Πόλεμος στην Ουκρανία: Τίνος το μέρος θα πάρει ο «Στρατηγός Χειμώνας»;

Ο «Στρατηγός Χειμώνας», γράφει το Politico, υπήρξε διαχρονικά σύμμαχος των Ρώσων, επιτρέποντάς τους να επικρατήσουν επί του Ναπολέοντα και του Χίτλερ. Όμως φέτος, ενδέχεται να «πολεμήσει» με την πλευρά της Ουκρανίας.

Όπως αναφέρει το μέσο σε πρόσφατη ανάλυσή του, ο ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν δεν μπορεί να συνεχίσει να στηρίζεται στον παλιό σύμμαχο της Ρωσίας, καθώς αυτή τη στιγμή είναι οι ρώσοι στρατιώτες που βρίσκονται στον ρόλο του εισβολέα με το πεσμένο ηθικό, ο οποίος καλείται να αντιμετωπίσει το χιόνι και την παγωνιά.

• Διαβάστε επίσης: Παγκόσμια οικονομία: Έρχονται ριζικές αλλαγές

Στρατηγός Χειμώνας

Στρατιωτικοί αναλυτές υποστηρίζουν εδώ και μήνες ότι ο χειμώνας μπορεί να φέρει μια παύση των εχθροπραξιών στα μέτωπα της Ουκρανίας, όμως γίνεται όλο και πιο σαφές ότι και οι δυο πλευρές θα επιχειρήσουν να αξιοποιήσουν προς όφελός τους το κρύο, επιστρατεύοντας η καθεμιά τον δικό της… στρατηγό. Κατά το Politico, ο ένας είναι Στρατηγός Χειμώνας και ο άλλος ο «Στρατηγός Χιονίστρα». Το ρωσικό σχέδιο, εξηγεί, είναι η κάμψη του ηθικού των ουκρανών αμάχων μέσω των διακοπών ρεύματος και την απουσία θέρμανσης, ενώ από την πλευρά τους οι Ουκρανοί θέλουν να πραγματοποιήσουν επιδρομές κομάντο και να εκπαιδεύσουν το πυροβολικό τους επάνω στους άπειρους ρώσους που στρατολογήθηκαν πρόσφατα, δεν διαθέτουν επαρκή εξοπλισμό, αλλά ούτε και ζεστά ρούχα και τρόφιμα.

Αν και η ένταση των μαχών αναμένεται να μειωθεί πράγματι, το αίμα συνεχίζει να κυλά στο Ντονμπάς και στο Λουχάνσκ, στα ανατολικά της χώρας.

«Μέρα-νύχτα γίνονται μάχες, ανεξάρτητα από τον καιρό», δήλωσε στο Politico ο στρατιωτικός ιατρός και πρώην ουκρανός βουλευτής Γιέγκορ Φιρσόφ, που βρίσκεται στην πρώτη γραμμή. «Αυτή τη στιγμή βρίσκομαι κοντά στο Μπαχμούτ. Η κατάσταση εδώ είναι πολύ περίπλοκη. Αλλάζει κάθε μέρα, σαν εκκρεμές – από τις επιτυχίες μας και την ευφορία που αισθανόμαστε όταν προελαύνουμε, σε δύσκολες καταστάσεις, όταν ο είναι ο εχθρός που προελαύνει», έγραψε.

Επιπλέον πρόσθεσε: «Χθες χιόνιζε και ήμασταν πολύ χαρούμενοι για αυτό, επειδή δεν υπάρχει τίποτα χειρότερο από την παγωμένη βροχή».

Ηλιοθεραπεία στην Κριμαία

Το υπουργείο άμυνας της Ουκρανίας έχει ξεκαθαρίσει ότι σκοπεύει να διατηρήσει την πίεση εν μέσω του χειμώνα. «Εκείνοι που συζητούν για το ενδεχόμενο παύσης των εχθροπραξιών εξαιτίας των χαμηλών θερμοκρασιών του χειμώνα, μάλλον δεν έχουν κάνει ποτέ ηλιοθεραπεία τον Ιανουάριο στις νότιες ακτές της Κριμαίας», έγραψε σκωπτικά στο Twitter το υπουργείο την Κυριακή, υπονοώντας ότι η Ουκρανία φιλοδοξεί να ανακτήσει τη χερσόνησο που προσάρτησε η Ρωσία το 2014.

Ο Στρατηγός Χειμώνας, φυσικά, δεν ήταν πάντα φίλος της Ρωσίας, παρατηρεί το μέσο. Οι Φινλανδοί κατάφεραν να επικρατήσουν επί των Ρώσων το 1940, κινούμενοι με άνεση με τα χιονοπέδιλά τους και πραγματοποιώντας αστραπιαίες αντάρτικες επιθέσεις στον ρωσικό στρατό.

Οι Ουκρανοί ελπίζουν να καταφέρουν αντίστοιχο πλήγμα. Συνομιλίες ασυρμάτου που αναλύθηκαν από την Conflict Intelligence Team, μια ερευνητική ομάδα, αποκαλύπτουν ότι οι στρατιώτες ήδη διαμαρτύρονται για την έλλειψη βασικού εξοπλισμού – πόσο μάλλον χειμερινού – και την κατάσταση που επικρατεί, αναφερόμενοι μεταξύ άλλων στην απουσία ζεστού φαγητού για μέρες ολόκληρες.

Καμία παύση

Προς το παρόν, η δράση συνεχίζεται σε πολλαπλά μέτωπα. Τίποτα δεν παραπέμπει σε έναν ήρεμο χειμώνα.

Σύμφωνα με την Κατερίνα Στεπανένκο, του Ινστιτούτου για τη Μελέτη του Πολέμου που παρακολουθεί τις εξελίξεις στο πεδίο των μαχών μέσα από ανοιχτές πηγές, «οι Ρώσοι συνεχίζουν και εντείνουν τις επιθετικές επιχειρήσεις νοτιοδυτικά της επαρχίας του Ντονέτσκ». Όπως προσθέτει, χρησιμοποιούν έμπειρους αλεξιπτωτιστές που απέσυραν από την περιοχή της Χερσώνας.

Οι Ουκρανοί μεταφέρουν επίσης δυνάμεις για να ενισχύσουν την πρώτη γραμμή, σημειώνει ο Νικ Ρένολντς του Βρετανικού Βασιλικού Ινστιτούτου Ηνωμένων Υπηρεσιών, μια δεξαμενή σκέψης με αντικείμενο την ασφάλεια που αναλύει τις επιχειρήσεις στην Ουκρανία για τον ουκρανικό στρατό.

Ο Ρέινολντς σημειώνει επίσης ότι οι Ουκρανοί επιθυμούν να απωθήσουν τους Ρώσους στα ανατολικά του Δνείπερου, σε απόσταση 15 έως 20 χιλιομέτρων από την εσχάτως απελευθερωμένη Χερσώνα, για να σταματήσουν τους ρωσικούς βομβαρδισμούς. Αυτή την εβδομάδα και οι δυο πλευρές έχουν εξαπολύσει μπαράζ επιθέσεων από τις δυο όχθες του Δνείπερου, με την πόλη της Χερσώνας να τραντάζεται από εκρήξεις, αναγκάζοντας τις ουκρανικές αρχές να προσφέρουν στους πολίτες τη δυνατότητα εκκένωσης.

Ρωσικός αιφνιδιασμός;

Ο Ρέινολντς υποπτεύεται επίσης ότι οι Ρώσοι μπορεί να επιχειρήσουν αιφνιδιασμό, αναπτύσσοντας «δυνάμεις στα λευκορωσικά σύνορα βόρεια του Κιέβου ξανά, με στόχο να παρασύρουν τις ουκρανικές δυνάμεις μακριά από τα μέτωπα στα νότια και τα ανατολικά».

Μια πηγή από τις ουκρανικές μυστικές υπηρεσίες που μίλησε στο Politico με τον όρο της ανωνυμίας της, ανέφερε επίσης ότι ρωσικά μαχητικά αεροσκάφη φαίνονται να δοκιμάζουν την αεράμυνα των Ουκρανών κοντά στα σύνορα. Ρώσοι bloggers γράφουν στο Telegram ότι οι Ουκρανοί δημιουργούν περισσότερα παρατηρητήρια στα σύνορα, εξοπλισμένα με συσκευές που επιτρέπουν την παρακολούθηση, ενώ ταυτόχρονα ναρκοθετούν περιοχές στα βόρεια του Τσενίχιβ.

Ταυτόχρονα, οι μάχες είναι έντονες γύρω από την Σβατόνε-Κρεμίνα και τη Μπιλοχόριβκα του Λουχάνσκ και οι Ουκρανοί έχουν εντοπίσει τις αδυναμίες των ρωσικών αμυνών. «Στην περιοχή του Λουχάνσκ προελαύνουμε αργά αλλά σταθερά, μαχόμενοι», δήλωσε σε νυχτερινό του διάγγελμα την Κυριακή ο ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι.

Μερικοί το προτιμούν κρύο

Οι Ουκρανοί είναι διχασμένοι για το κατά πόσον προτιμούν έναν βαρύ ή έναν ήπιο χειμώνα. Ένας γλυκός χειμώνας θα μπορούσε να προστατεύσει τον ουκρανικό πληθυσμό από τις επιθέσεις της Ρωσίας στο δίκτυο ηλεκτροδότησης της χώρας. Όμως θα μπορούσε να μεταφραστεί και σε λασπωμένο έδαφος, πράγμα που θα προκαλούσε δυσκολίες στη μετακίνηση στρατιωτών και αρμάτων μάχης.

Και είναι οι Ουκρανοί που θέλουν να διατηρήσουν τη φόρα που έχουν πάρει τις τελευταίες εβδομάδες, με τις εκπληκτικές επιτυχίες τους γύρω από το Χάρκοβο στα βορειοανατολικά και πιο πρόσφατα στη Χερσώνα στα νότια. Η προέλαση της Χερσώνας έφερε την Κριμαία εντός της ακτίνας βολής των ρουκετών τους.

Ένας ψυχρός χειμώνας που θα πάγωνε το έδαφος θα έδινε και στις δυο πλευρές μεγαλύτερη ελευθερία κίνησης – όμως ο πάγος θα μπορούσε επίσης να πλήξει τα ρωσικά στρατεύματα με τον ελλιπή εξοπλισμό τους. Τανκς και οχήματα δεν θα μπορούσαν πλέον να κρυφτούν κάτω από τα φύλλα. Πέρσι τον χειμώνα, προσπαθώντας να προχωρήσουν προς το Κίεβο, οι Ρώσοι αντιμετώπισαν τεράστια μηχανικά προβλήματα εξαιτίας της κακής ποιότητας κατασκευής και της αποτυχίας τους να καταστήσουν τα τανκς και τα τεθωρακισμένα οχήματά τους κατάλληλα για τον χειμώνα. Το ίδιο είχε συμβεί και στη Βέρμαχτ, παρατηρεί το Politico.

Στρατηγός Χιονίστρα

Το Ινστιτούτο για τη Μελέτη του Πολέμου (ISW) συμφωνεί ότι ο Στρατηγός Χιονίστρα θα σταθεί σύμμαχος των Ουκρανών. Σε πρόσφατη έκθεση, η δεξαμενή σκέψης με έδρα την Ουάσιγκτον κατέληξε ότι οι ρώσοι στρατιώτες θα βρίσκονται σε δυσμενή θέση. «Ο χειμερινός καιρός θα μπορούσε να επηρεάσει δυσανάλογα τις ελλιπώς εξοπλισμένες ρωσικές δυνάμεις στην Ουκρανία», ανέφερε το ISW. Το ρωσικό υπουργείο άμυνας έχει δημοσιεύσει προσπάθειες για καλύτερη εκπαίδευση και εξοπλισμό των στρατιωτών του, τις οποίες το ISW ερμηνεύει ως μια απόπειρα «αντιμετώπισης της λαϊκής δυσαρέσκειας» στη Ρωσία για τις συνθήκες που καλούνται να υπομείνουν οι ρώσοι στρατιώτες. Πρόσφατα, νεοσύλλεκτοι από το Ροστόφ ανάρτησαν βίντεο στο Telegram παραπονούμενοι για την έλλειψη επαρκούς εκπαίδευσης και τροφής. «Πληρώνουμε από την τσέπη μας για το φαγητό μας», υποστήριξαν.

Μεταξύ άλλων, οι ρωσικές δυνάμεις φέρονται να έχουν αρχίσει να λαμβάνουν αλεξίσφαιρα γιλέκα και κράνη ιρανικής κατασκευής. Όμως αυτά είναι απίθανο να έχουν αντίστοιχη ποιότητα με τις στολές και τον εξοπλισμό που αποστέλλουν οι δυτικοί σύμμαχοι της Ουκρανίας στα στρατεύματα της χώρας για την αντιμετώπιση του ψύχους.

Πίσω στα βασικά

Όσον αφορά στον άμαχο πληθυσμό, οι Ουκρανοί παλεύουν απέναντι στον Στρατηγό Χειμώνα προσπαθώντας να αναπληρώσουν τα αποθέματα ανταλλακτικών για την επιδιόρθωση του δικτύου ηλεκτροδότησης, ενώ ταυτόχρονα αναζητούν χιλιάδες γεννήτριες. Ταυτόχρονα, εκλιπαρούν για περισσότερα συστήματα αεράμυνας για να αποτρέψουν μελλοντικές επιθέσεις των Ρώσων και ασκούν πιέσεις στις δυτικές πρωτεύουσας, συμπεριλαμβανομένης της Ουάσιγκτον, για πυραύλους Patriot.

Ουκρανοί εθνικοί και τοπικοί ηγέτες κάνουν ό,τι μπορούν για να προετοιμάσουν τους πολίτες για τον χειμώνα. Ο δήμαρχος του Κιέβου, Βιτάλι Κλίτσκο, προετοιμάζει την πόλη για έναν βαρύ, σκοτεινό χειμώνα και ελπίζει να μην υποχρεωθεί να οργανώσει μαζικές εκκενώσεις. Παροτρύνει τους περισσότερους από 3 εκατ. κατοίκους να αποθηκεύσουν αρκετό νερό, τρόφιμα και προμήθειες για τον χειμώνα. και η κυβέρνησή του προετοιμάζει περίπου 1.000 κέντρα, στα οποία οι πολίτες θα μπορούν να μεταβούν για θέρμανση και φαγητό.

Ο δήμαρχος της Λβιβ, Αντρίι Σαντόβιι, από την πλευρά του, είναι ανήσυχος που οι Ρώσοι έβαλαν στο στόχαστρο έναν υποσταθμό ηλεκτροδότησης κοντά στο πυρηνικό εργοστάσιο της Ρίβνε, στα 200 χιλιόμετρα βορειοδυτικά της Λβιβ.

Σχεδιάζει να κρατήσει ολόκληρη την πόλη του ζεστή στους χειμερινούς μήνες και ελπίζει να προλάβει να ετοιμάσει περίπου 6.000 καταφύγια έκτακτης ανάγκης. Αρκετά θα διαθέτουν ξυλόσομπες, ενώ άλλα θα είναι εξοπλισμένα με γεννήτριες πετρελαίου. «Αποθηκεύουμε πολλά καυσόξυλα, αλλά και τεράστιες ποσότητες πετρελαίου και diesel. Πρέπει να είμαστε έτοιμοι για τις μέρες που η πόλη θα αναγκαστεί να ζήσει χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα».