γράφει η Βασιλίνα Ριστάνη *

Τι τα θέλεις τα λεφτά λέει το γνωστό λαϊκό άσμα, όλοι στο τέλος παίρνουν δυο μέτρα γη… Όχι και όλοι δηλαδή, αυτοί οι διάσημοι παίρνουν και κάτι εκατομμύρια. Άλλωστε οι πλούσιοι γίνονται πλουσιότεροι ακόμη και μετά θάνατον. Οι εκλιπόντες καλλιτέχνες, αθλητές και προσωπικότητες του θεάματος στη φετινή λίστα του Forbes σημείωσαν ρεκόρ κέρδους ύψους 1,6 δισ. δολαρίων.

Ούτε το νεκροταφείο δεν μένει ανεπηρέαστο από τον πληθωρισμό, καθώς η αύξηση σε σχέση με το περσινό σύνολο έφτασε το 72%. Ο νέος μπορεί να είναι ωραίος, αλλά ο παλιός είναι αλλιώς. Η κλασική λογοτεχνία και το ροκ εν ρολ κυριαρχούν ακόμη. H μουσική από το παρελθόν, μάλιστα, θεωρείται από τους επενδυτές αξιόπιστη ροή εισοδήματος.

Η ολοκληρωμένη λίστα του Forbes με τους πιο ακριβοπληρωμένους νεκρούς celebrities

Αυτό είναι μακράν το καλύτερο 12μηνο από τότε που το Forbes άρχισε να παρακολουθεί τα κέρδη των εκλιπόντων το 2001. Για πρώτη φορά, οι πέντε πρώτοι της λίστας αποκόμισαν κέρδη άνω των 100 εκατομμυρίων δολαρίων έκαστος. Σχεδόν 700 εκατομμύρια δολάρια από τα 1,6 δισεκατομμύρια των συνολικών κερδών προήλθαν από τις περιουσίες των εννέα μουσικών του καταλόγου.

Ορισμένα από αυτά προήλθαν από εφάπαξ πωλήσεις. Η περιουσία του ντράμερ των Toto, Τζεφ Πορκάρο, για παράδειγμα, πούλησε τα εκδοτικά και δισκογραφικά του δικαιώματα έναντι 25 εκατομμυρίων δολαρίων. Άλλοι, όπως οι Τζον Λένον των Beatles, David Bowie και Michael Jackson παραμένουν βασικοί στη λίστα λόγω των ετήσιων επαναλαμβανόμενων ροών.

Τις πρώτες ημέρες του rock n’ roll, οι εταιρείες κατείχαν τα πάντα και πάλευαν με τους εκπροσώπους των καλλιτεχνών για να αποκτήσουν τον έλεγχο της πνευματικής τους ιδιοκτησίας. Ρόδα είναι και γυρίζει. Τώρα, καθώς οι καλλιτέχνες μεγαλώνουν και σχεδιάζουν περιουσιακά και φορολογικά σχέδια, πωλούν την πνευματική τους ιδιοκτησία πίσω στις εταιρείες.

1. J.R.R. Tolkien  – $500 εκ.

2 Σεπτεμβρίου 1973 (81)† – Πνευμονία

Στην κορυφή της λίστας βρίσκεται ο J.R.R. Tolkien, ο προ πολλού αποθανών συγγραφέας του Άρχοντα των Δαχτυλιδιών και του Χόμπιτ. Ο πρώην δον της Οξφόρδης, εισέπραξε 500 εκατομμύρια δολάρια από την πώληση της Middle-Earth Enterprises, η οποία διαχειρίζεται τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας για κινηματογραφικές ταινίες, βιντεοπαιχνίδια, εμπορεύματα και άλλα είδη.

Όταν η σουηδική εταιρεία βιντεοπαιχνιδιών Embracer ανακοίνωσε την εξαγορά της Middle Earth Enterprises τον Αύγουστο, δεν αποκάλυψε το τίμημα της συμφωνίας. Προτίμησε να μοιραστεί ότι είχε δαπανήσει 788 εκατομμύρια δολάρια για έξι εξαγορές. Αλλά «ένα έξυπνο χόμπιτ» είπε στο Forbes ότι η Embracer ξόδεψε τουλάχιστον 500 εκατομμύρια.

Η Embracer δεν διέψευσε το νούμερο. Μετά το κλείσιμο της συμφωνίας, η Embracer θα μοιραστεί την περιουσία της με πλήθος άλλων εταιρειών που κατέχουν άλλα κομμάτια της πνευματικής ιδιοκτησίας του. Μαζί με τις HarperCollins, Amazon, Warner Brothers/New Line και Tolkien Estate, έχουν να κάνουν τον πιο περίπλοκο διαχωρισμό πνευματικών δικαιωμάτων στην ιστορία.

2. Kobe Bryant – $400 εκ.

26 Ιανουαρίου 2020 (41)† – Συντριβή ελικοπτέρου

Ο αείμνηστος θρύλος των Los Angeles Lakers είχε μερίδιο 7% στο ενεργειακό ποτό BodyArmor και ήταν μέλος του διοικητικού συμβουλίου της εταιρείας πριν από τον θάνατό του το 2020. Τον Νοέμβριο του 2021, η Coca-Cola συμφώνησε να εξαγοράσει το 70% της BodyArmor που δεν κατείχε ήδη έναντι 5,6 δισεκατομμυρίων δολαρίων σε αποτίμηση 8 δισεκατομμυρίων δολαρίων.

Ο Bryant είχε 400 εκατομμύρια δολάρια έσοδα από την πώληση. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη εξαγορά στην ιστορία της εταιρείας αναψυκτικών.

3. David Bowie- $250 εκ.

10 Ιανουαρίου 2016 (69)† – Καρκίνος

«Υπάρχει ζωή στον Άρη;», ρώτησε ο Thin White Duke ως γνωστόν στο Hunky Dory του 1971. Ακόμα δεν ξέρουμε – μην ανησυχείτε: Ο Elon Musk το δουλεύει. Αλλά η πώληση του εκδοτικού καταλόγου και των masters του David Bowie στη Warner Chappell τον Ιανουάριο απέφερε αρκετά έσοδα για να ζηλέψει ο άνθρωπος που πούλησε τον κόσμο, ύψους 250 εκατομμυρίων δολαρίων.

4. Elvis Presley – $110 εκ.

16 Αυγούστου 1977 (42)† – Καρδιακή προσβολή

Μπορεί ο Elvis Presley να έχει φύγει από τη ζωή εδώ και πολλά χρόνια, ο Βασιλιάς του Rock N’ Roll εξακολουθεί να είναι μια οικονομική δύναμη. Σαράντα πέντε χρόνια μετά το θάνατό του, η περιουσία του Elvis απέφερε 110 εκατομμύρια δολάρια σε εισόδημα. Η μερίδα του λέοντος προήλθε από τα εισιτήρια και τις πωλήσεις εμπορευμάτων στην Graceland, το σπίτι του στο Μέμφις.

Ο Βασιλιάς επωφελήθηκε αδρά από τον COVID-19 και τους εγκλοβισμένους τουρίστες. Τουλάχιστον 80 εκατομμύρια δολάρια από τα έσοδα προήλθαν από τα εισιτήρια της περιοδείας, τις παραστάσεις και τα διαφημιστικά προϊόντα. Μόλις 5 εκατομμύρια δολάρια από αυτά προήλθαν από τα δικαιώματα του Elvis, της βιογραφικής ταινίας που σκηνοθέτησε ο Baz Luhrmann.

Η επιτυχημένη ταινία αναμένεται να ανεβάσει τα έσοδα του Πρίσλεϊ τουλάχιστον για τους επόμενους 18 μήνες. Ακόμα και οι πωλήσεις των βελούδινων Stitch της Disney, ντυμένων με φόρμες του Έλβις, έχουν αυξηθεί σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια.

5. James Brown – $100 εκ.

25 Δεκεμβρίου 2006 (73)† – Καρδιακή ανεπάρκεια

«Ο πιο σκληρά εργαζόμενος άνθρωπος στη σόου μπιζ», συνεχίζει να εργάζεται, παρόλο που είναι νεκρός. Η Primary Wave, ένας ανεξάρτητος μουσικός εκδότης με έδρα τη Νέα Υόρκη, άρπαξε τα μουσικά δικαιώματα, την ακίνητη περιουσία, το όνομα και το ομοίωμα του «Νονού της Σόουλ». Μέρος των εσόδων θα χρηματοδοτήσουν ακαδημαϊκές υποτροφίες για άπορα παιδιά στο διηνεκές.

6. Michael Jackson – $75 εκ.

25 Ιουνίου 2009 (50)† – Υπερβολική δόση / ανθρωποκτονία

Με την άρση των περιορισμών, το σόου του Cirque de Soleil με θέμα τον Βασιλιά της Ποπ στο Λας Βέγκας είναι πάλι σε δράση. Το MJ The Musical στο Μπρόντγουεϊ, μια jukebox αναπαράσταση της ιστορίας του Τζάκσον, θα έχει εισπράξει 80 εκατομμύρια δολάρια μέχρι το Νοέμβριο. Ένα εντυπωσιακό κατόρθωμα δεδομένου ότι η παράσταση έκανε πρεμιέρα μόλις πριν από εννέα μήνες.

7. Leonard Cohen – $55 εκ.

7 Νοεμβρίου 2016 (82)† – Μοιραία πτώση

Οι εκδόσεις και τα masters του τραγουδιστή του «Hallelujah» αποκτήθηκαν από την Hipgnosis, μια εισηγμένη στο χρηματιστήριο εταιρεία διαχείρισης μουσικής και πνευματικής ιδιοκτησίας. Ο επικεφαλής Merck Mercuriadis, έχει διαχειριστεί ονόματα από την Beyoncé και τον Elton John μέχρι τους Guns N’ Roses και τον Morrissey.

Ο ίδιος ο Cohen δεν ενοχλούνταν από τα οικονομικά όσο ζούσε. Αφού ο μάνατζέρ του υπεξαίρεσε περίπου 5 εκ. στα μέσα της δεκαετίας του 2000, εκείνος γευμάτιζε με έναν φίλο του, δικηγόρο του L.A.  Four Seasons. Αναστατωμένος, ρώτησε αν ήταν θυμωμένος. «Όχι, τι καλό θα έκανε αυτό;», αποκρίθηκε. «Ο τύπος ήταν τόσο ζεν, είναι απίστευτο», δήλωσε χαρακτηριστικά ο φίλος του.

8. Dr. Seuss – $32 εκ.

24 Σεπτεμβρίου 1991 (87)† – Καρκίνος

Οι άνθρωποι του Whoville ζούσαν σε έναν κόσμο στο μέγεθος ενός κόκκου σκόνης, έγραψε κάποτε ο Dr. Seuss. Αυτοί οι μικροσκοπικοί Whos, μαζί με διαχρονικούς χαρακτήρες όπως η Γάτα με το Καπέλο, ο Γκριντς και ο Λόραξ, απέφεραν πάνω από 16 εκατομμύρια δολάρια σε πωλήσεις βιβλίων από τον περασμένο Νοέμβριο, παράλληλα με μια συμφωνία με το Netflix και το merchandising.

9. Jeff Porcaro – $25 εκ.

5 Αυγούστου 1992 (38)† – Καρδιακή προσβολή

Το μέλος του ροκ συγκροτήματος Toto της δεκαετίας του ’80, συνυπέγραψε το πλατινένιο τραγούδι Africa. Ήταν ο ντράμερ του στούντιο για τον μεγαλοεπιχειρηματία Quincy Jones και κράτησε τον ρυθμό στο άλμπουμ με τις περισσότερες πωλήσεις όλων των εποχών, το Thriller του Michael Jackson. Συνεργάστηκε με τους Steely Dan, Eric Clapton, Paul McCartney και Bruce Springsteen.

Τα δικαιώματα των εκδόσεων και των ηχογραφήσεών του απορροφήθηκαν από την Primary Wave.

10. Charles Schulz – $24 εκ.

12 Φεβρουαρίου 2000 (77)† – Καρκίνος

Ο Σνούπι και η υπόλοιπη συμμορία των Peanuts είναι τόσο αξιόπιστοι στο να παράγουν εισόδημα όσο και στο να βασανίζουν τον καημένο τον Charlie Brown. Η φύση του παιχνιδιού αλλάζει. Για πρώτη φορά από το 1965, τα κλασικά εορταστικά αφιερώματα Charlie Brown, δεν θα προβάλλονται σε ελεύθερη τηλεοπτική μετάδοση.

H Apple TV άρπαξε τα δικαιώματα για την επί πληρωμή υπηρεσία streaming. Oι μη συνδρομητές θα μπορούν να τα παρακολουθούν δωρεάν σε ορισμένες ημέρες και το PBS θα μεταδίδει επίσης τα αφιερώματα.

11. Juan Gabriel – $23 εκ.

28 Αυγούστου 2016 (66)† – Καρδιακή προσβολή

Ο Juan Gabriel θεωρείται ένας από τους πιο παραγωγικούς Μεξικανούς συνθέτες και τραγουδιστές. Έγραψε περίπου 1.800 τραγούδια κατά τη διάρκεια της ζωής του. Κυκλοφόρησε κατά προσέγγιση  60 εκατομμύρια άλμπουμ, τα οποία απέφεραν 2 Latin Grammy. Γνωστός για το φανταχτερό ερμηνευτικό του στυλ , το παρατσούκλι του ήταν «ντίβο του Χουάρεζ», η γενέτειρά του.

Η συμφωνία του Απριλίου με τη Universal Music Groupμ ορίζει ότι η εταιρεία θα εκχωρήσει τον κατάλογο του τραγουδιστή μετά το 2008 στη θυγατρική της Virgin Music US Latin. Ο εκδοτικός όμιλος της Universal θα επιβλέπει το σύνολο του καταλόγου.

12. John Lennon – $16 εκ.

8 Δεκεμβρίου 1980 (40)† – Ανθρωποκτονία

Το 2022 ο τραγουδιστής του «Imagine» έβγαλε τα  ποσοστά του από την εποχή που ήταν Beatle αλλά και τη σόλο δουλειά του. Εκτιμάται ότι 3,5 εκατομμύρια δολάρια προστέθηκαν στα ταμεία του Lennon από τα μουσικά δικαιώματα των Beatles που εξασφάλισε η Disney.

Το «Get Back» είναι ένα επικό ντοκιμαντέρ που σκηνοθέτησε ο Peter Jackson και αναπαριστά τις περιβόητες τελευταίες ηχογραφήσεις του βρετανικού συγκροτήματος.

13. George Harrison – $12 εκ.

29 Νοεμβρίου 2001 (58)† – Καρκίνος

Ο «σιωπηλός Beatle» επωφελήθηκε επίσης από το ντοκιμαντέρ προσθέτοντας άλλα 2,5 εκατομμύρια δολάρια στα ετήσια σόλο και Fab Four δικαιώματα του. Η κληρονομιά του Harrison και του Lennon, εισπράττει άλλα 2,6 εκατομμύρια δολάρια από το σόου Beatles του Cirque de Soleil.

* Η Βασιλίνα Ριστάνη σπουδάζει στη New Media Studies

Headlines