Το χρηματιστήριο των… Πανελλαδικών

Το υπουργείο Παιδείας έδωσε τις προηγούμενες ημέρες στην δημοσιότητα μια λίστα με την εκ νέου συγκέντρωση όλων των Ελάχιστων Βάσεων Εισαγωγής (ΕΒΕ) αλλά και των ειδικών συντελεστών που απαιτούνται για την διαμόρφωση τους, ενόψει των επόμενων πανελλαδικών εξετάσεων του καλοκαιριού του 2023.

Μην ξεχνάμε ότι έχουμε πλέον και πρόσθετους συντελεστές ανά τμήμα ΑΕΙ σχετικά με τα μαθήματα βαρύτητας που επιλέγει να πριμοδοτήσει το καθένα από αυτά. Με όλα τα παραπάνω δε, τα τελευταία χρόνια η συμπλήρωση του μηχανογραφικού δελτίου για την είσοδο στα Ιδρύματα ανώτατης εκπαίδευσης της χώρας έχει γίνει πιο δύσκολη και από την συμπλήρωση της φορολογικής μας δήλωσης.

Το θέμα μπορεί να μην αποτελεί αγωνία της περιόδου, είναι αγωνία όμως οι επιλογές των παιδιών. Αυτοί που έκαναν κακή επιλογή τμημάτων, σύρθηκαν να σπουδάσουν κάτι που δεν ήθελαν, στοιχημάτισαν σε ένα Χρηματιστήριο για το οποίο δεν συναίνεσαν.

Ελάχιστες Βάσεις Εισαγωγής, συντελεστές, υποσυντελεστές, τμήματα ΑΕΙ που αλλάζουν ξαφνικά (και ειδικά μετά την «πανεπιστημιοποίηση» των ΤΕΙ), άλλα που οδηγούνται στην παρακμή…

Ποιο είναι το αναπόφευκτο αποτέλεσμα; Η ανάγκη συμβουλευτικών υπηρεσιών από επαγγελματίες. Στην γενικότερη διάλυση του δημοσίου σχολείου, σχεδόν καμία οικογένεια δεν εμπιστεύεται τα υποτυπώδη προγράμματα Σχολικού Επαγγελματικού Προσανατολισμού και καταφεύγει (αναγκαστικά) σε ιδιωτικά γραφεία, συμβούλους, φροντιστήρια.

Μια τεράστια βιομηχανία συμβούλων έχει στηθεί έτσι γύρω από τις πανελλαδικές εξετάσεις, με ειδικούς που κάνουν επαγγελματικά τεστ για να σου δείξουν τι πρέπει να σπουδάσεις, με άλλους που ενδεχομένως συνεργάζονται με συγκεκριμένα τμήματα πανεπιστημίων και τα προωθούν, με ειδήμονες που κατευθύνουν ή αποτρέπουν, αγχώνουν ή αναλαμβάνουν να ηρεμήσουν προβληματισμένους εφήβους και τις οικογένειες τους.

Γιατί; Η παιδεία όπως γράψαμε ήδη, είναι η πιο επιτυχημένη «επιχείρηση» σε διεθνές επίπεδο και με τις αλλαγές που έφερε η πανδημία και η σαρωτική επέλαση της ψηφιακής εποχής και της 4ης Βιομηχανικής επανάστασης, κανείς δεν είναι σίγουρος πλέον για τίποτα και όλοι θέλουν να κάνουν την σωστή επιλογή καριέρας.

Το ρεπορτάζ λοιπόν δείχνει ότι (σε περίοδο ακρίβειας και νέας πίεσης για τις οικογένειες της χώρας) μια απλή συμπλήρωση του μηχανογραφικού δελτίου υποψηφίου κοστίζει από 250 έως 300 ευρώ σε γραφεία επαγγελματικού προσανατολισμού ή φροντιστήρια… Και οι συμβουλευτικές επισκέψεις συνεχίζονται και μετά από αυτήν. Με χιλιάδες τις περιπτώσεις των αγχωμένων οικογενειών να αναγκάζονται να πληρώσουν αυτά τα ποσά για να πάρουν τις «σωστές» συμβουλές.

Κάποιοι πράγματι δίνουν τις σωστές κατευθύνσεις. Άλλοι όχι.

Κάποιοι ξέρουν ποια επαγγέλματα ανθίζουν και ποια μαραίνονται. Άλλοι όχι.

Μήπως πρέπει όμως να μας προβληματίσει η φρενίτιδα που εξελίσσεται γύρω από ένα σύστημα ανώτατης εκπαίδευσης που κλείνει όλο και πιο πολύ τις πόρτες του γύρω από τις λεγόμενες περιζήτητες Σχολές και ξεπετάει διαρκώς γύρω τους, πρώην ΤΕΙ, πρόχειρα συγκροτημένα τμήματα, έστω ΙΕΚ, δεκάδες δρόμους, με δεκάδες διαφορετικές κατευθύνσεις, νέα επαγγέλματα, νέες προοπτικές. Θα έχουν μέλλον; Θα σβήσουν αύριο; Τι να διαλέξουμε;

Στα παραπάνω, καμία Αρχή Ανώτατης Εκπαίδευσης (η ΑΔΙΠ απέτυχε σ αυτό το καθήκον), δεν έχει παρουσιάσει ως σήμερα μια σοβαρή μελέτη βιωσιμότητας και σκοπιμότητας λειτουργίας των τμημάτων της ανώτατης εκπαίδευσης της χώρας μας, δεν έχει προτείνει αναστολή τμημάτων με το ίδιο επιστημονικό αντικείμενο που μπορεί να λειτουργούν στην ίδια πόλη, υποβάθμιση τμημάτων που πρέπει να υποβαθμιστούν, ανάδειξη άλλων τμημάτων που πρέπει να αναδειχθούν. Γιατί; Το κόστος της αντίδρασης των τοπικών κοινωνιών που συντηρούν τμήματα χωρίς μέλλον; Η’ των πρυτανικών αρχών ανωτάτων Ιδρυμάτων που δεν έχουν λόγο ύπαρξης αυτόνομα αλλά πρέπει να ενσωματωθούν σε μεγαλύτερα πανεπιστήμια;

Γύρω από όλα αυτά δε, δεν έχει στηθεί ένα στιβαρό σύστημα Σχολικού Επαγγελματικού Προσανατολισμού στην δημόσια εκπαίδευση που θα κάνει τεστ στα παιδιά (όπως κάνουν τα ιδιωτικά σχολεία) στο Λύκειο για να αναζητάει την κλήση τους και να τα κατευθύνει. Που θα τα βοηθάει να συμπληρώνουν μηχανογραφικά δελτία τους. Που να τα ηρεμεί και να τα κατευθύνει σωστά.

Επίσης: χρειαζόμαστε πραγματικά ένα εξεταστικό σύστημα που να έχει τρεις διαφορετικές Ελάχιστες Βάσεις Εισαγωγής στα τμήματα με ειδικά μαθήματα και σειρά διαφορετικών συντελεστών σε όλα τα άλλα;

Η συζήτηση αυτή φέρνει δυστυχώς πικρές σκέψεις και κούραση από τις αλλεπάλληλες αποτυχημένες προσπάθειες πολλών διαφορετικών κυβερνήσεων στο να πετύχουν ένα δίκαιο και αδιάβλητο εξεταστικό σύστημα για την εισαγωγή στα πανεπιστήμια (όταν έχουμε το δίκαιο χάνουμε το αδιάβλητο και όταν έχουμε το αδιάβλητο συχνά χάνουμε το δίκαιο).

Ωστόσο, αν όχι ένα καλό εξεταστικό σύστημα, ας φτιάξουμε έστω τώρα ένα σωστό, στιβαρό, δημόσιο σύστημα επαγγελματικού προσανατολισμού…