Σαρλ Μισέλ – Φον ντερ Λάιεν: Το περίεργο «ζευγάρι» της ΕΕ – Η δυσλειτουργική σχέση στην καρδιά της ΕΕ

Πιο ψυχρές από ποτέ φαίνεται πως είναι οι σχέσεις μεταξύ της προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν και του επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ λίγες ημέρες πριν τη σύνοδο της G20, σύμφωνα με δημοσίευμα του Politico, κατά το οποίο η δυσλειτουργική αυτή σχέση δεν επηρεάζει μόνο τη νομοθετική και πολιτική ατζέντα των Βρυξελλών, αλλά απειλεί επίσης να υπονομεύσει τη θέση της Ε.Ε. στον κόσμο.

Όπως τονίζεται στο δημοσίευμα, ένα από τα σημαντικότερα στοιχεία της συνόδου της G20 αναμένεται να είναι η συνάντηση μεταξύ του κ. Μισέλ και του Κινέζου προέδρου Σι Τζινπίνγκ, στην οποία ωστόσο δεν έχει μέχρι στιγμής προσκληθεί η κ. Φον ντερ Λάιεν. Κατά το Politico, είχε προηγηθεί η άρνηση της προέδρου της Κομισιόν να επιτρέψει στον επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου να παραστεί σε συνάντηση με τον Ινδό πρωθυπουργό Ναρέντρα Μόντι στο περιθώριο της συνόδου της G7 τον Ιούνιο στη Γερμανία.

• Διαβάστε επίσης: Κομισιόν: Πολιτικές και οικονομικές κυρώσεις στην Τουρκία αν βλάψει τα συμφέροντα κρατών μελών της ΕΕ

Ο ανταγωνισμός μεταξύ της Επιτροπής και του Συμβουλίου ήταν από καιρό μια πρόκληση, σημειώνεται στο δημοσίευμα, στο οποίο γίνεται λόγος για τομείς ευθύνης που επικαλύπτονται, με αποτέλεσμα να επανέρχεται στο προσκήνιο το ερώτημα που αποδίδεται στον Χένρι Κίσινγκερ: ποιον πρέπει να καλέσεις, όταν θες να τηλεφωνήσεις στην Ε.Ε.;

«Η επικοινωνία έχει χαθεί εντελώς»

Οι συγκρούσεις μεταξύ Ευρωπαίων αξιωματούχων έχουν οδηγήσει τον ανταγωνισμό μεταξύ των οργάνων της Ε.Ε. σε άλλο επίπεδο, σύμφωνα με πηγές που επικαλείται το Politico. Όπως σημειώνεται, οι συναντήσεις μεταξύ της Φον ντερ Λάιεν και του Μισέλ είναι ουσιαστικά ανύπαρκτες, ακόμη και ενόψει των συνόδων κορυφής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.

Αξιωματούχοι από άλλες χώρες και διεθνείς οργανισμούς συχνά δεν γνωρίζουν με ποιον πρέπει να συνομιλήσουν, σημειώνεται στο δημοσίευμα. Όπως αναφέρεται, κατά τη διάρκεια των συζητήσεων για την παγκόσμια επισιτιστική κρίση, οι εκπρόσωποι των Ηνωμένων Εθνών εξεπλάγησαν όταν ανώτερο στέλεχος της Ε.Ε. που συμμετείχε στο παρελθόν στις συνομιλίες ξαφνικά τέθηκε εκτός των επόμενων συναντήσεων. «Η επικοινωνία έχει χαθεί εντελώς», είπε αξιωματούχος που θέλησε να διατηρήσει την ανωνυμία του.

Ο ρόλος του Sofagate

Αν και τα βιογραφικά τους παρουσιάζουν αρκετές ομοιότητες, σε ό,τι αφορά την προσωπικότητα Φον ντερ Λάιεν και Μισέλ δείχνουν εντελώς διαφορετικοί. Η πρόεδρος της Κομισιόν διακρίνεται για την αναλυτική της σκέψη, με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου να θεωρείται πιο ήπιος. Σύμφωνα με αξιωματούχους, η σχέση τους ξεκίνησε ήρεμα και τους πρώτους μήνες είχαν μια εβδομαδιαία συνάντηση κάθε Δευτέρα.

Ωστόσο, αν και οι συναντήσεις αραίωσαν σύντομα, η ένταση κλιμακώθηκε τον Απρίλιο του 2021, αφού οι δύο ηγέτες ταξίδεψαν στην Τουρκία για να συναντηθούν με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Οι κάμερες κατέγραψαν την αντίδραση της κ. Φον ντερ Λάιεν όταν ο κ. Μισέλ κάθισε στη μοναδική καρέκλα δίπλα στον Τούρκο πρόεδρο, αφήνοντάς την σε έναν καναπέ απέναντι από τον Τούρκο υπουργό Εξωτερικών. Η πρόεδρος της Κομισιόν, η πρώτη γυναίκα στη συγκεκριμένη θέση, είπε αργότερα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ότι «πληγώθηκε» από το περιστατικό.

Το λεγόμενο «Sofagate» έγινε viral, με τις αλληλοκατηγορίες να οδηγούν σε μια καθοδική πορεία των σχέσεών τους και σε ακυρώσεις συναντήσεων. Αντίθετα, οι προκάτοχοι των Φον ντερ Λάιεν και Μισέλ, Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ και Ντόναλντ Τουσκ, φαίνεται πως είχαν καλή επαγγελματική σχέση, βοηθούμενοι από την προηγούμενη συνεργασία τους ως πρωθυπουργοί και παρά τις διαφορές σε θέματα πολιτικής όπως η μετανάστευση.

Δημόσιες εντάσεις

Το γεγονός πως οι σχέσεις έχουν διαρραγεί έχει αρχίσει να επηρεάζει τη λειτουργία της Ε.Ε., σύμφωνα με αξιωματούχους και των δύο θεσμικών οργάνων. Αν και οι δύο ηγέτες εμφανίζονται ο ένας δίπλα στον άλλο στις συνεντεύξεις Τύπου μετά τις συνόδους κορυφής, ο διάλογος για καθημερινά θέματα μεταξύ των ηγετών και του στενού τους περιβάλλοντος είναι σχεδόν ανύπαρκτος.

Το προσωπικό του Συμβουλίου αναγκάζεται να «κυνηγήσει πληροφορίες όπως οι δημοσιογράφοι», είπε αξιωματούχος υποστηρίζοντας ότι η Επιτροπή δεν ενημερώνει τον κ. Μισέλ για τις προτάσεις της. «Είναι ένας συνεχής αγώνας για να πείσουμε και τις δύο πλευρές να μοιραστούν πληροφορίες», είπε αξιωματούχος του Συμβουλίου. Αυτήν την εβδομάδα, σύμφωνα με το Politico, ο κ. Μισέλ επέκρινε την κ. Φον ντερ Λάιεν μέσω επιστολής επειδή δεν υπέβαλε πρόταση για πλαφόν στο φυσικό αέριο.

«Και οι δύο υπεύθυνοι»

Οι αξιωματούχοι που επικαλείται το Politico συμφωνούν γενικά ότι και οι δύο ηγέτες ευθύνονται για την κατάρρευση των σχέσεων – ο κ. Μισέλ για την κακή διαχείριση περιστατικών όπως ο Sofagate και η κ. Φον ντερ Λάιεν για την τάση της να είναι συγκεντρωτική, σε βάρος της συνεργασίας.

«Ειλικρινά, είναι και οι δύο υπεύθυνοι», είπε αξιωματούχος της Ε.Ε. «Υπήρχαν εντάσεις και στο παρελθόν» ανέφερε, προσθέτοντας ωστόσο ότι «οι προκάτοχοί τους συνειδητοποίησαν ότι ήταν προς το συμφέρον και των δύο να βρουν μια σταθερή σχέση εργασίας».

Ένας άλλος αξιωματούχος της Ε.Ε. είπε ότι η σχέση μεταξύ Επιτροπής και Συμβουλίου δεν ήταν ποτέ τόσο κακή. «Δεν έχει νόημα να τσακώνονται η επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου», είπε ο αξιωματούχος.

Με πληροφορίες από POLITICO