Παλινδρόμηση – Μία ύπουλη νόσος με «πολλά πρόσωπα»

Δεν υπάρχει ο ακριβής ορισμός της σε επιστημονικό επίπεδο, ενώ και στην ίδια την ιατρική πρακτική οι διαγνωστικές εξετάσεις αποδεικνύονται κάποιες φορές ελλιπείς στην έγκυρη διάγνωση της παλινδρόμησης. Γι’ αυτό, το ιατρικό ιστορικό του ασθενούς και η κλινική εκτίμηση ολοκληρώνουν και επισφραγίζουν τη διάγνωση της.

1) Τι είναι η παλινδρόμηση

Λόγω ανεπάρκειας της βαλβίδας οισοφάγου-στομάχου περιεχόμενο από το στομάχι , φαγητά και υγρά, ανεβαίνει προς τον οισοφάγο, το λάρυγγα και συχνά φτάνει μέχρι και το στόμα (φαρυγγολαρυγγική παλινδρόμηση).

2) Γιατί είναι δύσκολη η διάγνωση της παλινδρόμησης

Τα συμπτώματα της παλινδρόμησης συχνά μπερδεύονται με άλλα νοσήματα, όπως αναπνευστικά, καρδιολογικά ή ΩΡΛ. Οπότε ο ασθενής μοιραία απευθύνεται σε ιατρική ειδικότητα που δεν μπορεί να διαγνώσει το πρόβλημα και να δώσει λύση.

3) Μπορείτε να μας αναλύσετε τα συμπτώματα της παλινδρόμησης;

Τα γαστρικά συμπτώματα περιλαμβάνουν καύσο (καούρα), αναγωγές φαγητών και υγρών, ερυγές (ρέψιμο), φλέματα, ναυτία, φούσκωμα, έμετο και δυσοσμία στόματος. Είναι σύνηθες ο ασθενής με παλινδρόμηση όταν φάει το βράδυ να κοιμάται με τρία μαξιλάρια για να αποφύγει τις αναγωγές.

Τα εξωγαστρικά συμπτώματα συνδέονται με το αναπνευστικό, όπως δύσπνοια προσπάθειας, βήχας, βρογχιολίτιδα, υποτροπιάζουσα πνευμονία, πνευμονική ίνωση και άσθμα. Ή με το καρδιολογικό, όπως  πόνος στο στήθος, ταχυκαρδία (ειδικά μετά το φαγητό), καρδιακές αρρυθμίες και κολπική μαρμαρυγή. Επίσης, με ΩΡΛ προβλήματα, όπως βράγχος φωνής, παραρινοκολπίτιδες και έντονο καύσο στο στόμα – πρόσωπο (burning mouth syndrome), που συνιστούν την φαρυγγολαρυγγική παλινδρόμηση.

Όταν ένα εξωγαστρικό σύμπτωμα δεν εξηγείται από την ανάλογη ειδικότητα, μπορεί να οφείλεται στην παλινδρόμηση. 

4) Ποια είναι τα αίτια της παλινδρόμησης;

Το συγκεκριμένο νόσημα οφείλεται σχεδόν αποκλειστικά στη Διαφραγματοκήλη.

Η Ολισθαίνουσα Διαφραγματοκήλη, είναι αυτή που μπορεί να δει και να διαγνώσει εύκολα η Γαστροσκόπηση. Αντίθετα η Παραοισοφαγική Διαφραγματοκήλη, εντοπίζεται δύσκολα και έχει κυρίως εξωγαστρικά συμπτώματα.

5) Ποια είναι τα βήματα που πρέπει να ακολουθήσει ο ασθενής;

Αρχικά, να απευθυνθεί σε ένα έμπειρο Γαστρεντερολόγο για να γίνει μία Γαστροσκόπηση, που θα αποκαλύψει πιθανές βλάβες στον οισοφάγο, ακόμα και αν δε δείξει  Διαφραγματοκήλη. Άλλες εξετάσεις για να συμπληρωθεί ο διαγνωστικός έλεγχος είναι η Αξονική Θώρακος και η Phμετρία / Μανομετρία. Την τελική διάγνωση ωστόσο, δίνει ο εξειδικευμένος Χειρουργός Πεπτικού με κλινική εξέταση του ασθενούς και αξιολογώντας τα ευρήματα των εξετάσεων. Η ομάδα μας συνεργάζεται με εξαιρετικούς συναδέλφους γαστρεντερολόγους σε όλη την Ελλάδα και εξειδικευμένα διαγνωστικά κέντρα για τον συντονισμένο έλεγχο της Παλινδρόμησης χωρίς χρονοτριβές.

6) Η ανεξέλεγκτη χρήση φαρμάκων – που δυστυχώς συνηθίζεται αρκετά συχνά στη χώρα μας χωρίς ιατρική σύσταση – κρύβει κινδύνους;

Πολλούς και μεγάλους. Το ιατρικό πρωτόκολλο ορίζει την λήψη φαρμάκων για 1 έως 1 ½ χρόνο. Στην συνέχεια, αν τα συμπτώματα εμμένουν και η οισοφαγίτιδα εξελίσσεται απαιτείται πλέον χειρουργική παρέμβαση.

Η χρόνια χρήση ομεπραζόλης (αντιπαλινδρομητικά χάπια) οδηγεί συχνά σε κυστικούς πολύποδες στομάχου, ατροφική γαστρίτιδα και βαθμιαία σε έλλειψη βιταμινών Β12, D καθώς και σιδήρου λόγω δυσαπορρόφησης αυτών στο στομάχι. Λιγότερο συχνά αλλά όχι σπάνια έχουν αναφερθεί περιστατικά νεφρικής ανεπάρκειας.

Τα φάρμακα λειτουργούν κυρίως ανακουφιστικά. Στην πραγματικότητα κρύβουν τα συμπτώματα και δεν μπορούν να θεραπεύσουν την πραγματική αιτία της παλινδρόμησης που είναι η Διαφραγματοκήλη. Γιατί η βλάβη είναι ανατομική, όπως και με κάθε άλλη κήλη.

7) Σε ποιες άλλες περιπτώσεις είναι απαραίτητη η χειρουργική παρέμβαση

Όπως ορίζουν οι διεθνείς κατευθυντήριες γραμμές μία λαπαροσκοπική αντιπαλινδρομική επέμβαση – Nissen, Toupet, Hill ή Ανάταξη Διαφραγματοκήλης – είναι επιβεβλημένη στις ακόλουθες περιπτώσεις:

• Οισοφάγος Barrett (προκαρκινικό στάδιο)
• Νεαρή ηλικία ασθενούς και έντονη παλινδρόμηση
• Εξωγαστρικά συμπτώματα, καρδιακά ή πνευμονολογικά
• Παλινδρόμηση ανθεκτική στις ομεπραζόλες, όπως προαναφερθήκαμε

8) Η λαπαροσκοπική χειρουργική δηλαδή είναι η λύση στο πρόβλημα;

Φυσικά. Στα χέρια όμως έμπειρης εξειδικευμένης χειρουργικής ομάδας με χρόνια εμπειρία πολλών περιστατικών.

Η λαπαροσκοπική παρέμβαση γίνεται μέσω τεσσάρων μικρών τομών στην κοιλιακή χώρα. Ο χειρουργικός χρόνος είναι 45 λεπτά στα χέρια ενός έμπειρου χειρουργού. Το χειρουργείο δεν έχει νοσηρότητα και η παραμονή στην κλινική είναι 1-2 βράδια, με άμεση επιστροφή του ασθενούς στις καθημερινές του δραστηριότητες.

Στο πλαίσιο της μετεγχειρητικής διατροφής απαιτείται ένα μικρό διάστημα διατροφής με υγρά και μαλακά φαγητά,. Στη συνέχεια ο ασθενής μπορεί να τρώει και να πίνει ελεύθερα ότι θέλει χωρίς να τον ενοχλεί τίποτα.

http://www.giourdasxeirourgiki.gr/

ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΓΚΙΟΥΡΔΑΣ
Χειρουργός Πεπτικού
Μέλος της Ελληνικής Χειρουργικής Εταιρείας Παχυσαρκίας
Μέλος της Ελληνικής Ιατρικής Εταιρείας Παχυσαρκίας
Μέλος Ελληνικής Χειρουργικής Εταιρείας
Member of IFSO (International Federation for the Surgery of Obesity & Metabolic Disorders)
Member of the American College of Surgeons