Qatargate: Πώς συνδέεται με τον… Πούτιν – Ο ηθικός εφιάλτης της Γερμανίας και της ΕΕ

Για τις επιπτώσεις του Qatargate που δεν είναι ορατές με μια πρώτη «ανάγνωση» γράφει το Politico σε ανάλυσή του. Όπως σημειώνει το γνωστό Μέσο, με την Ευρωπαϊκή Ένωση να είναι απελπισμένη να σταματήσει την εξάρτησή της από το ρωσικό φυσικό αέριο, το σκάνδαλο διαφθοράς στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δείχνει ότι δεν υπάρχει εύκολη εναλλακτική.

Η ανάλυση του Politico σημειώνει ότι το σκάνδαλο διαφθοράς δεν θα μπορούσε να έρθει σε πιο άσχημη στιγμή για τις ευρωπαϊκές χώρες – και ιδιαίτερα τη Γερμανία – που είναι φτωχές σε αέριο.

Οι οικονομίες της ΕΕ «μαραζώνουν» – Τάσεις διάσπασης για την επιβολή κυρώσεων στη Ρωσία

Σημαντικός εξαγωγέας LNG το Κατάρ

Το Κατάρ είναι στο επίκεντρο του σκανδάλου χρηματισμού που έχει συγκλονίσει την ΕΕ. Όμως, ως σημαντικός εξαγωγέας υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG), το Κατάρ είναι επίσης ζωτικής σημασίας κράτος για τα σχέδια της Ευρώπης για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης, σημειώνεται στην ανάλυση του Politico.

Η σημασία του Κατάρ ως αξιόπιστης πηγής φυσικού αερίου θα αυξηθεί τους επόμενους μήνες, προσθέτοντας ένα ακόμα επίπεδο πολυπλοκότητας στη διπλωματική εξίσωση για τις χώρες της ΕΕ, εάν οι βελγικές αρχές εμπλέξουν επίσημα την Ντόχα στη συνεχιζόμενη έρευνα για διαφθορά.

Ειδικά για τη Γερμανία, η οποία προσπαθεί απεγνωσμένα να βρει εναλλακτικούς προμηθευτές έναντι της Ρωσίας, ο σάλος αναδεικνύει ότι στον κόσμο της ενεργειακής γεωπολιτικής σπάνια υπάρχουν εύκολες επιλογές.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, οι συνολικές εισαγωγές LNG από το Κατάρ αντιπροσωπεύουν μόλις το 5% των εισαγωγών φυσικού αερίου της ΕΕ μέχρι στιγμής φέτος.

Ωστόσο, η σημασία του Κατάρ για την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης πρόκειται να αυξηθεί χάρη στη μεγαλεπήβολη επέκταση της παραγωγικής του ικανότητας για LNG, με δύο μεγάλα έργα που πρόκειται να ολοκληρωθούν το 2026 και το 2027.

Σε δύσκολη θέση η Γερμανία

Η Γερμανία ήταν η πρώτη στη σειρά για το καταριανό LNG. Το Βερολίνο συγκαταλέγεται μεταξύ των πρωτευουσών της ΕΕ που επιθυμούν απεγνωσμένα να εξασφαλίσουν εναλλακτικές προμήθειες φυσικού αερίου, καθώς πριν από τον πόλεμο στην Ουκρανία εξαρτιόταν από τη Ρωσία για το 55% του εφοδιασμού της, όπως σημειώνει το Politico.

Τον περασμένο μήνα γερμανικές εταιρείες υπέγραψαν 15ετή σύμβαση φυσικού αερίου με την κρατική QatarEnergy και την αμερικανική εταιρεία ConocoPhillips, η οποία εγγυάται δύο εκατομμύρια μετρικούς τόνους LNG ετησίως από το 2026. Αυτό είναι το έτος κατά το οποίο η πρώτη φάση της επέκτασης της δυναμικότητας του Κατάρ – μια ανάπτυξη στον Περσικό Κόλπο γνωστή ως North Field East – τίθεται σε λειτουργία.

«Αρκετές χώρες της ΕΕ – όπως η Ιταλία – ενδιαφέρονται περισσότερο για το υγροποιημένο φυσικό αέριο του Κατάρ, αλλά οι περισσότερες από αυτές έχουν συζητήσει συμφωνίες spot που θα προμηθεύουν αέριο άμεσα, δήλωσε η Σίνθια Μπιάνκο, ερευνήτρια για την Ευρώπη και τον Κόλπο στο think tank του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Εξωτερικών Σχέσεων (ECFR).

«Η Γερμανία είναι η μόνη χώρα της ΕΕ που έχει υπογράψει σημαντική μακροπρόθεσμη ενεργειακή συμφωνία με το Κατάρ», τόνισε η ίδια.

Ηθικός εφιάλτης

Αυτή η συμφωνία, αν και είναι καλή για την ενεργειακή ασφάλεια, κινδυνεύει να γίνει ένας ηθικός εφιάλτης για το Βερολίνο. Ερωτηθείς την Τρίτη, μετά τη συνάντηση των υπουργών Ενέργειας της ΕΕ στις Βρυξέλλες, αν είναι σωστό «να αγοράζουμε φυσικό αέριο από το Κατάρ, αν το Κατάρ εξαγοράζει Ευρωπαίους βουλευτές», ο υπουργός Οικονομίας της Γερμανίας, Ρόμπερτ Χάμπεκ δήλωσε ότι τα θέματα αυτά θα πρέπει να θεωρούνται «δύο διαφορετικά πράγματα».

«Η δωροδοκία είναι ποινικό αδίκημα», είπε. «Το εμπόριο με άλλες χώρες πρέπει πάντα να ζυγίζεται με τις ηθικές συνέπειες στις οποίες εισέρχεσαι και ταυτόχρονα πρέπει να βλέπεις ότι μπορείς να διασφαλίσεις την ασφάλεια του εφοδιασμού. Και σε αυτή την περίπτωση, όπου πρόκειται για αγορές φυσικού αερίου, η Ευρώπη ή η Γερμανία έχει συμφέρον να αντισταθμίσει την απώλεια του ρωσικού φυσικού αερίου. Επομένως, νομίζω ότι πρέπει να κάνουμε διάκριση μεταξύ των δύο», συμπλήρωσε.

Με άλλα λόγια, υποστήριξε ότι η ενεργειακή ασφάλεια είναι πολύ σημαντική για να αναμειχθεί με το σκάνδαλο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

Αρνείται τα πάντα η Ντόχα και «προειδοποιεί»

Η κυβέρνηση του Κατάρ έχει αρνηθεί κάθε αδίκημα. Την Κυριακή, η Ντόχα αντεπιτέθηκε στους ισχυρισμούς και κατηγόρησε τις Βρυξέλλες ότι λαμβάνουν μέτρα «διάκρισης» κατά του Κατάρ βάσει «ανακριβών» πληροφοριών. Σε δήλωση που αναπαρήχθη από τα μέσα ενημέρωσης, ένας διπλωμάτης του Κατάρ σημείωσε ότι η αντίδραση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο σκάνδαλο θα μπορούσε να «επηρεάσει αρνητικά τις τρέχουσες συζητήσεις γύρω από την παγκόσμια ενεργειακή φτώχεια και ασφάλεια».

Ωστόσο, η θέση αυτή δεν τους βρίσκει σύμφωνους όλους στη Γερμανία. Ο Γερμανός χριστιανοδημοκράτης ευρωβουλευτής, Ντένις Ράντκε είχε αμφισβητήσει προηγουμένως τις συμβάσεις φυσικού αερίου με το κράτος του Κόλπου και ζήτησε την αναθεώρηση των συμβάσεων προμήθειας φυσικού αερίου.

Το σκάνδαλο θα μπορούσε επίσης να ασκήσει μεγαλύτερη πίεση στον κυβερνητικό συνασπισμό της Γερμανίας, στον οποίο οι Πράσινοι έχουν βρεθεί στη δυσάρεστη θέση να πρέπει να υποστηρίξουν συμφωνίες για σημαντικές νέες προμήθειες ορυκτών καυσίμων και την υποδομή υγροποιημένου φυσικού αερίου για την εισαγωγή τους.

Ερωτηθείς εάν το Βερολίνο θα πρέπει να επανεξετάσει τη συμφωνία του με το Κατάρ, ο Ράσμους Άντρεσεν, ευρωβουλευτής και εκπρόσωπος των Γερμανών Πρασίνων στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, απάντησε: «Αυτή τη στιγμή εξετάζουμε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο όλα όσα σχετίζονται με το Κατάρ και αυτό θα πρέπει να το κάνουν και άλλοι».

Επίσης, η Γερμανίδα ευρωβουλευτής των Πρασίνων, Χένρικε Χαν δήλωσε ότι το φυσικό αέριο από το Κατάρ δεν αποτελεί «μακροπρόθεσμη λύση» για την ενεργειακή ασφάλεια της Γερμανίας, αλλά είναι «προς το παρόν το μικρότερο κακό σε σύγκριση με τη Ρωσία».

Δεν είναι μόνο το Βερολίνο

Η Γερμανία δεν είναι η μόνη χώρα της ΕΕ που έχει στενούς ενεργειακούς δεσμούς με το Κατάρ. Ο γαλλικός ενεργειακός κολοσσός TotalEnergies κατέχει σημαντικά μερίδια τόσο στο έργο ανάπτυξης υγροποιημένου φυσικού αερίου North Field East, το οποίο περιγράφει ως το μεγαλύτερο έργο υγροποιημένου φυσικού αερίου στον κόσμο, όσο και στο αδελφό του έργο North Field South. Η ιταλική Eni κατέχει επίσης μερίδιο στο North Field East.

Η Μπιάνκο του ECFR δήλωσε ότι αν οι βελγικές αρχές εμπλέξουν δημοσίως το Κατάρ στο σκάνδαλο διαφθοράς των Βρυξελλών, πιθανότατα θα ακολουθήσουν «επίσημες διπλωματικές καταγγελίες» από χώρες της ΕΕ. Οι ενεργειακοί δεσμοί με το Κατάρ διατηρούνται σε μεγάλο βαθμό από μεμονωμένα κράτη μέλη, πρόσθεσε. Αλλά έκανε την πρόβλεψη ότι το σκάνδαλο θα μπορούσε να έχει ως αποτέλεσμα την καθυστέρηση τυχόν κινήσεων προς μια μελλοντική ενεργειακή εταιρική σχέση μεταξύ της ΕΕ και του Κατάρ.