Βρετανία: «Τράπεζες»… αλληλεγγύης για τον «χειμώνα της δυσαρέσκειας»
Πώς οργανώσεις και εθελοντές στη Βρετανία προσπαθούν να δημιουργήσουν «ασπίδα» για τους οικονομικά ασθενέστερους εν μέσω ενεργειακής κρίσης, πολικού ψύχους και σκληρής λιτότητας
Ενεργειακή ακρίβεια και καλπάζων πληθωρισμός, εκτίναξη του κόστους διαβίωσης, απεργιακός «πυρετός» με αιτήματα για μισθολογικές αυξήσεις.
Η Βρετανία οδεύει ολοταχώς προς έναν σύγχρονο «χειμώνα της δυσαρέσκειας», με αντίστροφους όμως πολιτικούς συσχετισμούς από εκείνους στα τέλη της δεκαετίας του ‘70, όταν η οικονομική και κοινωνική αναταραχή οδήγησε σε κατάρρευση την τότε κυβέρνηση των Εργατικών υπό τον Τζέιμς Κάλαχαν. Εξέλιξη που άνοιξε το δρόμο στη νεοφιλελεύθερη «λαίλαπα» της συντηρητικής Μάργκαρετ Θάτσερ.
Σήμερα στη Ντάουνινγκ Στριτ αντίθετα βρίσκεται ένας -μη εκλεγμένος σε εθνικές εκλογές, αλλά διορισμένος με εσωκομματικές διαδικασίες στους Τόρις- πολιτικός επίγονος της «Σιδηράς Κυρίας».
«Γεννημένος το 1980, ένα χρόνο μετά τον “χειμώνα της δυσαρέσκειας”… ο Ρίσι Σούνακ δεν έχει καμία ανάμνηση από εκείνη την ταραγμένη δεκαετία», γράφει o οικονομικός συντάκτης της εφημερίδας The Guardian Ρίτσαρντ Πάρτινγκτον.
Αντιμέτωπος από αυτή την εβδομάδα και μέχρι τα Χριστούγεννα με τις μεγαλύτερες απεργειακές κινητοποιήσεις των τελευταίων δεκαετιών, παρατηρεί, ο Βρετανός πρωθυπουργός «ευελπιστεί να αναζωπυρώσει την ιδέα ότι οι άπληστοι “βαρόνοι” των συνδικάτων γονάτισαν τη χώρα».
Φαίνεται ωστόσο ότι γι’ αυτό αρκεί το φονικό κύμα χιονιά που σαρώνει τις τελευταίες ώρες τη χώρα, στο φόντο μιας ευρύτερης διάλυσης με σήμα… κατατεθέν την ενεργειακή φτώχεια όλο και περισσότερων νοικοκυριών, τη συστηματική «αποψίλωση» του κράτους πρόνοιας και την υποβάθμιση των δημόσιων υπηρεσιών, όπως καταδεικνύει η οριακή πλέον κατάσταση του βρετανικού συστήματος υγείας.
Στην «κόλαση» της ενεργειακής φτώχειας
Με τη χώρα στην «κατάψυξη» από την Κυριακή -μάλιστα με προβλέψεις μέχρι και για μείον 15 βαθμούς Κελσίου στη Σκωτία- η βρετανική Υπηρεσία Ασφάλειας Υγείας (UKHSA) σήμανε συναγερμό, εκδίδοντας ειδικές οδηγίες για άτομα που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες.
Στους χώρους όπου βρίσκονται η θερμοκρασία θα πρέπει να είναι τουλάχιστον στους 18 βαθμούς Κελσίου, ανέφερε. Θα πρέπει να είναι καλά ντυμένα και να καταναλώνουν άφθονο φαγητό και ζεστά υγρά.
Καθώς όμως οι θερμοκρασίες πέφτουν κατακόρυφα, οι υψηλοί λογαριασμοί ενέργειας αναγκάζουν πολλά νοικοκυριά να κλείσουν τον θερμοστάτη. Μοιραία, μελέτες και οργανώσεις προειδοποιούν για τον κίνδυνο απότομης αύξησης των θανάτων αυτόν τον χειμώνα.
Πλέον το Ηνωμένο Βασίλειο είναι η χώρα που πλήττεται περισσότερο από την ενεργειακή ένδεια σε όλη τη δυτική Ευρώπη, τονίζει το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.
Πρόκειται για το αποτέλεσμα, παρατηρεί, ενός συνδυασμού παραγόντων: από το ότι η συντριπτική πλειονότητα των σπιτιών έχουν κακή μόνωση και η θέρμανσή τους εξαρτάται από το φυσικό αέριο, έως το γεγονός ότι μεγαλώνει όλο και περισσότερο το ήδη τεράστιο χάσμα μεταξύ πλουσίων και φτωχών.
«Μαύρα» Χριστούγεννα
Με την αύξηση των επιτοκίων, οι δόσεις των στεγαστικών δανείων έχουν γίνει δυσβάσταχτες για πολλούς Βρετανούς, καθώς το υψηλό κόστος ζωής εξαϋλώνει τα εισοδήματα.
Το ιδιωτικό χρέος των νοικοκυριών διογκώνεται σταθερά, σε πολλές περιπτώσεις με μετακύλιση των υποχρεώσεων σε πιστωτικές κάρτες και δάνεια.
Τα στοιχεία του Ιδρύματος Joseph Rowntree δείχνουν ότι οι χαμηλού εισοδήματος οικογένειες έχουν κατά μέσο όρο ληξιπρόθεσμες οφειλές άνω των 1.600 λιρών. Και το ποσό όλο και ανεβαίνει.
Η μια μετά την άλλη εν τω μεταξύ επιχειρήσεις περιορίζουν τις ώρες λειτουργίας τους, αντιμέτωπες με διαρκώς διογκούμενα λειτουργικά κόστη.
Σε αυτό το φόντο η βρετανική κυβέρνηση από τη μια απορρίπτει κάθε συζήτηση για μισθολογικές αυξήσεις βάσει του πληθωρισμού, και από την άλλη υπόσχεται στήριξη των πλέον ευάλωτων οικονομικά οικογενειών με μέτρα «ασπιρίνη».
Τελευταίο χαρακτηριστικό παράδειγμα: το έκτακτο «βοήθημα για το ψύχος», ύψους μόλις 25 λιρών το μήνα, που παρ’ όλα αυτά παρέχεται υπό αυστηρές προϋποθέσεις και κατά συνέπεια αφήνει τους περισσότερους εκτός, την ώρα που οι λογαριασμοί ενέργειας έχουν ήδη διπλασιαστεί από την αρχή του έτους…
Το κενό που αφήνει η επί της ουσίας κατάρρευση του κράτους πρόνοιας προσπαθούν τώρα να αναπληρώσουν οργανώσεις αρωγής και εθελοντές, ενίοτε με τη στήριξη της τοπικής αυτοδικοίκησης.
Μια ζεστή «αγκαλιά» αλληλεγγύης
Έτσι στη Βρετανία των G7 -των επτά δηλαδή ισχυρότερων οικονομιών του πλανήτη- ένας συνασπισμός φιλανθρωπικών οργανώσεων έχει θέσει σε εφαρμογή μια καμπάνια, για την δωρεάν παροχή ζεστών, φιλόξενων χώρων για το κοινό σε όλο το Ηνωμένο Βασίλειο, κατά τη διάρκεια ενός πολλαπλά δύσκολου χειμώνα.
Πολλοί τις ονομάζουν «τράπεζες ζεστασιάς», παραπέμποντας στο ανάλογο των τραπεζών τροφίμων, όπου επίσης έχει εκτοξευτεί η ζήτηση, σε αντίθεση με την προσφορά.
Οι υπεύθυνοι προτιμούν τον όρο «χώροι θερμής υποδοχής», όπως έχουν εξάλλου ονομάσει την καμπάνια, δίνοντας έμφαση στην αλληλεγγύη στους χαλεπούς αυτούς καιρούς προς όσους δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα για θέρμανση στα σπίτια τους.
Σε αυτό το πλαίσιο λοιπόν πάνω από 3.000 επιχειρήσεις, φορείς και οργανισμοί προσφέρουν εθελοντικά τέτοιους χώρους: από βιβλιοθήκες και εκκλησίες, μέχρι σούπερ μάρκετ και παμπ.
«Πάντα είχαμε ανοιχτή την πόρτα μας σε όσους ήθελαν να έρθουν να καθίσουν σε μια γωνία, να φορτίσουν το τηλέφωνό τους, να πιουν ένα ζεστό τσάι και να φάνε ένα κομμάτι τοστ», λέει στον ανταποκριτή της εφημερίδας Liberation η υπεύθυνη ενός κοινωνικού κέντρου στο Μπέρμιγχαμ.
Τώρα ωστόσο η προσέλευση είναι αυξημένη, αναφέρει. «Πρόκειται κυρίως για συνταξιούχους και άτομα με επισφαλή απασχόληση, άνω των 50 ετών», τονίζει. «Υπάρχουν επίσης εργαζόμενοι και άτομα χωρίς σταθερό εισόδημα. Κανείς δεν είναι πραγματικά ασφαλής»…
Σύμφωνα με την οργάνωση Save the Children, 194 από τα 355 τοπικά συμβούλια στην Αγγλία και στην Ουαλία συμμετέχουν άμεσα ή υποστηρίζουν τη λειτουργία τέτοιων χώρων ζεστασιάς και αλληλεγγύης μέσα στον χειμώνα.
Ωστόσο «είναι εντελώς απαράδεκτο ότι στη σύγχρονη Βρετανία χρειαζόμαστε ένα τεράστιο δίκτυο “τραπεζών ζεστασιάς” για να περάσουμε το χειμώνα», τονίζει ο Νταν Πάσκινς, επικεφαλής του βρετανικού τμήματος της φιλανθρωπικής οργάνωσης.
«Η αδυναμία των νοικοκυριών να αντέξουν οικονομικά ένα ζεστό σπίτι θα θέσει την υγεία των παιδιών σε κίνδυνο -ένα απαράδεκτο ανθρώπινο κόστος, με πιθανό αντίκτυπο στους προϋπολογισμούς υγείας», προειδοποιεί.
«Χρειαζόμαστε μια μόνιμη λύση σε αυτή την ενεργειακή κρίση», υπογραμμίζει. «Η βρετανική κυβέρνηση πρέπει να επαναβεβαιώσει τη δέσμευσή της για αύξηση των παροχών σύμφωνα με τον πληθωρισμό και να καταργήσει το ανώτατο όριο παροχής τους, ώστε να μπουν περισσότερα χρήματα στις τσέπες των ανθρώπων».
Ο Μασκ λέει ότι οι Αμερικανοί νομοθέτες δεν πρέπει να ψηφίσουν για την παράταση της χρηματοδότησης, αυξάνοντας τον κίνδυνο διακοπής της λειτουργίας της κυβέρνησης, αλλιώς shutdown.
Η Ιταλία αντιδρά στην απαγόρευση των συμβατικών οχημάτων, η Τσεχία και η Πολωνία δεν θέλουν τη νέα αγορά άνθρακα, και ελάχιστες χώρες-μέλη στηρίζουν το νέο στόχο για το κλίμα.
![Αυτοκινητοβιομηχανία: Τα ηλεκτρικά οχήματα αλλάζουν το χάρτη [γράφημα]](https://www.ot.gr/wp-content/uploads/2024/10/battery-300x300.jpg)
