Προσαρμοστικότητα

Ποιος να το έλεγε ότι η πλήρως εξαρτημένη από ρωσικό φυσικό αέριο Ελλάδα, αυτή που δεν μπορούσε να επιβιώσει χωρίς το «ξανθό γένος», θα κατάφερνε σε σχεδόν 9 μήνες να μηδενίσει τις ποσότητες που αγοράζει από τις εταιρείες του Πούτιν.

Για τον μήνα Νοέμβριο η εξάρτηση μέσω του σημείου εισόδου του Σιδηρόκαστρου σχεδόν μηδενίστηκε (-98,3%). Είναι εκεί που καταλήγει ο αγωγός South Stream που φέρνει αέριο στη Βαλκανική από τη Ρωσία, διερχόμενος κατά από τη Μαύρη Θάλασσα. Αλλά δεν μας χρειάζεται για κατανάλωση εγχωρίως. Μπορούμε χωρίς αυτό. Απλά το επανεξάγουμε, κυρίως στη Βουλγαρία.

Πώς επετεύχθη αυτό το μικρό θαύμα; Με δύο τρόπους. Ο πρώτος είναι ότι σχεδόν διπλασιάστηκε το υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG) που εισήχθη μέσω της Ρεβυθούσας (+92,8%). Πλέον το μερίδιο του αερίου που έρχεται με πλοία στη χώρα μας φτάνει το 77% της κατανάλωσης.

Πέρα όμως από τον περιορισμό της εξάρτησης από το ρωσικό αέριο, η Ελλάδα πέτυχε κάτι πολύ μεγάλο. Αδιανόητο ως προς τη μέχρι σήμερα προσαρμοστική μας ικανότητα. Μείωσε κατά 19,7% και τη συνολική κατανάλωση αερίου στο τετράμηνο Αυγούστου – Νοεμβρίου σε σχέση με τον μέσο όρο της τελευταίας πενταετίας. Η Ευρώπη σε μια από τις λίγες αποφάσεις που έχει πάρει για το θέμα ζητούσε από τις χώρες να μειώσουν την κατανάλωση έως τον Μάρτιο του 2023 κατά 15%. Εμείς ήδη το έχουμε πετύχει και μάλιστα κατά 5 μονάδες καλύτερα.

Ειδικά τον μήνα Νοέμβριο, η κατανάλωση ήταν η χαμηλότερη σε σχέση με τον ίδιο μήνα τα τελευταία 6 χρόνια. Δεν οφείλεται στον καλό μας τον καιρό (ίσως να συνέβαλε λίγο), αλλά κυρίως στην πολύ μεγάλη μείωση της χρήσης στη βιομηχανία και την ηλεκτροπαραγωγή. Οι πρώτες μείωσαν κατά -70,3% την κατανάλωση και οι δεύτερες κατά -12,1%, αντίστοιχα σε σχέση με τον μέσο όρο της τελευταίας 5ετίας.

Το ακόμα μεγαλύτερο θαύμα είναι ότι στη χρήση του φυσικού αερίου για παραγωγή ηλεκτρισμού είχαμε μια μετατόπιση της παραγωγής προς τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας. Στο δεκάμηνο του έτους, ο ηλεκτρισμός που παρήχθη από αιολικά και φωτοβολταϊκά πάρκα είναι αυξημένος κατά 18,4% σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2021. Αν είχαμε και χώρους αποθήκευσης της ενέργειας που παράγουν οι ΑΠΕ, η απεξάρτηση συνολικά από το φυσικό αέριο θα ήταν μεγαλύτερη, αλλά και πάλι το επίτευγμα ήταν μοναδικό.

Προφανώς πίσω από όλη αυτή την προσαρμογή βρίσκονται άνθρωποι και εταιρείες. Είναι αυτές που σύμφωνα με έρευνα της Grant Thornton άρχισαν πάλι να αισιοδοξούν μετά το 2019, αλλά το τελευταίο εξάμηνο προβληματίζονται ξανά από το αυξανόμενο κόστος παραγωγής.

Εκεί βρίσκεται το ζήτημα για την κυβέρνηση. Πώς θα καταφέρει να διατηρήσει σε υψηλό επίπεδο τις προσδοκίες για ένα καλύτερο μέλλον. Σύμφωνα με την έρευνα, 4 στους 10 έλληνες επιχειρηματίες είναι αισιόδοξοι για την εξέλιξη της ελληνικής οικονομίας. Πριν από έναν χρόνο η αναλογία είχε ανέβει στο 6 προς 10. Τα ποσοστά είναι καλά. Χρειάζονται ωστόσο λίγη υποστήριξη. Και μόνο το γεγονός ότι μόλις 3 στους 10 αναμένουν ότι το Ταμείο Ανάκαμψης θα έχει συμβολή στη δική τους επιχείρηση δείχνει το προβληματικό του σχεδιασμού, που μπορεί όμως να αλλάξει…