραδοσιακών αιθουσών ΑΤΤΙΚΟΝ και ΑΠΟΛΛΩΝ που το 2012 κάηκαν και παραμένουν μια εικόνα ντροπής στη Σταδίου. Συγχρόνως, άλλοι κινηματογράφοι με παράδοση και ιστορία όπως το ΕΜΠΑΣΥ στο Κολωνάκι έβαλαν λόγω οικονομικής κρίσης λουκέτο και δεν λειτουργούν πλέον. Και να που τώρα, στο στόμα του λύκου βρίσκονται δύο ακόμη ιστορικοί κινηματογράφοι του κέντρου, εκ των οποίων ο ένας, το ΑΣΤΟΡ, είναι και διατηρητέος.

Κλείνω με ένα απλό ερώτημα: είναι σωστό και δίκαιο να κινδυνεύει σήμερα μια ιστορική για την πολιτιστική εικόνα της Αθήνας κινηματογραφική αίθουσα που χτίστηκε το 1932 και κουβαλά πίσω της τόση ιστορία;