Οταν ο ΣΥΡΙΖΑ ψήφισε την απλή αναλογική, κανείς δεν χειροκρότησε -και όχι άδικα. Μετά από δέκα χρόνια πολιτικών αναταράξεων και γενικότερης κοινωνικής αστάθειας, ένα πάγιο αίτημα της Αριστεράς χρησιμοποιήθηκε ως εκλογικό εμπόδιο, ως ένας τελευταίος άσσος στο μανίκι της απερχόμενης κυβέρνησης, για να δυσκολέψει, αργά ή γρήγορα, τους αντιπάλους της.

Σήμερα, λίγους μήνες πριν από τις κάλπες, η απλή αναλογική μοιάζει επί της ουσίας με αγγαρεία που προσπερνιέται με πολιτικούς ελιγμούς: η κυβέρνηση διατείνεται πως θέλει σταθερότητα, αλλά κοιτάζει στην δεύτερη Κυριακή για την ελπίδα της αυτοδυναμίας, ο Αλέξης Τσίπρας, που επανέφερε την απλή αναλογική, τώρα αποκλείει την πιθανότητα «κυβέρνησης των ηττημένων» ακόμα κι αν βγαίνουν οι αριθμοί, ακυρώνοντας στην πράξη την δική του μεταρρύθμιση, ενώ το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ βάζει ως προϋπόθεση συμμετοχής σε οποιοδήποτε σχήμα συνεργασίας έναν αστάθμητο παράγοντα, το «ισχυρό» ποσοστό. Η απλή αναλογική, ωστόσο, δεν είναι απλώς εμπόδιο που πρέπει να ξεπεραστεί για να επανέλθουμε στην πολιτική κανονικότητα.

Θα μπορούσε να είναι ευκαιρία -από εκείνες που έρχονται αναπάντεχα, μια φορά στο τόσο, και έπειτα εξαφανίζονται γιατί είναι ασύμφορες για όλους. Δεν ζούμε στην ίδια χώρα που ζούσαμε το ‘80 και το ‘90, δεν παλεύουμε να επανέλθουμε στην νηφαλιότητα μετά το χανγκόβερ των Ολυμπιακών Αγώνων. Ο δικομματισμός πάνω στον οποίο στήθηκαν οι αυτοδύναμες κυβερνήσεις της Μεταπολίτευσης δεν υπάρχει πια, δεν έχει τα ίδια χαρακτηριστικά. Η ΝΔ, ο πόλος που άντεξε, δεν έχει βρει ένα ισχυρό αντίβαρο, γιατί οι διεργασίες στον προοδευτικό χώρο δεν έχουν ακόμα ολοκληρωθεί.

Στις εκλογές που έρχονται κανείς δεν είναι ούτε αμόλυντος από την αλαζονεία της εξουσίας ούτε χθεσινός -κάθε ένα από τα κόμματα που διεκδικούν, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, κυβερνητικό ρόλο, έχουν δοκιμαστεί ξανά, έχουν κριθεί για τα πεπραγμένα τους. Η απλή αναλογική έρχεται την κατάλληλη στιγμή, σε μια κρίσιμη οικονομική, κοινωνική και γεωπολιτική συγκυρία και έχει την δυνατότητα να εκπαιδεύσει ένα υπό διαμόρφωση πολιτικό σύστημα σε μια διαφορετική κουλτούρα συνεργασίας.

Οχι με την μορφή του «4-2-1» και του πολιτικού ρουσφετιού, στα οποία παραλείπουν πάντα να αναφερθούν όλοι οι συμμετέχοντες στο 2012-2014. Οχι ως ευκαιριακός γάμος που αρχίζει με αγκαλιές στις εξέδρες και τελειώνει με τον μικρό εταίρο να πετιέται σαν ξεσκονόπανο όταν έρχεται το Μακεδονικό, αλλά με κανόνες που αφορούν την κατεύθυνση και το πρόγραμμα της επόμενης τετραετίας, με θεσμικές εγγυήσεις και αμοιβαίους συμβιβασμούς. Με ή χωρίς την συμμετοχή του πρώτου κόμματος, όπως συμβαίνει σε ευρωπαϊκές χώρες του βορρά -όπου κανείς δεν μιλάει για αλλοίωση του εκλογικού αποτελέσματος. Γιατί όχι; Αν χρειάζεται, με άλλα πρόσωπα.

Ονειρα χειμερινής νυκτός, ανάμεσα στα μελομακάρονα και τους κουραμπιέδες: είναι πολύ ευκολότερο για όλους, και για εκείνους που παίρνουν τις αποφάσεις και για εκείνους που τις δημοσιεύουν, να περιγράφουν μια εκλογική αναμέτρηση ως «καμένο χαρτί», ελπίζοντας σε μια ευκολότερη, πιο γνώριμη διαδικασία. Κι ας ξέρουμε πια πως η προσήλωση στην σταθερότητα αποδεικνύεται με πολλούς τρόπους.

Κατά το γνώριμο κλισέ για την σχέση της Ιστορίας με τις επαναλήψεις, μπορούμε μόνο να ελπίζουμε πως οι διαδοχικές εκλογικές αναμετρήσεις, που αυτή τη στιγμή μοιάζουν το επικρατέστερο σενάριο, δεν θα φέρουν ξανά ακροδεξιές ουρές εντός Βουλής.

Headlines