ΕΕ: Ο «χάρτης» του πρωτογενούς τομέα – Οι προοπτικές έως το 2032

Επιβράδυνση της αύξησης της παραγωγής σε μεγάλους κλάδους του πρωτογενούς τομέα της ΕΕ, προβλέπει η έκθεση μεσοπρόθεσμων προοπτικών για τα επόμενα δέκα χρόνια έως και το 2032, που δημοσίευσε η Κομισιόν.

Σύμφωνα με τα δεδομένα που εξετάστηκαν, η έκθεση προβλέπει ότι η παραγωγή ορισμένων καλλιεργειών αναμένεται να μείνει στάσιμη ή ακόμη και να μειωθεί οριακά, ενώ η παραγωγή γάλακτος και κρέατος, όπως όλα δείχνουν, θα μειωθεί.

Διαβάστε επίσης: FAO: Ποιες είναι οι προβλέψεις για την παγκόσμια παραγωγή δημητριακών

Η ανθεκτικότητα του αγροτικού τομέα της ΕΕ έχει δοκιμαστεί πολύ τα τελευταία δύο χρόνια. Σύμφωνα με την Κομισιόν, εκτός από τις διαταραχές του εμπορίου και τις αυξημένες τιμές των εμπορευμάτων, που προκλήθηκαν από την ανάκαμψη μετά τον Covid, η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία οδήγησε σε ακόμη υψηλότερες τιμές των εισροών και της ενέργειας. Ως αποτέλεσμα, ο πληθωρισμός των τροφίμων εκτινάχθηκε στα ύψη και το εμπόριο διαταράχθηκε περαιτέρω. Επιπλέον, η κλιματική αλλαγή έχει ως αποτέλεσμα συχνότερα δυσμενή και ακραία καιρικά φαινόμενα, καθώς και εστίες ασθενειών των ζώων.

Η έκθεση καλύπτει την περίοδο έως το 2032 και αντικατοπτρίζει τις γεωργικές και εμπορικές πολιτικές που ίσχυαν τον Νοέμβριο του 2022.

Αροτραίες καλλιέργειες

Η συνολική έκταση σιτηρών της ΕΕ προβλέπεται να μειωθεί οριακά σε 57,2 εκατομμύρια εκτάρια έως το 2032, λόγω της μείωσης του κριθαριού και του καλαμποκιού. Όμως η ΕΕ θα παραμείνει καθαρός εξαγωγέας σιταριού και κριθαριού και καθαρός εισαγωγέας αραβοσίτου και ρυζιού.

Όμως η κατανάλωση δημητριακών τροφίμων στην ΕΕ θα αυξηθεί ελαφρά (+3,9%), αλλά καθώς η χρήση ζωοτροφών θα μειωθεί (-6,1%), η συνολική οικιακή χρήση στην ΕΕ αναμένεται να παραμείνει σταθερή.

Όσον αφορά τους ελαιούχους σπόρους, η παραγωγή της ΕΕ προβλέπεται να ανέλθει σε 33,0 εκατομμύρια τόνους το 2032, σημειώνοντας αύξηση 2,8 εκατομμυρίων τόνων από το 2020-2022 (+9,3%). Αυτό οφείλεται κυρίως στη συνεχιζόμενη αύξηση των αποδόσεων. Ωστόσο, η κατάσταση παραμένει διαφορετική για κάθε εμπόρευμα. Οι καθαρές εισαγωγές ελαιούχων σπόρων και πρωτεϊνούχων καλλιεργειών στην ΕΕ θα μειωθούν καθώς η ΕΕ θα παράγει 54,7% περισσότερα όσπρια και 33,3% περισσότερους σπόρους σόγιας.

Γάλα και γαλακτοκομικά προϊόντα

Η υιοθέτηση πιο βιώσιμων γεωργικών πρακτικών θα επηρεάσει τη μελλοντική ανάπτυξη του γαλακτοκομικού τομέα της ΕΕ. Τα εναλλακτικά συστήματα παραγωγής (σε αντίθεση με τα εντατικά και τα συμβατικά) αναμένεται να αυξήσουν το μερίδιό τους. Καθώς η εκτατική παραγωγή ευνοείται για την αντιμετώπιση περιβαλλοντικών ανησυχιών, τα κοπάδια γαλακτοπαραγωγής αναμένεται να μειωθούν και να οδηγήσουν σε μείωση της παραγωγής γάλακτος της ΕΕ κατά 0,2% ετησίως έως το 2032. Ωστόσο, αυτό δεν θα θέσει σε κίνδυνο τη θέση της ΕΕ ως του μεγαλύτερου παγκόσμιου προμηθευτή γαλακτοκομικών προϊόντων.

Μείωση ζωικού κεφαλαίου

Η κατανάλωση κρέατος στην ΕΕ αναμένεται να μειωθεί (-1,5 κιλό ανά κάτοικο ετησίως), με το βόειο κρέας να επηρεάζεται ιδιαίτερα και το χοιρινό κρέας να υποκαθίσταται εν μέρει από τα πουλερικά, τομέας που στην πραγματικότητα είναι ο μόνος που επεκτείνεται όσον αφορά την παραγωγή και την κατανάλωση. .

Επίσης, οι αγελάδες της ΕΕ αναμένεται να μειωθούν κατά 2,8 εκατομμύρια κεφάλια (9,1%). Μετά το υψηλό επίπεδο το 2022, η τιμή του βοείου κρέατος αναμένεται να μειωθεί ξανά λόγω πιο ισορροπημένης προσφοράς και ζήτησης.

Όσον αφορά το χοιρινό κρέας, η παραγωγή της ΕΕ προβλέπεται να μειωθεί κατά 1% ετησίως το 2022-32, που αντιστοιχεί σε 2,2 εκατομμύρια τόνους για ολόκληρη την περίοδο.

Επισιτιστική ασφάλεια

Οι φετινές μεσοπρόθεσμες προοπτικές παρέχουν μια επισκόπηση της επισιτιστικής ασφάλειας στην ΕΕ χρησιμοποιώντας επιλεγμένο σύνολο δεικτών: ποσοστά αυτάρκειας, καθαρό εμπόριο, διαφοροποίηση εισαγωγών και εξαγωγών και δαπάνες των νοικοκυριών για τρόφιμα.

Η ΕΕ παραμένει αυτάρκης στα περισσότερα εξεταζόμενα προϊόντα το 2032 και είναι σε θέση να δημιουργήσει πλεονάσματα, τα οποία συμβάλλουν στον παγκόσμιο εφοδιασμό τροφίμων, ιδίως για το σιτάρι και τα γαλακτοκομικά προϊόντα. Αυτό αντανακλά τα αποτελέσματα των διαδοχικών μεταρρυθμίσεων της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ) όλα αυτά τα χρόνια, χάρη στις οποίες η ΕΕ συνεχίζει να παρέχει άφθονα, υψηλής ποιότητας, ασφαλή και θρεπτικά τρόφιμα στον πληθυσμό της και παγκοσμίως.

Ωστόσο, λόγω των γεωργοκλιματικών συνθηκών και των συνθηκών της αγοράς, η ΕΕ θα παραμείνει εξαρτημένη από τις εισαγωγές προϊόντων όπως τα τροπικά φρούτα, το ρύζι και οι σπόροι σόγιας, αν και αναμένονται βελτιώσεις.