Jeanne Dielman: Η ταινία με γυναίκα σκηνοθέτη που εκτόπισε τον «Πολίτη Κέιν» του Όρσον Ουέλς

Πρώτη φορά βραβεύεται ταινία με την υπογραφή γυναίκας σκηνοθέτη και καταφέρνει να κερδίσει τον τίτλο μετά από τον Αλφρεντ Χίτσκοκ με το «Vertigo» το 2012 και πέντε συνεχόμενες διακρίσεις του Ορσον Γουέλς με τον «Πολίτη Κέιν» τις προηγούμενες πέντε δεκαετίες.

Ο πρώτος δημιουργός που κέρδισε τον τίτλο ήταν ο Βιτόριο Ντε Σίκα με τον «Κλέφτη Ποδηλάτων» το 1952.

Η έκπληξη του νούμερο 1 εξηγείται και από τον μεγάλο αριθμό των συμμετεχόντων που φέτος ήταν 1600 σε σύγκριση με του 846 του 2012. Και φυσικά και από την ανάγκη των δημιουργών να σχολιάσουν της διαφορετικότητα καθώς επίσης και η ποικίλη εκπροσώπηση αυτής.

Διαβάστε επίσης: Παραλία Χιλιαδού: Ανάμεσα στις 5 υποψηφιότητες για το βραβείο «Καλύτερη Ευρωπαϊκή Κινηματογραφική Τοποθεσία 2022»

H πρωτοποριακή σκληρή ταινία με διάρκεια τρεισίμισι ωρών

Η ταινία που μιλά για την πατριαρχία γυρίστηκε το 1975, όταν η σκηνοθέτρια ήταν μόλις 25 χρόνων, μαζί με ένα κινηματογραφικό συνεργείο που αποτελούσαν μόνο γυναίκες. Η ταινία συνδιαλέγεται, τόσο χρονικά όσο και θεματικά, με το «δεύτερο κύμα» του φεμινισμού, το ευρωαμερικανικό φεμινιστικό κίνημα που αναπτύχθηκε τις δεκαετίες του ’60 και του ’70.

Μια γυναίκα που ταλαντεύεται μεταξύ μητέρα και πόρνης. Μια υποδειγματική νοικοκυρά που τα απογεύματα, όταν ο γιος της είναι σχολείο εκδίδεται στην κρεββατοκάμαρα της. Μια βελγίδα χήρα που στρέφεται στην πορνεία για να τα βγάλει πέρα, αλλά σκοτώνει έναν από τους πελάτες της.

Η ιστορία

Η Ζαν Ντιλμάν κατοικεί στη διεύθυνση 23, quai du Commerce, στις Βρυξέλλες. Έξι χρόνια χήρα, μένει με τον έφηβο γιο της, τον Σιλβέν. Ζει μια προγραμματισμένη, μεθοδική ζωή. Τα ψώνια του νοικοκυριού, το μαγείρεμα, η σεξουαλική εργασία για τα προς το ζην, το δείπνο με τον γιο της, όλα συμβαίνουν με τελετουργική ακρίβεια στο πλαίσιο μιας καλοκουρδισμένης καθημερινότητας.

Στην κινηματογραφική ταινία βελγικής παραγωγής παρακολουθούμε τρεις μέρες από τη ζωή αυτής της γυναίκας, μια ζωή που χάνει σταδιακά τον ρυθμό της, ώσπου αποδιοργανώνεται ανεπανόρθωτα.

Η διάρκεια της είναι μεγάλη, 201 λεπτά.

Παίζουν: Jeanne Dielman, Sylvain Dielman, Jacques Doniol-Valcroze, Yves Bical

Ο φεμινιστικός κινηματογράφος

Η Σαντάλ Άκερμαν, η βελγίδα σκηνοθέτης, πέθανε το 2015 σε ηλικία 65 ετών. Η Λίλιαν Κρόφορντ, κριτικός κινηματογράφου και συγγραφέας που συνέβαλε στην ψηφοφορία, δήλωσε ότι η ταινία ήταν το «βασικό κείμενο» του φεμινιστικού κινηματογράφου.

«Η Jeanne Dielman δεν είναι μια ταινία που θα έλεγα σε κάποιον που μπαίνει στον κινηματογράφο «Ω, αυτή είναι η πρώτη ταινία που πρέπει οπωσδήποτε να δείτε», δήλωσε στο BBC.

«Νομίζω ότι αν πρόκειται να δουλέψεις τη λίστα, ίσως να την κάνεις με αντίστροφη σειρά και κατά κάποιο τρόπο να χτίσεις προς αυτήν, γιατί είναι αρκετά δύσκολο να καλέσεις τους ανθρώπους να τη δουν.

«Αλλά με την ακαδημαϊκή έννοια και σκεπτόμενοι για τον κινηματογράφο και ενθαρρύνοντας περισσότερους ανθρώπους να αναζητήσουν τον πειραματικό κινηματογράφο, τις ταινίες γυναικών, και όσον αφορά την ιστορία του φεμινιστικού κινηματογράφου, αυτό είναι απολύτως το είδος του βασικού κειμένου».

Οι 100 Καλύτερες Ταινίες των κριτικών σύμφωνα με το SIght & Sound

1.“Jeanne Dielman, 23, quai du Commerce, 1080 Bruxelles” (Chantal Akerman, 1975)
2. “Vertigo” (Alfred Hitchcock, 1958)
3. “Citizen Kane” (Orson Welles, 1941)
4. “Tokyo Story” (Ozu Yasujiro, 1953)
5. “In the Mood for Love, Wong Kar-wai, 2001)
6. “2001: A Space Odyssey” (Stanley Kubrick, 1968)
7. “Beau travail” (Claire Denis, 1998)
8. “Mulholland Dr.” (David Lynch, 2001)
9. “Man with a Movie Camera” (Dziga Vertov, 1929)
10. “Singin’ in the Rain” (Stanley Donen and Gene Kelly, 1951)
11. “Sunrise: A Song of Two Humans” (F.W. Murnau, 1927)
12. “The Godfather” (Francis Ford Coppola, 1972)
13. “La Règle du Jeu” (Jean Renoir, 1939)
14. “Cléo from 5 to 7” (Agnès Varda, 1962)
15. “The Searchers” (John Ford, 1956)
16. “Meshes of the Afternoon” (Maya Deren and Alexander Hammid, 1943)
17. “Close-Up” (Abbas Kiarostami, 1989)
18. “Persona” (Ingmar Bergman, 1966)
19. “Apocalypse Now” (Francis Ford Coppola, 1979)
20. “Seven Samurai” (Akira Kurosawa, 1954)
21. “The Passion of Joan of Arc” (Carl Theodor Dreyer, 1927)
21. (TIE) “Late Spring” (Ozu Yasujiro, 1949)
23. “Playtime” (Jacques Tati, 1967)
24. “Do the Right Thing” (Spike Lee, 1989)
25. Au Hasard Balthazar” (Robert Bresson, 1966)
25. The Night of the Hunter” (Charles Laughton, 1955)
27. “Shoah” (Claude Lanzmann, 1985)
28. “Daisies” (Věra Chytilová, 1966)
29. “Taxi Driver” (Martin Scorsese, 1976)
30. “Portrait of a Lady on Fire” (Céline Sciamma, 2019)
31. (TIE) “Mirror” (Andrei Tarkovsky, 1975)
31. (TIE) “8½” (Federico Fellini, 1963)
31. (TIE) “Psycho” (Alfred Hitchcock, 1960)
34. “L’Atalante” (Jean Vigo, 1934)
35. “Pather Panchali” (Satyajit Ray, 1955)
36. (TIE) “City Lights” (Charlie Chaplin, 1931)
36. (TIE) “M” (Fritz Lang, 1931)
38. (TIE) “À bout de souffle” (Jean-Luc Godard, 1960)
38. (TIE) “Some Like It Hot” (Billy Wilder, 1959)
38. (TIE) “Rear Window” (Alfred Hitchcock, 1954)
41. (TIE) “Bicycle Thieves” (Vittorio De Sica, 1948)
41. (TIE) “Rashomon” (Akira Kurosawa, 1950)
43. (TIE) “Stalker” (Andrei Tarkovsky, 1979)
43. (TIE) “Killer of Sheep” (Charles Burnett, 1977)
45. (TIE) “North by Northwest” (Alfred Hitchcock, 1959)
45. (TIE) “The Battle of Algiers” (Gillo Pontecorvo, 1966)
45. (TIE) “Barry Lyndon” (Stanley Kubrick, 1975)
48. (TIE) “Wanda” (Barbara Loden, 1970)
48. (TIE) “Ordet” (Carl Theodor Dreyer, 1955)
50. (TIE) “The 400 Blows” (François Truffaut, 1959)
50. (TIE) “The Piano” (Jane Campion, 1992)
52. (TIE) “News from Home” (Chantal Akerman, 1976)
52. (TIE) “Fear Eats the Soul” (Rainer Werner Fassbinder, 1974)
54. (TIE) “The Apartment” (Billy Wilder, 1960)
54. (TIE) “Battleship Potemkin” (Sergei Eisenstein, 1925)
54. (TIE) “Sherlock Jr.” (Buster Keaton, 1924)
54. (TIE) “Le Mépris” (Jean-Luc Godard 1963)
54. (TIE) “Blade Runner” (Ridley Scott 1982)
59. “Sans soleil” (Chris Marker 1982)
60. (TIE) “Daughters of the Dust” (Julie Dash 1991)
60. (TIE) “La dolce vita” (Federico Fellini 1960)
60. (TIE) “Moonlight” (Barry Jenkins 2016)
63. (TIE) “Casablanca” (Michael Curtiz 1942)
63. GoodFellas” (Martin Scorsese 1990)
63. The Third Man” (Carol Reed 1949)
66. “Touki Bouki (Djibril Diop Mambéty 1973)
67. The Gleaners and I” (Agnès Varda 2000)
67. Metropolis” (Fritz Lang 1927)
67. Andrei Rublev” (Andrei Tarkovsky 1966)
67. The Red Shoes” (Michael Powell & Emeric Pressburger 1948)
67. La Jetée” (Chris Marker 1962)
72. My Neighbour Totoro (Miyazaki Hayao 1988)
72. Journey to Italy (Roberto Rossellini 1954)
72. L’avventura (Michelangelo Antonioni 1960)
75. Imitation of Life (Douglas Sirk 1959)
75. Sansho the Bailiff (Mizoguchi Kenji 1954)
75. Spirited Away (Miyazaki Hayao 2001)
78. A Brighter Summer Day (Edward Yang 1991)
78. Sátántangó (Béla Tarr 1994)
78. Céline and Julie Go Boating (Jacques Rivette 1974)
78. Modern Times (Charlie Chaplin 1936)
78. Sunset Blvd. (Billy Wilder 1950)
78. A Matter of Life and Death (Michael Powell & Emeric Pressburger 1946)
84. Blue Velvet (David Lynch 1986)
84. Pierrot le fou (Jean-Luc Godard 1965)
84. Histoire(s) du cinéma (Jean-Luc Godard 1988-1998)
84. The Spirit of the Beehive”(Victor Erice, 1973)
88. The Shining”(Stanley Kubrick, 1980)
88. Chungking Express (Wong Kar Wai, 1994)
90. Madame de… (Max Ophüls, 1953)
90. The Leopard (Luchino Visconti, 1962)
90. Ugetsu (Mizoguchi Kenji, 1953)
90. Parasite (Bong Joon Ho, 2019)
90. Yi Yi (Edward Yang, 1999)
95. A Man Escaped (Robert Bresson, 1956)
95. The General (Buster Keaton, 1926)
95. Once upon a Time in the West (Sergio Leone, 1968)
95. Get Out (Jordan Peele, 2017)
95. Black Girl (Ousmane Sembène, 1965)
95. Tropical Malady (Apichatpong Weerasethakul, 2004)