Το Μουντιάλ του πολιτικού μπλα μπλα

Μέσα σε όλα που έχουν ακουστεί για το Μουντιάλ του Κατάρ υπήρξε και μια προσέγγιση του Αρσέν Βενγκέρ, γνωστού πρώην προπονητή και σήμερα συμβούλου της FIFA, που προσωπικά με κατέπληξε. Ο Αλσατός έδωσε εξηγήσεις για επιτυχίες και αποτυχίες μιλώντας για «πολιτική στράτευση» – η αναφορά του είχε να κάνει με θέματα συμπεριφοράς κι όχι ευτυχώς με ιδεολογικά ζητήματα.

«Οι ομάδες που δεν ήταν απογοητευτικές στην πρώτη τους εμφάνιση στο Μουντιάλ και ως εκ τούτου απέκτησαν κεκτημένη ταχύτητα για να πάνε μακριά είναι εκείνες που έχουν εμπειρία τέτοιων διοργανώσεων. Οσοι έχουν εμπειρίες από προηγούμενες ανάλογες διοργανώσεις όπως η Γαλλία, η Αγγλία, η Βραζιλία έδειξαν αμέσως δυνατότητες. Επαιξαν καλά στο πρώτο παιχνίδι κι αυτό μέτρησε στη συνέχεια.

Τα κατάφεραν και οι ομάδες που ήταν διανοητικά έτοιμες, που επικεντρώθηκαν στην αποστολή και άντεξαν στον ανταγωνισμό και δεν είχαν το μυαλό τους στο πώς θα εκφράσουν πολιτικές διαμαρτυρίες» είπε ο Βενγκέρ υπονοώντας ότι οι Γερμανοί, οι Ιρανοί και οι Δανοί αποκλείστηκαν γιατί χρησιμοποίησαν τη διοργάνωση για πολιτικές δηλώσεις. Θα έλεγα ότι επειδή ο καλός Αρσέν είναι πλέον 73 χρόνων ισχύει το γνωστό «μωραίνει Κύριος κ.τ.λ. κ.τ.λ.» αλλά δεν είναι ακριβώς έτσι. Αν αυτός ο εξαιρετικός γνώστης του ποδοσφαίρου έκανε μια τέτοια εντελώς επιπόλαιη ανάλυση είναι γιατί τέτοιες αναλύσεις τις προκαλεί η ίδια η διοργάνωση.

Λόγος

Θυμηθείτε πώς άρχισε η διοργάνωση. Στον εναρκτήριο λόγο του ο πρόεδρος της FIFA Τζιάνι Ινφαντίνο παρακάλεσε την ανθρωπότητα να ασχοληθεί για έναν μήνα μόνο με το ποδόσφαιρο. «Θέλω αυτό τον μήνα να επικεντρωθούμε στο ποδόσφαιρο και να ξεχάσουμε τα πάντα» είπε ο πρόεδρος στον λόγο που έβγαλε πριν από την έναρξη του παγκοσμίου κυπέλλου.

Δεν ήταν ωστόσο μια ευχή αυτό: ήταν μια πολιτική παρότρυνση. Ο Ινφαντίνο, επί της ουσίας, παρακάλεσε να σταματήσουν οι συζητήσεις για το πολιτικό καθεστώς του Κατάρ, τους νόμους του, τη στάση του απέναντι στη ΛΟΑΤΚΙ κοινότητα κ.τ.λ. Ο Ινφαντίνο είπε επίσης ότι ο ίδιος νιώθει ως δικούς του ανθρώπους «όλους όσοι διαμαρτύρονται για περιορισμούς ελευθεριών που υπάρχουν στην αραβική χώρα που φιλοξενεί το παγκόσμιο κύπελλο» αλλά και ότι «καλά θα ήταν οποιαδήποτε συζήτηση για τέτοιου τύπου ζητήματα να αρχίσει μετά το Μουντιάλ».

Πυροδότηση

Ακριβώς επειδή αυτό δεν ακούστηκε σαν παράκληση, αλλά ως προτροπή (μην πω σαν ένα είδος υποχρέωσης τουλάχιστον για όσους στη διοργάνωση συμμετέχουν) δεν πέρασε μέρα που να μην υπάρχουν αναφορές σε ζητήματα πολιτικού χαρακτήρα.

Ολοι

Αρχισε το παγκόσμιο κύπελλο, άρχισαν και οι συζητήσεις. Οι Ιρανοί δεν πανηγύρισαν τα γκολ που πέτυχαν με την Αγγλία και μίλησαν στη συνέντευξη Τύπου για τα τεράστια προβλήματα που υπάρχουν στη χώρα τους, που συγκλονίζεται από κινητοποιήσεις γυναικών και όχι μόνο. Οι παίκτες της Γερμανίας πήγαν το πράγμα ένα βήμα παρακάτω.

Πριν από το παιχνίδι με την Ιαπωνία εμφανίστηκαν με τα χέρια στο στόμα για να δείξουν με αυτό τον συμβολικό τρόπο τη διαμαρτυρία τους για το γεγονός ότι η FIFA προειδοποίησε πως όποιος ποδοσφαιριστής φορέσει το περιβραχιόνιο με το ουράνιο τόξο, που υπάρχει για να θυμίζει τις διεκδικήσεις της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας, θα τιμωρηθεί με κίτρινη κάρτα – όλα αυτά ενώ η υπουργός Εξωτερικών της Γερμανία στις εξέδρες των γηπέδων φορούσε το περιβραχιόνιο επιδεικτικά! Ακολούθησε η γνωστοποίηση των σκέψεων των Δανών να φύγουν από τη διοργάνωση, ενώ φούντωσαν ειδικά στη Δυτική Ευρώπη οι προτροπές για μποϊκοτάζ στη διοργάνωση διά μέσου άρνησης της παρακολούθησης των παιχνιδιών κ.τ.λ.

Ντοκιμαντέρ

Πριν καν το Μουντιάλ του Κατάρ ξεκινήσει είχαμε επίσης πολλά. Ενα αγγλικό ντοκιμαντέρ για τα εσωτερικά της FIFA, παρά την προβοκατόρικη θέση του («όλα στο ποδόσφαιρο ήταν υπέροχα μέχρι να αναλάβει ο Χαβελάνζε και μετά ο Μπλάτερ» έγινε παγκόσμιο σουξέ στο Netflix. Oι δηλώσεις του Βενγκέρ που απέδωσε αγωνιστικές αποτυχίες στη διάθεση των ποδοσφαιριστών να έχουν και πολιτική θέση ήρθαν ως συνέπεια του κλίματος που δημιουργήθηκε.

Πρόκειται για λανθασμένες εκτιμήσεις, αλλά είναι η ίδια η διοργάνωση που τις προκαλεί. Γιατί μια διοργάνωση του Μουντιάλ στο Κατάρ μόνο τέτοιου τύπου συζητήσεις θα μπορούσε να προκαλέσει: η χώρα είναι που στην προκειμένη περίπτωση δημιουργεί την ατζέντα. Αν το παγκόσμιο κύπελλο γινόταν σήμερα σε κάποια σκανδιναβική χώρα θα μιλούσαμε για το κρύο και όχι φυσικά για τα δικαιώματα των μελών της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας που στις σκανδιναβικές χώρες είναι απολύτως σεβαστά.

Ταραντίνο

Η ιστορία θυμίζει το τέλος της ταινίας του Ταραντίνο «Kill Bill». Η πρωταγωνίστρια ζητά από τον Μπιλ να της εξηγήσει γιατί έστειλε πέντε πιστολάδες να της καταστρέψουν τον γάμο. Ο Μπιλ απαντάει ψύχραιμα πως το έκανε γιατί είναι κάθαρμα και αρχηγός συμμορίας. «Αν ήμουν ανθοπώλης» της λέει «θα σου έστελνα λουλούδια». Ετσι συνέβη και με το Κατάρ. Αναψε το σπίρτο για πολιτικές συζητήσεις σε όλο τον κόσμο.

Στην Ισπανία π.χ., παραμονή του παιχνιδιού της εθνικής τους ομάδας με το Μαρόκο οι Ισπανοί άρχισαν να συζητούν για τις γεωπολιτικές διαφορές τους με το Μαρόκο και την πιθανότητα να γίνουν επεισόδια ανάμεσα σε ακροδεξιούς και μέλη της πολυάριθμης κοινότητας των Μαροκινών που υπάρχει στη χώρα. Παραδόξως μόνο το ματς του Ιράν με τους Αμερικανούς δεν έγινε αυτή τη φορά σπίρτο που άναψε μεγάλες συζητήσεις.

Απλά το καθεστώς της Τεχεράνης κατηγόρησε τον προπονητή Κεϊρόζ και τους παίκτες του για ένα είδος προδοσίας της πατρίδας, αλλά όταν μιλάμε για το καθεστώς του Ιράν αυτό είναι πταίσμα: το 1998, την πρώτη φορά που σε μουντιάλ οι Ιρανοί αγωνίστηκαν κόντρα στις ΗΠΑ, αν ο Μαχνταβίκια και οι υπόλοιποι έχαναν θα τους είχαν στείλει σε κάποια εξορία.

Καβγάδες

Μετά από κάθε μουντιάλ μού μένει στο μυαλό μια συζήτηση και μια γενική αίσθηση. Το 1982 π.χ. μου είχε μείνει η αποτυχία της Βραζιλίας και η διαπίστωση ότι το ωραίο ποδόσφαιρο δεν δικαιώνεται – χρειάζεται και στρατηγική. Το 1986 θυμάμαι την εποποιία του Μαραντόνα.

Το 1990 τον τεράστιο καβγά στην Ιταλία για το κόστος της διοργάνωσης – τρία χρόνια μετά τις «Μαγικές νύχτες του Μοντιάλε» ξεκίνησε η «Επιχείρηση καθαρά χέρια» που έφερε την απόλυτη αλλαγή του πολιτικού σκηνικού. Το 2018 θυμάμαι έναν τύπο να κρατά στην απονομή μια ομπρέλα για να μη βρέχεται ο Πούτιν την ώρα που όλοι οι άλλοι ήταν μούσκεμα! Φέτος θα έχω να θυμάμαι ότι ο Ινφαντίνο ζήτησε να μιλάμε μόνο για ποδόσφαιρο, ενώ το Μουντιάλ γίνεται σε μια χώρα που καλά-καλά ποδόσφαιρο δεν έχει. Και ότι όλοι άρχισαν να μιλούν για όλα τα άλλα…