Πώς είναι η φυλακή για τους νέους ακτιβιστές του κλίματος – «Είναι σαν τη Μέρα της Μαρμότας»

Οι περισσότεροι άνθρωποι περνούν τα πρώτα ενήλικα γενέθλιά τους περιτριγυρισμένοι από φίλους, οικογένεια και αγαπημένα πρόσωπα. Συνήθως, υπάρχουν δώρα, μπαλόνια, μια τούρτα στολισμένη από ριγέ κεριά. Ίσως και ένα μπουκάλι σαμπάνιας. Πέρυσι, ο Λούις ΜακΚένι πέρασε τα 21α γενέθλιά του μόνος του σε ένα κελί φυλακής – και γιόρτασε τα 22α γενέθλιά του με τον ίδιο τρόπο και φέτος.

«Δεν περίμενα να περάσω αυτά τα γενέθλια στη φυλακή, αλλά νιώθω αρκετά άνετα» ανέφερε σε μια δήλωση που δημοσιεύτηκε στον ιστότοπο Just Stop Oil για τα γενέθλιά του τον Νοέμβριο του 2022. «Ό,τι κι αν μου πάρει το κράτος, θα είμαι ευτυχής που το έδωσα για να αυξήσω τις πιθανότητες επιβίωσης της γενιάς μου». Ο 22χρονος Λούις είναι ακτιβιστής του Just Stop Oil. Είναι έγκλειστος στο Wandsworth από τον Ιούλιο, μετά τη διαμαρτυρία του στο Silverstone το καλοκαίρι, και θα παραμείνει εκεί μέχρι το επόμενο έτος. Θα χάσει και φέτος τα Χριστούγεννα – και πάλι, όπως και πέρυσι.

• Διαβάστε ακόμα: Τοματοακτιβισμός

Το μισό της ιστορίας

Όταν πρόκειται για διαμαρτυρίες για το κλίμα, τις περισσότερες φορές, βλέπουμε μόνο το μισό της ιστορίας: ακτιβιστές να εκτοξεύουν σούπα σε έναν πίνακα ζωγραφικής ή να κολλάνε τον εαυτό τους σε έναν αυτοκινητόδρομο, πριν απομακρυνθούν γρήγορα με χειροπέδες από αστυνομικούς με γιλέκα. Σπάνια κάνουμε μια παύση για να σκεφτούμε τι συμβαίνει σε αυτούς τους ακτιβιστές μετά τη σύλληψή τους και τι θυσιάζουν κατά τη διαδικασία αυτή.

«Μιλήσαμε με τρεις ακτιβιστές του Just Stop Oil – τον MακΚένι, τον Τζέσε Πρινς, ο οποίος πέρασε οκτώ ημέρες στη φυλακή Lewes, και τη Λουίζ Χάρις, η οποία πρόσφατα αποφυλακίστηκε με εγγύηση από τη φυλακή Bronzefield – για το πώς είναι πραγματικά να έχεις μια επαφή με το νόμο ως ακτιβιστής του κλίματος» γράφει η Σερένα Σμιθ στο dazeddigital.com.

View this post on Instagram

A post shared by Just Stop Oil (@just.stopoil)

Τι συμβαίνει όταν ένας διαδηλωτής συλλαμβάνεται;

«Μετά τη σύλληψη, σας βάζουν στο πίσω μέρος ενός αστυνομικού βαν και σας οδηγούν στο πλησιέστερο αστυνομικό τμήμα. Στη συνέχεια, σας οδηγούν στο γραφείο κράτησης, το οποίο θα λάβει τα στοιχεία σας και θα σας διαβάσει τα δικαιώματά σας και θα σας ρωτήσει ποιον δικηγόρο θα θέλατε να χρησιμοποιήσετε» εξηγεί ο MακΚένι. «Στη συνέχεια παίρνουν τα δακτυλικά σας αποτυπώματα και, αν είναι η πρώτη σας σύλληψη, το DNA σας – άρα, το σάλιο σας. Στη συνέχεια, σας βγάζουν φωτογραφία – είναι πάντα σημαντικό να χαμογελάτε για μια καλή φωτογραφία συλλήψεων – και στη συνέχεια σας οδηγούν στο κελί».

Πώς είναι το κελί; «Συνήθως το κελί έχει μια τουαλέτα και έναν νεροχύτη ή μια βρύση. Στο κελί υπάρχει και κάμερα ασφαλείας» λέει η Λουίζ. Συνελήφθη στις αρχές Νοεμβρίου του 2022 επειδή σκαρφάλωσε σε μια γερανογέφυρα. «Βεβαιωθείτε ότι θα έχετε δύο κουβέρτες και φέρτε μαζί σας ένα βιβλίο» προσθέτει ο Τζέσε. «Έχω διαπιστώσει ότι ο μέσος αστυνομικός είναι φιλικός, αλλά είμαι λευκός άνδρας, οπότε άλλοι μπορεί να έχουν πολύ διαφορετικές εμπειρίες. Και υπάρχουν και ένας ή δύο που θέλουν να σε εκφοβίσουν – σου μιλούν υποτιμητικά ή απειλούν να κάνουν τον χρόνο σου υπό κράτηση λιγότερο άνετο».

Θεωρητικά, μπορείτε να κρατηθείτε σε ένα κελί μόνο για 24 ώρες, οπότε η αστυνομία πρέπει είτε να σας απαγγείλει κατηγορίες είτε να σας αφήσει ελεύθερους. «Βρήκα το δικαστήριο πολύ εκφοβιστικό, ήταν το πιο τρομακτικό μέρος ολόκληρου του ταξιδιού μου» λέει ο Τζέσε. «Βεβαιωθείτε ότι έχετε γραμμένο στο χέρι σας ή απομνημονευμένο τον αριθμό μιας επαφής, ώστε να μπορείτε να την καλέσετε, στο ένα τηλέφωνο που δικαιούστε».

Σύμφωνα με την οργάνωση Just Stop Oil, οι υποστηρικτές της είχαν συλληφθεί περίπου 700 φορές από τις αρχές Οκτωβρίου, επιπλέον των περίπου 2.000 συλλήψεων από την έναρξη της εκστρατείας τον Απρίλιο.

Πώς είναι στη φυλακή;

«Πολύ, πολύ βαρετά» λέει ο Λούις. «Είναι σαν την ταινία Groundhog Day – τίποτα ενδιαφέρον δεν συμβαίνει εδώ μέσα». Η Λουίζ είχε μια παρόμοια εμπειρία – μετά τη σύλληψή της, κατηγορήθηκε από το Met για πρόκληση δημόσιας ενόχλησης και τέθηκε υπό κράτηση στη φυλακή Bronzefield. «Κάθε μέρα έχει την ίδια ρουτίνα, όσον αφορά το τι ώρα θα σε ταΐσουν και τι ώρα θα σου επιτρέψουν να βγεις έξω» θυμάται.

«Μου επιτρεπόταν να βγαίνω από το κελί μου για περίπου τρεις ή τέσσερις ώρες την ημέρα, με μισή ώρα καθαρό αέρα – μερικές φορές μία ώρα» λέει. Προσθέτει ότι οι 40 κρατούμενοι στην πτέρυγά της μοιράζονταν από κοινού έναν υπολογιστή. «Είσαι σε πολύ αβοήθητη θέση. Σου αφαιρείται η ανεξαρτησία σου». Η Λουίζ αφέθηκε ελεύθερη με εγγύηση την περασμένη εβδομάδα και τώρα περιμένει τη δίκη της, η οποία είναι στις 8 Δεκεμβρίου.

Παρόλα αυτά, κατάφερε να βρει κάποια θετικά στην κατάσταση. «Το καλύτερο πράγμα στη φυλακή είναι ότι επιτέλους μπορώ να διαβάσω όλα τα βιβλία που βάλει σε λίστα όλα αυτά τα χρόνια» λέει. «Και έχω κάνει πολλούς φίλους εδώ μέσα και ελπίζω να διατηρήσω επαφή με κάποιους μετά την αποφυλάκιση».

Περισσότεροι από 30 ακτιβιστές για το κλίμα στο Ηνωμένο Βασίλειο φυλακίστηκαν κατά τη διάρκεια της COP27 που πραγματοποιήθηκε φέτος.

View this post on Instagram

A post shared by Just Stop Oil (@just.stopoil)

Ανησυχούν για το μέλλον τους;

Αυτοί οι ακτιβιστές δεν θυσιάζουν μόνο την ελευθερία τους – διακινδυνεύουν επίσης το μέλλον τους. Για τους ανθρώπους που εργάζονται με παιδιά ή ευάλωτους ενήλικες, για παράδειγμα, οι έλεγχοι ιστορικού είναι επιβεβλημένοι και ένα ποινικό μητρώο θα μπορούσε να αμαυρώσει τις αιτήσεις τους. Όσοι εργάζονται (ή ελπίζουν να εργαστούν) σε επαγγέλματα όπως οι τράπεζες, η νομική επιστήμη και η υγειονομική περίθαλψη θα μπορούσαν επίσης να επηρεαστούν αρνητικά από την ύπαρξη ποινικού μητρώου.

Η φυλάκιση μπορεί επίσης να δυσχεράνει την απόκτηση ασφάλισης κατοικίας και την αγορά κατοικιών, ενώ οι ιδιοκτήτες ακινήτων μπορούν να αρνηθούν να εκμισθώνουν τα ακίνητά τους σε υποψήφιους ενοικιαστές με ποινικό μητρώο.

«Σίγουρα ανησυχώ για το μέλλον μου» λέει η Λουίζ «αλλά αυτό οφείλεται στην κλιματική κρίση». Ο Λουίς αισθάνεται παρόμοια. «Σίγουρα ανησυχώ για το μέλλον μου, αλλά το κομμάτι του ποινικού μητρώου δεν είναι πρόβλημα» λέει.

«Είχαμε 40 βαθμούς στο Ηνωμένο Βασίλειο αυτό το καλοκαίρι και πάνω από 1.000 άνθρωποι πέθαναν εξαιτίας αυτού» συνεχίζει η Λουίζ. «Δεν θέλω αυτό το καλοκαίρι να είναι το «καλύτερο» καλοκαίρι σε σύγκριση με όλα τα μελλοντικά καλοκαίρια – θέλω να είναι το χειρότερο που θα ζήσουμε ποτέ».

«Είμαστε σε καλό δρόμο για να δούμε την απόλυτη κοινωνική κατάρρευση – ξέρετε, παγκόσμια έλλειψη τροφίμων, έλλειψη νερού, πείνα, ξηρασία, πυρκαγιές, ακραία καιρικά φαινόμενα, πείνα, σύγκρουση πόρων» λέει. «Το να έχεις ποινικό μητρώο δεν έχει νόημα όταν δεν υπάρχει λειτουργική, οργανωμένη κοινωνία ή όταν δεν υπάρχει νόμος και τάξη».

«Η κλιματική κατάσταση έκτακτης ανάγκης απειλεί το μέλλον μου, το μέλλον ολόκληρης της γενιάς μου και όλη τη ζωή σε αυτόν τον πλανήτη. Όταν το έχεις εσωτερικεύσει πλήρως αυτό, όλα τα προηγούμενα προβλήματα γίνονται μάλλον ασήμαντα» προσθέτει ο Λουίς.

View this post on Instagram

A post shared by Animal Rebellion (@animal_rebellion)

Θα μπορούσε το νομοσχέδιο για τη δημόσια τάξη να οδηγήσει σε αύξηση των καταδικαστικών αποφάσεων;

«Το νομοσχέδιο για τη δημόσια τάξη περνά επί του παρόντος από τη Βουλή των Λόρδων στη Βρετανία» γράφει το dazeddigital.com.

Το νομοσχέδιο προτείνει ένα σωρό καταπιεστικές νομοθετικές ρυθμίσεις, όπως η εισαγωγή νέων ποινικών αδικημάτων για το lock-on (άτομα που προσκολλώνται σε άλλους, αντικείμενα ή κτήρια για να προκαλέσουν σοβαρή αναστάτωση) και την παρεμπόδιση μεγάλων έργων μεταφορών, καθώς και την επέκταση των εξουσιών στάσης και έρευνας για την αστυνομία.

Αυτά είναι κακά νέα για όλους, πραγματικά – ένα ψήφισμα που υπογράφηκε από περισσότερους από 300.000 ανθρώπους και συντονίστηκε από την Liberty και την Greenpeace χαρακτήρισε το νομοσχέδιο ως «απόπειρα ανατροπής της δημοκρατίας». Αλλά είναι ιδιαίτερα ανησυχητικό για τους ανθρώπους που διαμαρτύρονται τακτικά – είναι προφανές ότι πολλά από τα νέα αδικήματα έχουν σχεδιαστεί ειδικά για να στοχεύουν τους διαδηλωτές για το κλίμα.

Όπως επισημαίνει η Λουίζ, η φιλανθρωπική οργάνωση για τα νομικά δικαιώματα Justice και η Διεθνής Αμνηστία συνέκριναν το νομοσχέδιο για τη δημόσια τάξη με τους κατασταλτικούς ρωσικούς νόμους. «Σύμφωνα με το νομοσχέδιο για τη δημόσια τάξη, δεν χρειάζεται καν ποινική καταδίκη για να σας επιβληθεί το βραχιολάκι του αστραγάλου και άλλοι περιοριστικοί όροι, ενώ στη Ρωσία χρειάζεται τουλάχιστον μια ένοχη καταδίκη για να μπορέσουν να κάνουν τέτοιου είδους πράγματα» λέει

«Ο νόμος δεν θα αποτρέψει τους ακτιβιστές από το να κάνουν αυτό που πρέπει να κάνουν» εκτιμά ο Τζέσε. «Αν η κυβέρνηση θέλει πραγματικά οι ακτιβιστές να σταματήσουν να τους ενοχλούν, θα πρέπει να κάνουν το πιο υπεύθυνο πράγμα, απλά να σταματήσουν τις νέες πετρελαϊκές άδειες».

*Το άρθρο δημοσιεύθηκε στο dazeddigital.com