Ο Σι Τζινπίνγκ στέλνει μήνυμα στις ΗΠΑ από τη Σαουδική Αραβία

Για «νέα εποχή» στη σχέσεις της Κίνας με τις χώρες του Περσικού Κόλπου και ειδικά τη Σαουδική Αραβία έγραψε σε άρθρο του ο Κινέζος ηγέτης Σι Τζινπίνγκ στα μέσα της Σαουδικής Αραβίας. Και φρόντισε να υπογραμμίσει ότι η Κίνα και η Σαουδική Αραβία «σέβονται η μία την κυριαρχία και τον αναπτυξιακό δρόμο της άλλης όπως και την ιστορία και τις πολιτιστικές παραδόσεις».

Ο τόνος ήταν εμφανής διαφορετικός από αυτόν που παραδοσιακά υιοθετεί η αμερικανική πλευρά που παρότι υπογραμμίζει τους παραδοσιακούς δεσμούς των δύο χωρών, εσχάτως δεν παραλείπει να θέτει και θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Επιπλέον, ο Σι Τζινπίνγκ δεν ανάφερε κάτι για το ζήτημα των αποφάσεων του OPEC+ για μειώσεις της παραγωγής, σε αντίθεση με τις ΗΠΑ που έχουν ασκήσει πολύ μεγάλες πιέσεις στο Ριάντ για να αυξήσει την παραγωγή ώστε να συγκρατηθούν οι τιμές του αργού πετρελαίου.

Το βάθος των σχέσεων Σαουδικής Αραβίας και Κίνας

Οι σχέσεις των δύο χωρών έχουν μεγάλο οικονομικό βάθος. Η Κίνα είναι ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος με το διμερές εμπόριο να φτάνει τα 87,3 δισεκατομμύρια δολάρια το 2021. Οι κινεζικές εξαγωγές στη Σαουδική Αραβία έφτασαν τα 30,3 δισεκατομμύρια δολάρια, ενώ η Κίνα έκανε εισαγωγές 57 δισεκατομμυρίων δολαρίων από τη Σαουδική Αραβία.

Άλλωστε, η Σαουδική Αραβία είναι ο βασικός προμηθευτής αργού πετρελαίου της Κίνας. Από αυτήν προέρχεται το 18% των συνολικών κινεζικών εισαγωγών πετρελαίου. Η Κίνα εισάγει περίπου 1,77 εκατομμύρια βαρέλια αργού πετρελαίου την ημέρα και οι εισαγωγές στους πρώτους 10 μήνες του 2022 έφτασαν τα 55 δισεκατομμύρια δολάρια.

Η σαουδαραβική Aramco έχει συμφωνία με αρκετά κινεζικά διυλιστήρια ενώ έχει πάρει και την απόφαση να κατασκευάσει ένα πετροχημικό σύμπλεγμα αξίας 10 δισεκατομμυρίων δολαρίων στη βορειοανατολική Κίνα, τη μεγαλύτερη επένδυσή της εκεί μέχρι τώρα.

Όμως, οι δύο χώρες έχουν επιχειρηματικές συνεργασίες και σε άλλα μεγάλα ενεργειακά πρότζεκτ εντός και εκτός Σαουδικής Αραβίας. Ένα μέρος της στρατηγικής «Μία ζώνη, ένας δρόμος» της Κίνας αφορά ακριβώς τη συνεργασία με τη Σαουδική Αραβία σε διάφορα επίπεδα.

Υπογραφή σημαντικών συμφωνιών ανάμεσα στις δύο χώρες

Η επίσκεψη του Σι περιλαμβάνει την υπογραφή σημαντικών συμφωνιών ανάμεσα στις δύο χώρες: μια συμφωνία στρατηγικής συνεργασίας που περιλαμβάνει και συναντήσεις των δύο ηγετών ανά δύο έτη αλλά και 34 επιχειρηματικές συμφωνίες συνολικού ύψους κοντά στα 30 δισεκατομμύρια δολάρια.

Οι συμφωνίες περιλάμβαναν και μνημόνιο συνεργασίας ανάμεσα στη Huawei και το υπουργείο Επικοινωνιών της Σαουδικής Αραβίας για την κατασκευή ενός δικτύου mobile internet ταχύτητας 10Gbps, αλλά και μιας εγκατάστασης για cloud computing. Υπέγραψαν, επίσης, συμφωνίες για 300.000 κατοικίες.

Η κινεζική εταιρεία κατασκευής ηλεκτρικών οχημάτων Enovate Motors επίσης υπέγραψε μνημόνιο συνεργασίας με μια εταιρεία συμμετοχών της Σαουδικής Αραβίας για ένα εργοστάσιο στο βασίλειο που θα κατασκευάζει 100.000 αυτοκίνητα το χρόνο.

Σημειώνουμε ότι οι ΗΠΑ έχουν αποτρέψει τη συμμετοχή της Huawei σε μεγάλα πρότζεκτ σε δυτικές χώρες, υποστηρίζοντας ότι αυτή θα είχε κινδύνους ασφάλειας. Μάλιστα έχουν εκφράσει την αντίθεσή τους στην επέκταση της εταιρείας και στον Κόλπο και έχουν προειδοποιήσει ότι σε ορισμένους τομείς οι συνεργασίες με την Κίνα θα μπορούσαν να επηρεάσουν τη συνολική συνεργασία ανάμεσα στις ΗΠΑ και τις αραβικές χώρες. Ειδικότερα, ο εκπρόσωπος του Εθνικού Συμβουλίου Ασφαλείας των ΗΠΑ Τζον Κίρμπι δήλωσε ότι οι ΗΠΑ παρακολουθούν την προσπάθεια της Κίνας να αυξήσει την επιρροή της σε διάφορα μέρη του κόσμου, συμπεριλαμβανομένης της Μέσης Ανατολής. Μάλιστα, ο Κίρμπι επεσήμανε ότι παρότι η Αμερική δεν ζητούσε από τις χώρες να διαλέξουν ανάμεσα στην Ουάσιγκτον και το Πεκίνο, οι πολιτικές των ΗΠΑ «ήταν καλύτερες για να διατηρήσουν την ευημερία και την ασφάλεια για χώρες σε όλο τον κόσμο σε σχέση με αυτές που επιδεικνύει η Κίνα».

Ένας κόσμος που αλλάζει

Προφανώς η Κίνα δεν έχει την ίδια κλίμακα στρατιωτικών σχέσεων με τη Σαουδική Αραβία που έχουν οι ΗΠΑ, που διατηρούν στρατιωτικές βάσεις στο έδαφος του Βασιλείου και που έχουν πολύ μεγάλες συμφωνίες πώλησης στρατιωτικού εξοπλισμού στην Σαουδική Αραβία. Πρόσφατα η κυβέρνηση Μπάιντεν ενέκρινε την πώληση συστοιχιών Patriot στη Σαουδική Αραβία.

Όμως, την ίδια στιγμή είναι σαφές ότι το Ριάντ δεν ενδιαφέρεται να είναι απλώς ένας σύμμαχος της Δύσης. Αυτό φάνηκε άλλωστε στην απροθυμία επιβολής κυρώσεων στη Ρωσία, αλλά και στο γεγονός ότι εντός OPEC+ Σαουδική Αραβία και Ρωσία συντονίζονται στις αποφάσεις για μείωση της παραγωγής ώστε να συγκρατηθούν οι τιμές του αργού πετρελαίου.

Όλα αυτά παραπέμπουν στον τρόπο που πέρα από τον στενό πυρήνα των δυτικών χωρών, δηλαδή των χωρών του G7, της ΕΕ, της Ωκεανίας υπάρχει ένα μεγάλο φάσμα χωρών που αυτή τη στιγμή αποφεύγουν να διαλέξουν στρατόπεδο και απλώς αναζητούν συμφέρουσες σχέσεις.

Αυτό διευκολύνει ιδιαίτερα τη στρατηγική της Κίνας που άλλωστε είναι κατά βάση μια στρατηγική οικονομικών συνεργασιών.

Με χώρες όπως η Σαουδική Αραβία η Κίνα μπορεί ταυτόχρονα να εξασφαλίσει πρόσβαση στις ενεργειακές ροές για τις οποίες «διψά» και την ίδια ώρα να μπορεί να εξάγει τα τεχνολογικά της προϊόντα, να επεκτείνει τους διαδρόμους για τις εξαγωγές της, να κάνει επενδύσεις σε τεχνολογικούς και ενεργειακούς τομείς. Και φυσικά με αυτόν τον τρόπο να κερδίζει σταδιακά και σε πολιτική επιρροή.