Προθεσμίες ή ο σώζων εαυτόν σωθήτω

Η λέξη προθεσμία, λέξη ιδιαίτερα δημοφιλής στην εποχή μας, έχει μακραίωνη ιστορία.

Όπως αναφέρει και το Λεξικόν Αρχαίας Γλώσσης του Ιωάννη Σταματάκου, προθέσμιος ήταν «ο εκ των προτέρων τεθειμένος, ο προκαθωρισμένος» ενώ, από αρχαιoτάτων χρόνων, στο Αττικό Δίκαιο ως προθεσμία ονομαζόταν η ημέρα η «εκ των προτέρων οριζομένη, ή και ωρισμένη χρονική περίοδος, εντός της οποίας έπρεπε να λάβουν χώραν ωρισμένοι δικανικαί και δικαστηριακαί διατυπώσεις ή διαδικασίαι».

Εκ των προτέρων οριζομένη / έπρεπε να λάβουν χώραν…

Και μόνο ο ορισμός της λέξης σού δίνει την αίσθηση κατσάδας, σαν οι «κατασκευαστές» της να ήταν σίγουροι ότι 9 στις 10 φορές θα αποτυγχάναμε να είμαστε εντάξει με τις εκ των προτέρων τεθειμένες ημερομηνίες εκπλήρωσης των καθηκόντων μας.

Ζούμε μια ζωή μικρών και μεγάλων, και πάντα αμείλικτων προθεσμιών.

Κάθε πρωί που ξυπνάς,  ξυπνάει μαζί σου και μια προθεσμία που μόλις έφτασε στο τέλος της.

Σήμερα λήγει η προθεσμία για την αναφορά στον διευθυντή σου, για την εργασία στη σχολή σου, για το ενοίκιο, για τα κοινόχρηστα, για τα ασφάλιστρα, ακόμα και για το γιαουρτάκι στο ψυγείο. Και δυστυχώς οι περισσότεροι δεν έχουν την μεγαλοψυχία του κράτους, που δίνει παράταση στην παράταση.

Μάλιστα, ακόμα και πράγματα που υποτίθεται ότι θα σε ευχαριστούσαν, σού περνάνε στο λαιμό τη θηλεία μιας ακόμα προθεσμίας που όλο και σφίγγει.

Η περίοδος δωρεάν megabyte φτάνει προς το τέλος της. Πρόλαβες να τα χρησιμοποιήσεις;

Τα κουπόνια για το σουπερμάρκετ και η δωροεπιταγή που σου έκανε δώρο η μάνα σου τα προηγούμενα Χριστούγεννα λήγουν στις 31/12, και τα έχεις ακόμα στο έπιπλο της εξώπορτας. Μα πότε πέρασε ένας χρόνος;

Μέσα στην εορταστική ατμόσφαιρα των ημερών αυτών, πίσω από τους στολισμούς, τα φωτάκια, τις λίστες δώρων, τις λίστες μουσικής, τα τραπεζώματα και τα πάρτι, καθώς κλείνει ταυτόχρονα μήνας, τρίμηνο, εξάμηνο και έτος, μαίνεται ο ανελέητος πόλεμος των προσθεσμιών.

Μητέρα όλων των προθεσμιών

Και φυσικά η μητέρα όλων των μαχών δίνεται στην αρένα της εργασίας.

Eργαζόμενοι κάθε βαθμίδας και ειδικότητας, οπλισμένοι ο ένας με τις χρωστούμενες προθεσμίες του άλλου μάχονται για το «ο σώζων εαυτόν σωθήτω».

Όλοι εναντίον όλων. Ο διώκτης του ενός, διωκόμενος ενός άλλου.

Σε «ξεπατώνει» ο τάδε στη σύσκεψη επειδή είσαι ήδη εκτός προθεσμίας, και με το που βγεις από την αίθουσα, θυμάσαι κάποιον δύσμοιρο συνάδερφο, που έχει καθυστερήσει κι αυτός να παραδώσει/στείλει κάτι άλλο σε εσένα.

Ευχές, κατάρες και deadlines

Καθώς ο χρόνος μάς αποχαιρετά, τα εταιρικό ηλεκτρονικό σου ταχυδρομείο ξεχειλίζει από ένα παρανοϊκό cocktail ευχής και κατάρας.

Λαμβάνεις τυποποιημένη ηλεκτρονική κάρτα γεμάτη ευχές για υγεία, δημιουργικότητα και ευχαριστίες για την αγαστή συνεργασία και αμέσως μετά ξεχ€$τηριο mail για το πόσο αντιεπαγγελματική είναι η αναβλητικότητά σου και η αδυναμία σου να ανταπεξέλθεις στα deadlines.

Ναι…στα deadlines. Γιατί η αλήθεια είναι ότι μπορεί επί αρχαίων Ελλήνων να τις λέγαμε προθεσμίες, αλλά εδώ και κάμποσα χρόνια αντί της ελληνικής χρησιμοποιούμε την αγγλική λέξη σε ουδέτερο γένος: το deadline, τα deadlines.

Ίσως κάποιοι να ενοχλούνται από αυτόν τον παραγκωνισμό της ελληνικής λέξης, η αλήθεια όμως είναι ότι η ιστορική προέλευση του αγγλικού όρου αποτυπώνει πλήρως την πίεση που ασκείται και τα συναισθήματα που προκαλούνται στον εκάστοτε υπόχρεο μιας επαγγελματικής προθεσμίας.

Deadline ονομαζόταν, στις ΗΠΑ του 1860, η γραμμή περιμετρικά της φυλακής, την οποία αν κάποιος κρατούμενος την ξεπερνούσε,  έστω και για λίγους πόντους…λίγα δευτερόλεπτα μετά έπεφτε κάτω νεκρός από τα πυρά τoυ δεσμοφύλακα.