Πας λαγωός ομοίως τεχνάζεται;

Κάθε εξουσία είναι μια διαρκής συνωμοσία, έγραψε ο Μπαλζάκ. Κι όχι μόνο αν η εξουσία αυτή αν είναι στην αρχή, αλλά και αν βρίσκεται στην αντιπολίτευση, ή οπουδήποτε: είτε είναι κόμμα, συνδικαλιστικό σωματείο, ΜΚΟ ή αναρχική συλλογικότητα. Η δομή της, η διάρθρωσή της στηρίζεται στη «συνωμοσία» με την έννοια του ότι όλοι είναι συναντιλήπτορες, ελέγχουν τους γύρω, τα μέλη, την ιεραρχία, τις ιδέες, και τις συμπεριφορές τους. Εχουν κοινά μυστικά, κοινή στόχευση και κρυφές εσωτερικές διεργασίες που δεν τις ξέρουν άλλοι – οι αντίπαλοι. Και άπαντες παρακολουθούν με διάφορους τρόπους τα στελέχη (δεν χρειάζεται Predator), τα χειραγωγούν, τα κατευθύνουν και το ίδιο γίνεται από τότε που εφευρέθηκαν οι λάσπες. Πανομοιότυπα – απλώς αλλάζουν τα μέσα. Κι όποιος παρεκκλίνει, βέβαια, τον τρώει ο λύκος.

Μια διαρκής «συνωμοσία». Χωρίς αυτήν τίποτε δεν λειτουργεί – εδώ είναι το παράδοξο. Ακόμα και οι υποτιθέμενοι αντιεξουσιαστές έχουν τους ίδιους ακριβώς «συνωμοτικούς»-εξουσιαστικούς μηχανισμούς, καταρχήν για λόγους αυτοπροστασίας – αυτή την αυτοπροστασία που την επικαλούνται όλοι αιωνίως για να επιβάλλουν τον αναγκαίο έλεγχο. Βαρετά και αλύγιστα πράγματα. Το εργαλείο δουλεύει πάντα με τον ίδιο τρόπο και πας λαγωός ομοίως τεχνάζεται. Δεν υπάρχει εναλλακτική – όποιος τη δοκίμασε απλώς έχασε και τα αβγά και τα πασχάλια και κατέληξε να γράφει μόνος του κακά ποιήματα αυτοπαρηγορίας. Οποιο κορόιδο πίστεψε πως μπορεί να γίνει και αλλιώς, απλώς βρέθηκε ένα πρωί εκτός παιδιάς κι άρχισε να κάνει μάταιη κριτική στα μπαρ. Αν η εκάστοτε Φωτίου πει κάτι εκτός γραμμής, απλώς την περιορίζουν στο σπίτι να φτιάχνει αριστερά γεμιστά με κιμά.

Βέβαια, δεν ισχύει πάντα και για όλους το ίδιο: στα αστικά κόμματα υπάρχει αρκετή ελευθεριότητα, αρχές, υπάρχει διάλογος, κι ανοχή – ως ένα βαθμό. Ποιον βαθμό;  Ποιος βάζει τα όρια; Ανάλογα τον αρχηγό και τη συγκυρία. Τουλάχιστον, όμως, υπάρχει κάποια ευρυχωρία και αυτοκριτική, πιο εύκολη ανανέωση και τηρούμενες διαδικασίες. Σε όσα όμως κόμματα είναι στρατοπεδικών διαθέσεων, οι από πάνω προσπαθούν να ελέγξουν σχεδόν απόλυτα τη ζωή των μελών και των στελεχών – ακόμα και τις ερωτικές σχέσεις, με ποιον τα φτιάχνεις, πώς ζεις, αν πίνεις ιμπεριαλιστική Κόκα-Κόλα. Η τεχνική του στιγματισμού και της απομόνωσης (κάποτε του «πράχτορα» με «χ») είναι ο κανόνας. Και σε περίπτωση που ερωτευτείς κάποιον, ή κάποια εκτός κόμματος, ή από άλλη νεολαία σε περνούνε από δίκη. Νομίζετε πως λέω υπερβολές; (Για ρωτήστε). Θέλουνε να ελέγχουνε πλήρως τον βίο σου, την καθημερινότητά σου, να σε κάνουνε να πιστέψεις πως ζωή εκτός κόμματος δεν υπάρχει. (Και δεν κυκλοφορούν λίγα ρομπότ που το έχουν πιστέψει).

Συνωμοσία, με, ή χωρίς εισαγωγικά; Μόνο; Μιλάμε για πλήρη, για ολοκληρωτική αλλοτρίωση της προσωπικότητας – τι Predator μου λέτε τώρα. Η παρακολούθηση είναι συνεχής από τα άλλα στελέχη, ακόμα και από τους πιο κοντινούς – είναι η παλιά λογική του κατηχητικού: ο διάβολος, η αμαρτία, η εξομολόγηση, τα ρεφλέξ, το ντύσιμο, οι κλειστές παρέες, η κρυψίνοια, η επανάληψη, ή συνωμοτικότητα και κάποια διαρκής απειλή. (Μας καταδιώκουν). Και η κομματική αργκό. Πώς χρησιμοποιείς τις λέξεις. Ο εγκλωβισμός. Η ιδεολογία που γίνεται πίστη ζηλωτή. Γενικευμένο κοντρόλ – μετατρέπεσαι σε ενεργούμενο με ακυρωμένη προσωπική σκέψη, αλλά μετά βγαίνεις και μιλάς για δημοκρατία. Γιατί όχι; Κι ο Βαρουφάκης είναι επαναστάτης (σήκωσε την μπουνιά στην επέτειο) όπως και ο Πούτιν πολεμάει τους ναζιστές. Το σκιάχτρο είναι πάντα απαραίτητο, αλλιώς θα μείνουμε άνεργοι.

Ανιαρές τεχνικές αλλά δοκιμασμένες. Τεχνικές των απανταχού κατηχητικών. Σχεδόν πανομοιότυπες – απλώς αλλάζει η ρητορική και η επίκληση, αλλά οι μέθοδοι παραμένουν ίδιες. Βέβαια, σε κάποιον βαθμό δεν μπορεί να γίνει διαφορετικά, αλλιώς θα είχανε βρεθεί νέα κόλπα χειραγώγησης, ή έστω, ας το πούμε αναγκαίας ενότητας – αλλά και ενότητα από ενότητα διαφέρει. Διότι, απ’ την άλλη, κάθε τόπος και κάθε κοινωνία πρέπει με κάθε τρόπο να κυβερνηθούν. Η πολιτική είναι δυστυχώς, ή ευτυχώς αναπόφευκτη. Τα κόμματα, οι ομαδοποιήσεις ανθρώπων πάνω σε μια συναντίληψη είναι κάτι απολύτως αναγκαίο, για να οργανωθεί και να κυβερνηθεί μια κοινωνία, από το ελάχιστο χωριό της Πίνδου ως ολόκληρη την Κίνα. Η αναρχία και η αμεσοδημοκρατία ακούγονται ευχάριστα ως έννοιες, αλλά είναι προφανώς ανέφικτες, όταν δεν μπορείς να συνεννοηθείς ούτε καν με τους γείτονες στην πολυκατοικία – αλλά η δήθεν Ουτοπία πάντα έχει υποκριτικούς οπαδούς και σε κάθε γενιά προκύπτει η ανάλογη ποσόστωση.

Λέμε τώρα και για την «Κιβωτό» – παρεμπιπτόντως. Είναι κι αυτή μια υποδιαίρεση της ανάλογης δομής όλων των ομαδοποιήσεων. Είχε τη «συνωμοσία» της, τους εκλεκτούς, και τις ερωτικές αδυναμίες που παρατηρούνται, λίγο-πολύ παντού. Στον βιότοπο της όποιας εξουσίας, μικρής ή μεγάλης, πάντα φύονται κάποιοι, κάποιος, που προσπαθεί να τα μεταλλάξει όλα σε σεξ. Στα κόμματα, στον συνδικαλισμό, παντού. Πας λαγωός ομοίως τεχνάζεται. Και κάθε φορά πέφτουμε απ’ τα σύννεφα.  Πάτερ ξεπάτερ, κομματάρχης, συνδικαλιστής, ή προπονητής, πάντα θα βρεθεί κάποιος να εκμεταλλευτεί τη θέση του για να κάνει τη ζημιά. Το σοβαροφανές φαίνεσθαι και η ανάγκη μας να το πιστέψουμε συντηρεί το όποιο σύστημα – δεν γίνεται αλλιώς. Και κάθε φορά που στην όποια «συνωμοσία» (χαλαρή, ή σκληρή) σπάζει ένα βιζούνι ξανα-ανακαλύπτουμε την παλιά αλήθεια, που αρνούμαστε να πιστέψουμε. Την αλήθεια για το «καλύτερο παιδί».