Αγάπη

«Αδυναμίες… Δεν είχες καμία. Είχα μια… Αγαπούσα». Α, από υπερβολική αγάπη σκότωσε κι o 25χρονος τη 19χρονη στα Καμίνια. Καλά που μας το ‘πε, να τον δούμε με συμπάθεια.

Ο πρωταγωνιστής της ταινίας «Η νύχτα της 12ης», που βασίζεται σε βιβλίο της Πολίν Γκενά και προβάλλεται αυτές τις ημέρες στις ελληνικές αίθουσες, λέει κάποια στιγμή ότι αυτό που τον ενοχλεί περισσότερο είναι πως τη νεαρή Κλαρά θα μπορούσε να την έχει σκοτώσει οποιοσδήποτε από τους φίλους της. Αυτός που τη ζήλευε παράφορα επειδή τον άφησε, ο άλλος που μετά τον χωρισμό τους έγραψε ένα τραγούδι όπου έλεγε ότι θα την κάψει και θα την κάνει στάχτη, ο τρίτος που έβαζε τα γέλια όταν οι αστυνομικοί τον ρωτούσαν πότε έμαθε για τη φρικτή δολοφονία, ο τέταρτος που έχει κάνει φυλακή για την κακοποίηση της συντρόφου του. Ολοι είναι δυνάμει ύποπτοι. Ολοι είμαστε δυνάμει βιαστές ή δολοφόνοι;

Οι γυναικοκτονίες, που λέγονται έτσι όχι από ένα καπρίτσιο του κινήματος πολιτικής ορθότητας αλλά επειδή αναφέρονται σε γυναίκες που δολοφονούνται λόγω του ότι είναι γυναίκες, μας αφορούν όλους. Κι αυτό, επειδή απορρέουν από ένα σύστημα σχέσεων που αναπαράγεται σε μεγάλο βαθμό μέσα από την οικογένεια, το σχολείο ή τον χώρο εργασίας και άρα δεν μπορεί να αλλάξει παρά με συντονισμένη προσπάθεια όλων των κοινωνικών φορέων. Οσο κάποιος που σκοτώνει τη γυναίκα του ή τη φίλη του θεωρεί ότι η επίκληση της αγάπης ως κινήτρου μπορεί να λειτουργήσει ως ελαφρυντικό, κανείς δεν μπορεί να κοιμάται ήσυχος.

Αυτό δεν σημαίνει όμως ότι θα μπορούσαν όλοι οι άνδρες, σε μια στιγμή που «θολώνει το μυαλό» όπως ακούγεται συχνά, να βιάσουν, να πυροβολήσουν ή να κάψουν ζωντανή μια γυναίκα. Αυτό το σύνθημα ενός επιθετικού ρεύματος του φεμινισμού είναι λανθασμένο και αντιπαραγωγικό: η ενδοοικογενειακή βία, που κατά κανόνα έχει θύματα γυναίκες, μπορεί να αντιμετωπιστεί μόνο μαζί με τους άνδρες, όχι χωρίς αυτούς. Γι’ αυτό άλλωστε ήταν υπερβολική η ανησυχία ότι το κίνημα #MeToo θα ποινικοποιούσε το φλερτ ή ότι μαζί με τους πραγματικούς ενόχους θα την πλήρωναν και οι αθώοι: όποιος καταλαβαίνει πως «το ΟΧΙ σημαίνει ΟΧΙ» ή, ακόμη καλύτερα, πως «μόνο το ΝΑΙ σημαίνει ΝΑΙ», δύσκολα θα πέσει θύμα παρεξήγησης ή συνωμοσίας. Και αυτοί που το καταλαβαίνουν είναι όλο και περισσότεροι.

«Δεν είναι περίεργο που τα θύματα αυτών των εγκλημάτων είναι σχεδόν πάντα γυναίκες ενώ αυτοί που τα ερευνούν είναι σχεδόν πάντα άντρες;» αναρωτιέται μια αστυνομικός στην ταινία του Nτομινίκ Μολ. Ναι, είναι ένα από τα συμπτώματα μιας κοινωνίας που εξακολουθεί να ανδροκρατείται. Δεν θα αντιμετωπιστεί όμως με την εισαγωγή ποσοστώσεων, όπως δεν λύθηκαν έτσι τα αντίστοιχα προβλήματα στους τομείς της οικονομίας ή της πολιτικής. Η δολοφονία της Κλαρά έμεινε ανεξιχνίαστη επειδή έτσι συμβαίνει με μία στις πέντε τέτοιες δολοφονίες.