Μνήμες του δρόμου: Η διαδήλωση ως πολιτισμική παραγωγή

Με τη ευκαιρία της συμπλήρωσης 25 ετών συνεργασίας με το Τμήμα Φιλοσοφικών και Κοινωνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Κρήτης, το Ίδρυμα Παναγιώτη και Έφης Μιχελή, εγκαινιάζει την έκθεση με θέμα «Μνήμες του δρόμου», σε επιμέλεια Βαγγέλη Αθανασόπουλου,  την Τετάρτη 23 Νοεμβρίου 2022 και ώρα 18:30, παρουσιάζοντας ανέκδοτο αρχειακό υλικό του Serge Collet και της ομάδας Μνήμη (Mnémé).

Ο Serge Collet (1950–2016) ήταν Γάλλος εθνολόγος ο οποίος το 1978 ίδρυσε την ομάδα Μνήμη (Mnémé), μια ανεξάρτητη ερευνητική πρωτοβουλία στην οποία συμμετείχαν οι José Cordon, Yvette Izabel – στην οποία οφείλουμε τις φωτογραφίες της έκθεσης -, και Marcel Scheer.

Η ομάδα Μνήμη αφιερώθηκε στη συστηματική καταγραφή, ταξινόμηση και μελέτη των διαδηλώσεων που έλαβαν χώρα στην ευρύτερη περιοχή του Παρισιού στα τέλη της δεκαετίας του 1970 και στις αρχές αυτής του 1980, παράγοντας ένα εκτενές και ανεκμετάλλευτο ακόμη αρχείο.

• Διαβάστε επίσης: Στην Ελλάδα του Μεσοπολέμου μέσα από τη «φωτογραφική επανάσταση» της Έλλης Παπαδημητρίου

«Όταν τον Νοέμβριο του 2019 ο Βαγγέλης Αθανασόπουλος με την ιδιότητα του διδάσκοντος στη «Θέση Μιχελή» στο Τμήμα Φιλοσοφικών και Κοινωνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Κρήτης, ενημέρωσε το Διοικητικό Συμβούλιο του Ιδρύματος  ότι, παράλληλα με τη διδασκαλία της Αισθητικής, διεξάγει έρευνα στο Αρχείο Serge Collet του Εργαστηρίου Οπτικής Ανθρωπολογίας «Εικόνα, Μουσική, Κείμενο», και ότι επιθυμεί να παρουσιάσει τα αποτελέσματα αυτής της έρευνας με τη διοργάνωση έκθεση φωτογραφίας με τίτλο «Μνήμες του Δρόμου: Η διαδήλωση ως πολιτισμική παραγωγή μέσα από τις φωτογραφίες του αρχείου Serge Collet»  το Συμβούλιο αξιολόγησε τους εξής παράγοντες, για να αποφασίσει να  αναλάβει αυτό το διαφορετικό και πολλά υποσχόμενο εγχείρημα» λέει η Μαρίνα Τσούλου, διευθύντρια του Ιδρύματος Παναγιώτη και Έφης Μιχελή και εστιάζει στους παράγοντες.

·         Την πολυετή συνεργασία με το Τμήμα Φιλοσοφικών και Κοινωνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Κρήτης, θεσπίζοντας και χρηματοδοτώντας αποκλειστικά μία ειδική θέση «Θέση Μιχελή» για τη διδασκαλία της αισθητικής, στο όνομα ενός σπουδαίου θεωρητικού και φιλοσόφου όπως ο Παναγιώτης Μιχελής,

·          Την «ανθρωπολογική αισθητική της διαδήλωσης» που αναμφίβολα εντάσσεται σε μια διευρυμένη και διεπιστημονική μελέτη της έννοιας της αισθητικής, η μελέτη και διάδοση της οποίας αποτελεί σκοπό του Ιδρύματος και τέλος,

·         Την παρουσίαση και ανάδειξη ενός ανέκδοτου αρχειακού υλικού, που αποτελεί αφενός εναρκτήριο λάκτισμα για συναφείς δράσεις που θα ακολουθήσουν, αφετέρου μία υπόσχεση σεβασμού και διατήρησης της πολιτιστικής κληρονομιάς χωρίς εδαφικούς περιορισμούς.

Καθήκον  άλλωστε ενός κοινωφελούς πολιτιστικού φορέα θεωρούμε την προβολή μιας πρωτότυπης ερευνητικής εργασίας και την εκπαιδευτική αξιοποίηση και δημοσιοποίησή της στο ευρύτερο κοινό.

Η έκθεση εξερευνά τις σχέσεις μεταξύ εικόνας και σώματος, φωτογραφίας και γνώσης, αρχείου και συλλογικής μνήμης, μέσα από μία επιλογή αρχειακών φωτογραφιών, που αφορούν μία συγκεκριμένη διαδήλωση. Αυτή της 23ης Μαρτίου 1979, γνωστή και ως Πορεία στο Παρίσι των εργατών της χαλυβουργικής βιομηχανίας.

H διαδήλωση αυτή ήταν το αποκορύφωμα της κινητοποίησης των εργατών και των κατοίκων των περιοχών της Βόρειας Γαλλίας που πλήττονταν άμεσα από το σχέδιο Νταβινιόν για την «αναδιάρθρωση» της χαλυβουργικής βιομηχανίας, το οποίο προέβλεπε 22.000 απολύσεις.

Οπτικότητα και σωματικότητα καθορίζουν τους δύο κύριους άξονες της έκθεσης: η διαδήλωση ως θέαμα και ως ενσώματη γλώσσα. Οι φωτογραφίες συνοδεύονται από λεζάντες, ενδεικτικές του βλέμματος του Γάλλου εθνολόγου, δηλαδή σχόλια και σημειώσεις, που άλλοτε επικεντρώνονται σε ένα συγκεκριμένο στοιχείο ή σχέση εντός της εικόνας, άλλοτε την επεκτείνουν εκτός των ορίων της.

Εκτός από τις φωτογραφίες, η έκθεση περιλαμβάνει έντυπα τεκμήρια που βρίσκουμε στο αρχείο, όπως έγχρωμες αναπαραγωγές με μία κονκάρδα, αποκόμματα εφημερίδων, και τον χάρτη της διαδήλωσης, δύο πρωτότυπα φυλλάδια της CGT, ένα πρωτότυπο απόκομμα της έκδοσης La Vie Ouvrière, καθώς και μαγνητοφωνημένη ηχητική καταγραφή της διαδήλωσης της 23ης Μαρτίου 1979, η οποία ψηφιοποιήθηκε και αποκαταστάθηκε για τις ανάγκες της έκθεσης.

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΕΚΘΕΣΗΣ

Εγκαίνια έκθεσης: 23 Νοεμβρίου 2022, 6:30μ.μ.

Διάρκεια έκθεσης: 23 Νοεμβρίου – 23 Δεκεμβρίου 2023

Ώρες λειτουργίας: Δευτέρα και Τετάρτη: 10:00 – 15:00

Τρίτη, Πέμπτη και Παρασκευή: 12:00 – 20:00

Ίδρυμα Παναγιώτη και Έφης Μιχελή

Αίθουσα Εκθέσεων και Εκδηλώσεων

Βασιλίσσης Σοφίας 79, 115 21, Αθήνα | Μετρό: Μέγαρο Μουσικής

www.michelisfoundation.gr