Χρήσιμοι «εχθροί»

Τούρκοι αναλυτές παραδέχονται ότι η Ελλάδα είναι ένας «χρήσιμος εχθρός» για τον τούρκο πρόεδρο, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.

Ειδικά ενόψει εκλογών. Και όχι μόνο.

Το αφήγημα της «ελληνικής απειλής» χτίζεται άλλωστε με ιδιαίτερη προσήλωση από την Τουρκία.

Και το ερώτημα είναι πόσο αμέτοχη είναι σε αυτό η Αθήνα;

Μήπως χρειαζόμαστε και στην Ελλάδα έναν «εχθρό», για κάθε δύσκολη στιγμή;

Και μήπως αυτή η ανάγκη Αθήνας και Άγκυρας για ένας «χρήσιμο εχθρό», ορισμένες φορές, αλληλοτροφοδοτείται και εξυπηρετεί συγκεκριμένες σκοπιμότητες;

Κανείς δεν μπορεί να παραβλέψει ή να υποτιμήσει την κλιμάκωση της έντασης στο πολιτικό πεδίο που επιχειρεί και συντηρεί ο Ερντογάν, με τους υπουργούς και τους συνεργάτες του να ακολουθούν.

Δημιουργώντας μάλιστα ένα κλίμα επικίνδυνο και για τις σχέσεις των δύο λαών.

Ωστόσο η τάση που δείχνουμε στην Ελλάδα να ερμηνεύουμε την κάθε διπλωματική κίνηση μας τουρκοκεντρικά, είναι επίσης προβληματική.

Ακόμα και ο σκεπτικισμός μας απέναντι σε συμμάχους μας εάν αποφασίσουν να συνομιλήσουν με την Τουρκία. Σαν να στρέφονται ξαφνικά εναντίον μας. Η χειραψία Σίσι – Ερντογάν, για παράδειγμα, προκάλεσε σειρά ερωτηματικών στην Ελλάδα ακόμα και για το μέλλον των σχέσεων Αθήνας – Καΐρου, πριν καν υπάρξει οποιαδήποτε επίσημη συνάντηση Τουρκίας – Αιγύπτου.

Με τα τουρκικά ΜΜΕ να παίρνουν αφορμή για να ερμηνεύσουν την εξομάλυνση των σχέσεων ως κίνηση απέναντι στην Ελλάδα.

Η εμμονή αυτή στην Ελλάδα, που δεν την συμμερίζονται απαραίτητα – ή δεν θα έπρεπε να τη συμμερίζονται – Μέγαρο Μαξίμου, Υπουργείο Εξωτερικών και Υπουργείο Εθνικής Άμυνας, έχει σαν αποτέλεσμα να δίνει τη δυνατότητα στον Ερντογάν να δημιουργεί και απειλές εν αναμονή.

Για παράδειγμα το τουρκικό γεωτρύπανο Αμπντούλ Χαμίντ Χαν. Ξεκίνησε πριν καν βγει η πρώτη του Navtex μία συζήτηση για το πού θα επιλέξει να πραγματοποιήσει έρευνες. Με σενάρια επί σεναρίων για περιοχές ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων, περιοχές εντός της κυπριακής ΑΟΖ κλπ.

Τελικά ο τούρκος πρόεδρος έστειλε το γεωτρύπανο σε πέραν από κάθε αμφισβήτηση τουρκικά νερά. Χαμογελώντας ελαφρά κάτω από το μουστάκι του για τον πανικό που κατάφερε να σπείρει επί σειρά μηνών στην Αθήνα και τη Λευκωσία.

Ο πρώτος γύρος ερευνών του Αμπντούλ Χαμίντ Χαν ολοκληρώθηκε και ετοιμάζεται για τη δεύτερη επιχείρηση του. Με το ίδιο έργο να επαναλαμβάνεται. Με αιχμή μία δήλωση ότι η Τουρκία θα κάνει έρευνες σε όλο εύρος της «Γαλάζιας Πατρίδας».

Ωστόσο ένα γεωτρύπανο, μια πλατφόρμα ερευνών δηλαδή, δεν είναι τόσο ευκίνητο όσο ένα σεισμογραφικό, όπως πχ το Ορούτς Ρέις. Αυτό κάνει μία πρόκληση με το συγκεκριμένο καράβι σαφώς μεγαλύτερη αλλά και σίγουρα δυσκολότερη.

Οι εκτιμήσεις λένε ότι και αυτή τη φορά το Αμπντούλ Χαμίντ Χαν θα κινηθεί και θα στοχεύσει σε τουρκικά νερά.

Μπορεί να υπάρξει έκπληξη; Και να ζήσουμε ένα νέο 2020;

Κανείς δεν μπορεί να το αποκλείσει.

Παρ’ όλα αυτά καλό θα ήταν να μην δίνουμε μόνοι μας στις απειλές εν αναμονή που δημιουργεί η Τουρκία μεγαλύτερη αξία από αυτή που έχουν στην πραγματικότητα. Μέχρι να δούμε πραγματικά τι θα γίνει.