Σενάρια για δραστικές περικοπές σε μονάδες νοσοκομείων, προϋπολογισμούς υγείας και φάρμακα

Κλείσιμο νοσοκομείων, περιορισμό της χρηματοδότησης των νοσοκομείων στα νοσήλια που οφείλει να καταβάλλει ο ΕΟΠΥΥ στο ΕΣΥ, περιορισμό των συμβάσεων του ΕΟΠΥΥ με τον ιδιωτικό τομέα στη βάση δεικτών ποιότητας και χορήγηση των φαρμάκων νέας τεχνολογίας μόνο στους ασθενείς που πληρούν το προφίλ της μέγιστης αποτελεσματικότητάς τους κι αυτό μετά τη διαπραγμάτευση της τιμής τους, περιλαμβάνουν τα νέα μέτρα για την υγεία που ετοιμάζει το υπουργείο Υγείας, ενόσω καταρτίζεται ο χάρτης υγείας για τη χώρα.

Τις σχετικές ανακοινώσεις έκανε ο υπουργός Υγείας Θάνος Πλεύρης κηρύσσοντας την έναρξη των εργασιών του Πανελλήνιου Συνεδρίου για τα Οικονομικά και τις Πολιτικές της Υγείας 2022, το οποίο πραγματοποιείται στις 13 – 15 Δεκεμβρίου στην Αθήνα.

Ξεκινώντας την ομιλία του ο υπουργός τόνισε τη σημασία του συνεδρίου που καθιέρωσε ο εκλιπών καθηγητής Οικονομικών της Υγείας Γιάννης Κυριόπουλος, ως ένα από τα σημαντικότερα συνέδρια του χώρου της υγείας, υπογράμμισε τη μεγάλη παρακαταθήκη που ο καθηγητής άφησε πίσω του, ενώ εστίασε στην ανάγκη για τεχνοκρατική ενασχόληση με την υγεία, στην προσπάθεια διασφάλισης της βιωσιμότητας και ανθεκτικότητας του συστήματος υγείας.

Χάρτης υγείας

Ο κ. Πλεύρης χαρακτήρισε δύσκολο να υλοποιηθεί η βιωσιμότητα και ανθεκτικότητα του συστήματος υγείας χωρίς χάρτη υγείας – ο οποίος βρίσκεται υπό κατάρτιση. Τόνισε ότι σήμερα οι δομές υγείας εξυπηρετούν τοπικές πολιτικές και όχι υγειονομικές ανάγκες και οι κλινικές το ποιος θα γίνει διευθυντής.

Με τις επερχόμενες αλλαγές, όπως είπε θα δημιουργηθούν «ισχυρές δομές που θα παρέχουν υπηρεσίες και άλλες, που θα αλλάξουν χαρακτήρα», ενώ στη συνέχεια ως παράδειγμα ανέφερε ότι δεν μπορεί η Κρήτη να έχει 8 νοσοκομεία από τα οποία τα 4, να βρίσκονται στο Λασίθι. Πρόσθεσε ότι «όσα χειρουργεία γίνονται στο νοσοκομείο Αγ. Νικολάου, άλλα τόσα γίνονται στα άλλα τρία νοσοκομεία του νομού και τελικά πηγαίνουν στο ΠΑΓΝΗ (Πανεπιστημιακό Ηρακλείου)».

Ο υπουργός μιλώντας για τη χρηματοδότηση του ΕΣΥ σημείωσε ότι γίνονται προσπάθειες «να φύγει ο κρατικός προϋπολογισμός» και τα νοσοκομεία να χρηματοδοτούνται από τα νοσήλια που καταβάλλει ο ΕΟΠΥΥ. «Η προσπάθεια θα ξεκινήσει από το 2023 στην 7^η υγειονομική περιφέρεια της Κρήτης, πιλοτικά».

Σε ότι αφορά τον ΕΟΠΥΥ, έκανε λόγο για νέα προσέγγιση, καθώς μέχρι πρότινος «όποιος ήθελε να δραστηριοποιηθεί στην υγεία έπρεπε να κάνει σύμβαση με τον ΕΟΠΥΥ», όμως στο εξής, ο ΕΟΠΥΥ θα αγοράζει «τις καλύτερες υπηρεσίες στις καλύτερες τιμές», με ποιοτικούς δείκτες που ξεκίνησαν ήδη να εφαρμόζονται για τις μαγνητικές και αξονικές τομογραφίες.

Δύσκολη ισορροπία στο φάρμακο

Το φάρμακο, ο κ. Πλεύρης το χαρακτήρισε ως έναν από τους πιο δύσκολους πυλώνες με την πιο δύσκολη ισορροπία. Παραδέχθηκε ότι μέχρι να βρεθεί η χρυσή τομή «προφανώς κρυβόμαστε πίσω από το clawback και rebate», όμως μέσω της αξιολόγησης (τεχνολογιών υγείας) και διαπραγμάτευσης που έχει εισαχθεί, «κλείνουμε το 2022 με κέρδος 348 εκατ. ευρώ από τους κλειστούς προϋπολογισμούς και τα φάρμακα για τον ΕΟΠΥΥ και με κέρδος 80 εκατ. από τις εκπτώσεις για τα νοσοκομεία».

Προανήγγηλε ότι με τους περιορισμούς στη συνταγογράφηση του ΕΟΠΥΥ, τα θεραπευτικά πρωτόκολλα μέσω της ΗΔΙΚΑ και της διερεύνηση των νέων θεραπειών που έρχονται (horizon scanning), θα υπάρχουν καλύτερα αποτελέσματα το 2023.

Όμως για την ενίσχυση του προϋπολογισμού της φαρμακευτικής δαπάνης, ενόσω έρχονται καινούριες θεραπείες, ο κ. Πλεύρης έδωσε ένα παράδειγμα μιας νέας θεραπείας που θα μπορούσε να επιβαρύνει τον προϋπολογισμό με 100 εκατ. ευρώ.

Για αυτή, θα γίνει αξιολόγηση των ενδείξεων και θα χρησιμοποιηθεί στις ενδείξεις με τη μέγιστη αποτελεσματικότητα και όχι για όλες. Εκεί θα διαπιστωθεί και ο αριθμός των ασθενών που θα λάβουν τη θεραπεία.

Στη συνέχεια, το φάρμακο αυτό θα περάσει από την επιτροπή Διαπραγμάτευσης όπου η επιβάρυνση του προϋπολογισμού θα περιοριστεί π.χ. στα 40 εκατ. ευρώ. Αφαιρώντας το ποσό από τις θεραπείες που η νέα θα υποκαταστήσει, τότε η επιβάρυνση θα περιοριστεί στα 20-30 εκατ. ευρώ. Αυτό είναι το ποσό με το οποία θα ζητηθεί να ενισχυθεί ο προϋπολογισμός.

Πρόληψη και τελική φροντίδα

Ο κ. Πλεύρης, στην ομιλία του προανήγγηλε την προώθηση νομοθετικής ρύθμισης άμεσα, για την ανακουφιστική φροντίδα, αλλά και για την κατ΄ οίκον νοσηλεία, ώστε να μην παραμένει ο ασθενής στο νοσοκομείο, ενώ έκανε λόγο για τα προγράμματα προληπτικού ελέγχου στο πλαίσιο του προγράμματος Σπύρος Δοξιάδης, που πέραν των μαστογραφιών θα επεκταθούν στον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας, του παχέος εντέρου και στα καρδιαγγειακά και δευτερογενώς στην παιδική παχυσαρκία. Αναφέρθηκε επίσης στην καθιέρωση του θεσμού του προσωπικού γιατρού και στις αλλαγές που πρόσφατα νομοθετήθηκαν για την δευτεροβάθμια (νοσοκομειακή) περίθαλψη.

Αποτελεσματικότητα και ισότητα

Στις ερωτήσεις που ακολούθησαν, ο καθηγητής Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας της Ιατρικής Κρήτης Χρήστος Λιονής, επεσήμανε την ανάγκη για αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας του συστήματος υγείας και της ισότητας πρόσβασης, αλλά και της σύνδεσης των δύο αυτών παραμέτρων με τις ανάγκες υγείας του πληθυσμού.

Από την πλευρά της η Κοσμήτωρ της Σχολής Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής Ελπίδα Πάβη στάθηκε στην αποδοτικότητα της πρωτοβάθμιας περίθαλψης όπως σχεδιάζεται, γιατί λειτουργεί ως φραγμός να μην φτάνουν στα νοσοκομεία περιστατικά που δεν πρέπει να φτάνουν. Τόνισε ακόμη πως τα νοσοκομεία στη χώρα μας αντιμετωπίζουν οξέα περιστατικά και δεν υπάρχουν δομές μακροχρόνιας περίθαλψης, άρα μετά την ολοκλήρωση της οξείας αντιμετώπισης, το περιστατικό δεν έχει πού να πάει.

Υπογράμμισε μάλιστα, ότι με την επερχόμενη αλλαγή χρήσης σε νοσοκομεία, θα πρέπει να υπάρξει μέριμνα για τις δομές μακροχρόνιας περίθαλψης, πέρα από την ανακουφιστική φροντίδα και τη φροντίδα τελικού σταδίου που σχεδιάζεται.