Επιστρέφει το Ενεργειακό

Το πολιτικό πρόβλημα διαχείρισης των υψηλών τιμών του ηλεκτρικού ρεύματος επιστρέφει στις αρχές του επόμενου έτους. Οι πάροχοι, όπως ήταν αναμενόμενο, έπεσαν έξω στην πρόβλεψη που έκαναν στις 20 Νοεμβρίου για την τιμή Δεκεμβρίου, όπως τους υποχρεώνει ο μηχανισμός που ισχύει από το καλοκαίρι, και ο λογαριασμός θα πάει μετά βεβαιότητας τον επόμενο μήνα. Τα πρώτα κρύα έπιασαν στην Ευρώπη και οι αυξημένες τιμές του φυσικού αερίου συμπαρασύρουν τις τιμές του ηλεκτρικού, προϊδεάζοντας για όσα θα ακολουθήσουν.

Ηδη οι τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος που χρέωσαν το σύστημα οι πάροχοι τον Δεκέμβριο ήταν κατά πολύ μικρότερες, έως και 30%, των τιμών που διαμορφώθηκαν τελικά στη χονδρική. Θεωρείται βέβαιο ότι οι αυξήσεις αυτές θα φορτωθούν στις ανακοινώσεις τιμών του Ιανουαρίου, που θα γίνουν στις 20 Δεκεμβρίου. Ως αποτέλεσμα ο καταναλωτής θα συνεχίσει να πληρώνει τιμές της τάξεως των 15 λεπτών του ευρώ ανά κιλοβατώρα, αλλά η συνεισφορά του κρατικού προϋπολογισμού, δηλαδή του φορολογουμένου, αναμένεται να αυξηθεί σημαντικά. Το πρόβλημα θα σταματούσε εδώ αν επικρατούσαν οι προβλέψεις ότι οι τιμές της ενέργειας θα εξομαλυνθούν. Δυστυχώς όμως, όλοι προβλέπουν το ακριβώς αντίθετο, με τις τιμές ξανά να εκτινάσσονται όσο αδειάζουν από αέριο οι αποθηκευτικοί χώροι στην Ευρώπη.

Συνολικά οι ανάγκες για επιδοτήσεις στο ρεύμα είναι πιθανό να ξεπεράσουν πιο γρήγορα από ό,τι αναμενόταν το κονδύλι που περιλαμβάνει ο νέος προϋπολογισμός. Σε αυτό δεν έχει υπολογιστεί ούτε ένα ευρώ για τις αναγκαίες επιδοτήσεις στη βιομηχανία, δεδομένου ότι για τις περισσότερες τα μακροχρόνια συμβόλαια αγοράς φτηνής ηλεκτρικής ενέργειας λήγουν και απειλούνται με εκτίναξη του ενεργειακού κόστους κατά δύο και τρεις φορές. Τα χρήματα που λείπουν μόνο για τη βιομηχανία εκτιμώνται στο 1,5 δισ. ευρώ.

Επιπλέον, εκτός του αριθμητικού προβλήματος, η κυβέρνηση καλείται να διαχειριστεί ένα πολιτικό πρόβλημα που εξελίσσεται στα τελευταία Eurogroup και ουδείς δείχνει να ασχολείται στην Ελλάδα. Η αρχή έγινε με μια άτυπη συζήτηση στο Eurogroup του Νοεμβρίου, όπου οι υπουργοί Οικονομικών της ευρωζώνης φέρονται να ήρθαν σε καταρχήν συμφωνία για το πάγωμα των οριζόντιων μέτρων αντιμετώπισης της ενεργειακής κρίσης. Μόνο σε ευάλωτους και οικονομικά αδυνάμους ήταν η οδηγία που εξέπεμψαν. Στο Eurogroup του Δεκεμβρίου τα πράγματα έγιναν πιο συγκεκριμένα. Συμπεριελήφθη στην επίσημη δήλωση του Συμβουλίου να περιοριστούν οι επιδοτήσεις. Να μην είναι για όλους και για το σύνολο της κατανάλωσης. Προκρίθηκε συγκεκριμένα ένα μοντέλο τιμολόγησης της ενέργειας δύο επιπέδων, όπου νοικοκυριά και βιώσιμες επιχειρήσεις θα λαμβάνουν ένα βασικό πακέτο ενεργειακών υπηρεσιών σε επιδοτούμενη τιμή, μέχρι ωστόσο ένα συγκεκριμένο όριο κατανάλωσης. Πάνω από αυτό το όριο θα ισχύουν οι τιμές της αγοράς.

Στην κυβέρνηση, όπου ευελπιστούν ακόμα σε μια απόφαση για το πλαφόν στο φυσικό αέριο, δεν δείχνουν να ανησυχούν για την απόφαση του Eurogroup, καθώς το γαλλικό προεκλογικό περσινό προηγούμενο τους δημιουργεί την αίσθηση ότι θα τύχουν της ίδιας ευρωπαϊκής ανοχής. Αυτής που έτυχε και ο πρόεδρος Μακρόν πριν από ακριβώς έναν χρόνο. Ωστόσο ίσως και να κάνουν λάθος. Στην απόφαση του Eurogroup τονίζεται ότι απαιτείται ιδιαίτερη προσοχή στην εφαρμογή της απόφασης από χώρες με υψηλό χρέος. Σε κάθε περίπτωση, το χρονικό σημείο νέων μεγάλων αποφάσεων στο θέμα της αντιμετώπισης της ενεργειακής κρίσης έρχεται ξανά και η χώρα δείχνει να έχει το μυαλό της μόνο στις εκλογές και στις παρακολουθήσεις…