«Ο Πελέ έβαλε τα δάχτυλά του μέσα στα μάτια μου»

^«Κύριε Μίμη πώς είστε; Γνωρίζω για τη φιλία που είχατε με τον Γιάννη Διακογιάννη. Θα ήταν δύσκολο το νέο για εσάς». «Ο,τι κι αν πω είναι λίγο. Μπορούμε να μιλάμε μέχρι το πρωί. Ηταν μια φυσιογνωμία που αφήνει πολλά πίσω. Αν τα δούμε όπως πρέπει και τα βάλουμε σε μια σειρά θα είναι προς όφελός μας. Μια μικρή ιστορία θα σου πω μόνο. Τότε που κάναμε τη μεγάλη πορεία προς το Γουέμπλεϊ, όταν πήγαμε και παίξαμε με την Εβερτον εκτός έδρας, φτάσαμε στο γήπεδο και κατεβήκαμε από το πούλμαν. Μαζί μας ήταν και ο Γιάννης στο πούλμαν. Κατέβηκε και όλοι οι δημοσιογράφοι αντί να έρθουν σε εμάς τους ποδοσφαιριστές πήγαν στον Γιάννη. Αυτός ήταν ο Γιάννης Διακογιάννης», λέει ο Μίμης Δομάζος και τα μάτια του βουρκώνουν.

Αυτό ήταν το ξεκίνημα της κουβέντας μας με έναν άνθρωπο που το ποδόσφαιρο το γνωρίζει όσο λίγοι. Το ραντεβού μας είχε δοθεί στη ζεστή ατμόσφαιρα του «1002 Νύχτες» στου Ψυρρή, σε έναν υπέροχο χώρο, με αυθεντικούς ανθρώπους. Οσο αυθεντικός είναι και ο Μίμης Δομάζος όταν συζητάει. Το Παγκόσμιο Κύπελλο που ολοκληρώνεται αύριο ήταν η αφορμή για μια κουβέντα που θα συνέδεε το ποδόσφαιρο της εποχής του Μίμη με το ποδόσφαιρο του σήμερα. Το ποδόσφαιρο της εποχής του Πελέ με αυτής του Μέσι. Το πόσο άλλαξε από τότε μέχρι σήμερα.

«Δυστυχώς δεν υπάρχουν μεγάλοι παίκτες σήμερα όπως εκείνη την εποχή. Τότε υπήρχαν ποδοσφαιριστές που μπορούσαν σε κάθε φάση να κάνουν και κάτι που δεν το περιμένεις. Σήμερα βλέπεις το ίδιο πράγμα συνέχεια απ’ όλες τις ομάδες. Υπήρξαν δύο παίκτες μονάχα αυτά τα χρόνια που μπορούσαν να το κάνουν αυτό. Ο Μέσι και ο Ρονάλντο. Ο Εμπαπέ τώρα αρχίζει, είναι νέος σε ηλικία, χρειάζεται διάρκεια. Ετσι γίνεται κάποιος μεγάλος παίκτης. Θα δούμε στην πορεία τον Γάλλο αν θα μπορέσει να τους φτάσει. Κατά τ’ άλλα βλέπεις το ίδιο πράγμα συνέχεια σε όλες τις ομάδες. Το ίδιο στυλ, με πολλές πάσες. Μέχρι να κατέβουν από τη μία περιοχή στην άλλη, έχουν φάει το μισό ημίχρονο. Παλιά με 3-4 πάσες οι ομάδες έβαζαν γκολ. Τώρα είναι πολλές φορές που βαριέσαι και να βλέπεις. Θα μπει γκολ από ένα λάθος στην άμυνα, από ένα στημένο. Λείπει το ταλέντο στο ποδόσφαιρο. Μπορεί να φταίει το σύστημα, η τακτική των προπονητών. Ολα τα συστήματα πια είναι σχεδόν ίδια. Ξέρεις όλες τις κινήσεις των παικτών, παλιά δεν ήξερες τι θα κάνει για παράδειγμα ο μπακ. Τώρα ξέρεις ακριβώς».

Οση ώρα ο Μίμης Δομάζος μιλούσε, αντιλαμβανόσουν με ευκολία τη νοσταλγία στα λόγια του και στη ματιά του. Είναι προφανές πως όταν παρακολουθεί ποδόσφαιρο του λείπουν πολλά από εκείνα που ο ίδιος απολάμβανε στη δική του εποχή: η φαντασία, το μπρίο, το ταλέντο, η ελευθερία κινήσεων. Αυτό το τελευταίο ιδιαίτερα. «Ενας παίκτης με ταλέντο ξέρει τι πρέπει να κάνει. Για να μη μιλάω για άλλους, θα σου πω για τον εαυτό μου. Ποτέ οι προπονητές δεν μου είπαν τι θα κάνω. Ποτέ. Το μόνο που μου έλεγαν είναι ότι θα έχω 1-2 ποδοσφαιριστές που θα με κυνηγούν σε όλο το ματς, σκέψου τι θα κάνεις με αυτούς. Και ξέρεις τι έκανα; Προετοιμαζόμουν όλη την εβδομάδα. Για παράδειγμα παίζαμε την Κυριακή με τον Ολυμπιακό, εγώ προετοιμαζόμουν από τη Δευτέρα για το ματς. Το έφερνα στο μυαλό μου, το έβλεπα. Σκεφτόμουν τι θα κάνω, ποιος θα με φυλάει, πότε πρέπει να φτιάξω το παιχνίδι και πότε να το χαλάω, πώς θα βρω τον Αντωνιάδη, πάνω σε ποια κίνηση του σώματός του θα του πετάξω την μπάλα για να τον βρω εκεί ακριβώς που πρέπει. Ολα αυτά τα είχα στο μυαλό μου. Επαιζα το ματς την Κυριακή και μπορούσα να παίξω άλλα δύο γιατί τα πόδια μου δεν κουράζονταν. Μόνο το μυαλό κουραζόταν και γυρνούσα σπίτι και το ξεκούραζα μια ώρα. Θέλει ταλέντο και στα πόδια και στο μυαλό. Στον Παναθηναϊκό κάποτε είχαμε ένα μεγάλο ταλέντο στα πόδια. Τον Νίνη. Θυμάσαι τι έγραφαν οι Ιταλοί για τον Νίνη μετά το παιχνίδι στη Ρώμη; Αλλά αυτό το ταλέντο χάθηκε. Γιατί; Σκεφτείτε το γιατί. Τον σύγκριναν με τον Σαραβάκο, αλλά ο Δημήτρης το είχε το ταλέντο παντού. Στα πόδια, στο κεφάλι, παντού».

Ενα φαγητό με τον Μίμη Δομάζο μπορεί να σε κάνει να πάρεις μαζί σου ιστορίες για μια ζωή. Αρκεί να του πεις μία λέξη και εκείνος θα… ξεκλειδώσει από το μυαλό του όλες τις αναμνήσεις και θα τις μοιραστεί μαζί σου. Η λέξη… κλειδί ήταν ο Πελέ. Πάνω στην κουβέντα για τη Βραζιλία, που δεν μπορεί να φτάσει ξανά στην κορυφή του κόσμου, από την οποία απέχει για μια εικοσαετία. Και η ιστορία του είναι ενδεικτική για τον εγωισμό των μεγάλων παικτών.

«Επαιξα αντίπαλος με τον Πελέ όταν είχε έρθει στην Ελλάδα η Σάντος και είχε παίξει και με τον Ολυμπιακό. Σε μια φάση έρχεται η μπάλα, έρχεται και εκείνος να με μαρκάρει. Του κάνω ένα τακουνάκι, αλλού πήγα εγώ, αλλού η μπάλα, αλλού εκείνος. Τον ξάπλωσα που λένε. Μετά από λίγο έγινε ένα φάουλ και έρχεται και μου βάζει τα δύο δάχτυλα μέσα στα μάτια. Χωρίς να μιλήσει, απλά σήκωσε το χέρι και έβαλε τα δάχτυλά του στα μάτια μου. Ετσι είναι οι μεγάλοι παίκτες. Δεν είναι να τους ρεζιλεύεις. Ζαλίστηκα, έπεσα κάτω, αλλά στο δευτερόλεπτο σηκώθηκα και του είπα κάτι στα ελληνικά. Μετά από χρόνια, όταν ήρθε για να τον τιμήσουμε, με είδε και θυμήθηκε το περιστατικό. Μου λέει «ρε Μίμη» και μου έδειξε τα δάχτυλά του. Τότε η Βραζιλία είχε μια φουρνιά απίστευτη. Δύσκολα θα βγει πάλι τέτοια. Και αγαπούσαν αυτό που έκαναν, προπονούνταν πολύ, τους έβλεπες στο γήπεδο πως μπορούσαν να πάνε παντού. Οπως ο Αγιαξ του τότε. Θα γίνει ποτέ ξανά ο Αγιαξ όπως τότε; Είχε δέκα παίκτες που άλλαζαν όλοι θέση. Δεν ήξερες πού θα πάνε. Ο σέντερ μπακ γινόταν φορ. Ο μπακ γινόταν εξτρέμ, ο χαφ πήγαινε σέντερ μπακ. Ηταν μια ομάδα που γύριζε γύρω – γύρω, τώρα όλα είναι ίδια. Δεν υπάρχει ταλέντο».

Μαραντόνα ή Μέσι; Είναι το… αιώνιο ερώτημα κάθε φορά που η κουβέντα έρχεται στην Εθνική Αργεντινής. Δεν θα μπορούσε η κουβέντα μας με τον Μίμη Δομάζο να ξεφύγει απ’ αυτό. Αλλωστε η Αργεντινή παίζει αύριο στον μεγάλο τελικό του Παγκοσμίου Κυπέλλου με αντίπαλο τη Γαλλία και το «Μαραντόνα ή Μέσι» εξακολουθεί να γίνεται θέμα συζήτησης σε κάθε ποδοσφαιρική κουβέντα ανά τον πλανήτη. «Κοίταξε μιλάμε για δύο πολύ μεγάλους παίκτες. Με άλλα στοιχεία του ενός και άλλα του άλλου. Ο Ντιέγκο έκανε τη Νάπολι πρωταθλήτρια, έκανε την Αργεντινή παγκόσμια πρωταθλήτρια. Τους έπαιρνε και τους πήγαινε μόνος του, δεν είχε ανάγκη από κανέναν δίπλα του. Είναι άδικο όμως να συγκρίνουμε τους δύο παίκτες αυτούς, δεν μπορείς να ξεχωρίσεις. Αλλά αυτός που ήταν ασύγκριτος ήταν ο Πελέ. Σαν τον Πελέ δεν έχει υπάρξει ποδοσφαιριστής. Τα είχε όλα. Σουτ, κεφάλι, σπριντ, ντρίπλα, επαφή με τα δίχτυα. Δεν υπάρχει κάτι που να μην είχε ο Πελέ, ο οποίος ήταν και τυχερός γιατί δίπλα του είχε 5-6 σπουδαίους παίκτες που δεν ξαναβγαίνουν».

«Το Μεξικό ήταν η χαμένη μας ευκαιρία»

Αλήθεια έχει απωθημένα ο Μίμης Δομάζος από τη δική του ποδοσφαιρική καριέρα; Την απάντηση τη δίνει ο ίδιος. Και αφορά… ένα γκολ. Για ένα γκολ η Εθνική Ελλάδος δεν πήγε στο Μουντιάλ του 1970 στο Μεξικό. «Αν τα σύνορα του ποδοσφαίρου ήταν εκείνη την εποχή ανοιχτά όπως είναι σήμερα, θα έπαιζαν πολλοί παίκτες στο εξωτερικό. Εμείς σαν εθνική ομάδα είχαμε την ατυχία που δεν πήγαμε στο Μεξικό, στο Μουντιάλ. Δεν είχαμε χάσει από κανέναν εδώ στην Ελλάδα, μέχρι και η Πορτογαλία του Εουσέμπιο ήρθε και δεν χάσαμε. Και αντί να πάμε εμείς στο Μεξικό, πήγε η Ρουμανία. Για ένα γκολ. Ηρθαμε εδώ 2-2, ήταν ένα ματς που δεν έπαιξα. Και εκεί ήρθαμε 1-1 και πέρασε η Ρουμανία για ένα γκολ. Ακόμα και στη Λισαβόνα κερδίζαμε 2-0 την Πορτογαλία και μας ισοφάρισε στο τέλος ο Εουσέμπιο με ένα σουτ που η μπάλα κόντραρε και άλλαξε πορεία. Αν είχαμε κερδίσει, θα πηγαίναμε εμείς γιατί θα μας βόλευε η ισοπαλία στη Ρουμανία την τελευταία αγωνιστική. Ναι είναι ένα απωθημένο και για μένα και για όλα τα παιδιά που δεν παίξαμε σε εκείνο το Μουντιάλ. Γιατί ήμασταν άτυχοι. Αυτό είναι το μοναδικό μου απωθημένο. Εχω ένα ρεκόρ που δεν μπορεί να σπάσει κανείς, έχω 536 συμμετοχές, πού να με φτάσει κάποιος; Είναι δύσκολο. Τώρα οι παίκτες αλλάζουν ομάδες, φεύγουν για το εξωτερικό. Δεν έχω απωθημένα άλλα, όμως ήταν κρίμα και ήταν ατυχία για εμάς που δεν πήγαμε σε εκείνο το Μουντιάλ. Θα μας έβλεπαν όλοι, θα φεύγαμε για το εξωτερικό».

Είπαμε. Μια κουβέντα με τον Μίμη Δομάζο είναι ικανή να σου φέρει εικόνες που δεν περίμενες πως θα ακούσεις. Οπως ετούτη με την οποία κλείσαμε την όμορφη συζήτησή μας με έναν από τους σπουδαιότερους έλληνες ποδοσφαιριστές της ιστορίας. Αφορούσε δύο ποδοσφαιριστές που ο ίδιος μεσολάβησε για να έρθουν στον Παναθηναϊκό. Τον Χάρη Γραμμό, όταν ακόμα ο Δομάζος έπαιζε ποδόσφαιρο και τον Βέλιμιρ Ζάετς, όταν βοήθησε τον Βαρδινογιάννη να τον πάρει.

Υπνος στο παγκάκι για χάρη του Ζάετς

«Τον Γραμμό τον είχε πάρει ο πατέρας του από τη Μυτιλήνη να δοκιμαστεί στον Ολυμπιακό. Τελικά με πήραν τηλέφωνο και μου είπαν, ένας παίκτης θέλει να δει εσένα. Τον έφεραν στο γήπεδο του Ηλυσιακού, τον είδα ένα τέταρτο και τους είπα πάρτε τον και κλείστε τον. Μου είπαν πού να τον πάμε, δεν έχουμε λεφτά. Λέω πάρτε και λεφτά για το ξενοδοχείο και κλείστε τον. Κι έτσι πήραμε τον Χάρη. Πριν τον Ζάετς ο Βαρδινογιάννης ήθελε να φέρει τον Πέτροβιτς και με έστειλε στις Βρυξέλλες. Εκεί εδώ είδα ότι ο Πέτροβιτς δεν μπορούσε να περπατήσει καλά καλά και γύρισα και πρότεινα στον Βαρδινογιάννη τον Γκούλιτ. Μου είπε είναι μικρός, θα θέλουν πολλά λεφτά. Και μετά μου είπε να πάω στη Γιουγκοσλαβία να δω τον Ζάετς στην Εθνική. Πήρα μαζί μου τον φίλο μου, τον Μιχάλη Γεωργαντή, γιατί δεν ήξερα ξένα. Κατεβήκαμε στη Γιουγκοσλαβία και η εθνική τους ομάδα έπαιζε σε ένα χωριό, πήγαινες μόνο με το τρένο. Του λέω του Μιχάλη κάτσε εδώ να περιμένουμε το τρένο μην το χάσουμε. Τώρα κοιμούνται όλοι στα σαλόνια, τότε κοιμηθήκαμε στο παγκάκι του σταθμού για να ακούσουμε το τρένο. Πήγα και είδα ένα σέντερ μπακ που έφευγε και πήγαινε μπροστά. Γύρισα στην Ελλάδα και είπα του Βαρδινογιάννη πάρε τον Ζάετς αλλά φρόντισε να μην τον βάλετε σέντερ μπακ. Στα χαφ να τον βάλετε. Και τον πήραν. Αν ήθελα να κονομήσω θα έπαιρνα τον κουτσό, τον Πέτροβιτς, θα έβγαζα λεφτά. Αλλά ήθελα να βοηθήσω. Μας είχε δώσει και λεφτά ο Βαρδινογιάννης να έχουμε μαζί, μας περίσσεψαν και είκοσι χιλιάρικα και τα δώσαμε πίσω με τον Μιχάλη».