Μισέλ Κλεζ: Ο σερίφης του Qatargate

Ένα πράγμα θα πρέπει να γνωρίζουν οι ευρωβουλευτές για τον άνθρωπο που έχει αναλάβει τη διαλεύκανση του Qatargate στην καρδιά της ΕΕ: δεν πρόκειται να σταματήσει. Επίσης, μπορεί να καταλήξουν ως χαρακτήρες σε ένα από τα αστυνομικά θρίλερ που τόσο του αρέσουν
να γράφει.

Ο βέλγος δικαστής Μισέλ Κλεζ ήταν εκεί το βράδυ του Σαββάτου, μαζί με την πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Ρομπέρτα Μέτσολα, όταν η αστυνομία έκανε έφοδο στο σπίτι του βέλγου ευρωβουλευτή Μαρκ Ταραμπέλα. Τη Δευτέρα, όταν οι δημοσιογράφοι ζήτησαν να μάθουν σε ποια γραφεία του Ευρωκοινοβουλίου στις Βρυξέλλες είχε γίνει έφοδος στο πλαίσιο της έρευνας για το Κατάρ, οι αξιωματικοί ασφαλείας τούς είπαν ότι ο «δικαστής» εργαζόταν μέσα. Η επιμονή του στη διαλεύκανση των υποθέσεων που αναλαμβάνει του έχει χαρίσει το παρατσούκλι «σερίφης» μεταξύ των συνεργατών του.

Η ανατομία ενός σκανδάλου: Πώς η κρίση του «Qatargate» κλονίζει τα θεμέλια της ΕΕ

Ο καρκίνος της δημοκρατίας

Οι νεαροί γονείς του εγκατέλειψαν τον Μισέλ όταν ήταν μωρό μέσα σε ένα καλάθι στον φούρνο των παππούδων του στο προάστιο Αντερλεχτ των Βρυξελλών. Μεγάλωσε προσπαθώντας να διαβάσει όσο περισσότερα βιβλία μπορούσε. Ο πατέρας του δεν ήθελε ποτέ να είναι μέρος της ζωής του και η σχέση του με τη μητέρα του, η οποία έχει πλέον πεθάνει, ήταν «εξαιρετικά δύσκολη», όπως αφηγήθηκε ο ίδιος.

Ως κατευθυντήριες αρχές του αναφέρει ανθρωπιστικές αξίες της Γαλλικής Επανάστασης. Για εκείνον, το οικονομικό έγκλημα έχει καταστρέψει θεμελιώδεις πτυχές της κοινωνίας. «Το οικονομικό έγκλημα είναι ο καρκίνος της δημοκρατίας», έγραψε σε ένα από τα βιβλία του, το «LeForain» («Ο θεατρίνος»).

«Φανταστείτε το εξής: είμαστε σε πόλεμο με καταπέλτες και οι αντίπαλοί μας είναι εγκληματίες που τρέχουν με 200 χιλιόμετρα την ώρα. Πώς μπορούμε να κερδίσουμε; Χωρίς αναχαίτιση, στην οποία συμπεριλαμβάνεται η χρήση της τεχνολογίας, είναι αδύνατο να κερδηθεί η μάχη», δήλωσε πριν από λίγο καιρό ο Κλεζ. Δεν διστάζει να τα βάζει με πολιτικούς.

«Βρισκόμαστε σε μια διεφθαρμένη χώρα. Είτε οι πολιτικοί δεν καταλαβαίνουν, είτε οι ίδιοι είναι διεφθαρμένοι», είχε πει σε συνέντευξή του στις αρχές του 2022 προκαλώντας δημόσια αντιπαράθεση με τον πρωθυπουργό του Βελγίου Αλεξάντερ ντε Κρο, ο οποίος τον κάλεσε να το αποδείξει.

«Η τελευταία έκθεση της μονάδας επεξεργασίας οικονομικών πληροφοριών αναφέρει αστρονομικά ποσά που ξεπλύθηκαν από εγκληματικές οργανώσεις», απάντησε ο Κλεζ. «Εχετε 25 ανοιχτούς φακέλους για αστυνομική διαφθορά και η έρευνα συνεχίζεται. Βρισκόμαστε, λοιπόν, αρκετούς μήνες μετά τη δήλωση του κ. Ντε Κρο. Διερωτώμαι, υπάρχει πράγματι ακόμα ανάγκη να του αποδείξουμε ότι υπάρχει διαφθορά;».

«Για αυτόν τον λόγο επιμένω»

Ειδικός σε θέματα οικονομικών δοσοληψιών και κυρίως στη διερεύνηση οικονομικών εγκλημάτων, ο Μισέλ Κλεζ είναι πεπεισμένος ότι έχει αποδείξει την αξία του όλα αυτά τα χρόνια. Πριν γίνει δικαστικός ήταν δικηγόρος επί 20 χρόνια.

«Γνωρίζω τη Δικαιοσύνη από όλες τις πλευρές», του αρέσει να επαναλαμβάνει. «Και για αυτόν τον λόγο επιμένω», εξήγησε σε συνέντευξή του τον περασμένο Οκτώβριο, «ότι η πολιτική πρέπει να μας προσφέρει τα καλύτερα εργαλεία για να μπορέσουμε να νικήσουμε τη διαφθορά».

Οι Ιταλοί θεωρούν ότι ο 60χρονος Κλεζ βρίσκεται κάπου ανάμεσα στον Αντόνιο ντι Πιέτρο, τον δικαστή στις διαβόητες υποθέσεις διαφθοράς στην επιχείρηση «Καθαρά Χέρια», και τον Τζιανκάρλο ντε Κατάλντο, έναν άλλο ιταλό δικαστή, ο οποίος είναι ταυτόχρονα συγγραφέας και σεναριογράφος, και εδώ και έναν μήνα παρουσιάζει εκπομπή για αληθινά εγκλήματα στο RAI1.

Διότι, γράφει η «Repubblica», «ο Κλεζ δεν είναι μόνο εν ενεργεία δικαστής, αλλά και επιτυχημένος συγγραφέας: έχει γράψει πολλά μυθιστορήματα, που έχουν επικροτηθεί από κριτικούς και αναγνώστες. Μάλιστα, βιβλιοπωλεία έχουν ράφια αφιερωμένα σε αυτόν και υπάρχει ακόμη και τμήμα στο Amazon. Αλλά ο Κλεζ είναι πάνω απ’ όλα ο υπέρμαχος της καταπολέμησης της διαφθοράς, σε τέτοιο βαθμό που έχει γίνει το σύμβολό της: οι έρευνές του είναι οι πιο ευαίσθητες που διεξάγονται τα τελευταία χρόνια, ξεκινώντας από την πολιτική και προχωρώντας στα ποδοσφαιρικά σκάνδαλα, καθώς ο ίδιος είναι λάτρης του αθλήματος».

Οι πιο γνωστές υποθέσεις

• Μεταξύ των πιο γνωστών υποθέσεων που έχει χειριστεί ο Μισέλ Κλεζ είναι εκείνη που αφορά τον φλαουτίστα και γραμματέα του Μουσικού Συμβουλίου της γαλλικής κοινότητας του Βελγίου, που βρέθηκε στο εδώλιο για απάτη. Οταν έκλεισε η υπόθεση, ο Ζορζ Ντιμορτιέ δεν είχε άλλη επιλογή από το να παραιτηθεί. Το 2011, καταδικάστηκε για πλαστογραφία και απάτη.

• Ο βελγοολλανδικός όμιλος Fortis βρέθηκε επίσης στο στόχαστρο του δικαστή, στο πλαίσιο της έρευνας για κατάχρηση εμπιστευτικών πληροφοριών. Στις αρχές του 2000, ο δικαστής ασχολήθηκε επίσης με την τράπεζα Belgolaise για ξέπλυμα μαύρου χρήματος.

• To 2014, o βέλγος δικαστής κατηγόρησε τον κλάδο του Private Banking της HSBC για φορολογική απάτη και ξέπλυμα χρήματος, εγκαλώντας την τράπεζα ότι προσφέρει σε πλούσιους πελάτες τρόπους να κρύψουν τα μετρητά τους και να φοροδιαφύγουν. Οι κατηγορίες σχετίζονται με παράνομες επιχειρήσεις που διενεργούνταν από μια ελβετική μονάδα της HSBC, η οποία διαχειριζόταν πελάτες με πολύ μεγάλη περιουσία, πολλοί από τους οποίους προέρχονταν από το εμπόριο διαμαντιών της Αμβέρσας. Οι δικαστικές Αρχές βρήκαν τότε ότι η τράπεζα χαλάρωσε τους ελέγχους της, έτσι ώστε να μεταφερθούν τα χρήματα των πελατών της σε υπεράκτιες εταιρείες στον Παναμά και στις Παρθένους Νήσους, οι οποίες δεν είχαν καμία οικονομική δραστηριότητα.

Οι συγκεκριμένες οφσόρ είχαν μόνη αποστολή τους να δέχονται και να κρύβουν τον πλούτο των πάμπλουτων πελατών της HSBC, τον οποίο, έτσι, δεν μπορούσε να βρει και να φορολογήσει το Βέλγιο.

• To 2018, ξεσκέπασε το σκάνδαλο Footballgate, μια τεράστια υπόθεση με την εμπλοκή πολλών αθλητικών συλλόγων. Ασκήθηκαν 44 διώξεις και τελικώς καταδικάστηκαν 19 άτομα. Από αυτά, εννέα είχαν προφυλακιστεί. Μεταξύ τους ήταν ο πανταχού παρών μάνατζερ ποδοσφαιριστών Μοζί Μπαγιά και ο διευθυντής της Αντερλεχτ Χέρμαν βαν Χόλσμπεκ. Η υπόθεση έφερε στο φως πρακτικές μέσω των οποίων γίνονταν μεταγραφές ποδοσφαιριστών έξω από τις νόμιμες διαδικασίες, αλλά και στημένα παιχνίδια.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΑ ΝΕΑ