Υπάρχει ΠΑΣΟΚ;

Μπορεί να τα καταφέρει το ΠΑΣΟΚ να επαναλανσαριστεί ως ο τρίτος σοβαρός πόλος μεταξύ των ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ; Ή μήπως απλώς είμαστε μάρτυρες ενός παρατεταμένου ληξιαρχικού τέλους που καταγράφουμε από το Καστελλόριζο μέχρι σήμερα;

Δύσκολη ερώτηση και ορισμένα μόνο δεδομένα μπορούν να φωτίσουν μερικές απαντήσεις. Κατ’ αρχάς το ΠΑΣΟΚ δεν είναι Ποτάμι. Η Χαριλάου Τρικούπη έχει κοινωνική και λαϊκή αναφορά που καταγράφεται σε δήμους, περιφέρειες, σωματεία, ΑΕΙ. Παρά τις πολλές αλλαγές και μετασχηματισμούς του ΠΑΣΟΚ, παρά τον καταστροφικό του εναγκαλισμό με νεοφιλελεύθερες επιλογές, υπήρξε ιστορικό ρεύμα και αυτό δεν ήταν κάτι που αναχαιτίστηκε εύκολα. Βεβαίως μίκρυνε. Επαψε να είναι κόμμα – κράτος (που ήταν βέβαια και η μεγάλη πληγή του την ίδια στιγμή), έπαψε να είναι μηχανισμός κοινωνικής κινητικότητας. Την δε περίοδο που συγκυβέρνησε με τη ΝΔ, περισσότερο κατανοήθηκε από τον απλό κόσμο ως συμπλήρωμα σε μια επείγουσα κατάσταση παρά ως πόλος με τη δική του ατζέντα. Η Νέα Δημοκρατία, αντίθετα και παρά τα Μνημόνια και τη δική της κρίση, διατήρησε τη δυναμική της, προφανώς και για λόγους ιστορικούς, αφού είναι η κλασική αστική παράταξη της χώρας.

Η περίοδος της αειμνήστου Φώφης Γεννηματά ήταν εποχή αυτοσυντήρησης και διατήρησης έστω ενός ταυτοτικού σκέλους του ΠΑΣΟΚ. Τα κατάφερε η ίδια να μην το ρυμουλκήσει σε ένα εκ των δύο λιμανιών και με τη μετεξέλιξη του ΚΙΝΑΛ να δώσει και έναν προωθητικό τόνο στην υπόθεση της Κεντροαριστεράς. Με όρια βέβαια και με ταβάνι αφού ήδη το 2020 ο ΣΥΡΙΖΑ διήνυε μια οκταετία που ήταν εκείνος ο βασικός πόλος και που κατάφερνε να συσπειρώνει ένα μεγάλο μέρος της λαϊκής βάσης του ΠΑΣΟΚ.

Σήμερα υπάρχει κόσμος με πασοκικές καταβολές που ψηφίζει ΣΥΡΙΖΑ δέκα έτη. Κι αυτό είναι πια συνείδηση. Κι εδώ έρχονται οι δυσκολίες για τον Νίκο Ανδρουλάκη και το νέο επιτελείο του. Δεν αρκεί προφανώς για εκείνον να καταγράφεται το κόμμα του στην άκρη του πολιτικού συστήματος. Ούτε, με τριάμισι έτη Κυριάκου Μητσοτάκη και με τις υποκλοπές να επιδρούν στο όλο σκηνικό, αρκεί ένας ξερός διμέτωπος (αλήθεια, υφίσταται διμέτωπος μόνο για το ΚΚΕ).

Το αρχικό ρεύμα του νέου προέδρου είχε να κάνει με την ανανέωση. Το πείσμα ενός πασοκικού κόσμου. Τη δυσφορία από την κυβέρνηση. Οι υποκλοπές τον διευκολύνουν να είναι επιθετικός στην κυβέρνηση. Η ευρωεμπειρία του να κομίζει ένα άλλο επιχείρημα στις διενέξεις και τα στοιχήματα για τη χώρα.

Ο δρόμος όμως είναι μακρύς. Και ο αγώνας μαραθώνιος και όχι βραχείας απόστασης. Το δείχνει η υπόθεση της Εύας Καϊλή. Η σημερινή στρατηγική του Μαξίμου είναι έντεχνα να ταυτίζει το ΠΑΣΟΚ με τον Τσίπρα. Η σημερινή στρατηγική του Αλέξη Τσίπρα είναι να παρουσιάζεται ως ο πατέρας της όλης παράταξης. Ο δικός του ανένδοτος στη Δεξιά είναι πιο πειστικός. Στον μαραθώνιό του το ΠΑΣΟΚ θα έχει μία ακόμη δυσκολία. Τη στόχευση από τον Κυριάκο Μητσοτάκη στο κεντρώο κοινό του. Το δίλημμα της κυβερνησιμότητας της χώρας. Μέρος εξάλλου της δεξαμενής του ΠΑΣΟΚ είναι πιο επιρρεπές στη «σταθερότητα». Η μόνη οδός για τη Χαριλάου Τρικούπη είναι να ξαναβρεί τον κόσμο της. Να ανανεώσει τους δεσμούς της με τη Μεταπολίτευση και τον απλό λαό. Θα απαιτηθεί μια νέα συμφωνία με τον κόσμο αυτό. Και μια ειλικρινής στάση. Ο χρόνος βέβαια τελειώνει.