Ελληνοτουρκικά: Τα μυστικά της Βεγγάζης

Αξιόπιστους συνομιλητές αναζητά η Ελλάδα στη Λιβύη προκειμένου να καλύψει το κενό που έχει δημιουργηθεί λόγω του εναγκαλισμού της κυβέρνησης Ντμπέιμπα με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.

Η προσπάθεια της Τουρκίας άλλωστε να ασκήσει επικυριαρχία στην Λιβύη και να εκμεταλλευθεί την αδύναμη κατάσταση στην οποία βρίσκεται η χώρα αυτή την περίοδο είναι σαφής και δεν περιορίζεται μόνο στο ζήτημα των θαλασσίων ζωνών και των υδρογονανθράκων που αφορούν άμεσα την Ελλάδα, δεδομένης και της υπογραφής των παράνομων μνημονίων τόσο του 2019 όσο και του 2022.

Διαβάστε επίσης: Πρόεδρος Βουλής της Λιβύης: Καταγγέλλει το νέο τουρκολιβυκό μνημόνιο στον Αραβικό Σύνδεσμο

Με την Γαλλία και την Ιταλία, όπως υπογραμμίζουν διπλωματικές πηγές επίσης να είναι εξαιρετικά ενοχλημένες από τις τουρκικές κινήσεις στην Τρίπολη.

Άνοιγμα για συνεννόηση

Υπενθυμίζεται ότι την πρόθεση της Ελλάδας για άνοιγμα στη Λιβύη υπογράμμισε πρόσφατα και ο Κυριάκος Μητσοτάκης (ΑΝΤ1). «Εμείς θέλουμε να κάνουμε ένα άνοιγμα στη Λιβύη συνολικά, για να μπορέσουμε επιτέλους να οριοθετήσουμε θαλάσσιες ζώνες […] Και θα μπορούσαμε να διερευνήσουμε τη δυνατότητα να αξιοποιήσουμε από κοινού υδρογονάνθρακες οι οποίοι βρίσκονται στην περιοχή μεταξύ Ελλάδος και Λιβύης», είπε ο πρωθυπουργός.

Με τις εξελίξεις να «τρέχουν» στη σκιά και της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία και των αναγκών που δημιουργεί, δεν πρέπει να αγνοηθεί και η συνομιλία Μητσοτάκη με τον αμερικανό ΥΠΕΞ, Άντονι Μπλίνκεν που συμπεριλάμβανε και αναφορά στην ανάγκη συνομιλιών Ελλάδας – Λιβύης.

Ακόμα και αν οι ΗΠΑ λόγω εκλογών αλλά και του πολέμου στην Ουκρανία ίσως δείχνουν να μην προβάλουν την υπόθεση Λιβύη. Ίσως και όχι.

Ο οποίος συνέδεσε την αναφορά του αυτή τόσο με το παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο όσο και με την έναρξη των σεισμικών ερευνών νότια της Πελοποννήσου και Δυτικά της Κρήτης, από την κοινοπραξία EXXON MOBIL – HELLENIQ-Energy.

Στη Λιβύη ο Δένδιας

Σε αυτό το πλαίσιο ο Νίκος Δένδιας αναχωρεί σήμερα για ένα μαραθώνιο επαφών στη Λιβύη, από την Τρίπολη μέχρι τη Βεγγάζη με την Αθήνα να ψάχνει θεσμικούς παίκτες με τους οποίους να μπορεί να έρθει σε συνεννόηση τόσο για το παρόν όσο και για την επόμενη μέρα στη χώρα.

Πάντα στη βάση του διεθνούς δικαίου και του δικαίου της θάλασσας.

Διαβάστε επίσης: Λίβυος πρωθυπουργός: Δικαίωμα μας η υπογραφή μνημονίου με την Τουρκία

Ο Δένδιας θα έχει συναντήσεις με από τον Πρόεδρο του Προεδρικού Συμβουλίου της Λιβύης, Mohamed Menfi στην Τρίπολη, ενώ στη συνέχεια θα μεταβεί στη Βεγγάζη όπου θα έχει συνομιλίες με τον Πρόεδρο της Βουλής των Αντιπροσώπων, Aguila Saleh Issa, καθώς και με άλλους Λίβυους αξιωματούχους.

Με την ατζέντα να περιλαμβάνει την ενίσχυση της συνεργασίας Ελλάδας – Λιβύης,  αλλά και τις ευρύτερες εξελίξεις στην περιοχή της Μεσογείου. Αναμένεται να συζητηθεί, επίσης, η συνταγματική βάση για τη διεξαγωγή εκλογών στη Λιβύη το συντομότερο δυνατόν.

Με τον Aguila Saleh Issa να έχει ήδη καταγγείλει επανειλημμένα την συνεργασία Ντμπέιμπα – Τουρκίας. Ο ίδιος έχει αναφερθεί ακόμα και σε ένοπλη στήριξη της Άγκυρας προς την κυβέρνηση προκειμένου αυτή να μείνει περισσότερο καιρό στην εξουσία.

Αντιδράσεις εμπειρογνωμόνων

Ιδιαίτερη αμφισβήτηση δέχεται η κυβέρνηση της Τρίπολης υπό τον Αμπντούλ Χαμπέμπ Ντμπέιμπα και λόγω των δεσμευτικών μνημονίων που υπογράφει με την Τουρκία. Συμφωνίες που τόσο στο πεδίο της ενέργειας και των υδρογονανθράκων όσο και της στρατιωτικής συνεργασίας και της ασφάλειας προκαλούν σειρά αντιδράσεων.

Αυτή τη φορά Λίβυοι εμπειρογνώμονες συνέταξαν έκθεση σχετικά με το «Μνημόνιο Κατανόησης» που υπεγράφη μεταξύ της Κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας της Λιβύης  και Τουρκίας και αφορά τους υδρογονάνθρακες.

Με ομάδα Λίβυων οικονομικών εμπειρογνωμόνων να στέλνει επιστολή στον Πρόεδρο και τα μέλη της Βουλής των Αντιπροσώπων και τον Πρόεδρο και τα μέλη του Ανώτατου Συμβουλίου του Κράτους, σχετικά με τις διεθνείς συμφωνίες και συμφωνίες που έχουν συναφθεί και σχετίζονται με τον τομέα του πετρελαίου και του φυσικού αερίου.

Οι Λίβυοι εμπειρογνώμονες τονίζουν ότι παρακολουθούν με ανησυχία την αναταραχή και την ασάφεια στη διαχείριση των πόρων πετρελαίου και φυσικού αερίου, η οποία καθιστά αναγκαία την τήρηση των οικονομικών και κοινωνικών προτύπων στις πολιτικές δημοσίων δαπανών, τη βούληση για ανάπτυξη επενδύσεων και την αποχή από πολιτικοποίηση της νομισματικής και οικονομικής πολιτικής.

Ζητούν ακύρωση του νέου τουρκολιβυκού

Στο πλαίσιο των ανωτέρω, η Ομάδα Οικονομικών Εμπειρογνωμόνων κάλεσε τη Βουλή των Αντιπροσώπων (HoR) και το Ανώτατο Συμβούλιο του Κράτους (HCS) να ακυρώσουν το Μνημόνιο Κατανόησης (συνεργασία στον τομέα των υδατανθράκων) που συνήφθη μεταξύ της Κυβέρνησης Debaiba και της Τουρκίας και να ακυρώσουν όλες τις συμφωνίες που δημιουργούν υποχρεώσεις στο λιβυκό κράτος κατά τη διάρκεια των μεταβατικών σταδίων και επηρεάζουν το συμφέρον της Λιβύης.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η ομάδα, με επικεφαλής τον οικονομικό και χρηματοοικονομικό εμπειρογνώμονα Suleiman Al-Sha houmi, δήλωσε ότι το προαναφερθέν μνημόνιο κατανόησης εκχωρεί αρμοδιότητες της Εθνικής Εταιρείας Πετρελαίου (NOC) στην τουρκική εταιρεία TPAO, όπως την πώληση, το εμπόριο και την τοποθέτηση αγωγών πετρελαίου και φυσικού αερίου, χωρίς προσδιορισμό των περιοχών και χωρίς όρια.

Ακόμα η ομάδα επισήμανε ότι εάν το μνημόνιο τεθεί σε ισχύ, θα περάσει από την κατάσταση της μη δεσμευτικότητας στην κατάσταση της υποχρεοτικότητας και τότε δεν θα μπορεί να λειτουργήσει εάν η Βουλή των Αντιπροσώπων δεν συμφωνήσει, σε αντίθεση με τις δηλώσεις του Υπουργού Οικονομίας στην κυβέρνηση του Al-Dabaiba, Muhammad Al-Ha wij, ο οποίος το υπέγραψε και ο οποίος είπε ότι μπορεί να ακυρωθεί ανά πάσα στιγμή.

Υπογραμμίζεται ότι το υπόμνημα των Λίβυων εμπειρογνωμόνων επιβεβαίωσε ότι το αποτέλεσμα των εργασιών που συμφωνήθηκαν μεταξύ των δύο πλευρών, όπως είναι η βιομηχανική παραγωγή υδρογονανθράκων, η πώληση, οι εργασίες εξερεύνησης, γεώτρησης και εμπορίας καυσίμων, θα είναι όλα εμπιστευτικά και μη ανακοινώσιμα στις εποπτικές αρχές, σύμφωνα με τους όρους του μνημονίου, γεγονός που συνιστά παραβίαση των αρμοδιοτήτων του Ελεγκτικού Συνεδρίου και του Υπουργείου Οικονομικών σε θέματα ελέγχου και λογιστικής.

Προειδοποιούν για δεσμευτικότητα

Τέλος οι εμπειρογνώμονες αποκάλυψαν, ότι η συμφωνία ορίζει ότι η διαφορά μεταξύ των δύο πλευρών θα επιλυθεί συναινετικά, μέσω διαβουλεύσεων και διαπραγματεύσεων, πράγμα που σημαίνει ότι το λιβυκό κράτος θα παραιτηθεί από το δικαίωμα να προσφύγει στη δικαιοσύνη ή τη διαιτησία, προειδοποιώντας ότι είναι ένα από τα πιο επικίνδυνα άρθρα. Ειδικά επειδή η συμφωνία περιλαμβάνει την παροχή συμβάσεων παραχώρησης χωρίς περιορισμό, στην ξηρά και θάλασσα, γεγονός που συνεπάγεται μεγάλη ζημιά στον πλούτο και τους φυσικούς πόρους της Λιβύης.

Και αν συμφωνούσαν Ελλάδα – Λιβύη;

Υπενθυμίζεται ότι οι δηλώσεις Μητσοτάκη εμφανίστηκαν να συνδέονται και με τη δήλωση του επικεφαλής της Εθνικής Εταιρείας Πετρελαίου (NOC) της Λιβύης Φαρχάτ μπιν Κάντρα, από τη Βεγγάζη, που μίλησε για ενδεχόμενο κατασκευής αγωγών σύνδεσης της Λιβύη με την Ελλάδα και την Αίγυπτο. Ένα σχέδιο το οποίο αμφισβητεί τα παράνομα τουρκολιβυκά μνημόνια. Ακόμα και αν δεν υπήρξε επιβεβαίωση από την ελληνική πλευρά για ενεργή διαδικασία συνομιλιών.

Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ έδειξε την Ουάσιγκτον θετικά διακείμενη σε ένα τέτοιο σχέδιο.

Τη δήλωση μπιν Κάντρα διέψευσε το Υπουργείο Πετρελαίου της κυβέρνησης Ντμπέιμπα, ως «αβάσιμη». Σε άρθρο της ρωσικής «Nezavisimaya Gazeta», δε γίνεται λόγος για παραπλανητικές δηλώσεις, οι οποίες οφείλονται στις σχέσεις του μπιν Κάντρα με τον Χαλίφα Χαφτάρ και την πρόθεση του «να συγκεντρώσει περισσότερη υποστήριξη από την Αίγυπτο και την Ελλάδα, δύο χώρες σε συγκρουσιακές σχέσεις με την Τουρκία».

Χαρακτήριζε δε τον επικεφαλής της NOC «ένα εργαλείο στα χέρια των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων». Να σημειωθεί ωστόσο ότι η NOC πρόσφατα κατέληξε σε συμφωνία και με την ΕΝΙ και την ΒΡ, προκειμένου να ξεκινήσουν έρευνες για φυσικό αέριο στη Σίρτη.

Αξίζει να υπογραμμιστεί ότι ο Νίκος Δένδιας έχει τονίσει ότι για να υπάρξει οποιαδήποτε υπογραφή συμφωνίας Ελλάδας – Λιβύης για ζητήματα όπως η οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών προϋπόθεση είναι να υπάρξει στη χώρα νόμιμα εκλεγμένη κυβέρνηση…