Η απάντηση από το Παρίσι

Η εντυπωσιακά θερμή προσέγγιση των ΗΠΑ με τη Γαλλία ήρθε μετά από μία μακρά περίοδο παραδοσιακής αμοιβαίας έντασης και καχυποψίας, που εκτινάχθηκε στο κόκκινο την περίοδο του σχηματισμού του AUKUS και της ακύρωσης της αγοράς των γαλλικών υποβρυχίων από την Αυστραλία, για την αγορά αμερικανικών. Από την εποχή του Ντε Γκολ όμως, η Γαλλία και οι ΗΠΑ δεν τα πήγαιναν και πολύ καλά – ενίοτε δε καθόλου. Η περίοδος εκείνη δεν ήταν τυχαία, καθώς τότε είναι η πρώτη φορά που οι ΗΠΑ αποκτούσαν τον ρόλο της υπερδύναμης με καθοριστική εξουσία στα ευρωπαϊκά πράγματα, έχοντας μόλις απελευθερώσει την Ευρώπη από τη Γερμανία.
Ομως, πολιτικοί ηγέτες όπως ο Ντε Γκολ, που είχαν ανδρωθεί σε εντελώς άλλες συνθήκες και συσχετισμούς ισχύος, δεν έβλεπαν ευχάριστα αυτόν τον νέο τότε ρόλο που τον αισθάνονταν ασφυκτικό για τους ίδιους και για τις χώρες τους. Το αποκορύφωμα της σύγκρουσης ήρθε έπειτα από μία μακρά σειρά έντονων τριβών ανάμεσα στην Ουάσιγκτον και το Παρίσι. Ο Ντε Γκολ έβγαλε τη χώρα του από τη Συμμαχία, με αποτέλεσμα εκείνη να βρεθεί και δίχως έδρα, καθώς το ΝΑΤΟ είχε ιδρυθεί στο Παρίσι: κάπως έτσι ο κλήρος έπεσε στις Βρυξέλλες που έκαναν, κυριολεκτικά, την τύχη τους. Επρεπε να περάσουν δεκαετίες μέχρι την άνοδο του Σαρκοζί στην εξουσία, πρώτη πράξη του οποίου ήταν να επαναφέρει τη Γαλλία πλήρως στο ΝΑΤΟ.

Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία άλλαξε τα πάντα – όπως και η πολλαπλή αδυναμία της «κοινής» Ευρώπης στα θέματα ασφαλείας που έγινε τώρα φανερή όσο ποτέ. Σε αυτό το περιβάλλον είναι που ο γάλλος πρόεδρος βρέθηκε στον Λευκό Οίκο και που η επίσκεψή του στην Ουάσιγκτον τιμήθηκε με τον πιο ηγεμονικό τρόπο.

Ο Μπάιντεν έκανε τα πάντα για να δείξει στον Μακρόν, αλλά και στον κόσμο, ότι για τις ΗΠΑ, η Γαλλία είναι ένας πολύ σπουδαίος σύμμαχος – το είπε άλλωστε: «Οι ΗΠΑ δεν θα μπορούσαν να ζητήσουν καλύτερο εταίρο από τη Γαλλία για να εργαστούν μαζί του», προσθέτοντας ότι «η συμμαχία με τη Γαλλία παραμένει ουσιαστικής σημασίας για τη σταθερότητα του κόσμου». Και ο Μακρόν απάντησε ότι «το Παρίσι και η Ουάσιγκτον θα πρέπει να ξαναγίνουν συμπολεμιστές απέναντι στον πόλεμο στην Ουκρανία και τις πολλαπλές κρίσεις, συμπληρώνοντας ότι « αυτή η φιλία είναι βαθιά εδραιωμένη εδώ και αιώνες» – κάτι που είναι ιστορικά ακριβές, αν υπολογίσει κανείς ότι η Γαλλία ήταν η μεγάλη ευρωπαϊκή δύναμη που έκανε τα πάντα για την επιτυχία της Αμερικανικής Επανάστασης.

Η προσέγγιση των δύο δυνάμεων, της ισχυρότερης του κόσμου και της ισχυρότερης της Ευρώπης, έχει πολύ μεγάλη σημασία, καθώς δείχνει ξεκάθαρα προς μία νέα στρατηγική ασφαλείας. Δείχνει ότι το Παρίσι πιστοποιεί τώρα ότι η Ευρώπη δεν συνιστά μόνη της λύση στα μεγάλα προβλήματα και ότι η Γαλλία αποφάσισε επιτέλους να το αναγνωρίσει. Και αυτό αμέσως μετά από τη στιγμή που η Γερμανία προχώρησε μονομερώς στο τεράστιο εξοπλιστικό της πρόγραμμα, κάτι που προφανώς η Γαλλία δεν είδε με καλό μάτι – άλλωστε, οι «εταίροι» Γερμανοί ούτε καν τη ρώτησαν όταν ανέλαβαν την πρωτοβουλία να υπερεξοπλιστούν στο όνομα της Ευρώπης, όπως είπαν, για να δικαιολογήσουν την ξαφνική δημιουργία ενός πανίσχυρου στρατού.

Τώρα, πήραν την απάντηση από το Παρίσι, που βρίσκεται στην καρδιά αυτής της στροφής: η Γαλλία αποστασιοποιείται από την κλειστή, αποδεδειγμένα ατελέσφορη ευρωπαϊκή λογική και αποκτά εκ νέου ατλαντική στρατηγική αντίληψη ασφαλείας προκαλώντας την ενόχληση του Βερολίνου. Εχει όμως και ιδιαίτερη σημασία για την Ελλάδα: γιατί αυτές είναι οι δύο χώρες – κλειδιά στη σχέση της Ελλάδας με τη Δύση. Και όσο προσεγγίζουν, τόσο πιο καλά είναι τα νέα για την Ελλάδα.