Τράπεζες: Πέντε παρεμβάσεις υπέρ καταθετών και δανειοληπτών

Στην ενεργοποίηση του σχεδίου επιδότησης ευάλωτων νοικοκυριών με στεγαστικό δάνειο και σε αλλαγές στην επιτοκιακή και τιμολογιακή πολιτική υπέρ των πελατών τους προχωρούν οι τράπεζες μετά την ολοκλήρωση του κύκλου επαφών των διοικήσεών τους με τον υπουργό Οικονομικών Χρήστο Σταϊκούρα.

Πρόκειται για παρεμβάσεις που ναι μεν έχουν κόστος για τους συστημικούς ομίλους, ωστόσο η επιβάρυνση στα αποτελέσματά τους εκτιμάται ότι θα κινηθεί σε διαχειρίσιμα επίπεδα.

Οι όροι των τραπεζών για τη στήριξη ευάλωτων δανειοληπτών – Για ποιους θα μειωθεί η δόση

Τέλος στην κόντρα

Με τον τρόπο αυτόν μπαίνει, τουλάχιστον προς ώρας, ένα τέλος στην κόντρα κυβέρνησης και τραπεζών που ξεκίνησε στα τέλη Νοεμβρίου, σε συνέχεια της δημοσιοποίησης του ισπανικού μοντέλου στήριξης νοικοκυριών με χαμηλά εισοδήματα στη στεγαστική πίστη και της δημόσιας τοποθέτησης του Πρωθυπουργού για την ανάγκη ανακούφισης της κοινωνίας, στο σημερινό περιβάλλον αυξανόμενου κόστους δανεισμού και ακρίβειας.

Λίγες ώρες μετά την τελευταία συνάντησή τους την περασμένη Τετάρτη με τον κ. Σταϊκούρα, οι 4 μεγάλοι του κλάδου έκαναν γνωστά με κοινή τους ανακοίνωση όλα τα μέτρα στήριξης της πελατείας τους. Πέραν της δράσης κάλυψης του 50% της επιβάρυνσης των μηνιαίων δόσεων λόγω της ανόδου των ευρωπαϊκών επιτοκίων σε ενήμερους οφειλέτες που υπάγονται στο καθεστώς του ευάλωτου, θα προχωρήσουν σε περαιτέρω αυξήσεις στα επιτόκια καταθέσεων, σε μειώσεις των προμηθειών για πληθώρα συναλλαγών και σε βελτιώσεις στον εξωδικαστικό μηχανισμό ρύθμισης χρεών.

Οι πρωτοβουλίες

Αναλυτικότερα, οι παρεμβάσεις τους θα είναι οι εξής:

1 Επιδότηση στεγαστικών δανείων

Η δράση, που θα ξεκινήσει στις αρχές του 2023, θα αφορά τουλάχιστον 30.000 νοικοκυριά με υπόλοιπα 2 δισ. ευρώ περίπου, που προέρχονται από στεγαστικά ή μικρά επιχειρηματικά δάνεια και έχουν ως ενέχυρο την α΄ κατοικία του οφειλέτη. Η επιδότηση θα είναι 12μηνης διάρκειας και θα ανέρχεται στο 50% της αύξησης του επιτοκίου σε σύγκριση με την 30ή Ιουνίου 2022.

Δικαιούχοι είναι όσοι πληρούν όλες τις ακόλουθες προϋποθέσεις:

– Θεωρούνται ευάλωτοι με βάση την ισχύουσα νομοθεσία.

– Δεν υπάρχει καθυστέρηση μεγαλύτερη των 90 ημερών κατά την ημερομηνία υποβολής του αιτήματος.

– Το δάνειο θα πρέπει να έχει χορηγηθεί έως τις 14 Δεκεμβρίου 2022.

Θα ακολουθήσει η ανακοίνωση για την ημερομηνία έναρξης υποβολής των σχετικών αιτήσεων στην πλατφόρμα που λειτούργησε για την πανδημική δράση «Γέφυρα».

2 Μετατροπή επιτοκίων σε σταθερά

Σύμφωνα με πληροφορίες, συστημικός όμιλος σχεδιάζει αυτή την περίοδο για όσους έχουν δάνεια με κυμαινόμενο επιτόκιο ένα νέο πρόγραμμα που θα τους δίνει τη δυνατότητα να το μετατρέψουν σε σταθερό για 5 έτη. Εκτιμάται ότι σε αυτό το διάστημα ο πληθωρισμός θα έχει υποχωρήσει και η ΕΚΤ θα έχει μειώσει τα επιτόκιά της.

3 Επιτόκια καταθέσεων

Οι τράπεζες θα συνεχίσουν τις αυξήσεις στα επιτόκια των προθεσμιακών καταθέσεων που έχουν ξεκινήσει από τα μέσα Οκτωβρίου. Πλέον, οι συστημικοί όμιλοι προσφέρουν αποδόσεις έως και 1% για προϊόντα διάρκειας 12 μηνών. Από τις αρχές Δεκεμβρίου Eurobank, Alpha Bank και Εθνική Τράπεζα προχώρησαν σε προς τα πάνω αναπροσαρμογές των επιτοκίων τους, ενώ θα ακολουθήσει αύριο η Τράπεζα Πειραιώς.

Επιπλέον, ξεκίνησε η διάθεση πιο ελκυστικών προγραμμάτων με διάρκεια μεγαλύτερη του έτους. Η Eurobank λάνσαρε 15μηνο προϊόν με επιτόκιο ως 1%, ενώ τις επόμενες ημέρες θα ακολουθήσει η Alpha Bank με 18μηνη κατάθεση που θα προσφέρει ετησιοποιημένη απόδοση έως και 1,80%. Αναμένεται να ακολουθήσουν και οι άλλοι όμιλοι. Τραπεζικές πηγές αναφέρουν ότι όσο αυξάνονται τα ευρωπαϊκά επιτόκια, ένα μέρος της ανόδου θα συνεχίσει να περνά στους λογαριασμούς προθεσμίας.

4 Προμήθειες

Οι τράπεζες έχουν ήδη ξεκινήσει να μειώνουν προμήθειες για διάφορες τραπεζικές συναλλαγές, κινήσεις που θα συνεχιστούν το επόμενο διάστημα. Ως προς τα διατραπεζικά εμβάσματα, έχει αποφασιστεί η προώθηση της υπηρεσίας της ΔΙΑΣ «Iris Online Payments» που επιτρέπει μεταφορές χρημάτων έως 500 ευρώ την ημέρα προς λογαριασμούς οποιουδήποτε πιστωτικού ιδρύματος. Αυτή τη στιγμή Alpha Bank και Eurobank προσφέρουν την υπηρεσία χωρίς κανένα κόστος, τόσο για τον αποστολέα όσο και για τον παραλήπτη των χρημάτων, ενώ σε μηδενισμό των σχετικών χρεώσεων, που ούτως ή αλλιώς ήταν ιδιαίτερα χαμηλές (έως 0,50 ευρώ ανά συναλλαγή), προχωρούν άμεσα Εθνική και Πειραιώς.

Παράλληλα, κάθε μία τράπεζα, αυτόνομα, θα τροποποιήσει την εμπορική της πολιτική, μειώνοντας τις προμήθειες για διάφορες εργασίες. Για παράδειγμα, η Τράπεζα Πειραιώς καταργεί από τις 23/12 τα έξοδα αξιολόγησης αιτημάτων στεγαστικών δανείων και αγοράς τίτλων του Ελληνικού Δημοσίου και μειώνει τις προμήθειες από 25% έως 50% για μία σειρά από άλλες εργασίες, όπως πληρωμές και εμβάσματα από το κατάστημα, συνδρομές στις πιστωτικές κάρτες και εκτέλεση πάγιων εντολών για πληρωμή λογαριασμών.

5 Εξωδικαστικός μηχανισμός ρύθμισης χρεών Οι τράπεζες έχουν ήδη εξετάσει με την Ειδική Γραμματεία Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους (ΕΓΔΙΧ) τη μείωση του επιτοκίου ρύθμισης οφειλών στο πλαίσιο του μηχανισμού εξωδικαστικής ρύθμισης χρεών. Παράλληλα, εξετάζονται επιπλέον βελτιωτικές προτάσεις που αναμένεται να οριστικοποιηθούν στις αρχές του επομένου έτους με στόχο να αυξηθεί σημαντικά το ποσοστό εγκρισιμότητας για τους δανειολήπτες που υποβάλλουν αίτημα, συμπεριλαμβανομένων και των ενήμερων που έχουν υποστεί μείωση των εισοδημάτων τους.

Οι ευάλωτοι

Ποιοι δανειολήπτες θεωρούνται ευάλωτοι: 1. Ετήσιο εισόδημα μέχρι 7.000 ευρώ, προσαυξανόμενο κατά 3.500 ευρώ, ανά μέλος της οικογένειας, με όριο και μέγιστο ετήσιο εισόδημα 21.000 ευρώ. 2. Μέγιστη αξία κύριας (πρώτης) κατοικίας 180.000 ευρώ. 3. Συνολικές καταθέσεις έως 7.000 ευρώ, προσαυξανόμενες κατά 3.500 ευρώ για κάθε μέλος της οικογένειας με όριο συνολικών καταθέσεων το ποσό 21.000 ευρώ.

«Δεν μπορεί να επιβάλλονται αλλαγές στα τραπεζικά τιμολόγια»

Στο φόντο της αντιπαράθεσης μεταξύ κυβέρνησης και τραπεζών, ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας μιλώντας την προηγούμενη εβδομάδα στα «ΝΕΑ» αποδόμησε την αντίληψη για τα υπερκέρδη των τραπεζών, σημειώνοντας ότι  ένα μεγάλο μέρος τους εφέτος είναι μη επαναλαμβανόμενο. Πρόσθεσε δε ότι η κερδοφορία του κλάδου είναι σε κάθε περίπτωση χαμηλότερη του επιθυμητού. Σημείωσε ωστόσο ότι ο ανταγωνισμός στην Ελλάδα είναι εξαιρετικά ασθενής, λόγω της μεγάλης συγκέντρωσης του συστήματος σε 4 ομίλους. Αναφερόμενος στη δυνατότητα της εκάστοτε κυβέρνησης να παρεμβαίνει στα τιμολόγια των τραπεζών, υποστήριξε πως οι πολιτικοί μπορούν να ζητούν αλλαγές, αλλά «αυτό δεν σημαίνει ότι μπορούν να τις επιβάλουν! Δεν μπορεί να υπάρξουν υποχρεωτικές ρυθμίσεις. Αυτόματα αυτό θα οδηγούσε σε αναταξινόμηση των δανείων σε κόκκινα και σε πτώση των τιμών των τραπεζικών μετοχών».

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ «ΤΟ ΒΗΜΑ»