Η επίσκεψη Δένδια στη Λιβύη και η αμφιλεγόμενη πολέμια του Καντάφι

«Το διπλωματικό επεισόδιο πιθανότατα θα επιδεινώσει περαιτέρω τις ήδη τεταμένες σχέσεις μεταξύ Ελλάδας και διοίκησης της Τρίπολης της Λιβύης». Σε αυτή την εκτίμηση προχωρά του έγκυρο Politico αναφορικά με το περιστατικό με πρωταγωνίστρια την ΥΠΕΞ της υπηρεσιακής κυβέρνησης της Λιβύης, Νάιλα Μανγκούς, και τον Νίκο Δένδια.

Κι αυτό είναι το πιθανότερο σενάριο αν κρίνει κανείς από τις αντιδράσεις κάθε «στρατοπέδου» για την επίσκεψη του έλληνα υπουργού Εξωτερικών.

Διαβάστε επίσης: Πώς φτάσαμε στον διπλωματικό πόλεμο Ελλάδας – Λιβύης

Η μεν Κυβέρνηση Εθνικής Συμφωνίας (GNA) -της οποίας η θητεία έχει λήξει- που εδρεύει στην Τρίπολη φαίνεται πως ταυτίζεται πλήρως με τις θέσεις της Αγκυρας, με την οποία άλλωστε τον περασμένο Οκτώβριο υπέγραψε προκαταρκτική συμφωνία για ενεργειακές έρευνες, ως συνέχεια της συμφωνίας των δύο πλευρών για τα θαλάσσια σύνορα που είχε σφραγιστεί τον Νοέμβριο του 2019. Μάλιστα, η Αγκυρα -μέσω του τουρκικού Τύπου- έσπευσε να κάνει λόγο για πρόκληση της ελληνικής πλευράς και για φιάσκο του Νίκου Δένδια.

Η δε Αθήνα, με την οποία ευθυγραμμίζεται και η Αίγυπτος, επισημαίνει πως η θητεία της κυβέρνησης της Τρίπολης έχει λήξει και δεν έχει τη νομιμοποίηση να υπογράφει διεθνείς συμφωνίες που δεσμεύουν το μέλλον της χώρας. Στόχος της, άλλωστε, είναι να οδηγήσει τη χώρα σε εκλογές. Όπως έσπευσε να ξεκαθαρίσει ο Νίκος Δένδιας Η Ελλάδα θέλει να έχει συνομιλίες με τη Λιβύη, ξεκαθάρισε ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας, «αλλά με την κυβέρνηση η οποία θα προκύψει από τις εκλογές και θα εκπροσωπεί την πραγματική βούληση του λαού της Λιβύης».

Στο πλευρό της Αθήνας βρίσκεται η Βουλή των Αντιπροσώπων της Λιβύης, με τον πρόεδρο Αγκίλα Σάλεχ Ίσα να καταδικάζει τα τουρκολιβυκά μνημόνια, κάτι που έκαναν και οι επικεφαλής των αρμόδιων επιτροπών με τους οποίους συναντήθηκε ο έλληνας ΥΠΕΞ.

The Foreign Minister of the Libyan transitional Government tried to force her presence at the airport so that I would have to meet with her. As a result, I cut short my visit to Tripoli and departed for Benghazi, where I outlined 🇬🇷 positions (statement in Benghazi, 🇱🇾). pic.twitter.com/HvXWb7NsBK

— Nikos Dendias (@NikosDendias) November 17, 2022

Στο κενό η προσπάθεια διπλωματικού εκβιασμού

Όλα έγιναν το πρωί της Πέμπτης, όταν η κυβέρνηση της Τρίπολης επιχείρησε να πραγματοποιήσει διπλωματικό ρεσάλτο προκειμένου να δώσει τα φιλοτουρκικά διαπιστευτήρια της στην Άγκυρα, επιδιώκοντας να επιβάλλει στον έλληνα υπουργό Εξωτερικών τους όρους της επίσκεψής του στη Λιβύη.

Το αεροσκάφος που μετέφερε την ελληνική αποστολή προσγειώθηκε στο αεροδρόμιο της Τρίπολης λίγο μετά τις 7 το πρωί. Ο Νίκος Δένδιας ενημερώθηκε ότι στην αίθουσα των επισήμων τον ανέμενε η υπουργός Εξωτερικών της προσωρινής κυβέρνησης.

«Η υπουργός Εξωτερικών της υπηρεσιακής κυβέρνησης, η κ. Μανγκούς, προσπάθησε να μου επιβάλλει στο αεροδρόμιο να συναντηθώ μαζί της, με αποτέλεσμα να διακόψω την επίσκεψη στην Τρίπολη» δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών.

Παρά τις συνεννοήσεις που είχαν γίνει, η υπηρεσιακή κυβέρνηση της Τρίπολης προσπάθησε να επιβάλει εκβιαστικά τη συνάντηση του υπουργού Εξωτερικών με την κ. Μανγκούς.

Στόχος ήταν μέσω της κοινής παρουσίας των δύο υπουργών να υπονοηθεί ότι η Ελλάδα αναγνωρίζει τη διεθνή υπόσταση της κυβέρνησης που λίγες εβδομάδες πριν έθεσε σε εφαρμογή το παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο, με την κ. Μανγκούς να είναι αυτή που υπέγραψε σειρά συμφωνιών με τον Μεβλούτ Τσαβούσογλου.

Ο Νίκος Δένδιας αρνήθηκε να κατέβει από το αεροπλάνο, το οποίο παρέμεινε στο διάδρομο για περίπου μιάμιση ώρα. Η συνάντηση του έλληνα υπουργού Εξωτερικών με τον επικεφαλής του εκλεγμένου Εθνικού Συμβουλίου της Λιβύης ακυρώθηκε, με τον Μοχάμεντ Μένφι να εκφράζει τη δυσαρέσκεια του για την κίνηση της Μανγκούς.

Η κυβέρνηση του Ντιμπέιμπα συνέχισε την πρόκληση, καθώς ακύρωσε το σχέδιο πτήσης του Νίκου Δένδια προς τη Βεγγάζη, με αποτέλεσμα το αεροσκάφος να εισέλθει στο FIR της Μάλτας και από εκεί να κατευθυνθεί προς την Ανατολική Λιβύη, όπου και προσγειώθηκε περίπου στις 10 το πρωί.

Ποια είναι η υπουργός που επιχείρησε να «παγιδεύσει» τον Δένδια

Αξιοσημείωτο είναι πως η Ναιλά Αλ-Μανγκούς είναι η υπουργός που με τον Μεβλούτ Τσαβούσογλου έβαλαν τις υπογραφές τους στην προκαταρκτική συμφωνία για ενεργειακές έρευνες προ μηνών.

Έντεκα χρόνια μετά τη δολοφονία του συνταγματάρχη Μουαμάρ Καντάφι, η Μανγκούς δεν έχει εγκαταλείψει το όραμά της για μία «κοινωνία των πολιτών», κατά τα δυτικά πρότυπα.

Εγκατέλειψε την πατρίδα της το 2012 και μετανάστευσε στις ΗΠΑ, ακριβώς όταν άρχιζε να φουντώνει ο εμφύλιος. Τότε, δεν είχε κρύψει την απογοήτευσή της για την τροπή της λαϊκής εξέγερσης που έριξε τον Λίβυο δικτάτορα από τον θρόνο του για να τον λιντσάρει μέχρι θανάτου.

Πριν από ακριβώς ένα χρόνο, τον Νοέμβριο του 2021, το Προεδρικό Συμβούλιο της Λιβύης είχε ανακοινώσει ότι η Νάιλα Αλ-Μανγκούς απαλλάχθηκε από τα καθήκοντα της υπουργού Εξωτερικών επειδή ασκούσε εξωτερική πολιτική χωρίς συντονισμό με το Συμβούλιο. Τότε, η λιβυκή προεδρία είχε ανακοινώσει, επίσης, ότι είχε ανοίξει έρευνα «για διοικητικές παραβάσεις».

Σύμφωνα με το ηλεκτρονικό μέσο El-Marsad, η Αλ-Μανγκούς, χαρακτηριζόμενη ως προσκείμενη στον στρατηγό Χαφτάρ, ισχυρό άνδρα της ανατολικής Λιβύης, φερόταν να είχε λάβει αποφάσεις για την εξωτερική πολιτική της χώρας χωρίς να έχει συμβουλευτεί το Προεδρικό Συμβούλιο.

Σύμφωνα με διάταγμα που είχε υπογραφεί από το Προεδρικό Συμβούλιο «συστάθηκε εξεταστική επιτροπή» για την Αλ-Μανγκούς.

Λίγες μέρες αργότερα, στις 12/11/2021, η Αλ-Μανγκούς συνέχισε να ασκεί κανονικά τα καθήκοντά της εκπροσωπώντας το Προεδρικό Συμβούλιο στη Διεθνή Διάσκεψη για τη Λιβύη στο Παρίσι.

Αργότερα, ο εκπρόσωπος του υπουργικού συμβουλίου της Λιβύης, Μοχάμεντ Χαμούντα, είχε δηλώσει ότι το διάταγμα που είχε δει το φως της δημοσιότητας ήταν λανθασμένο και ότι δεν είχε υπάρξει διαδικασία έρευνα σε βάρος της υπουργού Εξωτερικών.

Το παράδοξο σε σχέση με τη σημερινή καθαρά φιλοτουρκική στάση της είναι ότι είχαν υπάρξει σοβαρές ενδείξεις ότι πίσω από την προσωρινή απομάκρυνσή της είχε βρεθεί η Άγκυρα, μέσω της επιρροής που ασκεί στην κυβέρνηση της Τρίπολης.