Οι ψείρες στα μαλλιά μας

Το 2017, τότε που ο κόσμος προσπαθούσε ακόμη να συνέλθει από το σοκ της εκλογής του Ντόναλντ Τραμπ στην προεδρία των ΗΠΑ, αρχαιολόγοι ανακάλυψαν στο Νοτιοκεντρικό Ισραήλ, εκεί όπου βρισκόταν κάποτε, τη δεύτερη χιλιετία π.Χ., η Λάχις, η δεύτερη σημαντικότερη πόλη στο βασίλειο της Ιουδαίας, μια μικρή, διπλή χτένα από ελεφαντόδοντο, ηλικίας περίπου 3.900 ετών, με μήκος μόλις 2,5 εκατοστά και πλάτος 3,5 εκατοστά, και συνολικά 20 δόντια: έξι μεγαλύτερα, αραιότερα δόντια από τη μία πλευρά και 14 μικρότερα, πυκνότερα δόντια από την άλλη. Μόλις πρόσφατα, όμως, εντόπισαν οι επιστήμονες τη φράση που ήταν χαραγμένη πάνω στη χτένα, με το πρωτοσημιτικό αλφάβητο, το αρχαιότερο στον κόσμο: «Είθε αυτός ο χαυλιόδοντας να απομακρύνει τις ψείρες από τα μαλλιά και τα γένια». Είναι η παλαιότερη γραπτή (γραμμένη σε αλφάβητο) πρόταση που έχει βρεθεί ποτέ.

Οι άνθρωποι πάντα για τα πεζά προβλήματα της καθημερινότητας ανησυχούσαν περισσότερο – θα μπορούσε να πει κανείς πως ο πληθωρισμός και η μεγάλη αύξηση του κόστους ζωής είναι σήμερα κάτι σαν τις ψείρες του 1.700 π.Χ. Επειδή όμως δεν βρισκόμαστε πια στην εποχή του χαλκού, στις αποφάσεις των ανθρώπων βαρύνουν και άλλοι παράγοντες, η ανάγκη περιφρούρησης της δημοκρατίας, για παράδειγμα, ή και η ανάγκη προστασίας του δικαιώματος στην άμβλωση – το δεύτερο άλλωστε έχει άμεση σχέση με το πρώτο. Σύμφωνα με έρευνα του Associated Press, ένα 44% των ψηφοφόρων στις ενδιάμεσες εκλογές της Τρίτης για την ανανέωση του Κογκρέσου δήλωσε πως βασική του έγνοια είναι το μέλλον της δημοκρατίας: ήταν η δεύτερη πιο διαδεδομένη απάντηση μετά τον πληθωρισμό (49%). Σε ένα άλλο έξιτ πολ, που έκανε για λογαριασμό του CNN το ινστιτούτο Edison Research, ένα 27% των ψηφοφόρων χαρακτήρισε το δικαίωμα στην άμβλωση ως τη μεγαλύτερη προτεραιότητά του, έναντι 31% που είπαν το ίδιο για τον πληθωρισμό. Μάλιστα, το ποσοστό των Δημοκρατικών που κατονόμασαν την προστασία του δικαιώματος στην άμβλωση ως προτεραιότητα άγγιξε το 76%. Ηταν το θέμα που βάρυνε περισσότερο στην ψήφο τους, περισσότερο και από την πολιτική για τα όπλα (60%), την εγκληματικότητα (41%), τον πληθωρισμό (28%) ή τη μετανάστευση (25%).

Ο Τζο Μπάιντεν είχε εν μέρει δίκιο όταν χαρακτήρισε, προχθές, τις ενδιάμεσες εκλογές ως «μια καλή ημέρα για τη δημοκρατία». Πολλοί «αρνητές», τραμπικοί (Ρεπουμπλικανοί) υποψήφιοι που αμφισβητούν το αποτέλεσμα των προεδρικών εκλογών του 2020 ηττήθηκαν ή δείχνουν καθ΄ οδόν προς την ήττα. Η «Washington Post», ωστόσο, μετρούσε χθες 171 «αρνητές» που κέρδισαν, κι άλλους 11 που δείχνουν ικανοί να επικρατήσουν – σε μάχες τόσο για τη Βουλή και τη Γερουσία όσο και για κάποιο κρίσιμο πόστο κυβερνήτη ή υπουργού Επικρατείας πολιτείας. Αρκετοί αναλυτές εκφράζουν φόβους πως αν οι Ρεπουμπλικανοί κερδίσουν οριακά τη Βουλή, τότε τον βασικό λόγο θα τον έχουν εκείνοι που έχουν βαλθεί να εξοντώσουν την αμερικανική δημοκρατία. Αυτός είναι ο βασικός λόγος που έγραψε η Τζιλ Φιλίποβιτς στην «Guardian» πως το μοναδικό ζήτημα για το οποίο έστειλαν ξεκάθαρο μήνυμα οι αμερικανοί ψηφοφόροι ήταν οι αμβλώσεις.

Η απόφαση που έλαβε στα τέλη Ιουνίου το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ, χάρη πρωτίστως στους τρεις υπερσυντηρητικούς δικαστές τους οποίους διόρισε ο Τραμπ, να καταργήσει το συνταγματικό δικαίωμα στην άμβλωση, ανατρέποντας την απόφαση Roe Vs Wade του 1973, λειτούργησε σαν ηλεκτροσόκ στην αμερικανική κοινωνία. Συνολικά 13 πολιτείες έσπευσαν αμέσως να υιοθετήσουν ή να επανενεργοποιήσουν νομοθεσίες που απαγορεύουν τις αμβλώσεις. Αλλες θα μπορούσαν να ακολουθήσουν. Σύμφωνα με το ινστιτούτο Guttmacher, 61 κλινικές σε 15 διαφορετικές πολιτείες έκλεισαν τις πόρτες τους μέσα σε μερικούς μήνες. Αποδεικνύεται όμως πως μια μεγάλη πλειοψηφία των Αμερικανών δεν στηρίζει τα αντιδραστικά σχέδια δικαστών όπως ο Κλάρενς Τόμας, που έγραψε ξεκάθαρα ότι μπορεί να αμφισβητηθούν με βάση την ίδια λογική και άλλα δικαιώματα, όπως ο γάμος ομοφύλων.

Σε δημοψήφισμα που πραγματοποιήθηκε αρχές Αυγούστου στο Κάνσας, οι πολίτες προσήλθαν μαζικά στις κάλπες ώστε να πουν ένα ηχηρό «όχι» στην απαγόρευση των αμβλώσεων. Σε αντίστοιχα δημοψηφίσματα που πραγματοποιήθηκαν παράλληλα με τις midterms στην Καλιφόρνια, το Βερμόντ, το Κεντάκι και το Μίσιγκαν, οι υπερασπιστές των επονομαζόμενων αναπαραγωγικών δικαιωμάτων επικράτησαν άνετα. Στις πρώτες δύο πολιτείες, οι ψηφοφόροι τάχθηκαν μαζικά υπέρ της εγγραφής του δικαιώματος στην άμβλωση στο τοπικό Σύνταγμα. Στο Κεντάκι, απέρριψαν μαζικά την πρόταση να εγγραφεί η απαγόρευση των αμβλώσεων στο πολιτειακό Σύνταγμα, ενώ στο Μίσιγκαν καταψήφισαν την επανενεργοποίηση νόμου του 1931 που τις απαγορεύει – δίνοντας παράλληλα στους Δημοκρατικούς, για πρώτη φορά έπειτα από σχεδόν 40 χρόνια, τον έλεγχο και της τοπικής Βουλής, και της τοπικής Γερουσίας, και το πόστο του (της) κυβερνήτη. Πολλοί ακόμη Δημοκρατικοί υποψήφιοι, σε αμφίρροπες πολιτείες όπως η Πενσιλβάνια, επικράτησαν χάρη στην υπόσχεσή τους να περιφρουρήσουν το δικαίωμα στην άμβλωση.

Και κάπως έτσι, η στρατηγική που επέλεξαν οι Δημοκρατικοί (αν και δεν ήταν ομόθυμη…), να ρίξουν προεκλογικά το περισσότερο βάρος τους σε αυτή τη μάχη, δικαιώθηκε. Βρισκόμαστε στο 2022. Δεν μπορεί να ασχολούμαστε (μόνο) με τις ψείρες.