Ελληνοτουρκικά: Ενα άγνωστο επεισόδιο και μια μυστική συνάντηση

Διαύλους επικοινωνίας που θα μπορούσαν να λειτουργήσουν προληπτικά και να εκτονώσουν την ένταση, δημιουργώντας τις δυνατότητες για μία μίνιμουμ συνεννόηση, αναζητούνται μεταξύ Αθήνας και Αγκυρας, με το Βερολίνο να επιχειρεί μία νέα διαμεσολάβηση.

Στόχος η αποκατάσταση του διαύλου επικοινωνίας μεταξύ της διευθύντριας του διπλωματικού γραφείου του Πρωθυπουργού, Αννας Μαρίας Μπούρα, και του εκπροσώπου του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, Ιμπραήμ Καλίν, ο οποίος μετά την αναχώρηση της Ελένης Σουρανή για την πρεσβεία της Ελλάδας στη Ρώμη, αλλά και τη διαρκή κλιμάκωση της τουρκικής ρητορικής, είχε αδρανήσει.

Η συνάντηση Μπούρα – Καλίν δεν ανακοινώθηκε και έγινε σε «ουδέτερο έδαφος» την Παρασκευή: στα γραφεία της γερμανικής αντιπροσωπείας στις Βρυξέλλες, παρόντος του διπλωματικού συμβούλου του γερμανού καγκελαρίου και πρώην πρεσβευτή της Γερμανίας στην Αθήνα Γενς Πλέτνερ.

H απολυταρχική στροφή του Ερντογάν και οι πρακτικές τύπου Πούτιν

Αφορμή για την προσπάθεια να «ξεπαγώσει» η γραμμή Μεγάρου Μαξίμου – Ακσαράι, καθώς οι δύο χώρες βαδίζουν, σχεδόν ταυτόχρονα, προς εκλογές και η ρητορική ένταση συνεχίζει να συντηρεί το εκρηκτικό κλίμα, ήταν η παρουσία της Μπούρα στις Βρυξέλλες, όπου συνόδευε τον Πρωθυπουργό στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο – χωρίς να δίνονται περισσότερες πληροφορίες από καμία από τις τρεις πλευρές που κάθισαν στο τραπέζι που στρώθηκε στις Βρυξέλλες. Ηταν μία πρώτη «αναγνωριστική» συνάντηση (όπως αναφέρθηκε στο «Πρώτο Θέμα»), με το Βερολίνο να αναλαμβάνει πρωτοβουλία, δεδομένης και της κλιμάκωσης των απειλών Ερντογάν. Κυβερνητικές πηγές υπογραμμίζουν ότι η Αθήνα και ο Μητσοτάκης τάσσονται σταθερά υπέρ του διαλόγου στο πλαίσιο του διεθνούς δικαίου και των ανοιχτών διαύλων επικοινωνίας σε όλα τα επίπεδα. Η προϋπηρεσία Πλέτνερ στην Αθήνα του δίνει ένα ακόμα πλεονέκτημα, αφού γνωρίζει τις ελληνοτουρκικές θέσεις. Υπενθυμίζεται ότι για την Αγκυρα το Βερολίνο, μετά και την έλευση Σολτς στην καγκελαρία, έχει αρχίσει να γέρνει προς την Αθήνα, με την Τουρκία να αναπολεί και δημόσια την εποχή Μέρκελ. Το αν η πρωτοβουλία αυτή θα έχει συνέχεια ή θα καταστεί ικανή να φέρει αποτελέσματα είναι πολύ νωρίς να ειπωθεί.

Αερομαχία στη Λέσβο

Την ίδια στιγμή στο πλαίσιο της συντήρησης της έντασης η Τουρκία επιχείρησε το Σάββατο να κατηγορήσει την Ελλάδα για παρενόχληση σε αεροσκάφη που διεξήγαγαν εκπαιδευτική αποστολή «σε συντονισμό με το ΝΑΤΟ». Οπως υποστήριξε το τουρκικό υπουργείο Αμυνας, ελληνικά μαχητικά επιχείρησαν να παρενοχλήσουν την άσκηση NEXUS ACE, ωστόσο «η τουρκική πολεμική αεροπορία τους έδωσε την απαραίτητη απάντηση και η επιχείρηση του ΝΑΤΟ ολοκληρώθηκε με επιτυχία».

Πηγές της Πολεμικής Αεροπορίας ωστόσο δίνουν μία διαφορετική εικόνα των γεγονότων, σημειώνοντας ότι η άσκηση NEXUS ACE δεν είναι νατοϊκή αλλά τουρκική. Σε αυτό το πλαίσιο, όπως αναφέρουν, τουρκικά μαχητικά F-16 έκαναν τον γύρο της Λέσβου και αναχαιτίστηκαν κατά την πάγια τακτική. Σημειώνουν δε ότι η Τουρκία ζητεί τη συνδρομή AWACS για το σενάριο της άσκησης, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι η εν λόγω άσκηση είναι νατοϊκή. Συνδρομή η οποία δόθηκε μόνο όταν τα τουρκικά μαχητικά επέστρεψαν πάνω από τουρκικό έδαφος. Οπως αναφέρουν οι ίδιες πηγές, το νατοϊκό AWACS αρνήθηκε να συνεργαστεί καθ’ όλη τη διάρκεια που τα τουρκικά μαχητικά βρίσκονταν στο FIR Αθηνών.

Παρά την προσπάθεια να ανοίξουν ξανά οι δίαυλοι επικοινωνίας, πάντως, ο Ερντογάν επανήλθε χθες στην προκλητική ρητορική. «Εκαναν πάλι τρέλες στο Αιγαίο. Εάν δεν καθίσουν ήσυχοι θα κάνουμε αυτό που χρειάζεται. Μην τα βάζετε μαζί μας. Μην το κάνετε αυτό, καθίστε ήσυχοι» ανέφερε σε κομματική εκδήλωση το Σάββατο, προβάλλοντας εκ νέου και τη δυνατότητα να προκαλέσει πλήγμα στην Ελλάδα ο νέος τουρκικός βαλλιστικός πύραυλος «Ταϊφούν».

Η Τουρκία, εξάλλου, επιχειρεί να δείξει ότι συνεχίζει και την πρόοδο στον τομέα της αμυντικής βιομηχανίας, καθώς σύμφωνα με τη «Χουριέτ», έγινε η δοκιμή του πρώτου υπερηχητικού πυραύλου αέρος – εδάφους της Τουρκίας TRG-230-iHA, ο οποίος «έπληξε με πλήρη επιτυχία στόχο σε απόσταση 100 χλμ.». Σύμφωνα με τη κατασκευάστρια εταιρεία Roketsan, ο πύραυλος εκτοξεύθηκε από UAV τύπου «Ακιντζί», το οποίο απογειώθηκε από την περιοχή της Σινώπης.